Plaatselijk nieuws.
Buitenland.
Binnenlandsch Nieuws.
1
r
f.
b
g
d
d
I
t
be:
va
ha
vei
a
1
s
t
i
1
g>
O
to
de
de
v<
w
P
d
t<
o
is.
wil
opi
da;
Hi
Mi
va
SOI
va
Hi
he
Fc
Zc
ne
pl;
w;
ed
R
te
R
g
d.
Moord te Boertange. (Gron.) Nog goed in het ge
heugen liggen de moorden te EmmerCompascuum
en Sellingen, kort voor Nieuwjaar, en de zelfmoord
te Onstwedde, ook in dien tijd gepleegd. Dinsdag is
weer in die buurt en wel in de zoogenaamde «Pol
dert* te Boertange, een moord gepleegd op H. Boelens.
De dader is bekend.
Nader verneemt men, dat de heer H. Boelens niet
vermoord, wel zwaar mishandeld is.
I
Opgegeten. Uit den Congostaat is te Brussel het
bericht ontvangen, dat de 23-jarige G. Neushaus, de
zoon van een chocoladefabrikant en hoofd eener fac
torij van de Opper-Congomaatschappij, door inboorlin
gen is opgegeten.
Men heeft alleen zijn hoofd teruggevonden.
Een groote lijkkist is dus niet noodig.
Weenen. Aartshertogin Stephanie, de doch
ter van het Belgisch koningspaar en de we
duwe van kroonprins Rudolf, was Dinsdag
iets minder ongesteld.
De nieuwe minister-president, graaf Thun is
gereed met zijn ministerie. Men verwacht van
hem een krachtig, onpartijdig optreden. De
Duitsche bladen van Oostenrijk toonen geen
bijzondere voorliefde voor het nieuwe bewind,
maar kanten zich er toch ook niet tegen. Als
de Oostenr. Kamer weer bijeenkomt, zal men
beter zien, hoe hij dat varken der taal-quaestie
wil wasschen.
SNEEK. Te Groningen zijn Dinsdag o. m.
voor de nuttige handwerken geslaagd de dames
J. van der Hoek en Y. Rusticus, beiden alhier,
en Y. Bakker van Sijbrandaburen.
Op de voordracht voor leeraar in de
gymnastiek te Hengelo (O.) staat de heer
P. Visser alhier.
Beroepen te Hilversum, Ds. D. Tom, pre
dikant bij de Gereformeerde Gemeente B alhier.
Een snuggere kiezer. Een kiezer in een plattelands
gemeente van Gelderland, dezer dagen in een kie-
zersbijeenkomst zijn candidaat aanbevelende, zeide:
»Ik bun geen vertoaler en ik weet dus niet wat «kan-
didoat« beteekent, maar het zal wel willen zeggen
«kan die dat?« en dan beweer ik, dat de miene ’t even
goed kan als de beste.«
Een arme rijkaard. Te Zuiderwoude, gemeente
Broek in Waterland, stierf deze week iemand in be
hoeftige omstandigheden. Nazijn dood vond men
onder den vloer zijner woning een bedrag van f 13000.
Kooieenden. Ged. Staten van Friesland hebben be
paald, dat de kooieenden in de provincie door den
kooiman moeten worden opgesloten of gehokt, van
1 April tot 30 April en van 11 Juli tot 13 Aug.a.s.
ven echter (van wie 2 gehuwd, wier weduwen
resp. f 780 en f 924 door een verzekerings
maatschappij uitbetaald kregen), terwijl anderen
een oog of arm of hand verloren, en verschei-
denen stijve ledematen na ’t ongeval behielden.
Grootendeels werden deze ongelukken veroor
zaakt door het vallen van zolders, ladders, trap
pen enz., of bij het gaan over planken, welke
niet behoorlijk vast lagen. En ’t gevaar van
oversteekplanken is toch zoo grooteen draad
nagel en touw zijn voldoende om het zooveel
minder te maken. Maar het minder goed vast
zetten van ladders veroorzaakt ook heel wat
ongevallenWien de schoen past trekke hem
aan, ook in onze gemeente.
Wij hopen zeer, dat in het volgend verslag
vermeld mag staan, dat aan menigen goeden
wenk gevolg is gegeven, daardoor minder
ongelukken hebben plaats gehad en aldus wer
kelijk de goede verwachtingen, welke men van
deze wet koesterde, in vervulling zijn gegaan.
Maar dan moet zeer zeker zoowel door pa
troons als door werklieden worden ingezien,
dat sociaal-ceconomische maatregelen wel ge
nomen kunnen worden, maar niet veel uitrich
ten, tenzij met aller medewerking.
Scheiding. Het dorp Herten (L.) was jl. Maandag
op de been. Twee gehuwden konden niet al te best
met elkaar. De man bood zijn inboedeltje te koop
aan en hiertegen verzette zich zijne vrouw, met behulp
van hare zoons. Zij boden hem een pak ransel aan
in plaats van zijne meubels. Hij riep de hulp in
van de marechaussée en toen werd tot onderlinge
verkoop overgegaan. Na de koopprijzen in ontvangst
te hebben genomen is hij verdwenen, de familie ach
terlatende.
Kostbare asch. Voor enkele weken meldden wij
de groote brand der stroopapierfabriek te Sappemeer.
Vier landbouwers hebben de asch van de verbrande
hoeveelheid stroo aangekocht voor f 300. Volgens
onderzoekingen moet ze wel f 2000 waard zijn als
kunstmest (kali en phosphorzuur).
Kaasfabrieken. Verrijzen hier de zuivelfabrieken
als paddestoelen uit den grond, in Noord-Holland
komen vele boeren langzamerhand van het fabriceeren
van kaas in fabrieken terug. Zij beginnen weder de
oude manier van kaasmaken te volgen, daar de eigen
gemaakte kaas meer en meer gevraagd wordt. Daardoor
worden de fabrieken overbodig en komen onder den
hamer. Zoo wordt in deze maand de inventaris van
twee fabrieken in de Zijpe in het openbaar verkocht.
Ambon (Oost-Indië). De lezer weet zeker nog welke
verschrikkelijke verwoesting de aarbeving op den 6den
Januari op dit eiland heeft aangericht. Een ooggetui
ge meldt het volgende omtrent de begrafenis der
omgekomen Europeesche soldaten:
Den dag na de ramp, des namiddags om 5 uur,
werden de gedoode militairen begraven; het was ech
ter geen stoet, die uitblonk door fraaie militaire uni
formen. En toch was de begrafenis indrukwekkend.
Aan het hoofd marcheerde de kapitein der artillerie
Baermeyer von Bariënkhoven op bloote voeten in een
opgestroopte slaapbroek en de beenen bedekt met won
den; zij, die verder aan hunne kameraden de laatste
eer gingen bewijzen, liepen met omwonden hoofden,
armen of beenen, want de meesten hunner hadden min
of meer belangrijke wonden bekomen.
De een was gekleed in een vuile witte broek en
gescheurd hemd, doorweekt van regen en modder;
een ander weer droeg een gescheurde uniformjas; een
derde had een ouden stroohoed op, terwijl hij nau
welijks genoeg gekleed was om zijn lichaam behoor
lijk te bedekken.
Maar toch liep vooraan in den stoet een militair,
een forsche artillerist, met een in der haast saamge-
vlochten bloemkrans in de hand, om die uit naam der
kameraden op het graf der slachtoffers neer te leggen.
Toen op het komando «voorwaarts marsch!” de
sombere stoet zich in beweging zette, bleef geen oog
droog; het was een hartroerende gang.
In de geopende groeve werden de acht dooden op
eene rij naast elkander gelegd. De kapitein sprak
enkele krachtige, indrukwekkende woorden, om de
overledenen in de herinnering hunner overlevende
kameraden aan te bevelen. Maar lang kon men aan
het graf niet vertoeven; er was nog zooveel te doen;
zoo velen moesten nog geholpen worden.
Verduistering door een beambte. Aan de bibliotheek
der hoogeschool te Leiden ontdekte men, dat sedert
geruimen tijd zekere S., een der lagere beambten,
zich heeft schuldig gemaakt aan verduistering op
Wielrijden. Zooals men weet, onderneemt de doof
stomme wielrijder Sutherland Royaards eene wereld
reis per feits. Deze week werd in verschillende
bladen bericht, dat zijn lijk in de Pyreneeën gevonden
was. Thans verneemt men, dat hij aan de directie
der rijwielfabriek «Wilhelmina* bericht zond van zijne
aankomst te Madrid.
In de Donderdag gehouden zitting, be
stemd tot behandeling van strafzaken, is o. m.
het volgende vonnis uitgesproken:
Jacob de Vr., 19 jaren, zonder beroep te
Sneek, thans in hechtenis, is ter zake dat
hij van 20 Jan. tot 2 Februari stukken zinken
pijp van de woningen der heeren K. A. Bak
ker, A. H. Nauta, I. de Vries, I. Fortuin en
G. v. Gorkum, te Sneek, afgebroken en wegge
nomen heeft schuldig verklaard aan 5 dief
stallen met behulp van verbreking en aan dief
stal en veroordeeld, met gedeeltelijke vrijspraak,
tot 3 maanden gevangenisstraf.
ZE VEN W OUDEN. De werkzaamheden aan
de ontginningen voor den heer Janssen, te Am
sterdam, voor de naamlooze vennootschap te
Den Haag en voor baron Van Heemstra te
Driebergen zijn in Jubbega voor dezen winter
zoo goed als afgeloopen. Uitgestrekte heide
velden zijn nu in bouwland herschapen. On
geveer 300 arbeiders hadden den geheelen
winter door werk en brood. De neringdoen
den konden het wel bemerken. De meeste
arbeiders zijn nu begonnen met het omspitten
hunner tuinen en gehuurde bouwgronden, om
daarna over de grenzen te gaan naar Duitsch-
land ten einde met grondwerk hun brood te
verdienen. Onderwijl bearbeiden vrouw en
kinderen tuin en akker. In den herfst komen
de mannen weder. Het is alleen jammer, dat
de kinderen daarvoor de school vaak moeten
verzuimen.
Nog altijd loopen de veekoopers de boer
derijen af, om de nuchtere kalvers op te koopen
vóór een ander erbij is. Vaak wachten ze even
de geboorte af. Is het dan een koekalf, dan
behoudt de boer het zelf voor den aanfok en
hun wachten is dan vergeefs geweest.
GROUW. Maandag was hier een goedbe
zochte vergadering ten huize van K. Budstra
om ook hier inhuldigingsfeesten te houden.
De voorloopige commissie van 5 leden werd
met 4 leden versterkt. Wat behalve een school
feest zal gehouden worden, moet nog vastge
steld worden.
Engelsch-Indie. Evenals verleden jaar ver
oorzaakt de pest te Bombay weer ongeregeld
heden. In deze stad, een van de twee grootste
steden van Eng. Indië, met eene bevolking
van 800.000 zielen, maakt deze vreeselijke
ziekte weer talrijke slachtoffers onder de in
landers, die voor een goed deel de leer van
Mahomed belijden. De Engelsche overheid
nam strenge maatregelen, om de ziekte zooveel
mogelijk te beperken; maatregelen, die tegen
de gewoonten der Mahomedanen indruischen.
De mannen van den gezondheidsdienst wilden
de woning van een Mahomedaan binnendrin
gen, waar een vrouw ziek lag. Daardoor ont
stond eene volksverzamelingmet steenen werd
geworpen naar de overheidspersonen, die on
der een escorte der politie moesten terugtrek
ken. De overheidspersoon Parsi sprak de me
nigte toe, doch werd geslagen, waarop hij de
politie beval een charge te maken. Vier in
woners werden gedood.
De wanordelijkheden breidden zich verbazend
snel uit. De Hindoes voegden zich bij de
Mahomedanen en deden een aanval op de wijk
Byeulla, waar de bewoners hunne huizen bar
ricadeerden en in de lucht schoten.
Verschillende troepenafdeelingen kwamen
met twee kanonnen toegesneld. De opgewon
denheid is enorm. De wanordelijkheden schij
nen vooral gericht tegen de christenen. Twee
blanke soldaten moeten gedood zijn.
Engeland. Er liepen geruchten, dat de oude
koningin Victoria, die bijna 80 jaar telt, door
ongesteldheid verhinderd was hare reis naar
het Zuiden van Frankrijk te doen. Thans
meldt echter een telegram uit Windsor aan
den Lord-Majoor van Londen, dat de Koningin
eene goede gezondheid geniet, een wandelrit
zal maken, maar dat, tengevolge yan het on
geregelde weer, haar vertrek naar het vaste
land nog wel kan worden uitgesteld. (Dit
telegram is van Woensdagmiddag.)
Berlijn. Woensdag jl. was het 10 jaar ge
leden dat Keizer Wilhelm I overleed en door
zijn zoon Frederik werd opgevolgd, die na
weinige weken aan zijne keelziekte stierf en
toen door den tegenwoordigen Wilhelm II
werd opgevolgd,
Van diepen eerbied voor den grijzen hel-
denkeizer getuigen alle Duitsche bladen, die
dezen dag herdenken.
Spanje-Amenka. Kreeg men in het begin
der week de kruitdamp al in den neus, thans
klaart de lucht weer wat op.’ Meldden wij in
ons vorig artikel, dat Spanje van Amerika de
terugroeping van generaal Lee, Am. consul
te Havanna, en de verwijdering der beide oor
logsschepen vroeg en heette dat verzoek door
Amerika afgeslagen, thans beweert de Spaan -
sche minister niet eens bepaald daarom ge
vraagd te hebben.
Onderwijl heeft de Am. Senaat eene som van
50 millioen dollars voor de nationale verde
diging toegestaan. Sommigen zien in die heele
Inhoud van het Friesche Tijdschrift «Sljucht en
Rjucht.” 12 Maert 1898:
Twa rare stoartjes yn aid Fryslan. J. P. A. Ondogen-
se streken yn de büterhannel. W. D. Neitinken oan
Dokterom. J. B. Schepers. Frede op lerde. T. J. B.
By it to höfbringen fen in frjeon. M. G. S. Koartswyl.
Dat kaem fen boppen (met plaatje) D. H. Z.
Tweede Kamer. Tusschen de afdeelingsvergaderin-
gen in, komt de Kamer nu en dan ook bijeen om klei
ne wetsontv* erpen af te doen.
Eerst werd aangenomen om eene rijks-subsidie te
verleenen ten behoeve van den aanleg der stoomtram
NijkerkBarneveld—Ede. Alleen Mr. Troelstra sprak
er tegen.
Vervolgens werd de wijziging der heffing op den
waterweg der Nieuwezijlen over Dokkum naar Leeu
warden en Harlingen behandeld. Verschillende spre
kers uit de belanghebbende provinciën bestreden de
door den minister Borgesius voorgestelde verhooging
en verdedigden het adres der stoomboot-ondernemers.
Bestreden Dinsdag de afgevaardigden van Harlingen
en Dokkum, de heeren Bouman en Schaafsma den
minister, Woensdag spraken nog de heeren Bastert,
Zijlma, Meesters, Van Kempen, Lieftinck, Veegens,
Pijttersen en Van Dedem; alleen de laatste verdedigde
de heffing. De minister gaf een historisch overzicht
van de kanaalverbetering, toonde aan dat de kleine
schepen ontlast werden (schepen beneden 12 ton vrij,
tot 30 ton half geld) en zag zijn ontwerp aangenomen
met 44 tegen 24 stemmen.
Plechtige inhuldiging. De Minister van Justitie heeft
aangewezen om dienst te doen bij de inhuldiging der
Koningin
le. Als Koningen van wapenenmr. G. C. D. R.
baron van Hardenbroek, burgemeester van Bunnik, en
jhr. D. Rutgers van Rozenburg, secretaris van dan
Hoogen Raad van Adel te ’s Gravenhage;
2e. Als wapenherauten F. A. C. graaf van Lijnden
van Sandenburg, candidaat in de rechten, te Utrecht,
en A. J. Looxma van Welderen baron Rengers, te
Leeuwarden.
Kostbare violen. Te Arnhem werden 2 violen inge
voerd, aangegeven op eene waarde van ƒ30. Bij visitatie
bleek, dat het violen waren van J. en F. Gaglianus.
De waarde werd gesteld op ƒ1239. De zaak gaat
naar den raad van beroep en de belanghebbende wil
hoogstens volgens eene waarde van 600 betalen.
Doch wat blijkt nude violen zijn precies 1239
waard. De rekening werd in de kist gevonden. De
belanghebbende bofte dus niet.
Bamberg. De oude goochelaar Bamberg, die in het
Stads-Bestedelingenhuis te ’s Gravenhage werd ver
pleegd, is Zaterdag jl. naar het Krankzinnigengesticht
aldaar overgebracht.
Een flink soldaat. Aan het station D. P. te Rot
terdam had een loteling, die met tal van lotgenooten
naar Den Haag vervoerd moest worden, om bij de
grenadiers en jagers te worden ingedeeld, heel wat
bekijks. Hij had toch slechts één been. De jongen
had verzuimd zich aan te geven in de overtuiging,
dat hij toch vrij was. Ze zullen hem wel niet ge
bruiken willen!
Brand. Dinsdagmiddag ontstond er brand op de
de hofstede, bewoond door den landbouwer A. de
Winter te Heinkenszand (Zeel.) De geheele schuur
verbrandde. Het woonhuis bleef behouden. De beide
spuiten van Heinkenszand waren aanwezig. Dit is
dus de derde ferme brand in dezen omtrek sedert
27 Febr. j.l.
aansporing tot oorlog niets dan eene gewe-
tenlooze speculatie van beursmannen, om hoo-
pen geld te verdienen.
Italië. Een der meest gevreesde woord
voerders der Ital. Kamer, de heer Cavalotti
heeft in een duel met Macola het leven ver
loren. Macola, hoofdredacteur eener courant
had door een artikel in zijn blad het duel uit
gelokt.
Men moet zich echter niet zeer verwonde
ren over den dood van Cavalotti. Hij duel
leerde voor de 33ste maal: eens moest het dus
wel eens misloopen. Macola, ook niet zuinig,
deed het voor de 16de maal. C. was vooral
een verbitterd tegenstander van Crispi. Hij
had den tocht der duizend »Roodhemden« naar
Sicilië, meegemaakt onder aanvoering van Ga
ribaldi. Als tooneelschrijver en als dichter
maakte hij grooten naam.
Rusland eischt van China de havens Port-
Arthur en Talienwan in pacht, zooals Duitsch-
land Kiaotsjau gekregen heeft. Japan zal
Wei-ha-wei niet willen verlaten. De lezer
moet weten, dat al deze havenplaatsen zeer
dicht bij de Chineesche hoofdstad Peking lig
gen. Ervaren staatslieden achten den toestand
in het Oosten zeer gevaarlijk, vooral omdat
Japan zoo’n sterke vloot bezit en de Euro
peesche mogendheden onmogelijk al hare
zeekasteelen aldaar kunnen samentrekken.
Rusland is overigens al maar door aan het
werk schepen en duizenden manschappen te
zenden.
groote schaal van boeken en plaatwerken. Zelfs kost
bare exemplaren werden door hem voor weinige
stuivers te gelde gemaakt. De man, hoofd van een
talrijk gezin, is in arrest gebracht en heeft bereids
bekend. Ook de opkooper, die vermoed wordt niet
onbekend te zijn met de verdachte afkomst der boeken
en verdere zaken, zal zich deswege bij de justitie
hebben te verantwoorden.
Vuurwerk. Het «Utr. Dagbl.< kan met zekerheid
mededeelen, dat de onderhandelingen van de Prov.
Staten van Noord-Holland, over de levering van het
vuurwerk bij de inhuldigingsfeesten te Amsterdam,
met de Kon. Ned. Pyrotechnische fabriek, firma Ruysch,
te Utrecht, zijn afgebroken.
Het vuurwerk is wederom opgedragen aan de Engel
sche fabriek van Pain.
Gelukkig afgeloopen. Woensdagmorgen j.l. viel het
10-jarig zoontje van den heer De B. uit Enschedé
nabij die gemeente uit sneltrein no. 209, doordat het
portier, waartegen het stond te leunen, open raakte.
Gelukkig kwam het knaapje in een hoop ballast terecht
en bekwam slechts lichte verwondingen aan neus en
linkerlies.
Ook in de veenderij is alles veel vroe
ger door den zachten winter. Hier waren in
het begin dezer week reeds enkelen met de
werkzaamheden aangevangen. Een vervener
had Zaterdag jl. reeds eene hoeveelheid steek-
turf staan drogenbij gunstig weder zal dus
weldra een proefje nieuwe turf gereed kunnen
zijn voor het gebruik.
SINT-NICOLAASGA. Alhier overleed de
onderwijzer P. Bleeksma, eene 76-jarige weduwe
achterlatende, die nu aan armoede ten prooi
OPSTERLAND. Verschillende democrati
sche vereenigingen in deze gemeente willen met
die van omliggende gemeenten te Gorredijk
het Meifeest vieren. Men zal een groote mee-
ting en een optocht organiseeren. Verschillende
sprekers zullen worden uitgenoodigd.
TER WISPEL. De vrouw van den arbeider
T. Broers alhier beviel deze week van drie
welgeschapen jongens. Een werd als levenloos
in het register van den burg, stand ingeschre
ven.
I
t
•i
i
f
di
hi
bi
N
■w
g
d
k
vai
Do
en
