Binnenlandsch Nieuws.
4-
Plaatselijk nieuws.
r
L.
I
toestand aan.
k
Van dezelfde inrichting slaagden heden
voor dat examen Mej. Hendrika Deinum, Her-
mina Hulshoff, Maria Leverland, Gelske v. d.
Meulen, Jetje de Vries, Fokeline Vrijburg,
Fenna v. d. Wal, Wietske v. d. Zee en Trijn
tje Zijlstra.
rc
la
v
BALK,
gehouden
F<
ki
sti
ve
ei<
br
de
w
vi:
g'
k
g
v
d
g
e
1
g<
lii
n;
w
di
d
h
E
be
H
in:
m
V£
L.
aa
1,
H
le;
vc
te
tii
hc
ta
Ti
g'
ve
ki
g'
B
m
d<
h<
m
o)
g
f
D
sc
Het opgeld. Hoe langer hoe meer verzetten, vooral
in de boerestreken de menschen zich tegen het heffen
van 10 opgeld. Zoo was er verleden week hout-
verkooping op de erve Groothuis te Borne (Overijsel).
De aanwezigen wilden niet eerder bieden voor de
verkooper de 10 opgeld liet vallen. De koopers
kregen hun zin.
Ook een salaris. Op de dezer dagen gehouden
vergadering van de leden van het „Onderling Veefonds”
te Markeloo, is besloten het salaris van de beide
directeuren te bepalen op één halven gulden
per jaar en per persoon.
SNEEK. Benoemd tot Directeur van het
Post- en Telegraafkantoor alhier, met 1 Juni
a. s., de heer J. L. Verment, thans in gelijke
betrekking te Harlingen.
I zijn en ieder oogenblik wordt hun einde verwacht.
Ze zijn nu natuurlijk in het Gasthuis. Inmiddels werd
de brand spoedig gebluscht. Hij bepaalde zich tot de
tweede en derde verdieping benevens zolder en dak,
dus tot de woningen van Meijer en Huijs.
De heer M. heeft zijn inboedel voor een klein be
drag geassureerd (f 500), van de andere weet men nog
niets af.
Een buitenkans. Een scharenslijper te Weert kreeg
dezer dagen de tijding uit Indië, dat hij, door over
lijden van zijn zwager aldaar, erfgenaam was gewor
den van f 20.000sommigen beweren zelfs f 50.000.
Ongeluk. Te Eksloërveen zou een kind van 6 jaren
op het huis passen. Het geraakte in brand en bekwam
zoo hevige brandwonden, dat het aan de gevolgen is
overleden.
In besloten jachttijd. De machinist van den stoom
tram HeusdenDen Bosch bemerkte Donderdagavond,
dat ter hoogte van het fort te Oud-Heusden iets werd
overreden. Direct werd gestopt en bij onderzoek bleek
de verongelukte een haas te zijn, die natuurlijk
werd meegenomen.
Godsdienstige wijding van de aanvaarding der regee-
ring door H. M. de Koningin. De Synodale commissie
der Ned. Herv. Kerk heeft twee besluiten genomen ten
aanzien van deze aangelegenheid. Het eerste is om
de kerkeraden der Ned. Herv. Kerk te verzoeken den
Sisten Augustus, den dag waarop, volgens de Grond
wet, de Koningin feitelijk de regeering aanvaardt
door gebed en dankzegging te wijden in eene daartoe
in den voormiddag te houden godsdienstoefening. Ten
tweeden zal zij, als de vertegenwoordigster van het
talrijkste kerkgenootschap, ook de andere genootschap
pen verzoeken, ook op dien dag hetzelfde te doen,
om zoo te verkrijgen, dat alle Nederlandsche geloo-
vigen, hoe ook verschillende in godsdienst, toch op
denzelfden dag Gods zegen over onze beminde Vorstin
afsmeeken.
Zondagmorgen had alhier nabij het spoor
station een ongeval plaats, dat zeer ernstige
gevolgen had kunnen hebben. Een heer, die
met den trein van Holland arriveerde, ging,
na uitgestapt te zijn, in plaats van den gebrui-
kelijken weg langs het perron, door onbekend
heid met den uitgang den verkeerden kant op,
langs de spoorbaan. De trein en de daarnaast
staande tram zetten zich beiden in beweging. On
ze reiziger, welke de twee machines zag aanko
men, wilde wijken, doch struikelde door de
haast over de draden der seintoestellen, waar
door hij op de rails kwam te vallen op ’t oogen
blik, dat de trein slechts enkele passen van
hem verwijderd was. De machinist ten Cate,
het gevaar ziende, remde uit alle macht, de
trein werd tot staan gebracht en de heer hier
door voor een anders wissen dood bewaard.
Vrijdagavond jl. trad hier in ’t lokaal
Vierdag op, de heer W. Kroese, in ’t vorig
jaar candidaat der Chr. Hist, in ’t Kiesdistrict
Sneek voor de 2e Kamer.
Voor ’t kleine publiek gaf de spreker eenige
inlichtingen op politiek terrein, die moesten
dienen bij voorkomende verkiezingen, den kie
zers beginselen in daden te laten omzetten.
Bij kamerverkiezingen, waar principes voorn,
op den voorgrond treden, dient men met een
eigen candidaat te komen; bij provinciale en
gemeenteraadsverkiezingen, die enkel en alleen
de personen gelden, welke met de huishouding
van gemeenteraad en provincie worden belast,
kan men zich in contact stellen met andere
partijen.
Spreker is in ’t algemeen voor proportio-
neele vertegenwoordiging, vooral bij verkiezing
voor den gemeenteraad.
FRANEKER. Vrijdagmorgen zou de vee
houder Jan Smit, wonende nabij Atsjetille, naar
zijn vee zien en kwam zoo tot de ontdekking,
dat 7 van zijne beste schapen waren gedood,
naar de kenteekenen te oordeelen door hon
den. Ook zijn buurman Wiersma had een
schaap dood. Bij de marechaussee alhier is
aangifte gedaan.
Vrijdag is alhier eene vergadering
van belangstellende ingezetenen der
gemeente Gaasterland, voor eene waardige vie
ring der aanstaande kroningsfeesten.
De voorloopige commissie had een concept
program opgemaakt. Na bespreking werd de
finitief vastgesteld, dat op 31 Aug. e. k.: 1. De
kinderen van alle scholen feestelijk zullen wor
den onthaald; 2. Eene uitdeeling van spek of
andere levensbehoeften aan onvermogenden zal
plaats hebben en 3. Verschillende volksspelen
en andere feesten zullen worden gehouden, in
dien nl. de commissie genoegzaam financieel
mag gesteund worden.
De commissie bestaat uit de heeren: A.
Boot, B. ten Brink, F. Keulen, D. van der
Meer en I. A. D. Hemsing, allen te Balk.
JOURE. Tot vader en moeder in het Al
gemeen Weeshuis te Amersfoort werden Vrij
dag benoemd M. Donkersloot en Echtgenoote,
thans alhier in gelijke betrekking in het arm
huis.
Noodlottige brand te Amsterdam. De petroleum
heeft Zondagnacht weer offers geëischt.
In het perceel 117 van de 1ste Jan Steenstraat,
een van die moderne huizen, waarvan elke verdieping
door een afzonderlijk gezin bewoond wordt, woont, of
liever woonde op het tweede bovenhuis de heer Meijer
met zijn gezin. Dit gezin was reeds te bed, toen
de heer Meijer eene nog brandende petroleumlamp
wilde bijvullen. Het petroleumgas ontplofte, de lamp
viel op den grond en vóór de vlammen hem van
alle kanten omringden, had M. nog even den tijd
vrouw en kinderen te wekken en met hen de vlucht
te nemen.
Het gezin, dat op de eerste verdieping woonde,
werd wakker door het vallen van de lamp op den
grond, en de bewoners van het benedenhuis, die ook
reeds te bed waren, werden door de buren gewekt.
Maar helaas, de familie Huijs, die boven de familie
M. woonde, kon niet spoedig genoeg bereikt worden.
Dit huisgezin bestaat uit man, vrouw, drie kinderen
en een 81-jarige grootmoeder, die reeds een paar
weken lang ziek was.
De vlammen en de rook, die weldra de hoogere
verdieping bereikt hadden, overvielen de menschen
in het bed.
Zij werden in treurigen toestand door de brand
weer gevonden, die onmiddellijk ter plaatse was en
zich door vlammen en rook het eerst een weg baande
naar de in levensgevaar verkeerende menschen.
Op den zolder vond de brandmeester Burger het
geheele gezin door en over elkaar liggende, bewus
teloos en met brandwonden bedekt, vooral aan han
den en armen, waaruit men opmaakt, dat zij getracht
hebben, elkaar de brandende kleeren van het lijf te
scheuren.
Weldra bijgestaan door de brandwachts, die bij
deze gelegenheid weer bewijzen van bewonderens-
waardigen moed en plichtsvervulling gaven, wer
den de menschen een voor een door het zolderluik
gesjord en op het dak in de vrije lucht gebracht.
Daar poogde men de levensgeesten weder op te
wekken.
Een der kinderen een meisje van ongeveer 14 ja
ren, werd tusschen twee huizen ingevonden en aan
een der buren gegeven. Langen tijd werd evenwel
nog naar haar gezocht, voordat bleek, dat zij en
waar zij in veiligheid was.
Ook een kind van ongeveer 5 jaar werd spoedig
gered.
De bewusteloozen bleken te zijn:
De vader Herman Huijs, (48 jr.), zijn zoon Her
man Huijs jr. (20 jr.), de moeder Sara Huijs (43 jr.)
en de grootmoeder Sara Braspenning (81 jr.)
Toen er bleek, dat de adem eenigszins terugkwam,
werden zij over de daken van de no.’s 117 en 119
naar dat van 121 gevoerd en daar door het raam van
den koekoek naar den zolder van dit perceel gebracht.
Hier verleende men hun geneeskundige hulp, doch
hun toestand was zoodanig, dat die hulp weinig kon
baten.
Van de oude vrouw, wier voeten geheel verbrand
waren en die zonder bewustzijn bleef, hield de hart
slag weldra op, hoewel de beide medici den dood niet
dadelijk officieel wilden constateeren. Ook de jongere
vrouw was niet meer tot bewustzijn te brengen. De beide
mannen waren gisterennamiddag nog buiten bewust-
BARRADEEL. Donderdag was in Sex-
bierum de Raadsvergadering van deze gemeen
te. De Ed. Ach tb. heer L. W. de Vries werd
geïnstalleerd. Er waren vele belangstellenden.
Na afloop der zitting ontving de nieuwbenoem
de vele gelukwenschen. In alle scholen was
feest. Met oranjelinten versierd, trokken de
kinderen in de verschillende dorpen in optocht
rond. Ze werden onthaald op koek en cho
colade. De intocht van den burgemeester te
Sexbierum werd opgeluisterd door 48 ruiters,
die de eerewacht vormden en allen voorzien
waren van oranjelinten en vlaggen. De intocht
werd begeleid door het fanfarecorps van Tzum-
marum, dat zich nu en dan liet hooren. Ook
het corps van Sexbierum gaf verdienstelijke
stukken ten beste. Toen de burgemeester ’s na
middags huiswaarts keerde, begeleidde hem de
eerewacht weder.
Uit alles bleek genoegzaam, hoe ingenomen
de gemeente is met den nieuwkoop.
ren met bijna dezelfde taal, van denzelfden
godsdienst, den Lutherschen, hechtten zich aan
hun nieuw vorstenhuis. In Zweden bleef echter
de conservatieve adel het overwicht behouden
in de regeering, terwijl in Noorwegen de ra
dicalen hoe langer hoe meer overwicht kregen
en nu zelfs zulk eene meerderheid bezitten,
dat zij de grondwet kunnen wijzigen. Er ont
stond geschil over de vertegenwoordiging in
het buitenland. Altijd hadden de Zweedsche
gezanten en consuls beide landen vertegen
woordigd in den vreemde. Dat verdroot den
Noren, terwijl de Zweden op dezelfde wijze
wilden doorgaan. En nu is het reeds zoover
gekomen, dat de eersten zelfs het teeken der
unie met Zweden op de vlag niet meer willen
en de z.g. reine vlag verkiezen. Het konings-
huis-Bernadotte werd hoe langer hoe minder
populair in Noorwegen en langzamerhand als
een uitsluitend Zweedscb huis beschouwd, dat
de belangen der eersten aan die der laatsten
opoffert. Noorwegen ontnam aan den Kroon
prins zijne jaarlijksche toelage en nu heeft
Zweden de apanage van dien Prins met 50 000
kronen (1 kr. a/s gld.) verhoogd. Ook de
toelage voor Koning Oscar II zelf werd door
de Noren verminderd.
Als het zoo doorgaat zal er zeker eenmaal
een algeheele scheiding tusschen de beide lan
den komen.
Het Noorsche ministerie Hagerup is door den
Koning van zijne functiën ontheven en ver
vangen door het Kabinet-Steen.
Zondag jl. was het twintig jaar geleden,
dat Leo XIII werd gekozen tot Paus. Slechts
acht andere pausen hebben langer dan twintig
jaren geregeerd. Het langst van al de vorige,
Paus Pius IX, van 18461878, dus 32 jaren
bijna.
Frankrijk en Engeland. Deze beide rijken
hebben aanzienlijke bezittingen in Afrika, bei
den werken ook om het hardst, wie of wel de
grootste buit zal behalen. Nu is een deel van
Afrika, de kust van Guinea, gedeeltelijk in
handen van Engeland, van Frankrijk, van Duitsch-
land en zelfs nog van Portugal. De binnenlan
den werden niet zoo spoedig veroverd. Maar
sedert de veroveringswoede de groote mogend
heden heeft aangegrepen, tracht ieder zoover
mogelijk naar het binnenland zijn invloed uit te
breiden, om de anderen voor te wezen. Om bot
singen te voorkomen werd de theorie van »het
Hinterland» gemaakt, waarbij iedere mogend
heid het recht kreeg op het gebied, recht achter
zijn kustbezitting gelegen. Deze theorie, hoe
mooi ook op het papier, gaf weldra aanleiding
tot verwikkelingen. Vooral de Franschen en
de Engelschen waren er op uit en zijn nog
druk bezig om van het binnenland zooveel
mogelijk in te palmen. Al lang onderhandelt
een commissie uit beide landen om ieders
rechten vast te stellen. Maar, terwijl die com
missie niet spoedig beraadslaagde, deed ieder
der beide partijen zijn best om voor vast zoo
veel mogelijk in te palmen. Van beide landen
trekken expeditiën naar de Niger, en nu en
dan wordt door de Franschen de vlag gehe-
schen, waar de Engelschen andere rechten meen
den te hebben. Wel werden van beide zijden
aan de officieren instructies gegeven, om het
niet tot eene botsing te laten komen, maar die
botsing kan haast niet wegblijven.
Nu moet men zich die expedities niet voor
stellen als geregelde krijgsmachten. Volstrekt
niet. Men zendt enkele officieren en onderof
ficieren met de noodige wapenen en ammunitie,
geeft hen het noodige mede om Haussa’s of
andere negersoldaten aan te werven en de
expeditie is gereed. Ieder begrijpt, dat niet de
eerste de beste officier daarvoor geschikt is.
Een begin van moeilijkheden is reeds in
aantocht. Twee Fransche expedities marchee-
ren op Sokoto, zes officieren en 200 man zijn
reeds te Argungu en te Jagga, op weg naar
Sokoto, aangekomen. De Sultan van Sokoto
wil hen tegenhouden en de Engelsche Niger-
Maatschappij houdt zich gereed om hen bij te
staan. De Niger-Maatschappij wacht gelukkig
op instructies uit Engeland, anders kon het
daar in die binnenlanden gemakkelijk tot een
treffen komen en overzie dan eens de ge
volgen.
Een afgeluisterd praatje op de vergadering voor
het Kroningsfeest over zingen.
Wij kunnen niet zingen!
Wat blief? Me dunkt, dat hebben we dan toch
daar zoo even anders getoond
Ja, zekerTwee heele coupletten van ’t „Wien
Neerlandsch bloed,” zonder „vreemde smetten” voor
Vaderland en Vorst”
Ja, jij spot er weer mee. Maar of we nou „vorst”
of „vorstin,” zingen, de bedoeling blijft toch immers
dezelfdeen ’t „Wilhelmus” en dan nog wel op
de nieuwe wijs.
Je bedoelt eigenlijk, „de oude toonzetting, zeker
heel mooien „Wij leven vrij 1” en „Siene la me
lös” en en nog veel meer mooie liederen
alles ter eere van onze a.s. Koningin Wilhelmina.
Ja, dat kan jij weer niet aanhooren, die laatste
waren zeker weer te ordinair voor jou ooren, jij wilt
altijd, ja hoe moet ik zeggen, zoo iets klas
sieks hebben, is ’tniet?
Mis, man, je begrijpt me volstrekt niet. Ik bedoel
alleen maar, dat ons repertoire van liederen om bij
feestelijke, of gezellige samenkomsten met elkaar aan
te heffen, zoo uiterst klein is.
Daar heb je nu de drie straks genoemde volkslie
deren. Hoe weinigen zijn er, die er meer van ken
nen, dan ’t eerste couplet? Durf je beweren, dat men
’t «Vlaggelied», »De Zilvervloot,» ?t»Liedje van Kop-
pestok«, »A1 is ons Prinsje nog zoo klein,»Io vivat»
en zooveel andere Nederlandsche liederen werkelijk
kent"! De wijs gebrekkig, de woorden gebrekkig.
En, omdat men die niet kent, daarom zingt men
draaiorgeldeunen, en dan ook nog gebrekkig. Nou jij!
Ja, daar is wel wat van aan; maar wat wil jij
dan? Moeten we dan onzen mond houën? Waar vind
je de muziek, waar de woorden? Laat deze of gene
eens zoo’n verzameling samenstellen en beproeven die
onder ’t volk te brengen.
Een dergelijke verzameling bestaat reeds. Je be
hoeft niet eens ver te zoeken. Ga naar éen van de
boekverkoopers en vraagt het «Nederlandsch Volks
liederenboek», samengesteld door Daniël de Lange
en Dr. G. Kalff, uitgegeven door de Maatschappij tot
N. v. ’t Alg. en voor dertig cents hebt ge ’t in uv»
bezit. De uitgave is in noten en c?)/erschrift, zoodat
een schoolkind er al gauw den weg in zal vinden.
De rijke inhoud, 84 liederen 126 pagina’s zak
formaat, keurig uitgevoerd is vermeld in de vol
gende rubrieken
a. Hedendaagsche Vaderl. liederen.
b. Geschiedzangen.
c. Kerstliederen.
d. Verhalende liederen.
e. Minneliederen.
f. Studentenliederen.
g. Soldaten- en Matrozenliedjes.
h. Van gemengden inhoud.
i. Kinderliedjes.
j. Dansliedjes.
In weinige dagen waren 5000 ex. verkocht, ter
wijl het nu al aardig naar de 10.000 loopt.
Ik beloof je, ik zal dadelijk zoo’n boekske bestellen.
Er is ook nog een heele mooie groote uitgaaf met
pianobegeleiding, die kost ƒ1.maar daar staan
ook 134 nummers in.
Maar die Volksuitgave van een Schelling moet
eigenlijk iedereen zich aanschaffen.
19 Febr. Geslaagd te Groningen als on
derwijzeres in de fraaie handwerken de da
mes J. J. A. Stelma alhier en C. J. B. Gun
ning te Oosthem.
22 Febr, Gisteren zijn te Groningen
voor de Nuttige handwerken geslaagd Mej.
Cornelia van Dijk, Jacoba de Groen, Baukje
Keuning, Cornelia Pelsma, Christina Wouda,
Tetje v. d. Zee en Jantje v. d. Zijl, allen leer
lingen der Rijksnormaallessen alhier.
Bijna gestikt. Twee Begijnen te Breda hadden
bij het zich ter ruste begeven de kachel gevuld met
natte steenkolen en den sleutel geheel dicht gedraaid.
Het gevolg was natuurlijk, dat de geheele ruimte
bezwangerd werd met verstikkenden kolendamp. Zij
schijnen daar niets van bemerkt te hebben.
Des morgens echter waren beiden niet in de kapel
tegenwoordig, zoodat men dadelijk een ongeluk ver
moedde. De deur was geslotendie moest dus
opengebroken worden.
Men trof beiden in bewusteloozen
Zeer lang bleven zij buiten kennis. Vooral bij de
meestbejaarde faalden alle middelen. Ten leste toch
slaagde men er in haar uit de verdooving te wekken.
Een bok geschoten. Geen vos, maar een wasch-
beertje en dus een bok geschoten.
Een paar dagen geleden ontsnapte er uit een hok
in de diergaarde te Rotterdam een klein, aardig wasch-
beertje, dat daar pas sedert kort woonde.
Hoe ’t dier wegkwam?
Volgens den oppasser zou het beertje in al zijn ma
gerheid tusschen de tralies doorgekropen zijn; maar
anderen dachten enfin, beeroompje is ontvlucht,
heeft een tijdje rondgeboemeld, en eindelijk rust ge
zocht op een heerlijk plekje buiten: in een boom bij
de schietbaan.
Daar moet men nu een waschbeertje voor wezen
om zoo’n schuilplaats op te zoeken.
Die domheid zou gestraft worden.
Een ijverig schutter, die van jagen wist, vertelde
aan al die ’t maar hooren wilde: »Wat, zou in den
omtrek van Rotterdam geen wild zijn? Ik verklaar je,
ik heb er nog pas een vos gezien met mijn eigen
oogen.« En de buren geloofden het. Ze hadden zich
al zoo dikwijls verbeeld, dat ze kippen misten.
Dat zette de moed van den jager aan.
Hij schoot, en ’t waschbeertje moest zijn stoutheid
met den dood bekoopen.
De schutter wilde zijn heldendaad vereeuwigen.
Hij bracht het geschoten dier naar het Gymnasium,
en vroeg of de custos Reintje de Vos wilde opzetten.
Maar deze zag de vergissing, vermoedde de herkomst
van het dier, vroeg inlichtingen aan de Diergaarde,
en het zaakje was opgehelderd. De directie is er na
tuurlijk niet erg blij mee, want wel zijn er nog vier
waschbeertjes over, maar de overledene was zoo’n
buitengewoon vriendelijk, zachtaardig, verstandig we
zentje, wat natuurlijk van de meeste overledenen ge
zegd wordt.
t
J
i
vi
8«
8
8
t
8
Si
D
fii
b;
g'
si
ki
VI
2
n
Zi
b
g
d
n
