MEGIS ffl 4DÏERTBIÏTIE BUD 101)1108
84(
U'illlllII MET IRRBWISSEIEMT SIM.
Bilslag der Herstemming voor de Tweede Kamer der S.-G.
van
ijgbaa
5
nen
No. 52.
TW E E -E N-V IJ F T I G 8 T E J A A RO
1897-
BARNA. T O.
HOI
WOEN«iDAQ
30 J U M.
KIES DISTRICT. I
GEKOZEN.
TEGEN CANDIDAAT.
n krach
es steed
den de heel-onverschilligen zijn, naar zijn be*
Wie Darwin’s spreuk
echter dadelijk candidaat
voelt zich gedeclasseerd wanneer zijn dubbeltje
i zeer u
llende fJ
vanille!
I het or
I
II
III
IV
V
1803
2412
3123
2212
2020
1538
1404
1606
2314
2172
1702
3159
1789
1095
1065
1111
765
881
I diening zijner sacramenten of zijn heiligdom
I administeeren. Zoo’n gelukkige is volbloed
contra-remonstrant. Volgens hem staat of valt
lings eoi
Deze CO UB AN T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave uf redactie betreffende, franco
in te zenden.
925
1355
854
1551
2451
36.50,
.50
-
AM.
luni.
87»
2%
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
1356
2238
3137
2988
2056
2256
3808
2304
2166
2418
2296
4539
2476
2584
2695
2417
2651
3651
2472
2918
2800
2633
2723
1872
3017
3137
2056
1460
1746
1798
1980
1863
1941
2452
2389
2525
2865
2077
2174
2276
3022
2550
7241
6994
4772
2255
4569
3272
5965
4962
3671
2468
5223
7078
6733
6787
5116
6697
8543
5279
5019
8778
5651
5728
5739
5586
5630
7986
5979
6598
5334
6020
5825
5366
6762
7262
4547
3204
3394
3225
3791
3404.
5563
6123
5859
5968
5535
4142
5456
6090
6300
6087
of gekropen, er bizonder dankbaar voor
i zo met zijn bizon-
ze een plaats deed ver-
ADVERTENT1EN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
Juni I
teu’.en ta
loama te
Haa sma
Groon*
antj-3 de
2456
1596
2419
Nispen totSevenaer k. 2359
37,
*7..
5’4
dere gumt zegende en
W?'i
volutionairen en 22 roomsch-katholieken.
verschillende nuances,
3795
3333
2228
854
2238
1234
2081
2340
1561
927
2309
3730
3246
3034
2327
3248
Mr. H.Hesselink v. Suchtelen ƒ3967
Mr. E. Schaafsma l.
S. M. H. van Gijn l.
Mr. N. G. Pierson l.
F. Lieftinck l.
C. J. Graaf van Bylandt l.
J. F. W. Conrad l.
J. M. Pijnacker Hordijk l.
Mr. H. L. Drucker l.
G. B. ’t Hooft a.
A. Bonman l.
A. P. Staalman a.
Mr. J. D. Veegens l.
Mr. J. G. van Deinse l.
J. H. Donner a.
Mr. P. J. Troelstra s. d. a.
A. Brummelkamp Jr. a.
Mr. C. Lucasse a.
M. v. d. Borch v. Verwolde a.
Dr. J. Th. de Visser c. h.
D. de Klerk l.
J. B. Verhey l
G. H. Hintzen l.
Mr. E. E. van Raalte l.
G. L. v. d. Zwaag s. d. a.
Mr. J. A. van Gilse l.
J. Meesters J.Rz. I.
Mr. P. J. Troelstra s. d. a.
Jhr. Mr. v. Karnebeek l.
J. N. Bastert l.
W. M. Houwing l.
Mr. P. J. Troelstra s. d. a.
G. Zijlma l.
A. Baron van Dedem a.
is hem te machtig, natuurlijk, en onvereenig-
baar met de hoogo hoedanigheden van zijn
Godheid; bijgevolg acht hij zich een schepsel
van zijn Heer; zooals in onze wereld gebruike
lijk ie: liever dan inkonsekwent te worden op
een zeker punt van den gedachtenweg, aan
vaart hij de praemisse van Darwin’s theorie,
het overleven van de besten, maar de conclusie,
de afstamming, is voor hem, den Emporkömm*
ling, te machtig.
Zoo’n hooggeplaatst man kan onmogelijk af
stammen van een inférieur gedierte.
Barnato, de avontuurlijke man, begunstigd
door de fortuin en (bijgevolg) vereerd door zijn
medemenschen, als een der weinige uitverkore--
nen van de vele geroepenen, moet op dit pad
verdoold zijn geraakt. Getrokken door het
een, geduwd door het ander, beeft Barnato niet
kunnen ontkomen aan de praedestinatie-leer vau
Mammon.
Barnato, de dweper-parvenu, is ten slotte
het slachtoffer geworden van godsdienstwaanzin
en als een ernstige waarschuwing voor alle
parvenu’s om niet te vervallen in de fout, die
ze in het clericalisme terecht leerden afkeuren;
die fout, we kunnen er niet genoeg aan her
innerd worden, bracht Galilei en velen na hem
op pijnbank en schavotdie fout bestaat hier
in, dat men de wetenschap acht, hoogacht zelfs,
tot op het oogenblik waarin ze met ons geloof
in botsing komt. Het dogma voert tot mono
manie en andere minder wenschelijke zaken.
Een ander gevolg van de praedestinatie-ver-
kondiging is het opkomen van neerslachtigheid,
van wanhoop en onverschilligheidnaarmate
dit zaad meer gezaaid wordt, neemt de schare
van heel-en half-onverschilligen toe. Berusting
is voor gezonde westerlingen op den duur niet
vol te houden en zoo komen de denkenden on
der dezen er toe een anderen eeredienst te ver
zinnen. Vereering is ons een hebbelijkheid,
een tweede natuur geworden.
De nieuwe leer, op wetenschappelijken grond
slag, is saamgetrekken in het motto
Ondergang van de besten.
Deze leer is betrekkelijk jong nog; vrijzinni
gen zijn er in menigte die deze leer durven
verketteren; wat minder getuigt van vrijzinnig
heid dan van traagheid en dogmatischen lust.
Voor, deze vrijzinnigen werkt een koude water
straal vaak zeer heilzaam.
De koudwater-douche verfrischt de vrijzin.
Alkmaar
Amersfoort
Amsterdam
Amsterdam
Amsterdam
Amsterdam
Amsterdam
AAR' Amsterdam
Amsterdam
Amsterdam
Amsterdam
Appingedam
Beverwijk
Bodegraven
Delft
Deventer
Doetinchem
Dokkum
Dordrecht’
Enschedé
Franeker
Gouda
’s Gravenhage II
’s Gravenhage III
Groningen
Haarlemmermeer
Harlingen
Helder
Hpogezand
Hontenisse
Katwijk
Leeuwarden
Loosduinen
Middelburg
Ridderkerk
Rotterdam
Rotterdam
Rotterdam
Rotteidam
Rotterdam
Schoterland
Sneek
Steen wijk
Tieijerksteradeel
Utrecht I
Utrecht II
"Weststellingwerf
"Winschoten
Zuidhorn
Zwolle i
Bij eerste stemming zijn gekozen 14 liberalen, 1 radicaal, 1 Cbr Hist, candidaat, 12 anti-re
volutionairen en 22 roomsch-katholieken.
Thans zijn gekozen 31 liberalen van verschillende nuances, en wel de heeren Drucker, Vee
gens, Zijlma, Schepel, Bouman, Lieftinck, Van Gilse, Schaafsma, Houwing, Meesters, Pierson,
Hesselink, Fokker, Pijnappel, Groen van Waardor, Hartogh, Gleichman, Cremer, Heldt, Tak
van Poortvliet (tweemaal), Van Biilandt (Gouda), Kmjff, De Klerk, Verheij, Hintzen, Van Raal
te, Conrad, Pijnacker Hordijk, Van Gijn en Van Deinse.
Verder 3 radicalen, de heeren Stoffel, Ketelaar en Nolting en 4 sociaal-democraten, te weten
-de heeren Van der Zwaag en mr. P. J. Troelstra, die in drie districten een zetel verwierf.
Dan werden er 4 candidaten gekozen die door den christelijken historischen kiezersbond het
eerst werden geproclameerd, de heeren De Visser, Van Karnebeek, Bastert en Van Dedem,
waarvan de eerste in Rotterdam bij de herstemming gesteund werd door de a.-r. en r.-k., de
tweede en derde den steun der liberalen erlangden en de vierde die van de roomsch-katholie
ken dadelijk bekwum en van de anti-revolutionairen bij de herstemming.
De overige gekozenen 8 in getal zijn alle anti-revolutionairen. ’t Zijn de heeren Staal
man, ’t Hooft, Donner, Van der Velde, Brummelkamp, Van der Borch, Lucasse, mr. F. D. graaf
Schimmelpenninck. Laatstgenoemde stond tegenover een anti-revolutionair en was reeds bij de
Hij was echter dadelijk candidaat van de groep Lohman der anti-revolutionairen, zoodat hij fei
telijk tot deze groep kan worden gebracht. De R.-K. wonnen
en zagen de zetels te Enschede en te Beverwijk aan de liberalen
anti-revolutioniren verloren gaan.
De verhouding in de Kamer zal nu zijn 45 liberalen, 22 roomsch-katholieken, 20 anti-revolu- Mammon’s leer met de praedestinatiehij ge-
tionairen, 4 radicalen, 4 sociaal-democraten en 5 van den Chr. Hist, kiezersbond, onder welke
laatsten nog altijd de heer van Dedem wordt gerekend.
Mr. E. Fokker l.
Graaf Schimmelpenninck a.
Mr. M. J. Pijnappel l.
II. F. Groen v. Waarder l.
Mr. A. F. K. Hartogh l.
Mr. J. G. Gleichman l.
Th. M. Ketelaar r.
J. T. Cremer l.
B. H. Heldt l.
P. Nolting r.
Mr. Tak van Poortvliet l.
J. Schepel l.
Mr. Tak van Poortvliet l.
A. Knijff Hzn. I.
Mr. H. van de Velde a.
J. Stoffel r.
Jhr. Asch v. Wijck a. 2830
Jhr. Asch v. Wijck a. 1504
Dr. Scbaepman k.
F. C. Meilink Pz. a.
W. Hovy a.
Mr. Z. van den Bergh r. 1127
Mr. N. G. Pierson l.
Dr. P. Cuypers k.
W. C. Passtoors k.
Mr. Th. Heemskerk a. 858
Dr. A. Kuyper a.
J. Bouwes a.
Mr. Th. L. Borret k.
Mr v. Briel Sasse a.
Mr. N. G. Pierson l.
Mr. A. van Delden l.
H. A. Pauwen k.
H. Pollema a.
Mr. J. M. Rens a.
Mr. A. Vos de Wael k 3929
H. Kamstra a. 1961
L. Duymaer v. Twist a. 2557
H. Ie Bron de Vexela k. 2096
Wassenaer v. Rosandea. 1836
Mr. S. van Houten l.
Mr. F. Reekers k.
Jhr. Asch van Wijck a. 2251
C. Lely l.
A. Wiersinga a.
Mr. F. Walter k.
C. V. Gerritsen r.
Mr. A. van Berckel k.
M. E. Fokker l.
Mr. G. J. Goekoop l. 2034
Dr. R. P. Mees R.Az. I. 1298
Jhr. Asch van Wijck a. 1434
Dr. H. Scbaepman k.
Dr. W. v. Staveren a.
Mr. J. Mascheck k.
H. Pijttersen l.
Mr. Th. Heemskerk a.
v.d.Borch v.Verwoldea.2120
J. D. de Vries a.
Mr. N. de Ridder a.
J. W. Bcrgansius k.
P. van Vliet a.
Dr. D. Bos l.
Dr. A. Kuyper a.
J. Hoven r.
Liberaal l. Radicaal r. Anti-revolutionair a.
Katholiek k. Christelijk-historisch c. h. Sociaal Dein. Arb.-partij. s. d. a.
KIESDISTRICT. Getal
kiezers.
De tragische afloop van Barnato’s veelbewo
gen leven is aanleiding geweest dat we uit be
schrijvingen en I
zijn leven kennen. De quiutessens van dat middelaar de schoenriemen te ontbinden
leven was: Barnato de gelukkige dobbelaar; een la&e kruipende gierigaard is hij niet;
mgt niemendal begonnen, was hij op veertigja- weduwen en weezen is bij steun en weldoener,
rigen leeftijd eenige millioenen rijk en dien- i Als ijverig zeloot zijns Heeren heeft hij echter
tengevolge een aanzienlijk personage in de ko- hartgrondige antipathie jegens anders-denken*
lonie van Z. Afrika. Wie Darwin’s spreuk Jen de heel-onverschilligen zijn, naar zijn be-
the survival of the fittest toepasselijk vindt, griPPen> als apostaten gevaarlijk. Hij gelooft iu
moet getroffen zijn door het enorm succes van ^he survival of the fittest, veracht diensvolgens
dezen avonturier en vindt voor zijn zelfmoord was beneden hem staat en voelt zich gedeclas-
geen andere verklaring dan die van overspan- seerd bij de gedachte dat ook hij, in hoogheid
ning. Barnato leed aan overspanning der ze- gezef°n} supérieur in goddelijke eigenschappen,
nuwen, zoo lezen we; een lijden, zouden weer j van een inférieure soort. Die gedachte
bijvoegen, waaronder heel onze maatschappij j kU
tegenwoordig gebukt gaat. De aanbidding van
het gouden kalf wordt aangevuurd door den
tegenspoedeven als in de kerke Christi klemt
de geloovige in dezen eeredienst zich vast aan
het beeld zijner vereering, wanneer het hem
minder goed gaat of zoodra het geluk hem
diont. In den strijd om het bestaan wordt
deze godheid door den materialist vereerd, ge
smeekt en gedankt, evenals de bijgeloovige zijn
fetish aanbidt. God Mammon heeft onder ons
meer invloed dan alle andere góden tezamen
een genadig knikje stemt zijn volk gelukkig,
terwijl ieder zijner dienaren in zak en asch
zit, zoodra hij, de almachtige, zijn wenkbrauw
fronst. En evenals in den dienst van den on-
zienlijken God van Bijbel, Vulgata of Talmud,
voelen de geestverwanten in dit geloof zich
aangetrokken tot elkander; men prijst hem die
vereerd wordt met de gunst van den aller
hoogste God Mammon die in de hemelen is,
als een gebedijde om der wille van zijn ver
stand en andere uitnemende eigenschappen, en
veracht om zijn zonden dengeen, dien God
Mammon straft met „tegenspoed.
In de kerk van Mammon vindt men het ge
loof ook in verschillenden graad. Er zijn dwe
pers, vurige aanbidders, trouwe geloovigen,
halve en heele onverschilligen. De laatste
twee kategorieën verdienen meer in ’t bizonder
onze aandacht met betrekking tot Barnato’s
wisselend lot.
Barnato was in de kerk van Mammon in
verloop van tijd, van dweper geworden een
wanhopige. Deze evolutie van geestestoestand is
niet moeilijk te verklaren. Ze komt dagelijks
voor, al zijn deze gevallen zelden zoo acuut in
hun onderscheiden stadiënmen behoeft slechts
om zich heen te zien en men treft bij exempel
na exempel van den vurigsten dweper tot een
totaal gevoellooze in Mammon’s leer. De mid
denmaat komt hei meest voor in den midden
stand; de dwepers zijn zij, die, omhoog geko
men
zijn dat de Heere Mammon
eerste stemming door de roomsch katholieken gesteund, zoodat hij tot die groep gerekend werd. werven bij hen, die bijstand verlcenen in de be-
dus ditmaal geen enkele stem
en die te Loosduinen aan de
I
I en een andermans cent in één zak rollen. Lach
J er niet om! Heusch zoo’n parvenu is een
type; aan types heeft onze wereld de grootste
behoefte. Hij stelt er een eer in God Mam-
beschouwingen ten naaste bij nion te dienen en gevoelt zich niet waardig den
maar
voor
ER CRURAS
rm
I
Sijtze
van Ger»
|r. wedn.
55 jr. te
v.
---r„...-OIU11U wgcuv.vx v-cu «uu-re»uiuuuuini cu wv.» dere gunst zegende en zo oo_ r--
s- 3'A
w
e
e
i,
l-
It
'2