i
Buitenland.
Plaatselijk nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Sicilië schijnt,
per p<
nog g
biggel
00
ten c
wonei
oorijz
verze'
GO
heeft
D. O.
eene i
op h<
J01
jl. as
meesl
geen
HA
zijn t
sonen
OR
hier
melk]
beslo
ten v
ver t
LE
dam,
Lib.
verdc
diens
W
dorp
oude:
over
west'
plots
vrees
den
dake
nen
teld i
zond
were
er ai
zen
ruïni
Inhoud van het Friesche Tijdschrift «Sljucht en
Rjucht.< 5 Maert 1898. Twa rare stoarjes yn aid
Fryslan. J. P. A. It giet swietwei nei de ein ta, sei
Th. Boshuijer 158
L. J. Krook 122
Mr. M. 0. Nijland 35
blanco en van onwaarde 4.
De heer Boshuijer was dus gekozen.
De heer A. Dekker protesteerde evenwel tegen deze
stemming, omdat er gebruik was gemaakt van volmach
ten, iets waarover in het reglement nergens wordt ge
sproken en verklaarde ingevolge hiervan de stemming
onwettig.
ZEd. werd in zijn opinie ondersteund door de hee-
ren J. Huges, A. Beckeringh Lankhorst en vele anderen.
De directie begreep dat men hier voor een zeer las
tig feit stond en hield de beslissing aan.
Thans zijn de leden weder op nieuw opgeroepen
voor eene buitengewone algemeene vergadering op
Maandag 7 Maart 1898, waarbij het Bestuur aan de
Leden bekend maakt, dat tengevolge van begane on
regelmatigheden bij de eerste stemming, in bovenge
melde vergadering zal worden overgegaan tot eene
nieuwe stemming ter benoeming van een Directeur-
Boekhouder.
Door Commissarissen worden voorgedragen de Hee-
ren: Th. Boshuijer, L.J. Krook en Mr. M. C. Nijland.
Er wordt niet bij volmacht gestemd.
Tn de Zaterdag gehouden zitting te Leeuwarden,
bestemd tot behandeling van strafzaken, gepresideerd
door den heer mr. C. W. de Vriese, is o. m. de vol
gende zaak behandeld
Jacob de Vr., 19 jaren, zonder beroep te Sneek, thans
in hechtenis, heeft terecht gestaan wegens verschil
lende diefstallen van stukken zinken pijpden 20 Ja
nuari van het huis van den bakker K. A. Bakker, den
23 Januari van het huis van den koopman A. H. Nau-
ta, den 27 Januari van het huis van den grutter I. de
de Vries, den 28 en 30 Januari van de woning van den
tabaksfabrikant J. Fortuin en den 2 Februari van het
huis van den koopman G. van Gorkum.
Beklaagde bekent al die feiten en gaf op, het uit ar
moede gedaan te hebben; voor de centen die hij er
voor kreeg, heeft hij eten gekocht. Hij kon geen werk
krijgen. Tot zijn 15e jaar is hij op school geweest,
daarna is hij bij een zilversmid geweest, die later geen
werk meer voor hem hadvervolgens is hij een tijdje
bij een bakker geweest en na dien tijd heeft hij steeds
omgeloopen.
De Subst.-Off. van Justitie oordeelt, al is de waarde
van de gestolen voorwerpen gering, dat de feiten toch
een ernstig karakter hebben. Beklaagde zegt nu, dat
hij voor de centen eten gekocht heeft, en in zekeren zin
is dat ook het geval, maar ’t is snoepgoed geweest. Het i
DR
de de
jarig
hooge
het v
SNEEK. Voor den cursus 1898/99 der Rijksnor
maallessen, die 1 April a. s. aanvangt, hebben zich
aangemeld, voor de le klasse: 15 jongens en 16 meis
jes, voor de voorbereidende klasse4 jongens en 8
meisjes.
Woensdag j.l. is o. m. te Groningen voor de
nuttige handwerken geslaagd Mej. T. K. Dikland alhier.
Tot gaarder der Veemarktgelden is benoemd de
heer D. Bouma alhier.
’t Was voor de leden der Sneeker-Onderlinge Brand-
waarborg-vereeniging j.l. Dinsdag avond eene zeer be
langwekkende vergadering. Aan de orde was de benoe
ming van een Directeur-Boekhouder, inde plaats van
den heer J. H. Noordenbos, wegens zijne benoeming
als Notaris te Balk.
De president, de heer H. Rinia Kingma, opende
de vergadering. De notulen der vorige vergadering
werden voorgelezen en onveranderd goedgekeurd.
Voorts werd den heer Noordenbos door ZEd. namens
de leden eervol ontslag verleend en hem alle lof toe
gekend voor de keurige administratie.
Thans ging men tot stemming over van een nieu
wen Directeur-Boekhouder.
Door Commissarissen waren voorgedragen, de hoe
ren Th. Boshuijer, L. J. Krook en Mr. M. C. Nijland.
Uitgebracht werden 319 stemmen, waarvan verkre
gen:
zorgen. De werklieden-vereenigingen zijn de
aangewezen lichamen om in dezen den eersten
stap te doen. Want dien kant moet het toch
uit, het leerlingstelsel moet weder ingevoerd
om op den duur alleszins bekwame werklieden
te krijgen. En waar de Provinciale Staten van
Friesland misschien niet als die van Drenthe een
subsidie zouden willen verleenen, omdat Leeu
warden reeds een ambachtsschool heeft, zouden
allicht de rijke zedelijke lichamen, de stichtingen,
een handje willen helpen, evenals particulieren.
Op bescheiden schaal begonnen, zal o. i. zulk
een vereeniging op den duur zeer veel goeds
ten opzichte van het ambachtsonderwijs uit
richten.
Dinsdag herdacht mej. A. van der Sluis hare 25-
jarige dienstvervulling als onderwijzeres aan de school
voor kosteloos onderwijs alhier. Bij het binnenkomen
in haar lokaal, des morgens, werd zij aangenaam ver
rast door een blijk van hulde, een Wilhelmina-stoel,
haar door het hoofd der school, de heer Stüvel, namens
het personeel aangeboden.
BOLS WARD. De fanfarecorpsen rijzen als padde-
I stoelen uit den grond. Ook hier is weer een nieuw
corps opgericht, n.l. een christelijk fanfarecorps, on
der den naam van «Halleluja.” Leden kunnen zijn zij,
die behooren tot de Chr. jongelings-vereeniging «On
derzoek de Schriften”, of in verband staan met de
afdeeling «Bolsward” van den Chr. nat. werkmans
bond. Eerstdaags zullen de oefeningen beginnen on
der de leiding van den heer W. Jacobs, kapelmeester
der d.d. schutterij.
WORKUM. Het belastbaar inkomen in deze ge
meente bedraagt 302.310 gulden. Het vorige jaar was
de percentage voor den hoofdelijken omslag 5,91 pCt.
Nu wordt er 5,62 pCt. geheven, zoodat de omslag een
bedrag van 16,989 gulden op zal leveren.
FRANEKER. Het gemeentebestuur van Franekera-
deel heeft gunstig beschikt op een verzoek van Mr.
J. baron van der Feltz, te Twello, tot slatting van de
zoogenaamde «Oude Meer”, eene vaart nabij Tzum, over
eene lengte van p.m. 3000 Meter. Deze vaart loopt
door de gemeente Franekeradeel en vervolgens door
Hennaarderadeel en Baarderadeel tot in de zeilvaart
SneekFraneker. De slatting geschiedt voor rekening
van den heer Van der Feltz. Deze beoogt er een
tweeledig doel mede, nl. werkverschaffing en verbe
tering der vaart om het vervoer van terpaarde te be
vorderen.
Hier is het schoolgeld verhoogd. Voor de laag
ste klas van school A is het van f 8 op f 10 gebracht.
Naderhand komt een voorstel, om alle schoolgelden op
de scholen A en B 25 te verhoogen.
C. van der Vliet en echtgenoote zijn hier 30
jaren weesvader en -moeder geweest in het wees
huis der Herv. diaconie, alhier. Zij waren werkelijk
vader en moeder voor de weezen.
St. ANNA-PAROCHIE. De ijsclub alhier heeft be
sloten tot het aanleggen van eene ijsbaan. Men wil
een stuk land koopen ter grootte van 1 H. A. Het land,
dat men op het oog heeft, is denkelijk zeer geschikt te
krijgen. De bovengrond is goede tichelklei. Men on
derhandelt met een steenfabrikant, die 1 Meter van
het land zal afgraven en daarvoor de tichelklei ont
vangt. De kosten voor de ijsclub zullen f 1200 be
dragen. Staande de vergadering werden 70 rentelooze
aandeelen a f 2.50 genomen.
ZEVENWOUDEN. Werden hier vroeger zeer veel
ladingen stalmest aangevoerd van Frieslands klei-
greidhoek, thans maakt men meer gebruik van kunst
mest. Vroeger voeren de schippers vaak halve nach
ten door om spoedig weer een nieuwe lading te kun
nen halen. Geen wonder, dat de stalmest in den
greidhoek minder waarde heeft. Gelukkig kan men
ze goed gebruiken voor de bloembollenlanden bij Haar
lem en Leiden.
1 Maart. De prijzen van het kalf- of melkvee
zijn te Leeuwarden en Sneek beduidend gedaald.
Vooral Vrijdag te Leeuwarden waren ze wel f 10 a
f 15 lager. Kooplieden, die voor Utrecht hadden op
gekocht, maakten ook slechte zaken; ze moesten öf
met verlies verkoopen, öf hun vee houden. Ook in
vette koeien was de handel slapper. Een boer ver
kocht dezer dagen eene vette, jonge koe (500 pond
schoon) voor 115 guldeneen vet varken (400 pond
schoon) voor 102,50 gulden. Het varken kwam dus
’t aldwiif en hja iet fen in dimterkoeke. W. D. Net
tosprekken. G.H. Koartswyl. Forkeard wirk makke
(met plaatje). D. H. Z.
Eerste Kamer. In de gehouden zitting der Staten
van Zuid-Holland is met 52 van de 71 stemmen tot
lid van de Eerste Kamer gekozen Jhr. Mr. Roëll, oud-
minister.
De Historische Optocht te Amsterdam. De Beurs
was Maandagavond de verzamelplaats van deelnemers
aan den hier te houden Hist. Optocht.
Ongeveer 480 man, behoorende tot acht werklieden-
vereenigingen hadden zich beschikbaar gesteld. Bijna
allen waren ook tegenwoordig, zoodat de Beurs een
eigenaardig schouwspel opleverde.
Er moesten verschillende personen aangewezen wor
den voor de verscheidene figuren en groepen van den
Optocht. De heer Henri van den Hengel, tooneelkap-
per, zocht als deskundige de geschikste personen uit,
want men wilde de oorspronkelijke figuur in uiterlijk
en gestalte zooveel mogelijk nabijkomen. Er heerschte
eene opgeruimde geest onder de aanwezigen en toen
later ieder zijne rol had, liet de aanwezige trompet
ter een enkel vaderlandsch lied weerklinken, waarop
de groote handelsruimte daverde van het gezang der
werklieden.
Spoedig daarna was de holle ruimte weer in het
duister teruggekeerd.
Hel Hindelooper museum zal weldra onder den hamer
komen. Dinsdag 15 Maart wordt de verkooping in
«Brakke Grond* te Amsterdam gehouden vanDe
Hindelooper kamer met de poppen in plaatselijk
costuum, de meubelen, de kleine huishoudelijke arti
kelen, de wandversiering van oud aardewerk, enz.
Buitendien is er echter nog eene rijke verzameling
van goud- en zilversmeedwerk, munten en penningen,
Chineesch-, Japansch-, Delftsch-, Engelsch-, Fransch- en
Saksisch porselein en aardewerk, glazen, tinnen- en
koperen voorwerpen, prentenboeken, costuums, enz.
De Hindelooper Kamer zelf is nog te Hindeloopen
en moet daar uit elkaar en in ontvangst genomen
worden.
Uitslag-Herstemming. Te ’s Gravenhage is tot lid
van de Prov. Staten gekozen dr. W. P. Ruysch, (1.)
met 5034 st. De heer v. Berckel (r.-k.) verkreeg
3658 st.
Verkiezing te Amsterdam voor de Prov. Staten. In
'district IX werd mr. J. N. van Hall (1.) gekozen;
in district I herstemming tusschen Bonnike (r.-k.) en
Hubrecht (1.); in district V herstemming tusschen
Roelof Kuipers (a.-r.) en J. Rapp(rad.)
Tweede Kamer. De afdeelisgen hebben gekozen
tot rapporteurs over de Militie wet (afschaffing der
plaatsvervanging) de heeren Nolens, Veegens, Heldt,
Rink en Fokker.
De werkstaking bij den heer Hedeman te Almelo
is geëindigd. Slechts langzaam aan echter kunnen
weer alle weefgetouwen in dienst worden genomen.
Een ongeluk. De Zuid-Exprestrein van de Holl.
Sp. Mij. veroorzaakte nabij Schiedam een ongeluk.
Een arbeider werden de beide beenen afgereden. Nadat
de ongelukkige onder den trein was weggehaald,
leefde hij nog.
De Lombok-schat, die in het Rijksmuseum bewaard
wordt, zal geveild jworden. Men had gewone vierkante
bordjes tegen den muur van het museum gespijkerd,
net alsof het museum zelf even zou verkocht worden.
Branden. Door eene onbekende oorzaak is te Haar
lemmermeer aan den Sloterweg afgebrand de boeren
woning bewoond door J. G. Hoogstraten. Al het vee,
een paard, huisraad, benevens den voorraad hooi zijn
een prooi der vlammen geworden.
Te Utrecht ontstond Woensdagmorgen om 4 uur
brand in een perceel aan de Bloemstraat. Eerst om
half zes mocht het gelukken het vuur te blusschen.
De woning brandde geheel uit en van den inboedel
kon niets gered worden.
Eene verandering. «Walhalla*, het vroegere socia
listisch vergaderlokaal te 's Gravenhage, is herschapen
in een geheel-onthouderskoffiehuis, genaamd «Vrede.*
Een nieuw soort misdrijf. Te Rotterdam deed dezer
dagen een winkelier, wonende op de Kruiskade, bij de
politie aangifte, dat bij hem inbraak was gepleegd en
dat de dief of dieven zich hadden meester gemaakt
van een gouden horloge, kleederen, enz., een en ander
ongeveer ter waarde van 190 gld. De man was tegen
inbraak verzekerd en dit bedrag werd hem dus door
de inbraak-verzekerings-maatsch. uitbetaald, want bij
onderzoek was gebleken, dat men zich met geweld
toegang had verschaft tot het bewuste perceel.
Door een samenloop van omstandigheden is even
wel aan het licht gekomen, dat de winkelier zelf,
geholpen door een zijner ondergeschikten, de onbe
kende inbrekers zijn geweest ter wille van de assu-
rantie-gelden.
De justitie heeft de zaak in handen.
Jenever toedienen aan een kind. De rechtbank te
Assen heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen den
18-jarigen C. Etten, uit de gem. Beilen, die in den
voormiddag van Nieuwjaar aan het 7-jarig zoontje
van den arbeider L. Stevens zooveel jenever heeft
toegediend, dat deze dientengevolge dronken en be
wusteloos is geworden, zoodat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen. E. werd veroordeeld tot
14 dagen gevangenisstraf. De eisch was eene maand.
Een laffe daad werd hierbij ontdekt.
«Apsyrlus,* de hengst der vereeniging te Beerta, wilde
niet loopen, toonde zich koppig, geheel in tegenstel
ling met zijn gewone doen. Den volgenden morgen
was het nog precies zoo. Toen men het dier nauw
keurig onderzocht, bleek, dat men het beest een luci
fer achter in zijn lichaam had gestoken. Met groote
moeite werd die verwijderd en liet eene ontstoken
wonde achter.
Tweede Kamer. Bij de behandeling der marine-
begrooting, dienstjaar 1898, (we weten, dat de laatste
minister van marine om zijne begrooting gevallen is.)
bleek, dat de nieuwe minister van marine Jhr. Röëll
volstrekt niet denkt aan stilstand op het gebied van
scheepsbouw. Behalve de schepen, die gereed of nog
in aanbouw zijn, nl. de Kortenaer, Evertsen, Piet Hein,
Holland, Zeeland, Friesland, Gelderland, enz. wil de
minister nog dit jaar met een nieuw schip voor den
Indischen en den algemeenen dienst beginnen. Men
weet, dat die dingetjes niet voor de poes zijn. Ieder
vaartuig kost meer dan 3 millioen gulden.
Hengstenkeuring. De uitslag der hengstenkeuring
op het sportterrein te Groningen is
1ste prijs f 300 «Willem I* van Oostwold; 2e prijs
f 200 «Wittekind* van De Redder te Harkstede3e
prijs f 100, gedeeld door «Absirthis* van Beerta en
«Kozir* van Loppersum.
DO
heer
terpla
aardaj
niet vl
en go
SCI
haar
verkef
slikte
dadeli
gevolg
BEI
dering
direct'
Het
Een h
te zar
voor
loopig
BE]
alhier
(afd. 1
bekroi
HA
feeste:
Het
tembe
gend
allego
dan et
Dinsd;
in all'
ziekco
zal de
pen ti
LE
aan G
te wi!
trekw
der p:
Til
verga'
gen i:
diend
op
werd
om ve
akte.
Aar
schok
is spreker niet mogen gelukken, gunstige berichten in
te winnen; de vader van den beklaagde was er mee
ingenomen, dat zijn zoon gearresteerd werd, hij zelf
heeft het niet breed en zijn zoon heeft hem reeds een
maal bestolen en meermalen getracht het te doen. De
eenige lichtpunten zijn zijne jeugd en de hoop, dat
de op te leggen straf verbetering aanbrenge en hem
leere, als hij weer in de maatschappij terugkeert, niet
zoo rond te scharrelen. Spreker vordert, dat beklaag
de wegens 5 misdrijven van diefstal met behulp van
verbreking zal veroordeeld worden tot 3 maanden ge
vangenisstraf.
De verdediger, mr. A. Burger, advocaat en procureur
te Leeuwarden, heeft maar één punt gevonden, dat
hem belang inboezemt, nl. het motief tot de diefstallen.
Beklaagde geeft op, dat armoede en honger hem er
toe gebracht hebben, en pleiter gelooft, dat het O. M.
geen recht heeft dit te bestrijden, want toen hij hem
in het huis van bewaring opzocht en vroegheb je ’t
hier nu beter? zei beklaagde: ja mijnheer, hier krijg
ik warm eten en thuis nooit. Bij zijn vader aan buis
heerscht armoede, want de man heeft geen werk en
als men dan een jongman van 19 jaren voor zich ziet,
die geen werk kan krijgen, dan is dat wel droevig,
maar het is toch zoo. Tot zijn 15e jaar heeft beklaag
de school gegaan, en nu zou men denken, dat hij iets
meer geleerd had dan vele anderen en beter iets zou
kunnen verdienen, maar het is zoo niet, hij is te dom
om te leeren, de directeur van de gevangenis zei nog,
zich niet te verbazen, dat hij geen werk kon krijgen,
omdat hij nergens verstand van kon krijgen. Beklaag
de is een uit zijne krachten gegroeide jongen, men be
hoeft zijn bleek en zwak gelaat slechts te aanschou
wen. Pleiter verzoekt de Rechtbank, met clementie
over hem te oordeelen.
Griekenland. De Atheensche politie heeft
twee vrienden van Karditzi gearresteerd, waar
van de eene verdacht wordt met genoem
den Karditzi den aanslag op Koning George
te hebben gepleegd.
Karditzi is zeer terneergeslagen, maar blijft
weigeren zijne medeplichtigen te noemen.
Onder de vele telegrammen, die Koning
George ontvangt, waaronder natuurlijk van
zijne ouders, de Koning en Koningin van De
nemarken, is zeker een der treffendste dat van
de weduwe van Carnot, den vermoorden pre
sident der Fransche republiek.
Karditzi heeft bekend en gezegd, dat de
Koning zou gedood zijn, had de hand van zijn
medeplichtige niet gebeefd. De brutaliteit van
Karditzi blijkt wel vooral hieruit, dat hij Zon
dag bij het Te Deum tegenwoordig was en
een der hardste hoera-roepers was, toen de
Koning voorbijging. De correspondent der
Times heeft het rijtuig van den Koning gezien.
De eene lantaarn was juist onder het glas ge
troffen door een kogel, die er klaarblijkelijk
van voren in kwam. Ook het spatbord was
geraakt. Het tuig is op vier plaatsen door
boord. De beide paarden zijn licht gewond.
De gemeenteraad van Athene zal een ge-
denkteeken oprichten ter plaatse, waar de
moordaanslag werd gepleegd. De Koning, die
meermalen heeft willen aftreden, moet daar
nu niet meer aan denken, nu hij ziet, dat zijn
volk zóóveel sympathie betoont.
Italië. Zooals men weet, is de nood in vele
deelen van dit schoone schiereiland zeer groot.
Reeds heeft de regeering de invoerrechten op
mais verlaagd en nu komt ook Koning Um
berto met een waarlijk koninklijke gift de
nooden van zijn volk verlichten. Z. M. heeft
150.000 lire geschonken om in de zwaarst be
proefde streken te verdeelen.
als altijd, het meest te lijden.
Spanje. Ook in dit toch zoo zwaar terneer
gedrukte land heeft de Regeering de invoer
rechten op mais verminderd om het volk te
helpen. De quaestie met de Vereenigde Sta
ten van Amerika betreffende het vergaan der
Maine is nog lang niet opgelost. Eerst over
eenige weken moet de commissie, die de zaak
onderzoekt, met haar rapport gereed kunnen
zijn. De Amerikanen zijn wel niet meer zoo
opgewonden als op de eerste dagen na het
ongeluk, maar toch nog verre van gekalmeerd.
Algemeen heerscht nog de meening in A.me-
rika, dat Spanje moreel en financieel verant
woordelijk moet worden gesteld voor de ramp
en dat dit rijk eene zware schadevergoeding
moet betalen.
Eenigen tijd geleden meldden wij, hoe de
bekwame Spaansche gezant Dupuy de Lome
zich door het onderscheppen van een vertrou-
welijken brief aan een vriend op Cuba te
Washington onmogelijk heeft gemaakt. Spanje
heeft zich gehaast een opvolger voor hem te
benoemen. Deze, de heer Polo de Bernabé,
heeft Dinsdag Gibraltar verlaten en zal ver
moedelijk reeds den lOen Maart zijne functie
kunnen waarnemen. Hem wacht geen gemak
kelijke taak.
Was zijn voorganger bekend met alle poli
tieke personen in Washington, hij moet nog
beginnen vertrouwd te raken met personen,
die niets liever willen, dan hem weg te zenden
en Cuba in te palmen.
Belgte. Koning Leopold II heeft enkel doch
ters. Zijn broeder zou dus moeten opvolgen,
maar diens zoon, prins Albert, zal wel de
vermoedelijke troonsopvolger zijn. Deze nu,
die altijd zeer veel sympathie betoonde voor
de Vlamingen, zal een reis maken, zeker om
zijne kennis te vermeerderen, zooals meer aan
staande vorsten gewoon zijn. Zijne Hoogheid
is Dinsdagmorgen vertrokken om verscheidene
maanden in de Vereenigde Staten door te
brengen. Hij is slechts vergezeld van een
adjudant en twee bedienden.
MM
