■11 EK IT fflöwsaif ML
JL3
nd<
1897.
17 IN O V E 31 13 E 13.
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
van
agelijks
stelooze
crs ml
Steen
de Be>
;a van
5 tot
z. v.
eeg
i Win-
n Ant-
v. Ot-
Lbbega
roukje
Cuos-
Het winterjaargetijde, voor de bewoners van
het land een tijd van rust, van afwachten
hopen, is voor den stedeling het seizoen van
gang onzer maatschappelijke ontwikkeling voor
oogen toovert en tegelijk hem overtuigen kan
dat deze maatschappelijke ontwikkeling verre
van harmonisch is. In onze noordelijke landen
is de winter de beer die scheiding maakt tus-
^chen de schapen en bokken; aan de eersten,
behalve dikke pels, een warmen stal en een
welvoorziene ruif bezorgend, en om de laatsten
zich weinig bekommerend, ze niets latende dan
eenige nog overgeschoten grassprieten, die on-
van
Janke
iter te
olsum
mwkje
aan-
guur klimaat.
De winter is bij uitstek het seizoen dat aan
•s van
N'G en
er het
daaruit
waar-
tsehap-
i ze tak van wetenschap aangeven. Hij beschikt
over de, middelen van de Staat en juist van
dezen moet het plan uitgaan. Laat ons het
met een klein variant op een bekende spreuk
wenschee
L’hiter porte conseil
Ongetwijfeld zou mr. Pierson door het uit
werken van dusdanig plan een voor de maat
schappij hoogst vruchtbaren arbeid hebben ver
richt.
KENNISGE VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, brengen ter voldoening aan
art 8 der Hinderwet, ter openbare kennis, dat
zij vergunning hebben verleend
1°. aan de firma STOCKMANN, VISSER
Co., fabriekanten te Sneek en hare rechtver
krijgenden, voor de oprichting eener inrichting
voor GLUCOSE BEREIDING uit zetmeel,
door stoom, in het perceel staande aan de
Geeuw, wijk 16 no. 10, kadastraal bekend ge
meente Sneek, Sectio C no. 1683.
2°. aan GEERT SEFFINGA, van beroep
Bakker, wonende te Sneek en zijne rechtver
krijgenden, tot het oprichten van eene BAK
KERIJ, in het perceel, staande Buiten 't Hoog-
end, wijk 15 no. 1092, kadastraal bekend ge
meente Sneek, Sectie A no. 1785.
Sneek den 16 November 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
>AM.
lov.
ADVERTEN TIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
den te moeten invalideerenmaar ook bij de
mildste opvatting bleef de uitkomst gelijk die
is.
Voor de toekomst blijft nu onze hoop ge
richt op een betere inrichting van het stem
biljet en van de wijze van stemmen.
Want wel heeft de heer Van Houten ge
acht, dat het menschehjk-mogelijke reeds thans
bereikt was; maar in dit opzicht vertrouwen
we dan toch, dat minister Borgesius, om met
Nietzsche te spreken, een Uebermenseh zal
blijken, en zijn voorganger zal troeven.
De bakkers-quaestie in Den Haag trekt alge
meen zeer de aandacht en wij laten daarom
hier in zijn geheel volgen, ’t geen de directeur
der betrokken fabriek, de heer Eussen, ter
zijner verantwoording aan ’t Vad. schrijft
„De oorzaak van het ontslag der bakkersge
zellen der Brood- en Meelfabriek in Den Haag
is, dat ten gevolge van den eisch tot afschaffing
van den nachtarbeid, een gisting onder de ge
zellen der fabriek ontstond, die van dag tot dag
dreigde tot uitbarsting te komen.
Ik had hun bij herhaalde besprekingen mee
gedeeld, dat het niet mogelijk was aan hun
eisch te voldoen, door de groote geldelijke op
offeringen daaraan verbonden, terwijl tevena
het debiet en fabrikaat zoodanig zouden lijden,
dat ik van den ondergang der fabriek over
tuigd was.
Ik droeg echter in de vorige week aan de
meesterknechts en chef-bakker op, een plan te
ontwerpen, in den geest van den eisch van on
ze gezellen, d. i. gedeeltelijke afschaffing
I den nachtarbeid.
Nadat het plan voor de middendagen der
zij hun best
der sneeuw en ijs uit op het veld moeten wor
den gedolven.
De tegenstelling tusschen rijk en arm, de
groote vraag die onze samenleving tot een op-
'lossing, tot een voor allen bevredigende wijze
heeft te beantwoorden, komt in den winter ten
onzent schriller uit dan in andere jaargetijden,
Niet alleen brengen de lange avonden den tijd,
maar ook biedt het klimaat ons de gelegenheid,
de aanleiding tenminste, om in deze dagen ons
oordeel te laten wegen de schaal der ongelijk
heid van het leven en lot tusschen menschen
en menschen.
Het valt niet te miskennen dat deze tegen
stelling grooter is geworden in verloop van
tijd, eensdeels als gevolg van de werkzaamheid
van den menschelijken geest tot het vóórtbren
gen van steeds nieuwe genotmiddelen, en an
derdeels in de werkzaamheid van dienzelfden
geest om door het vormen van kapitaal zich
teen behoorlijk aandeel in dien rijken voorraad
van genotmiddelen te verzekeren. Het proces
gaat ongestoord door sneller wordt zijn tempo,
zoo hier als elders, waartegen waakzaamheid,
ook al oefent ze geen noemenswaardigen in
vloed uit op den afloop, althans verkieselijker
is dan zorgeloos inslapen.
Grooter wordt het getal dergenen die zich
met de sociale quaestie bezighoudendeze ver
meerderde belangstelling is bemoedigend. Voor
wie blijven hopen op een bevredigend oplossen
van ’t maatschappelijk ongeiijk, is deze toene
mende interesse, vergroot door een streng op
tredenden winter, als een lichtstip aan den
-grauwen horizon. Immers allen hebben be
lang bij deze oplossing, allen zijn er bij be
trokken en om tot een voor allen bevredigend
resultaat te komen is noodig dat allen het
hierover eens zijn dat er een maatschappelij
ke vraag is die eene oplossing noodzakelijk vor
dert.
w Hierover zijn de gevoelens nog zeer ver
deeld niet alleen worden verschillende oplos
singen aangegeven, maar ook zijn er nog ve-
2 f
De Stand, geeft nog een enkel woordje ten
beste over den uitslag der verkiezing te Sneek.
’t Blad schrijft
„De afloop van de geschillen over de Sneek-
sche verkiezing kan niet nalaten een pijnlijken
indruk achter te laten.
Die indruk is pijnlijk voor de anti-revoluti-
onaire partij, die haar vertrouwen, dat het tot
een nieuwe verkiezing zou komen, beschaamd
ziet. En niet minder pijnlijk voor de liberale
partij, die haar kamerlid, ja, binnenloodst, maar
op een wijze, die er menig ander toe brengen
zou, om eigener beweging te zeggen: Laat er
dan nog liever ten tweede male worden ge
stemd.
Maar het pijnlijkst is die indruk voor heel
ons publiek, in zooverre scherper dan ooit uit
kwam, hoe weinig de administratie nog haar
roeping verstaat om .het aan de burgerij ge
makkelijk te maken en haar welwillend te be
jegenen.
De houding van den burgemeester vanIJlst
bij en na het gebeurde met Gnossen, is met
terdaad grievend; en stellig is in heel het di
strict het oordeel over zijn burgemeesterlijke
geschiktheid beneden pari gedaald.
Toch lag het feit er toe.
Niet minder dan 185 biljetten waren in on-
gereeden staat en het sprak vanzelf, dat de
anti-revolutionaire paruj in de Kamer tegen
haar consciëntie in zou gegaan zijn, indien ze 1
bij haar beoordeeling van deze 185 biljetten
niet naar vasten, onpartijdigen maatstaf ware
te werk gegaan.
Eén voor éen is namens haar elk biljet be
zien en beoordeeld, en ze kon en mocht tot
geen andere conclusie komen, dan die uit dit
oordeel voortvloeide.
Zelfs waren er onder de anti-revolutionaire
de- i Kamerleden, die nog meerdere biljetten meen-
Indertijd werd door het gemeentebestuur van
Breukelen-Nijenrode aan den Commissaris der
Koningin gevraagd wie de kosten van de stem-
kaarten in het kiesdistrict moest betalen en
daarop werd ten antwoord ontvangen, dat de
Minister van Binnenlandsche Zaken (toen mr.
S. van Houten) beslist had, dat ingevolge art.
205 K. der gemeentewet, die kosten ten laste
van de hoofdplaats van het kiesdistrict, in casu
Breukelen-Nijenrode behoorden te worden ge
bracht. Het gemeentebestuur, met deze uit
spraak niet tevreden en eene nadere beslissing
wenschende uit te lokken, weigerde een be
velschrift tot betaling van genoemde kosten af
te geven, waarvan aan de Ged.-Staten werd
medcdeeling gedaan. Dit college nu heeft in
gevolge art. 225 der gemeentewet den raad
doen hooren en deze heeft zich met de opvat
ting van B. en W., namelijk dat art. 70 der
kieswet geen bepaald voorschrift bevat en art.
205 K. niet van toepassing wordt geacht, vor-
eenigd en de weigering goedgekeurd. Ook
voor andere gemeenten, hoofdplaatseh van kies
districten, kan eene beslissing, die in de quaes»
tie moet genomen worden, van belang zijn.
Naar 't N. v. d. D. bericht, hoopt mevr. Al-
bregt—Engelman eerlang haar gouden feest als
tooneelspeelster te vieren. Zij is bezig aan
haar Mémoires, ’t Is het voornemen der di
rectie G. Prot Zn. een luisterrijk tooneelfeest
voor haar beminde sociétaire aan te richten en
in alle plaatsen des lands, die zich daartoe aan
melden vele hebben ’t reeds gedaan de
zelfde feestvoorstelling te geven als te Amster
dam zal gegeven worden. Een der blijgees-
tigste Hollanders heeft voor dit feest een stuk
je geschreven, dat het summum is van „jolyt
en oubolligheid/
len die zelfs het werkelijk bestaan der vraag
durven in twijfel trekken.
Wanneer mannen als mr. Pierson het de
moeite waard achten, als uitkomst van statisti
sche becijferingen in het openbaar mededee-
ling te doen van het feit, dat het vleeschver-
bruik relatief toeneemt en deze mededeeling
stelt tegenover het socialistisch beweren, vol
gens welk de mindere standen achteruitgaande
zijn, kan men begrijpen hoe moeilijk het is
i van sophismen
opgewekt leven; bij den een de schier onafge-
broken reeks van ontspanning en genot en voor
den ander een ingespannen worsteling tegen het aijQ, kan meQ
I ongeloovigen -terug te houden
j eerstens, en ten tweede, dat nog voor den ern-
hem, die wil opmerken, den grooten vooruit- stigcu man die met keuni8 van zaken zich wil
toerusten om langs den weg der logika tot het
I besluit te komen dat de maatschappij achteruit-
gaat, tot heden geen andere dan.de gebrekkige
statistiek met zijn onbetrouwbare vingerwijzin
gen open staat.
De winter is het gunstig jaargetijde voor
de filantropen. Gelijk de metselaar de scheu
ren stopt in den muur van het gebouw, doen
om de al te wijd gapende kloof
onzichtbaar te maken. Voorzeker een prijzens-
waardige arbeid, al moet ook erkend dat er
onder deze filantropen zijn, die, uit lust tot
filantropie en uit het egoïstisch princiep dat
men door anderen gelukkig te maken eigen
geluk vermeerdert, ongaarne zouden zien dat
de maatschappelijke ontwikkeling zich dusda
nig keerde, dat filantropie overbodig zou wor
den en zij dus een genotmiddel zouden moe
ten missen. Want zoo is hetwaarbij nog
komt, dat geen middel doeltreffender gebruikt
wordt bij het jagen naar populariteit dan juist
de filantropie.
Zoo heeft, ook al mag men in de omstandig
heden waarin wij verkeeren de filantropie niet
onvoorwaardelijk afkeuren, deze toch een ge
vaarlijke schaduwzijde én voor den filantroop
zelf én voor den begenadigde. Geholpen moet
er worden; de winter legt de wonden bloot
van het maatschappelijk lichaam en ze te be
dekken niet om ze te maskeeren, maar om de
pijn en smart te lenigen zooveel mogelijk, is
de roeping van ieder die daartoe in staat is.
Integendeel, zeggen we, hoe meer filantropie
des te beter, ook al ware het slechts om on
geloovigen te bekeeren van dwaling. En dat
kan de filantropie; waar ze wordt toegepast
wijst ze immers op een wonde-plek. Slechts
éen voorwaarde dient hierbij vervuld en de filan
tropie is een schlagend argument geworden
voor hen die het erkennen der maatschappelij
ke kwaal nog van anderen dan van zich-zetf
verlangende filantropie moet openbaar zijn in
haar optreden. Geen verborgen of stil goed
doen, maar open en bloot met cijfers, opdat
onze kennis en wetenschap er door verrijkt
worde. Het is niet voldoende te weten, dat er
in totaal meer vleesch wordt verbruikt dan
vroeger, we moeten weten ook hoe de verdee-
ling geschiedt en hoeveel filantropisch vleesch
wordt gegeten.
Mr. Pierson, dien we voor een ernstig man
houden, kon in zijn hoedanigheid als minister j
beter dan iemand anders de middelen voor
-X
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
II.
im.
l THOB
en.
en
7,s/16
93/a
7‘/2
44.50,
.00 a
2,5/u
93/l 8
03,/4
9*/.
