rm
IHBÏE tl HET IIMIIISSI® SBL
w
ek\
SiJMS- B IDimBIHLW 10011N
[J. vj
cm1
dsicar^
n a.
Toii No. lot.
yl8
Nationale Üütie.
1897.
T W E K-E N-V IJ FTIOH T E Ja AR»
I) IS CJ IQ 31 13 E 1<.
IS
3.
4.
1.
U I T DE PERS.
'5 jr.
2,50
BINNENLAND.
I»
Op een andere leemte in de kieswet of juis-
A
reur
bear
geh.
•jjk.
en
Het voorstel van het hoofdbestuur der cen
trale liberale kiesvereenigiug te Enkhuizen, tot
afscheiding van de Liberale Unie, is verworpen
met 1115 tegen 521 stemmen.
1.50,
-.00
oor
eid.
een
be-
ran
g-
EN’
12,00
-,00,
erd
cha-
gen,
entje
rmeu
ÜMA
1.
2.
f50
:9a
2 a
100;
3r de1
rs, is
wek-
M.
c.
71 6
^16
De Nederlandsche Drogistenbond heeft aan
de leden van de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal een adres verzonden. Daarin wordt ge
zegd, dat den Bond ter oore is gekomen, dat
ADVERTENTIE!! van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
Ter vervulling der vacature, ontstaan door
het bedanken van generaal Eland, wegens zij
ne benoeming tot minister van Oorlog, is be
noemd tot lid van het hoofdbestuur van den
nationalen Zuiderzeebond de heer W. C. J.
Passtoors, centraal-president van den Ned. R.-
K. Volksbond.
De heer W. Degenhardt, onderwijsman bij
uitnemendheid, en jaren lang hoofd eener school
te Amsterdam, heeft Woensdag zijn 80en ver
jaardag gevierd. Hij is bij deze gelegenheid
benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau.
De 50-jarige loopbaan van Mevrouw Albregt-
Engelman zal op 17 Januari a.s. bij Prot ge
vierd worden met een feestvoorstelling van
Legouvé’s „Talent en geboorte®, gevolgd door
„Stientje®, dramatische schets door Justus van
Maurik, aan de jubilaresse opgedragen.
December 1897, des voormiddags ten 101/, ure,
in welke zitting uitspraak zal worden gedaan
omtrent
De verschenen vrijwilligers voor de militie;
dé lotelingen, die redenen van vrijstelling
hebben ingediend
de lotelingen, in de artt. 55 en 56 be
doeld
alle overige lotelingen.
Zullende voor dien Raad alleen behoeven te
verschijnen
Zij, die zich als vrijwilliger voor de Mi
litie hebben aangeboden
2. de lotelingen, die vrijstelling verlangen
wegens ziekelijke gesteldheid, of gebre
ken, of gemis van de gevorderde lengte.
Snoek den 12 November 1897.
Burgemeester on Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Het Comité tot verbetering van den maat-
schappelijken en den rechtstoestand der vrouw
in Nederland heeft besloten tot de oprichting
van eene vereeniging, die het doel van het co
mité zal trachten te bevorderen. Het comité is
daartoe geleid door de overweging, dat de ve
lerlei bemoeiingen aan het comité geldelijke
verplichtingen opleggen, bezwarend voor de
draagkracht van slechts enkele personen. Het
heeft nu eene oproeping gericht tot de adhe-
renten van het comité, 303 in getal, en tot al
len, die voor de werkzaamheid van het comité
sympathie gevoelen, om tot het lidmaatschap
der vereeniging tegen een minimum-contributie'
van f 1 toe te treden.
Het comité bestaat uit de heeren mr. E. Fok
ker, ’s-Gravenhage, mr. W. L. P. A. Molen-
graaff, Utrecht, mr. J. C. Overvoorde, le se
cretaris, Dordrecht, en uit de dames jonkvr. J.
de Bosch Kemper, voorzitster, Amsterdam,
mevr. H. H. ScholtenCommelin, 2e secr.-
penningmeesteres, Amsterdam, mevr. M. A. van
der LaanDe Joode, Haarlem, en mevr. H. F.
BoddaertSchuurbeque, Ommen.
hun personeel wel niet hebben betaald
die reden toch niet op de kiezerslijsten
Maar die betaald hebben zullen slechts
dan kiezers blijven, wanneer zij een anderen
grond van kiesrecht kunnen inroepen.
Dit gevolg is onvermijdelijk, omdat èn de
grondwet èn het stelsel der kieswet verbieden
hem kiezer te laten zijn, die geen enkel ken
merk van geschiktheid en maatschappelijken
welstand vertoont.
De oorzaak der onregelmatigheid is dat er in
1895/96 belasting geheven is ter zake van wo
ningen, die niet als kenmerk van welstand,
noch voor kiesrecht, noch voor belastingheffen,
behoorden te gelden. De fout is nu verbeterd.
En dat die fout in het eerste jaar der kies
wet ook op haar werking van invloed is ge
weest, is het uitvloeisel van de politieke fout
van de hh. Kerdijk c. s., tengevolge waarvan
het stelsel der kieswet eerst in 1898, overeen-
4 April 1892 (Staats- I komstig de bedoeling, werkt nevens de nieuwe
Wat er in 1898 te
Leven i
a-:
van h(
Er wordt een dwaze schrijf-, zet- of druk-
fout verbeterd. In de Tweede Kamer is door
bij den minister van Binnenlandsche Zaken dr. Kuyper gesproken van „ons ooilam®, hij
BEKENDMAKING.
inschrijving voor de Nationale Militie.
Lichting 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
KENNISGE VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen, ter voldoening aan
art. 8 der Hinderwet,' ter openbare kennis, dat
aan GERLOF ZOETHOUT, van beroep
Scheepstimmerman, wonende te Sneek, en zijne
rechtverkrijgenden, vergunning is verleend tot
het oprichten van een SCIIEEPSTIMMER-
WERF, op het perceel weiland, kadastraal be
kend gemeente Sneek; Sectie C no. 1575, ge
legen aan het Zomerreek.
Sneek den 17 December 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
De heer mr. S. van Houten, die in ’t parle
ment niet kan spreken, blijft in de Avondpost
aan het Kamerdebat deelnemen. Hij bespreekt
thans de kieswet en hetgeen daarover in de
Tweede Kamer door de hh. Kerdijk en Troel-
stra e. a. is gevraagd en door dea Minister van
binnenlandsche zaken is geantwoord. Naar ’t
hem voorkomt wordt er moeite gedaan om over
vier jaren de kieswet te wijzigen en wel in
hoofdzaak onder het voorgeven dat er techni
sche verbeteringen moeten worden aangebracht,
een woord dat zeer elastisch is. Reeds heeft
de heer Kerdijk den hefboom aangekondigd,
waarmede zal worden gepoogd de kieswet te
ontwrichten. ’t Is weder het amendement
Kolkman-Vermeulen dat dienst moet doen.
„Dat amendement, invoering vau het nieuwe
personeel bij nadere wet, had, aldus eindigt
mr. v. H. zijn betoog, dienst moeten doen om
het werk van het vorig kabinet geheel te ver
ijdelen. Deze toeleg misinkte, maar wegens
dat amendement moest voor éen jaar een over
gangsbepaling gemaakt worden, die aan het be
talen vau personeel volgens de oude wet kies
recht verbond. Htervan kan nu het gevolg
zijn, dat er van de lijst van kiezers voor 1897
in het vervolg personen afvallen in gemeenten,
waar het oude personeel tot lagere huurwaarde
afdaalde, dan bij de huurcijfers van de nieuwe
wet het geval is. Waar dit op belangrijke
schaal het geval is, zullen de meesten dier per
sonen
en om
staan.
K E N N I S G E VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek. voldoende aan art. 87 der
wet op de 'Nationale Militie van den 19den
Augustus 1861 (Staatsblad no. 72), zooals die
is gewijzigd bij die van 4 - -o,
blad no. 56), brengen ter openbare kennis, dat wet op het personeel. Wat er in
de eerste zitting van den Militieraad voor deze wachten staat is hun eigene schuld, geen fout
gemeente zal worden gehouden in het Gemeen- van de techniek of het stelsel der wet.
tehuis te BOLSWARD, op Woensdag den 22 C. 1 J‘
door eenige apothekers een adres is aangebo
den met verzoek om maatregelen rechtstreeks
gericht tegen handelaars in drogerijen en che
micaliën, alsof zij de oorzaak waren van den
heerschenden toestand, maatregelen, wier in
voering het bedrijf van die personen voor goed
zouden te gronde richten.
Ook de Bond is van oordeel, niet slechts
dat de handel in chemicaliën veel wijziging
behoeft, maar ook dat het dringend noodig is
daartoe strekkende maatregelen te nemen, maar
tevens meent hij dat de treurige toestand is te
wijten aan de gebrekkige en onjuiste uitvoe
ring die gegeven is en wordt aan de ten deze
vigeerende bepalingen. Dit wordt in het adres
nader uiteengezet.
Aan het slot van het adres wordt er op
aangedrongen, dat lijst O. zoodanig worde
herzien, dat zij slechts zal bevatten zoodanige
stoffen, die uitsluitend als geneesmiddel worden
gebruikt en slechts zoodanige hoeveelheden
als dienstig zijn voor dadelijk geneeskundig
gebruik.
ter gezegd op een tweede beperking van kie
zers, wijst de heer C. V. Gerritsen in Voor
uitgang. Hij heeft de aandacht gevestigd op
de voorschriften die dc nieuwe regeling der
verhouding tusschen rijks- en gemeentefinan-
ciën brengt en die, zooals men weet, de ge
meente verplichten om vóór 1901 eventueele
progressie uit de hoofdelijke omslagen te doen
vervallen en daarvoor het evenredigheid-stelsel
in de plaats te brengen. De heer Gerritsen
schrijft:
„Zoodra het zoover komt dat in de kleine
gemeenten een inkomstenbelasting of hoofdelij
ke omslag wordt ingevoerd overeenkomstig het
bepaalde van art 243, dan zal in vele gemeen
ten niet alleen verwarring ontstaan in de finan
ciën, maar dan worden bovendien andere mis
standen geboren tengevolge van de samenkop
peling van kiesrecht voor de gemeenteraden
met betaling van gemeentebelasting.
In de gemeenten nl. waar thans reeds in
komstenbelasting geheven wordt, al is het ook
in geringe mate, bij een inkomen van f 200,
f250 en f300 per jaar gewoonlijk met een
sterke progressie voor inkomens daarboven
zal men van 1901 af onder de nieuwe regeling
minstens dit bedrag moeten aftrekken als noo
dig voor levensonderhoud. Daarmede verval
len dan alle aanslagen in die laagste klasse.
Maar daarmede verliezen deze aangeslagenen
tevens het kiesrecht voor den gemeenteraad.
Want in de rijksbelasting zijn zij niet aange
slagen zij oefenen het kiesrecht voor de Ka
mer en de Staten uit krachtens de woninghuur,
het loon, het spaarbankboekje ot het examen.
Om te voorkomen dat deze burgers, na eenige
jaren het kiesrecht voor den gemeenteraad te
hebben uitgeoefend, weder onder de politiek-
onmondigen worden gerangschikt, moet de kies
wet worden herzien.
Nu wordt wel in het voorloopig verslag bij
hoofdstuk V met een enkel woord de herzie
ning van art. 243 ter sprake gebracht, maar
niet in verband met het kiesrecht. En hoe die
herziening ook moge uitvallen, het stelsel van
aftrek van een vaste som voor levensonderhoud
blijft er ongetwijfeld in gehandhaafd. Met ot
zonder herziening van art. 243 dus zal vóór
1 Januari 1901 den datum waarop alle te
genwoordige hoofdelijke omslagen of inkomsten
belastingen van rechtswege vervallen het
nieuwe stelsel zijn ingevoerd. Indien nu niet
tevens vóór dien tijd de kieswet wordt herzien
met betrekking tot het kiesrecht voor de ge
meenteraden, zullen talrijk velen dit recht ver
liezen na het eenige jaren te hebben uitgeoe
fend.®
Het betoog van den heer Gerritsen strekte
om te doen uitkomen dat de wijze waarop de
regeering zich tot dusver uitliet over de kies-
wetregeling, weinig hoop gaf op verbetering.
De redactie ven Vooruitgang wees er reeds op,
dat de conclusie wat voorbarig was, daar de
minister van binneulandsche zaken nog geen
gelegenheid had gehad zijn meening te doen
kennen. Men weet overigens reeds dat de mi
nister zich over de onbillijkheden, die de ver
betering der financieele regeling tusschen rijk
en gemeente aankloven, duidelijk heeft uitgela
ten en een onderzoek dienaangaande heeft in
gesteld.
o.
8
16
OEEKER COIRAA
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Sneek
Gelet op art 19 der Wet op de Nationale Militie van 19 Au-
jutus 1861 (Staatsblad uu. 72) zooals die is gewijzigd by de
rei van 4 April 1892 (Staatsblad no. 56);
Brengen ter kennis der ingezetenen, dat by hoofdstuk III
||w wet, bandelendo over de inschrijving voor de militie,
steeds mier anderen voorkomt het navolgende
Art. 15. Jaarlyks worden voor de Militie ingeschreven alle
muelijke ingezetenen, die op den Hten Januari van het jaar
dun 19de jaar waren ingetreden.
-ao™—I Voor ingezeten wordt gehouden
Iqtgggj 1. hij, wiens vader, of, is deze overleden, wiens moeder, of
ikju beiden overleden, wiens voogd ingezeten is volgens de wet
ran den 28sten JuU 1850 (Staatsblad no. 44)
2 hy, die, geen ouders of voogd hebbende, gedurende de
natste. aan het in de eerste zinsnede van dit artikel vermelde
ijdstip voorafgaande, achttien maanden in Nederland verbljjt
deld
S, hii, van wiens ouders de langstlevende ingezeten was, al
rjjn voogd geen ingezeten, mits bij binnen het rjjk verblijf
lOtidt.
Voor ingezeten wordt niet gehouden de vreemdeling, behoo-
ende tot eenen Staat, waar de Nederlander niet aan den ver-
iljchten krijgsdienst is onderworpen of waar ten aanzien der
lietetplichtigheid het beginsel van wederkeerigheid is aange-
Lstseu.
(Art. 16 De inschrijving geschiedt:
11. vau een ongehuwde in de gemeente, waar de vader, of,
6 deze overleden, de moeder, of, zyn beiden overleden, de
ioogd woont
I 2. van een gehuwde en van een weduwnaar in de gemeente
»4«r hij woont;
S. van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft of door
tan is achtergelaten, of wiens voogd buiten ’s lands geves-
agd is, in de gemeente waar hij woont;
f. van den buiten’s lauds wonenden zoon van een Neder-
Mider, die ter zake van ’s lands dienst in een vreemd land
ramt, in de gemeente waar zijn vader of voogd het laatst in
Sederland gewoond heeft.
Art. 17. Voor de militie wordt niet ingeschreven;
1. de in een vreemd Rijk achtergebleven zoon van een in-
tezeten, die geen Nederlander is;
2. de in een vreemd Rijk verblijf houdende ouderlooze zoon
tan een vreemdeling, al is zijn voogd ingezeten
8. de zoon van den Nederlander, die, ter zake van ’a Lands
Heust in ’s Ryks Overzeesclre bezittingen of Koloniën woont.
Art. 18. Elk, die volgens art. 15 behoort te worden inge
schreven is verplicht, zich daartoe bij Burgemeester en Wet-
louders aan te geven tusschen den Isteu en den 31sten Januari.
Bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis is zijn valer,
of, is deze overleden, zijue moeder, of, zijn beiden overleden,
aju voogd tot het doen van die aangifte verplicht.
Art. 20. Hij, die eerst na het intreden van zijn 19de jaar,
Joch vóór het volbrengen van zijn 20ste ingezeten wordt, is
verplicht, zich, zoodra dit plaats heeft, ter inschrijving aan te
ueven bij Burgemeester en Wethouders der Gemeente waar de
Tinechrijving, volgens art. 16 moet geschieden.
'Daarbij gelden de bepalingen der 2do en 3dezinsneden van
'zijne'inschrijving geschiedt in het register van het jaar, waar
toe by volgens zijnen leeftijd behoort.
Naar aanleiding van bovenstaande bepalingen maken Burge-
I meester en Wethouders verder bekend, dat op WOENSDAG den
ien JANUARI 18'jS, ten Gemeentehuize alhier, eene bijzondere zit-
ting zal wordeu gehouden tot inschrijving der mannelijke in
gezetenen, die op den len Januari 1898 hun 19de jaar waren
Ingetreden, en die alzoo geboren zijn in 1879,
Terwijl overigens de inschrijving ter Secretarie dezer gemeen
te kan geschieden van 'smorgens 9 tot 's namiddags 1 uur,
Sneek den 14 December 1897.
