Ml.Uh B IITOWIBIID TOOK Ilf
GEMEKTE H lifT IRROTOISSEIE NT SIM.
■Yor|
mii.
No, 57.
1897
DE GEWELDSTAAT.
I
Herstemming voor den Gemeen
teraad van Sneek.
f
Aankondiging van Stemnrenin
Fabrieken en Werkplaatsen.
Z T E JU D A (1
17 j li.
i
i.
na
en
de heeren
I T DE PERS.
gevangenisstraf van ten hoogste
-
i f 40
f7 a
30
100,
zelf. Dat de een heerscht over den ander is
de kern van het Staatsbegrip. Dat de een zich
rileze heerschappij verschaft over den ander,
vrat nooit of nergens zonder geweldpleging kan
geschieden, was dientengevolge het beginsel, de
aanvang van den Staat en het eerste hoofdstuk
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactis betreffende, franco
in te zenden.
luidende
16 Juli 1897.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
7 kilo.
roerd: j
Scha-
iggeu,
i zeer üi
Rende ft’
i54.
AM.
uli.
r/ie
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
ze mogen beangst worden door de ge
dachte, dat in den aanvang niet het recht was
wincien,
It S 14a
J. vJ
IJ. Vil
imll
>lswardi
„v^perkte gelijkmaking
o
i
i
—.GO
1
667.71.1
966.91.1
249.88.1
545.45. J
eenige
e
ippij
eld.
7- staatsrecht is natuurlijk de staats-heerschappij
Uit het artikel van ’t Vad. over de oplos
sing van ue kabinetscrisis leidt ’t Hand.
af dat het blad is bijgedraaid. Het schrijft:
„Het starre koershoaden naar het alleenza
ligmakende „Uuie“-program is reeds tijdens de
verkiezingen of beter tusschen de beide
stemmingen door het Haagsche blad gewij
zigd. Het liberale grootzeil is geheschen ach
ter den „Unie*-fok. En nu wordt nog een
streek meer naar stuurboord gekoerst, om, van
de anti-revolutionairen afgewend, het andere
liberale schip te praaien’*
Het Vad. erkent dat deze beeldspraak heel
aardig is, maar komt er tegen op dat het van
richting is veranderd. Het blad begrijpt niet
dat het Hand, zich geen rekenschap geeft van
de veranderde positie.
„Ziet onze confrère dan niet in aldus
schrijft het Vad. - dat de positie voor de ge-
avanceerd-liberalen een gansch andere is ge
worden? Vóór de verkiezingen hebben wij na
tuurlijk aangestuurd op het „Unie“-program,
getracht zooveel mogelijk eigen candid&ten te
stellen, de gematigden besteden, de geavanceer-
den op den voorgrond gesteld, ten einde te zor
gen, dat de „Unie“-mannen zooveel mogelijk
in aantal zouden zijn, op de meerderheid of de
minderheid, al naar het viel, hun stempel zou
den kunnen drukken. Denkt het Hand, er
niet aan er ons een grief van te maken, dat
wij niet vroeger den koers genomen hebben,
door hem als loods gewezen, wij antwoorden,
dat wij met volle bewustheid onzen eigen koers
zijn gegaan en met den dichter zeggenje te
ferais encore si j’avais d le faire.
Maar bij de herstemmingen was de toestand
immers veranderd. Toen was er geen quaee-
tie meer van een geavanceerde meerderheid, en
moest het hoofddoel zijn de clericale reactie aï
voor allen gezameulgk-
Op de woorden „arbeid* en „fabrieken en
werkplaatsen* is 1 der Arbeidswet toepasse-
1 der Arbeidswet. Onder Arbeid verstaat
komende geweldataat moet door de vrije
maatschappij worden vervangen. Wil men de
vrije maatschappij, omdat ze zal gevormd zijn
uit een samenstel van dwanglooze verbintenis
sen, Staat noemen, dan is hiertegen geen be
zwaar, tenzij men dien idealen Staat zou wil
len verwisselen met den werkelijken Staat, den
“Staat zooals hij zich in de historie-boeken heeft
doen kennen.
Dwingend recht heeft de historische staten
gegrondvestoverwinning en onderwerping
heeft menschen en menschen gerangschikt in
twee klassen. Bedreiging met het zwaard, uit
plundering en onthouding van de voornaamste
produktie-middelen, maakte groote scharen tot
-knechten en op den duur werkte die knecht
schap, verbonden met morale tuchtmiddelen,
een slaafschheid uit, die de knechtschap be
vestigt en krachtigen stem verleent sinds, vol
gens haar, de „orde* in den geweldstaat aan
de hoede van alle verstandige en zedelijke
-menschen is toevertrouwd. Het noodwendig
bestanddeel van den historischen staat is de
►degenstelling, gelegen in de twee composeeren-
de deelèn
Heersohers en beheerschten
Overheid en onderdanen
Regeering en geregeerden
Bevoorrechten en uitgebuiten.
De opheffing van deze tegenstelling, de onbe-
van alle individuen, is
met het wezen van den Staat onvereenig-
baar. Eminente sociologen identificeeren dan
ook den staat met den maebtstaat. Zoo b. v.
zegt H. Spencer: „Dit éene is onbetwistbaar
jüist, dat macht en ongerechtigheid de voor
waarden zijn van hun voortbestaan.* En de
bekende professor in de staathuishoudkunde,
dr. Ludwig Gumplowiez, die zich een voor
stander, ja vereerder zelfs van den Staat durft
noemen, zegt in zijn werk rechtstaat en socia
lisme „De voornaamste instelling van het
een theorie als deze in verdenking „len tijde bevelen, dat boomen of heesters ge- lijk.
„dat datgene worde opgeruimd, wal naar hun deze wet alle werkzaamheden in of voor eenig
tttef 7iz>7» A» *>»7f*4 7* a«zi*-r7/ nf I - 1 ft. -1 „LaJ e
„strijd is met de verleende vergunning.*
Voorts, dat indien binnen veertien dagen
heden iu dien toestand niet behoorlijk is voor
zien genoemd art. 63 zal worden toegepast.
Sneek den 15 Juli 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
BEKEND MA KING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
brengt ter openbare kennis, dat ter vervulling
van drie plaatsen in den Gemeenteraad op
Donderdag 22 Juli e. k.van des voormiddags
acht tot des namiddags vijf uur, in de Voor
zaal van het gebouw der Maatschappij Amicitia
op Leeuwenburg alhier, eene herstemming zal
plaats hebben.
De Candidaten, in alphabetisehe volgorde, zijn
BEEKHUIS (J. J.)
BUURSMA (H. A.)
DOKKUM (T. L.)
OKMA (Mr. H.)
VEEN Ez (A.)
VRIES (de) (H. S.)
„houders, grafzerken, gedenkteekenen on krui- bare wijze is opgehangen eene door hem on*
I „sen op of bij de graven doen plaatsen, graf- I derteekende lijst der uren, in het voorgaand ar
duinen aanleggen en boomen of heesters laten tikel bedoeld, vermeldende, voor elk afzonder-
van l
„het onderhoud er van te voorzien.
„Burgemeester en Wethouders kunnen te al-
Voorts brengt hij onder de aandacht Artikel
128 van het Wetboek van Strafrecht, luidende
„Hij die opzettelijk zich voor een ander Uit-
gevende; aan eene krachtens wettelijk voor
schrift uitgeschreven verkiezing deelneemt, wordt
gestraft met
een jaar.“
Sneek den
KENNISGE VIN G.
Onderhoud van Grafzerken, Gedenkteekenen,
Graftuinen enz. op de Algemeene
Begraafplaats.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek, ......v*.....
Overwegende, dat in het onderhoud van graf- I plicht te zorgen dat ieder van die personen,
Algemeene Begraafplaats alhier niet behoorlijk i gedurende ten minste twee achtereenvolgende
uren tusschen acht uren des voormiddags en
I vijf uren des namiddags daartoe gelegenheid
vinde.
Kieswet Art. 58. Het hoofd of de bestuur
der in het voorgaande artikel bedoeld, is ver
plicht te zorgen dat in zijne fabriek of werk-
vau elk en ieder Staatsrecht. Angstvallige
theoretici mogen terugschrikken voor déze stel- I
ling; ze mogen beangst worden door de ge- - --
„planten, onder voorwaarde
doch de machtze mogen ten slotte de gevol-
gen van
willen brengen de geschiedenis bewijst ons op
elke bladzijde de waarheid van deze stelling,
en ervaring en levenswijsheid leeren ons dat de
waarheid nog nooit kwaad heeft gesticht dat
alleen de leugen onheil brengt.* En niet en
kel de vroegere, maar alle staten zijn geweld-
staten, zegt Gumplowiez. „Als het wezen van
den Staat* beschouwt hij de organisatie der
heerschappij van den een over den ander, in
den vorm van volksstammen, volksstanden, kas
ten of klassen aan de eene en de andere zij.
Het idee Staat heeft alzoo tot inhoud niet an
ders dan deze heerschappijbij een heer
schappij echter behooren, behalve de heerschen-
den, noodzakelijk ook afhankelijken en be
heerschten.*
Een voorlooper van deze staatstheorie Schlö-
zer, heeft reeds in 1793 opgemerkt dat de
meeste staten door dwang zijn ontslaan. Dwang
onderstelt oorlog en oorlog een aanvoerder. De
aanvoerder bleef ook in vredestijd bevelhebber j
de suffeet werd rechter of officier van justitie,
als b. v. in het rijk van Carthago.*
Aan deze beschouwing grensde de vergelij
king van staatsregeering met rooverbende
Schlözer deinsde hiervoor terug en zocht nu
de heiligheid van den Staat daardoor te red
den, dat hij aan de onderdanen vrijwillige on
derwerping en vrijwillig getrouw blijven aan
den Staat durfde toeschrijven. „Zal er on
derscheid zijn tusschen regeering en roover
bende, dan moet de vrije wil en keus er tus
schen staan.* Maar wanneer de onderdanen
niet anders kunnen zijn dan onderdanen, of
meenen althans niet anders te kunnen wan
neer hun nooit gevraagd, zelfs er op attent
gemaakt is, of ze niet iets anders wilden zijn
dan onderdanen, kan van deze „vrije wil en
keus* niet anders geconstateerd worden, dan
dat ze is een tot deugd verheven nood. En
Schlözer nadert deze gevolgtrekking, waar hij
zegtdat in werkelijkheid alle staten gelijk zijn,
namelijk in alle zijn niet dan zij die bevelen
en die gehoorzamen.
Onder geweldstaat verstaan we den Staat
die berust, niet op vrijwillige overeenkomst van i
zijn burgers, maar op de heerschappij van den
een over den ander, op geweldpleging jegens
de onderdanen. Deze geweldstaat kan niet dan
als noodhulp dienen in de opvoeding zijner
burgers, waarbij alle geweldpleging brutaliteit
is, terwijl de vrije verstandsmensch slechts te
vinden zal zijn in de atmospheer van onge
dwongenheid.
Uit het maatschappelijk lichaam moet dus
dit boosaardig element worden verwijderd, dat
de iudividueele en sociale vrijheid niet op iaat
op of bij de graven doen plaatsen, graf- derteekeude lijst der uren, in het voorgaand
behoorlijk in lijk of groepsgewijze of
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek,
Gelet op de op Donderdag 22 Juli e. k. te
houden herstemming ter vervulling van drie
plaatsen in den Gemeenteraad, brengt onder de
aandacht van de daarbij belanghebbenden, de
navolgende artikelen der Kieswet, als
Kieswet Art. 57. Het hoofd of de bestuur
der van een bedrijf of eene onderneming, waar
in mannelijke personen, die den leeftijd van
vijf en twintig jaren hebben bereikt, arbeid ver
richten in fabrieken en werkplaatsen is ver-
zerken, gedenkteekenen, graftuinen enz. op de die bevoegd is tot de keuze mede te werken,
wordt voorzien en de toestand daarvan voor
het meerendeel veel te wenschen overlaat, zoo
niet ergerlijk kan genoemd worden
Herinneren belanghebbenden aan art. 63 der
Algemeene Politie-Verordening dezer gemeente, der in het voorgaande artikel bedoeld, is
iplicht te zorgen dat in zijne fabriek of werk-
Naastbestaanden of betrekkingen kunnen, plaats, op eene plaats, waar arbeid wordt ver-
„na betaling van het bij tarief bepaalde recht, I richt, gedurende twee werkdagen vóór, en op
„met vergunning van Burgemeester en Wet- den tot stemming bepaalden tijd op eenezioht-
„heel of gedeeltelijk worden uitgeroeid, en voorts
oordeel niet behoorlijk wordt onderhouden of in bedrijf, behalve: 11. werkzaamheden in of
voor de bedrijven van landbouw, tuinbouw,
boschbouw, veehouderij of veenderij2°. werk
zaamheden buiten fabrieken en werkplaatsen
in of voor het bedrijf van hem, bij wien de-
i gene die ze verricht in woont, voor zoover die
werkzaamheden ook buiten eenig bedrijf in eene
huishouding of stalling plegen voor te komen.
Onder fabrieken en werkplaatsen verstaat
deze wet alle zoowel open als besloten ruimten,
waar iu of voor eenig bedrijf pleegt gewerkt te
worden aan het vervaardigen, veranderen, her
stellen, versieren, af wérken of op andere wijze
tot verkoop of gebruik geschikt maken van
voorwerpen of stoffen, of waar in of voor eenig
bedrijf voorwerpen of stoffen eene daartoe strek
kende bewerking plegen te ondergaan.
Keukens en soortgelijke inrichtingen, waar
spijzen en dranken voor onmiddeilijk verbruik
bereid worden, benevens apotheken, zijn hier
onder niet begrepen.
Overtreding van de bovengenoemde artikelen
der Kieswet wordt gestraft met hechtenis van
ten hoogste 14 dagen of geldboete van ten
hoogste 75.
Sneek den 16 Juli 1897.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
O
KER
OURAJ®
23
am
i
a
5 45’
6 46*
7 20!
de
tl le
rbij
en,
ad-
rdt
192
er
rs,
Ar
iel
an
JU,
e *1
7 20
a8
i 81*
8S5
l 840
(mi uuo werKziamueueii in oi voor eemg
