■NS- H1DÏERÏEJÏIHLI!)NOR Dli
ffllfflTE ffl l!l 1 IRRMMIfflï SM.
of|
baar
■■I
No. 70
1897.
OL
DE GEWELDSTAAT.
r
3*
R
W O K1N I) A a
1 S E F T E 51 T E R.
XIV.
lijk leven.
BINNENLAND.
I
zij zijn echter als chr.-
Slzin-
Boer
der
rE-
e-
Uit-
Oer
ouds-
Ger-
- Jel-
rijs
ik-
dt,
die
sen
er-
34,
ag,
m-
Li
h
ADVERTENT1EN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement i» de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
de „heillooze* manchesterleer, zooals de staats-
socialisten meenen. Het is er om te doen de
ze leer konsekwent door te voeren d. w. z.
„Het economische laisser faire moet, in plaats
van bestreden en beteugeld, worden ontwikkeld
vervolging treffen de
gelukt het niet op die tot een sociaal politiek laissez faire" sociaal-
Men schrijft uit Oldenzaal aan de Tel.dd.
25 Aug.
Naar aanleiding van
i delijkheden, tengevolge
13.50,
50 a
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
brengt ter openbare kennis, dat het Kohier van
de Bedrijfsbelasting, dezer gemeente, dienstjaar
1897/98, door den Directeur der Directe Belas
tingen te Leeuwarden gearresteerd den 26 Au
gustus 1997, aan den Ontvanger der Rijksbe-
lastingen te Sneek ter invordering is ter hand
gesteld en dat een ieder verplicht is zijnen aan
slag, op den bij de wet bepaalden voet, te vol
doen.
Sneek den 27 Augustus 1897.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
I oude woont, plegen hun bewakers conservatief 1 Tolks niet °Pkomen koD- De sociale quaestie zetel (Hilversum) en wonnen geen.
liberalen, 34 liberale unionisten, 6 radicalen, 3
sociaal-democraten en 1 christehjk-historische.
(De heeren Bastert en van Karnebeek zijn hier
oud-liberaal gedoopt
Uit deze mededeelingen volgt derhalve, zegt
de T(jd
De katholieken verloren 3 zetels (Enschedé,
Loosduinen en Beverwijk) en wonnen geen.
De anti-revolutionairen-Lohman verloren één
schede)
nog bestrijdt. dam^VI).'
BB
I den productie-middelen, bezitting der monopo-
listen, die ’t beginsel der vrije concurrentie
te zijn in den slechten zin. Al het nieuwe, het is dus niet, hoe men een eind zal maken aan
I individueele komt hun verdacht voor, zooniet
in strijd met de orde. Ideeën, die rukken aan
j de steunsels van ’t bestaande, deze voorposten j
de voorgevallen wanor-
van de verkiezing, kun
nen wij heden het volgende mededeelen. In
den loop van den dag werd door den burge
meester eene proclamatie uitgevaardigd, waar
bij het houden van samenscholingen van meer
dan 3 personen werd verboden. Koffiehuizen,
j herbergen, etc. moeten van des avonds 9 uur
af tot des morgens 6 uur gesloten zijn.
Door bemiddeling van particulieren werd bij
het parket te Almelo versterking van politie
aangevraagd. Heden avond arriveerden alhier
de substituut-officier van justitie, mr. Modder
man, en de kapitein der marechaussees te Al
melo met 16 manschappen. Den geheelen
avond trok eene groote menigte door de stra
ten. Ondanks de sterke politie-surveillance,
werdeu in- enkele woningen ruiten ingeworpen,
zonder dat arrestaties konden plaats vinden.
Wanordelijkheden van belang hadden echter,
niet plaats.
Tegen den burgemeester, den heer N. H.
De oude Tweede Kamer bestond, aldus her
innert de Tijd, vóór de verkiezingen uit 25
katholieken, 7 anti-revolutionairen-Lohman, 8
anti-revolutionairen-Kuyper, 20 oud-liberalen, 37
liberale unionisten, 3 radicalen. Hierin is 10
Augustus nog wijziging gebracht, tot 18 Sep
tember, te Delft, waar mr. H. A. van de Vel
de, anti rev.-Kuyper, werd gekozen, nadat mr.
N. G. Pierson, lib. unionist, als Minister opge
treden, had verklaard, niet in aanmerking te
willen komen. Voor de nieuwe Kamer waren
gekozen na de herstemmingen van 25 Juni:
22 katholieken, 6 anti-revulotionairen-Lohman,
16 anti-revolutionairen-Kuyper, 11 oud-libera
len, 35 liberale unionisten, 5 radicalen, 4 soci
alisten en 1 ehristelijk-historisehe, wanneer mr.
Pijnappel (Amsterdam I), vaak een „wilde"
genoemd, tot de oud-liberalen, de heeren De
Klerk (Rotterdam II) en Stoffel (Deventer),
een landnationalisationist, tot de radicalen wor
den gerekend. Nadat Amsterdam IX (Tak
van Poortvliet), Leeuwarden en Winschoten
(beide mr. P. J. Troelstra) tengevolge van meer
voudige verkiezing waren opengekomen, ver
wierven de liberale unionisten (Leeuwarden) en
de radicalen (Winschoten) ieder een zetel meer
en verloren de socialisten deze twee. Nadat
Amsterdam VI (Cremer), Enschedé (Pierson),
Zutphen (Borgesius) en Lochem (Lely) ten ge-
I volge van de vorming van een nieuw Ministe
rie waren opengekomen, verloren de liberale
unionisten twee zetels (Amsterdam VI en En-
de socialisten wonnen één (En-
schedé), de oud-liberalen wonnen één (Amster-
J - 'trT;. De Kamer is dus thans als volgt sa
mengesteld
22 katholieken, 6 anti-revolutionairen-Loh
man, 16 anti-revolutionairen-Kuyper, 12 oud-
van den vooruitgang worden door hun haat
geling. Het bezwaar hiertegen te maken, is, getroffen. Censuur en
Wilhelm Wekhrlin vergelijkt ze met Vanda
len. „Of vandalen bibliotheeken in brand ste
ken of dat vorsten en autoriteiten het lezen
der boeken verbieden of de door lezen en den
ken verkregen inzichten door wetten en straf
fen zoeken terug te dringen, is dat in den
grond der zaak niet hetzelfde De oude Van
dalen vernielden de monumenten in oorlogsfu-
rie, wanneer de waarde dier gedenkteekenen
hun onbekend was; met opzet worden in ver
schillende rijken van Europa de vorderingen
van den geest belemmerd, om den nacht der
barbaarschheid, van het politiek- en het gods
dienstig bijgeloof weer over ons te brengen."
Alle wetten die het geestelijk leven zooge
naamd regelen werken in deze richting hand
aan hand mei de strafvoorschriften bij overtre
ding der perken. De vrijheid van drukpers,
door de liberalen overal gevraagd als onmisba
re voorgaarde onzer ontwikkeling, geeft Stir-
ner de volgende woorden in de pen
De persvrijheid is die vrijheid van het libe
ralisme welke den dwang der censuur bestrijdt
als dien der persoonlijke willekeur, maar ove
rigens zeer geneigd is door perswetten den
tiran te spelen over de persvrijheid; d. w. z.
de burgerlijke liberalen willen voor zich de vrij
heid van schrijvenals voorstanders van de
wet zullen ze niet met hun geschrijf vallen on
der het bereik der wetslechts liberaal, d. w. z.
wettelijk erkend, mag worden gedruktanders
dreigen do perswetten met persstraffen In
één woord, de pers wordt niet vrij van dat-
geen dat mij weerhoudt persvrijheid is
slechts persverlof en de Staat kan mij nooit toe
staan dat ik hem door mijn schrijven verpletter."
De volksstaat van Liebknecht en Bebel zal
evenzeer maatregelen treffen tegen rebellieke
uitingen, als de burgerlijke Staat dit thans doet.
Een groot denkbeeld is het „laissez faire,
laissez aller!" waarmee de manchesterschool
de vertegenwoordigers van de economische re<
geling door den Staat bestreed en i
Bedorven echter werd deze idee wijl men ze
niet radicaal genoeg nam, en den geweldstaat
er bij haalde om, zoo niet bij het helder zon- I
licht, dan in den donker als nachtwachter er
over te waken. Onder de bescherming van
i dezen nachtwaker werden de eigendommen van
i bodem, en dergelijke in beperkte mate voorhan- historischen gekozen).
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
De anti-revolutionairen-Kuyper verloren één
zetel (Sneek) en wonnen 9 (Breukelen, Delft,
Ede, ’s Gravenhage I, Hilversum, Leiden, Loos
duinen, Ridderkerk en Wijk bij Duurstede).
De oud-liberalen verloren 9 zetels (Amsterdam
V, Rotterdam I en II, Breukelen, Deventer,
Ede, ’s Gravenhage I, Leiden en Wijk bij Duur
stede) en wonnen één (Amsterdam VI).
De liberaie-unionisten verloren 5 zetels (Am
sterdam VIII, Delft, Ridderkerk, Schoterlaud
en Tietjerksteradeel) en wonnen twee (Bever
wijk en Leeuwarden).
De radicalen verloren één zetel (Leeuwar
den) en wonnen 4 (Amsterdam V en VIII,
Rotterdam II en Deventer).
De socialisten wonnen 3 zetels (Enschedé,
Schoterland en Tietjerksteradeel).
De christelijk-historischen wonnen één zetel
(Rotterdam I).
Het verkiezingswerk voor de Tweede Kamer
heeft, merkt het Handbl. op, van 1 Juni af
toen de eerste candidaatstelling plaats had
tot 24 Augustus geduurd, eer het definief hon
derdtal bijeen was.
De nieuwe Kamer van 100 telt naar de in»
deeling van het Rbld.
47 liberalen van verschillende nuances,
22 katholieken,
21 anti-revolutionairen,
5 radicalen,
3 socialisten,
2 christelijk-historischen.
Het getal liberalen daalt tot 45 en dat der
chr.-historischea stijgt tot 4, als men tot de
laatsten ook rekent de heeren van Karnebeek
en Bastert vroeger te Utrecht onder libera
le vlag gekozen en bij de herstemming ook
door de liberalen gesteund, onder wie bij de
eerste stemming (15 Ju ui) verdeeldheid bestond.
De anti-cleriealen vormen in de Kamer eene
meerderheid van 57 leden, of als men de 3
socialisten buiten rekening laat van 54 le
den, tegenover 43 katholieken en anti-revoluti
onairen.
Het Vad., dat ook eene, nog weer eenigs-
zins afwijkende groepeering geeft, merkt o. a.
op, dat onder de 55 anti-clericalen in de nieu
we Kamer 3 protectionisten zijn, de heeren Tij
dens, Zijlma en Van Kerkwijk (de heeren Pijn
appel en Bastert gedeeltelijk). Onder de cle-
ricalen zijn 5 anti-protectionistonde heeren
Sehaepman, Lohman, Mackay, VanBylandten
Van Alphen (en waarschijnlijk ook de beerde
Visser).
dat een sociale orde, gegrond op overeenkomst
en vrijen wil, waarbij alle regelingen zijn
overgelaten aan de neigingen en opvattingen
der individuen, zeer gebrekkig zal zijn, wijl
het souvereine individu veel verstandige rege
len zal afwijzen die onmisbaar zijn voor de
centralisatie.
Dit bezwaar is niet denkbeeldig. De onbe
perkte werkkring van den wil doet de indivi-
fduën uiteen gaan, wanneer hun voelen en den
ken niet gelijk gericht zijn. Dit uiteengaan,
deze versplintering heeft voor den mensch ook
i groote waarde. Ten eerste is het voor hem een
etten. voorname factor van zijn geluk zelf te mogen
I kiezen en beslissen, terwijl de centralisatie den
vrijheidsvriend drukttweedens is het indivi
dualisme een machtige factor tot zedelijke ver
heffing, zooals op maatschappelijk gebied do
strijd om het bestaan den menschelijken geest
in zijn ontwikkeling heeft aangespoord. Elke
PPea’ centraliseerende bepaling staat aan deze ont
wikkeling in den weg. „Alle waarheden
zegt dr. Friedlander en allen vooruitgang
zijn uitgegaan van enkelo personen en van
kleine groepen ze zouden zich sneller hebben
verspreid"en de menschheid zou haar vruchten
eerder kunnen genieten, indien niet de heer-
schende machten deze onderdrukt hadden door
dwangmaatregelen tot welzijn der gemeen
schap (Staatsbelang, partijbelang of zielenheil).
Thomas Buckle zegt„De beste wetten, die
aangenomen werden, hebben steeds voorafgaan
de wetten afgeschaft En indien de waar-
1 devolste verbeteringen bestaan in de opheffing
van maatregelen eener vroegere wetgeving, zoo
kan met den besten wil niet worden erkend
dat de vooruitgang der beschaving te danken
zou zijn aan hen die bij de gewichtigste aan
gelegenheden zooveel onheil hebben gesticht,
dat hun opvolgers als weldoeners te beschou
wen ziju omdat ze de politiek dezer lieden
hebben gewijzigd en den stand van zaken weer
herstellen op do vroegere plaats.
Inderdaad valt in het oog, hoezeer de regee-
rende klassen hebben ingegrepen in den na
tuurlijken ontwikkelingsgang en de nadeelige
uitwerking dezer tusschenkomst moet denken
de menschen verwonderd doen staan, hoe de
beschaving nog kan voorwaarts gaan tegenover
zooveel onafgebroken hindernissen en belem
meringen.
Herbert Spencer zegt er dit van„Wij
worden er hier aan herinnerd, dat door mid-
del van de wet de dooden heerschen over de
levenden. Naast de macht door vroegere ge- 1
slachten op ons uitgeoefend ten gevolge van I
overerving, staat die der voorschriften en rege- I
lingen die mondeling en schriftelijk aan ons
zijn overgedragen," j doorboorden, bevoorrechten waaitegen de van
Juist omdat in de wetten den geest aan het a^e produktie-middelen ontbloote massa des
Boven de gedwongen- gaat de vrijwillige re-
3 van
d. v.
Oost-
Klara
5
i7/.
30
12
10
ll
l
0
3
5
I
1M.
ug.
>78
V»
*/i
650
7 -
77
720
8 -
30a 8
15a 815
>5a 8 35
LOa 8 45
45 5 45*
30 6 26* s
10 7 20^
■I»
lUUUj xv auniU', jputj x ju UUL"
I
UUUViU, V LI MV16VVJL> M -
vrijdennendon geest, en gvmui u<» uici up mu iu. tvu .uuiuai puunviv laissez mire sociaai-
wijzè de revolutionaire waarheid te verstikken, politiek genomen in zijn ruimste beteekenis,
zoo vertragen ze althans de ontwikkeling en zich uitstrekkende over heel het maatschappe-
oefenen dus nadeeligen invloed uit op den
vooruitgang der beschaving.
OU
