EEIEEXTE B ffif MBH1BT SJEES.
I
?k\
r tlol
■s, is j
iosk-|
.La,
is niet l
tl
No. 96
T W E E-E N-V IJ F T I G 8 T E J A A R Q A. N O.
1897.
w o e in r> a o
1 D EC E 3I IM: EC.
U I T DE PERS.
overige Europa geschiedt, een voorname plaats
BINNENLAND.
Deze CO UB A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
beiden
ndman
Laten
l beschouwin
gen het juiste richtsnoer aan te leggen, en laat
ons door eendrachtige samenwerking pogen, de
De heer A. C. Wertheim, lid van de Eerste
Kamer, is heden te Amsterdam overleden.
41.09, I
.00 Al
)AM.
87"/..
19s/.
F
ern-
Hij
Te Oosterhout is de vermoedelijke dader ge
arresteerd van de zware mishandeling, gepleegd
op den cadet T. der Militaire Academie te
Breda. De aangehoudene, die eenige dagen
voortvluchtig was geweest, is ter confrontatie
naar Breda overgebracht.
53*/..
55*/.
0’/.
!25/.
ADVERTENT1EN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
Als hoofdredacteur van de N. Arnh. Ct. zal,
naar wij vermeld vinden, met ingang van 1
Januari optreden de heer H. Pijttersen Tz., lid
der Tweede Kamer.
Hij neemt de plaats in van mr. H. L. Hem-
sing, die sinds eenige maanden als zoodanig
werkzaam, zich om gezondheidsredenen ver
plicht zag de betrekking neder te leggen.
dedeeling gedaan
De officier van justitie te Amsterdam her
innert uitdrukkelijk aan de premie van f500,
in het begin van dit jaar uitgeloofd voor een
ieder die aanwijzingen doet ter zake van de
aanranding en verwonding van vrouwen bier
ter stede, ffie leiden tot ontdekking van den
''Kc.l
Het leggen van een paar staven dwars op
de rails onder de gemeente Kethel, toen de snel
trein naderde, wordt met ijver onderzocht. Het
vermoeden is gerezen dat de wegwachter het
zelf zou gedaan hebben en den aanval van een
drietal personen zou hebben verzonnen, maar
’t schijnt dat de nader ingewonnen informaties
dat vermoeden niet hebben bevestigd.
De beschrijvingsbrief is verschenen voor het
congres van den Socialistenbond, te houden op
Zaterdag 25 en Zondag 26 December te Rot
terdam. O. m. zal worden behandeld een voor
stel om een groote landelijke meeting te hou
den tegen het militarisme in het algemeen en
tegen „de bloedwet14 in het bijzonder op een
door het congres te bepalen datum in het jaar
1898. Voorgesteld wordt om ter gelegenheid
van de inhuldigingsfeesten in 1898, de propa
ganda tegen het koningschap krachtig ter hand
te nemen door het houden van protestmeetings
tegen het koningschap, het verspreiden van een
brochure op het koningschap betrekking heb
bende, uit te geven door den Centralen Raad.
Voorts stelt de afd. Haarlem voor dat de So-
cialistenbond zich voortaan „Communisten
in Het Vadert, komt een ingezonden stuk
voor van den heer J. H. Adam, voorzitter van
het comité der Haagsche bakkersgezellen, waar
in hij aanraadt het besluit, om na 17 Janua
ri a. s. geen nachtarbeid meer te verrichten,
in te trekken.
De beweging is, naar hij doet uitkomen, mis
lukt, nu werklieden van elders zich bereid ver
klaren het werk hunner kameraden in Den
Haag op zich te nemen.
De werklieden hebben thans mede ondervon
den, dat het ijjdig aankondigen van het be
sluit drie maanden circa te voren 'alleen
heeft gestrekt om de patroons de middelen te
verschaffen zich te wapenen. Een volgenden
keer zullen zij dit niet uit het oog verliezen.
Zaterdag avond te ongeveer 7 uur is aan de
Heerengracht bij de Romeinsarmsteeg te Am
sterdam een löjarig meisje, dat van haar ate
lier kwam en zich naar huis wilde begeven,
door een jongen man met een pet op, die ach
ter haar liep, onverwacht in den rug gestompt,
waarna de onbekende ijlings door gemelde steeg
vluchtte.
Het bleek spoedig dat zij verwond waszij
is eerst door een oude vrouw en daarna door
een politieagent en anderen ondersteund, naar
het politiebureau gebracht, waarop haar opne
ming in het Binnengasthuis is gevolgd. De
stoot was vrij ernstig, men
longen waren aangedaan.
De politie doet onderzoek.
Vanwege de politie wordt de volgende me- loopig hier blijven.
Bij Heerenveen ontspoorde Zaterdag middag
een zwaar beladen goederenwagen van de stoom
tram HeerenveenDrachten. Gelukkig keerde
een boom den wagen, zoodat hij niet in de
bermsloot terecht kwam en de personenrijtui
gen op de rails bleven. De lijn was circa 4
uur versperd. In den dienst werd door reset*
ve-trammen voorzien. Bij de plaats der ont
sporing moesten de passagiers overstappen.
Mej. A. de B. stapte daarbij (’t was donker)
den verkeerden kant uit en viel in de berm
sloot. Op haar gegil schoot het trampersoneel
toe en bracht haar op het droge.
ver f
rbaan, F
Te Amsterdam zijn eergisteren in-dö 3e Oos-
terparkstraat door den storm drie in aanbouw
zijnde perceelen zwaar geteisterd. Van een
perceel wankelde de vloer van den zolder en
stortte op de lager gelegen verdieping met don
derend geraas. De derde verdieping zakte in
een. De zijmuur, voor zooverre in den don
ker was waar te nemen, hield zich goel. Een
gedeelte van den gevel met de kozijnen helden
naar de straatzijde over en zullen waarschijn
lijk ook bezwijken. Geen persoonlijke onge
lukken vonden plaats. De ruïne wordt door
de politie bewaakt.
De treinen naar Amsterdam uit de richting
Hilversum ondervonden veel vertraging door
omvergewaaide telegraafpalen.
’s morgens niets anders, dan dat hij ruim f 100
armer was geworden.
Was de binnendringer een dag of drie vroe
ger gekomen om ’t hem bekend voorwerp te
halen, hij had zijn echtgenoot kunnen verblijden
met een honderd of negen meer.
Wij wenschen de politie goed succes in haar
pogen om de hand te leggen op hem, die o. i.
beter had gedaan den heer D. op zijne zorgeloos
heid vooraf attent te maken inplaats daarvan
zoodanig misbruik te hebben gemaakt.
Naar wij vernemen zal van 9 tot en met
12 December a. s. de portefeuille Kunst, van
wege „Arti et Amicitiae44, alhier worden ten
toongesteld.
Lemmer, 29 Nov. Door de N. N. W. storm
van heden was het zeewater tot een buitenge
wone hoogte tegen onze kusten opgezweept
heden avond om 9 uur was het zelfs tot 19
palm boven A P gerezen. Daar boven de 17
palm boven A P niet met onze sluizen kan
worden geschut, is de stoomboot van de Lem-
mer-nachtbootmaatschappij, die, zooals gewoon
lijk, heden middag om 1 uur van Amsterdam
zou vertrekken, tijdig per telegraaf gewaar-
meende zelfs dat de schuwd en voorloopig te Amsterdam blijven
liggen. De boot die heden avond om 9 uur
van hier zou vertrekken, moest natuurlijk voor-
SNEEK, 30 Nov.
’t Was alles rustig tusschen Zaterdag- en
Zondagnacht.
Alleen de voetstappen van onze nachtwacht»
en van een enkelen bakkersknaap, die zich
haastte van den vermoeienden nachtarbeid te
gaan uitrusten, hoorde men nog.
De barbier v. d. W., op den hoek van den
Oosterdijk, had zijn laatston nachtklant reeds
lang bediend, toen do winkeldeur van diens
overbuur, den heer Th. Dokkum, heel voor
zichtig werd geopend. De nachtelijke bezoe
ker scheen geen behoefte te hebben aan win
kelwaren, maar zette terstond koers naar de
huiskamer, waar een sleutel in een secretaire
moest steken. In die secretaire bevond zich
de brandkast van den bewoner, een ijzeren
kistje, dat gesloten werd met een letterslot.
Dood bedaard of misschien een weinig geagi
teerd wordt ’t meubelstuk ontsloten en ’t slot,
na ’t ijzeren voorwerp er uit te hebben geno
men, weer voorzichtig toegedraaid.
Met den gestolen schat onder den arm ver
wijdert zich de dief en de heer D. ontdekt
De beschouwing van Mr. S. van Houten
over
De schrijver meent nu dat de beweringen
^- van mr. Van Houten den toets van een
stig onderzoek niet kunnen doorstaan,
toont vooreerst met de cijfers aan dat het re
servekader nog bij lange na niet kan voorzien
in de behoefte aan ’t beüoodigde kader, zoo
dat de opmerking van den oud-minister, dat
het hoofdmotief voor de afschaffing der plaats
vervanging vervallen is, in 't geheel niet opgaat.
De veranderingen, die mr. Van Houten in
oes tegenwoordig stelsel noodig oordeelt, heb
ben met de afschaffing der plaatsvervanging
T strijding heeft gegeven. De dikwijls aange-
voerde gronden tegen het behoud der plaats-
I vervanging heeft hij niet weerlegd, wel daar-
I entegen met een eenzijdige beschouwing ge-
I speculeerd op ’s menschen egoïsme, en op het
medelijden met arme gezinnen, die hun kost-
winner moeten afstaan, terwijl eindelijk eigen
opvattingen als vaststaande waarheden worden
voorgesteld.
De schrij’
f van mr. Vi
régel wel een zeer
Aan het staatsspoorstation in Den Haag is
thans een goederenwagen gestationeerd met een
inrichting voor het vervoer van rijwielen, die
daar zoowel in gehangen kunnen worden als
in standaarden vastgezet.
Bond14 zal noemen en alleen onder dien naam
optreden. Tot toelichting wordt gezegd: Aan
gezien door de parlementairen het socialisme
derwijze in discrediet gebracht wordt, dat men
zich somwijlen schaamt onder oningewijden zich
als socialist voor te doen, acht de afd. het wen-
schelijk zich radicaal van dezulken te onder- t
scheiden, door zich eenvoudig communisten te dader of de daders van die feiten,
noemen, te meer daar toch zeker, zoo niet al
len, verreweg de zeer groote meerderheid der
bondsleden communisten zijn. Tevens zou daar
het voordeel aan verbonden zijn, dat het ge
scherm met autoritaire en vrijheidslievende so
cialisten een einde zou nemen en we veel meer
in éen richting konden en zouden werken met
communistische anarchisten.
tgelijksl
teloozs niet te maken. De gewenschte vrijstelling van
rs meti kostwinners was opgenomen in het outwerp-
I Bergansius, en de aan vang van schutterlijke
I oefening op 20- en niet op 25- of 27jarigen
-I leeftijd in de ontwerpen-Seyffardt, welke beide
ontwerpen afschaffing der plaatsvervanging be-
j oogden. Dat de meer gegoeden, in den regel
I de meer ontwikkelden, kunnen worden vervan-
gen zonder bezwaar, is evenmin juist. Zij zijn
t in den regel als aanvoerders noodig.
Tegenover de sociale bedenkingen van mr.
j 8. v. H. voert de heer K. B. het volgende aan
„Waar de sterke arm het leger en de
vloot de ultima ratio van de staatkunde
blijft, daar dient de arm krachtig gemaakt te
worden volgens de regelen, die de militaire
wetenschap aangeeft. En wanneer die regelen
in conflict zouden komen met sociale eischen,
San mag men zich wel twee maal bedenken,
alvorens men aan de laatste den voorrang toe
kent.11
Het slot van het artikel laten wij hier volgen:
„Moeten we nu, waar het de hoogste balan-
gen geldt van 5 millioen inwoners, de belan-
I gen van 2000 unskilled labourers op den voor-
en 191 grond stellen Heeft mr. Van Houten, toen
d. v. I hij de arbeidswet voorstelde, de belangen van
Eluurd, L de gezinnen, die b.v. in de steenfabrieken
beiden f voordeel trokken uit het werk van kinderen
beneden de 12 jaar, of waar hij ons coöperatie
aanried, de belangen van den middenstand op
Veld- den voorgrond gesteld? Natuurlijk niet. Het
algemeen belang legde toen bij hem zwaarder
nmertsgewicht in de schaal. Laat ons bij de her-
tike de I ziening van de grondslagen, waarop ons
aatjes, krijgswezen berust, dat voorbeeld volgen, en
eeg daarbij de militaire, dat zijn in dezen de nati-
ioosen- anale, overwegingen boven de sociale doen
i, 3 jr. I gaan. Misschien komt eens de tijd, waarin
p 3 jr. J men, uitgegaan van het urbinisme, langs de
historische lijn door het provincialisme en het
patriotisme het urbinisme zal naderen. Maar
we zijn er nog ver van af, en we zijn kinde
ren van onzen tijd. Mogen we al het oog op
de toekomst gericht houden, het heden en de
naaste toekomst mogen daarbij vooral niet wor
den voorbijgezien. Voor ons, Nederlanders, is
het in de tegenwoordige omstandigheden
indien we een zelfstandig volk willen blijven
i zeer zeker hoog noodig den blik te richten op
ons krijgswezen, dat dringend om herziening
vraagt; en de invoering van den persoonlijken
over de dienstvervanging- vindt iu de Avond- dienstplicht zal daaibij naar het oordeel van
post zelf bestrijding. De majoor der infanterie V(den, zich ook grondende op hetgeen in het
G. J. W. Koolemans Beynen wijst er op, dat overige Europa geschiedt, een voorname plaats
1 de oud-minister in zijn aanval op dezen maat- moeten innemen. Elke nieuwe instelling heeft
régel wel een zeer handige taktiek heeft ge- baar tegenstanders en haar bezwaren. Laten
volgd, maar dat hij toch geen principieele be- 1 tegenstanders trachten in hun beschouwin-
i-r. ia- .1:1ffen het luiste richtsnoer aan te len-tren. en laat.
bezwaren zooveel mogelijk uit den weg te rui-
j men.
„De insinuatie, dat minister Cremer tegen
minister Eland zou hebben gezegd: „Zeg, stel
jij den persoonlijken dienstplicht voor, dan
krijg ik op goedkoope wijze wat jongens voor
Indie14, had ik niet verwacht uit de pen van
mr. Van Houten, die uit zijn rijpe parlemen
taire ervaring ons geleerd heeft, hoe weinig
samenspreking, zelfs op hoofdpunten van staat
kundig beleid, tusschen de hoofden der ver
schillende departementen plaats heeft. Moeten
we nu na die ons medegedeelde wetenschap
aannemen, dat juist op dit punt samenwerking
en samenspreking tusschen de ministers van ko
loniën en oorlog vooraf hebben plaats gehad,
of moeten we de waarde van de aangevoerde
bedenkingen naar deze afmeten? Waar ie
mand als mr. S. van Houten tot zoodanige
insinuatie zijn toevlucht moet nemen, toont hij
zelf aan dat zijn betoog zeer zwak is.*
Nog zij hier vermeld dat de Nederlander
het anti-revolutionaire orgaan van de groep-De
Savornin Lobman een krachtige aansporing
bevat voor de plannen der regeering ter zake
van de afschaffing der dienstvervanging, ter
wijl een hoofdartikel in het Haagsche Dagblad
er mede met klem voor pleit.
O
skbr coiriv
mb m s b loram-M mt m
8]
S’ov.
