fflMffl Hlm IMMfflSSHm SEE.
1
ipl).
No. 68
1897.
DE GEWELDSTAAT.
jaar
)0l.
W O E s d a a
25
m Be-
XII.
Door de politie te Wageningen is de hand
IA.
-
BINNENLAND.
te waken, ga was daar inmiddels gearriveerd, maar kon
1
j
ma te
Sijke
Im.e
(geb.
van
szeph
Jik-
schut
In de Graphic zijn deze week eenige ge
kleurde afbeeldingen geplaatst van onze troepen
op manoeuvre, naar teekeuingen van Iloynck
van Papendrecht.
14.50,
00
EN en
Jursus
School
1 aan-
s van
p alle
even.
kl.
.igen.
'ten is
Ie reis
jr het
reizen
ra tie,
d,
V.
AM.
ug-
ADVERTEN TIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
Voor het volgen der lessen aan de school
voor kunstnijverheid te Haarlem hebben zich
weder verschillende leerlingen aangemeld. Het
Dezer dagen bezocht een Eogelsch kunst
schilder het eiland Marken, ten einde eenige
_j nemen. In de nabijheid van
een
een
De
was
Zaterdag avond circa 8 'h ure ia de wissel-
wachter Martinus Wesselink, oud 54 jaren, wo
nende aan de Deventerstraat te Zwolle, nabij
’’i
wisselwachter P. Talens, in de nabijheid dienst
doende, kwam op het gillen van den man toe-
De stationchef, die zich onmiddellijk met
eenig personeel daarheen begaf, liet hem dade
lijk naar het station overbrengen. Dr. Vitrin-
Met den laten September e. k. komt de nieu
we wet op den accijns op de suiker in wer
king en komen dan de suikerfabrieken onder
meer nauwkeurig toezicht van den fiscus.
Voor de Amsterdamsche suikerraffinaderijen
is het personeel der Rijksambtenaren aldaar
versterkt mot twee kommies-verificateurs en 52
kommiezen, die in het bijzonder zijn aangewe
zen om die fabrieken dag en nacht te bewa
ken en de uitslagen van suiker te verifieeren.
Een ongeluk is te Dordrecht voorgekomen
bij de Koninginnefeesten. Een 23jarige dienst
bode C. K., is, terwijl zij aan de Hooikade
stond te kijken naar het leven op de rivier, in
verband met het af te steken vuurwerk, inde
Oude Maas gevallen en, daar niemand het be
speurde, verdronken.
komische overdrijving de wereldgeschiedenis ge
noemd, ofschoon ze slechts handelt over ruim
3000 ons bekende jaren, is inderdaad de ge
schiedenis van veldslagen en regeeringen.
Dat men weldoet de vaderlandslievende, onbaat
zuchtige en verstandige verzorgers van het al
gemeen welzijn te wantrouwen en niet zich te
laten verblinden door de theatrale statie der
autoriteiten, leert hij die achter de coulissen
de machthebbenden in negligé bespiedt. Dan
verschijnen deze verafgoode wezens niet alleen
behebt met alle mogelijke zwakheden van ge
wone stervelingen, maar blijken ze vaak nog
geleden te hebben aan de corruptie hunner
groote macht, door de natuur van het heer-
schen, soms zelfs gevaarlijk door hun lusten en
grillen, hun eigenzinnigheid, eigenwaan en vor
stelijke inbeelding. Niemand, merkt Eliséé
Rechus op, kan de geschiedenis van zijn tijd be-
sludeeren zonder overtuigd te worden van de
waarheid der woorden, die men zoowel Oxenst-
jerna als Lord Chesterfield in den mond legt
„Ga, mijn zoon, en zie met hoe weinig wijs
heid de wereld geregeerd wordt
In onze dagen is het van algemeene bekend
heid, dat macht, ze zij van nature monarchaal,
aristocratisch of democratisch, berustende op
het zwaard, de erfelijkheid of de welvaart, be
rust in de handen van menschen die beter noch
slechter zijn dan hun medemenschen, maar wier
plaats hen blootstelt aan het groot gevaar der
verzoeking. Verheven boven de massa, leeren
zij deze spoedig verachtenzij eindigen met
zich voor hoogere wezens te houden aange
spoord door eerzucht in duizenderlei vorm, door
ijdelheid, hebzucht en grillen, zijn ze des te
lichter bedorven, wanneer een zwerm van vlei
ers er gestadig op uit is kapitaal te slaan uit
deze ondeugden. En daar deze overwegenden
invloed bezitten op alles rondom hen daar zij
den machtigen hefboom in handen houden waar
mee heel het staatsmechanisme ambtenaren,
politie, soldaten in beweging gebracht wordt,
herhaalt zich elk hunner fouten en gebreken
ontelbare keeren, en onder het voortschrijden
worden ze grooter. Het is maar al te waar
een zijdelingsche blik, een dubbelzinnig woord,
kunnen geheele natiën in rouw dompelen, van
verderf der gansche menschheid zwanger gaan.
Alzoo Elisée Reclus, aardrijkskundige, een
zeer wetenschappelijk man, geen warhoofd of
halfontwikkeld mensch.
Ook vloeit de oorlog voort uit de natuur van
den geweldstaat, daar deze met zijn landsgren
zen, inrichtingen en instellingen vaak de ont
wikkeling der volkeren hinderpalen stelt, die
dan van tijd tot tijd gedoemd zijn te worden
uit den weg geruimd.
Fraai van vinding is het staatkundig even-
wicht in Europa. Dat het moet worden ge-
Men schrijft uit Utrecht:
Er is hier een aannemer, die voortdurend
met de bouwpolitie overhoop ligt. Voor eeni
ge weken had hij nieuwgebouwde huizen ver
huurd alvorens hij de goedkeuring van die hui
zen gevraagd en verkregen had. Op een goe
den dag werden de bewoners met hun inboe
del eenvoudig op de straat gezet en die hebben
nu een vordering om schadevergoeding tegen
deu verhuurder ingesteld. Nu weder is hij in
de Hamburgerstraat aan het bouwen, zonder
een teekening in te dienen, bewerende dat de
verordening dat alleen voorschrijft voor nieuw
te bouwen huizen en niet zooals in de Ham
burgerstraat het geval is bij verbouw. (De
onderpui staat nog.) Woensdag morgen ver
scheen, vergezeld van een drietal agenten van
politie, een opzichter met vier stadswerklieden,
die de pannen van het dak namen, om daarna
aan het opbreken der houten vloeren en bal
ken lagen te gaan.
Den geheelen dag stonden troepjes volk dat
curieuse yverk gade te slaan.
het drijven en ciseleeren, die vele gelegd op een lOjarigen knaap, die een 13ja-
vuilvu xjaaucm wonende leerlingen aanleiding j rigen tuinjongen, welke met fruit ventte, een
geven de school te bezoeken; voor den vol- portemonnaie had ontrold, inhoudende f3.225.
gendon cursus, die op 1 September begint, wer
den leerlingen ingeschreven uit Alkmaar, Arn
hem, Delft, Harlingen, Sneek, Schoonhoven,
■Wageningen, Wijhe, Zwolle, Haarlem en om
liggende gemeenten.
De Haarlemsche school heeft de algemeene
belangstelling der beoefenaars van het kunst
ambacht in ons land weten op te wekken niet
alleen door het degelijk en grondig teekenon-
derwijs dat er gegeven wordt en de artistieke
richting die er gevolgd wordt, doch vooral om
dat het aauleeren der verschillende kunstam
bachten geschiedt in de leerwerkplaatsen die
de praktische werkplaats zooveel mogelijk nabij
komen, waardoor de goede resultaten dan ook
niet uitblijven.
deden.
De vrouw ontving een zeer ernstige beris
ping van den commissaris van politie over de
schandelijke opvoeding, die zij haar kinderen
gaf.
in slaap waren gevallen, zullen disciplinair woi-
gipswerkers, als ook de onlangs j
schilderstukken te
de haven gekomen zijnde, ontmoette hij
grijsaard, wien gevraagd werd of bij voor
zeker bedrag eenigen tijd wilde poseeren.
grijsaard, K. de Wit, stemde toe. Bijna
het portret voltooid, toen er een kink in de
kabel kwam. De broeder nl. van den grijsaard,
de heer Jan de Wit Rz., wethouder van Mar
ken en tevens postschipper van Marken op
Monnikendam, was er niet over gesticht dat zijn
broeder poseerde, greep het doek en veegde
alles met zijn had uit.
Het is te hopen zegt het Hand., ’t welk het
feit mededeelt, dat de dader voor zijn vernie
lingswerk en brutaliteit gestraft zal worden.
zijn vooral de praktische cursussen tot het vor-
men van decoratieschilders, houtbeeldhouwers, deu gestraft,
modelleurs en „„L I
ingerichte cursus voor de artistieke bewerking j
der metalen; I 1 j
buiten Haarlem wonende leerlingen aanleiding i
gendon cursus, die op 1 September begint.
Men meldt uit den Haag
Donderdag middag na afloop van de wedren
nen te Clingendaal zijn op den Leidschenweg,
ter hoogte van het „Boschhek“, door den in
specteur van politie voor het voerwezen, die
daar ter plaatse met een paar politieagenten
dienst deed met het oog op het drukke rijtuig-
verkeer, twee personen aangehouden, op aan
wijzing van mr. v. Z. de G.die hen beschul
digde op de renbaan zijn portefeuillle, inhou
dende drie bankbiljetten van f 25 en twee munt
biljetten van f 10, te hebben ontrold.
De aangewezenen een Rotterdammer en een
Belg waren chique gekleed, hoewel laatst
genoemde, zooals later bleek, geen stuk onder
goed aan het lijf had. Beiden werden naar het
commissariaat van politie aan de Nieuwe Ha
ven gebracht, waarheen ook de heer G. zich
begaf.
Bij onderzoek werden op den vreemdeling
drie bankbiljetten van f25 en een muntbiljet
van f 10 bevonden. Dit geldswaardig papier
was op gelijke wijze gevouwen, als de aankla
ger te voren had opgegeven. Beide aangehou
denen waren in het bezit van veel geld.
Voorloopig werden zij aan het bureel in be
waring gesteld. De Rotterdammer was in
de agenten-wacht geplaatst. In den nacht
heeft hij echter weten te ontsnappen, toen de brug over het emplacement overreden. De
de agenten, van welke eenigen hem moe- I
sten bewaken, allen in zoete rust waren gedom
meld. I schieten en heeft hem aldaar gevonden, liggen-
Toen ontdekt werd dat de vogel gevlogen de tusschen de raderen van locomotief no. 444.
was, werd dadelijk in de stad, zoowel als aan i
de stations, naar den vluchteling gezocht, maar
tot nog toe is hij niet teruggevonden.
De nachtwakers, die, in stee van
rigen tuinjongen, welke met fruit ventte, een
Uit het verhoor bleek, dat het niet de eerste
maal was dat de knaap zich aan een dergelijk
feit schuldig maakte. Voor een maand onge
veer ontstal hij een schoolmakkertje een porte
monnaie.
De jongen bekende, dat hij in de kunst werd
onderwezen door zijn dertienjarigen broer. Die
broer had reeds 4 portemonnaies weten mach
tig te worden. Wat ze stalen brachten de
knapen aan moeder, die de portemonnaies ver
brandde, na zich den inhoud te hebben toege
ëigend. De moeder, die eveneens werd verhoord,
ontkende alles wat haar zoontje verklaard had.
Ook wat de manier van stelen betreft. De
jongens hadden dat geleerd van den mees
ter, die op school wel eens vertelde van zak
kenrollers en gewezen had, hoe die menschen
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
handhaafd is de overtuiging van alle groote
heeren. Daarom sluiten zij hun verdragen tot
bevestiging van dit status quo steeds voor alt jd
en eeuwig, alsof zo daardoor de beweging der
volken stilstand konden voorschrijven. En het
is hun ernstige meening, dit te kunnen. Want
werkelijk blijft de vrede tien, twintig, dertig
jaar gehandhaafd. Intusschen neemt de span
ning onder de bevolking hier toe, ginds af.
Er ontstaat een sterke drukking naar den kant
van de grenzen en eindelijk ontlaadt de span
ning zich in een oorlog.
Een oorlog is dus een wettelijk geregelden
uitzonderingstoestand. Zoolang hij duurt is het
staatkundig evenwicht overbodig. Na afloop
wordt weer voor eeuwig, d. w. z. voor een of
- meer tientallen van jaren, een nieuw evenwicht
geschapen en zoo wisselen zich in den loop
van twee honderd jaar de even wichten zoo vaak
en zoo regelmatig af, dat men kanspreken van
een geschiedenis van het europeesch even
wicht
De verhouding in gewicht wijzigt zich bij el
ke geboorte, bevruchting, met iedere beet die
- hier of daar wordt genuttigd. Onafgebroken
gaat de verschuiving van de macht der volken
voort, met iedere meerderheid aan gebooite hier,
met iedere ziekte die elders een abnormaal
sterftecijfer veroorzaakt, met deu ondergang van
iedere krachtige vuist in dienst van de ver
overing. Deze verschuivingen worden tegen
gegaan door de tegenwoordige opvatting van
Staat en Vaderland, waarvan de grenspalen
voor eeuwen worden vastgesteld. Wij weten
echter dat deze niet onwrikbaar vaststaan.
Zoodra aan óen kant de macht bovenmate aan
groeit, volgt een gewelddadige uitzetting der
landsgrenzen. Alleen de landsgrenzen, instel
lingen van stilstand, die spotten met alle ont
wikkeling, maken de oorlogen. Met iedere
schrede die de beteekenis dezer grenzen ver
laagt, met iedere poging om ze door volksgren-
zen te vervangen, komen wij een schrede na
der tot den vrede tusschen de volken; m. a. w.
de vrede der volken nadert naarmate de ge-
weldstaat in kracht afneemt.
Indien we maar zoover waren, dat de volks
massa in de staats- en veldslag-bestuurders niet
meer de wezenlijke kultuurmakers zagDeze
opvatting is tegenwoordig nog wijd verbreid, en
leidende personen, die ze niet meer deelen, kwee-
ken ze nog bij het volk aan ten einde diens
achting voor het leger en de op het geweer
- steunende monarchie te bewaren. De op scho
len onderwezen geschiedenis der volkeren, met
1
ram- H mnimui won de
5
i
10
!2
.0
14
9
5
5
i
45 5 45»
80 6 25»
10 7 20»
'jS
650
7
77
7 20
8-
30a 8
15a 8 15
>5a 8 35
LOa 8 45
*3/4
5/s
la
i'/s
5/
51
16
i
v ov/uw* »u uunuto.cn j v tnjl Uül
pU
iKR