MMS- BS AIIVERTESTIEBLAh
e-
IR,
len,
I
„HEKSEHGOÜD.”
VO#R 8JM 1 M8TMES.
r
Jaargang.
Zaterdag 31 Maart 1900.
No. 36.
:k.
FEUILLETON.
TEN
UitgeversPOUWELS FALKENA, tegenover ’t Tramstation Sneek.
I
£EK.
A.RD
Uit de Raadszaal.
j
wit
irt,
tl.
17.
I.
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor S n e e k f 0,40 per 3 maanden,
franco per p^o s t f 0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
erd ter
n>
C-
Roman van E. WERNER,
Schrijfster van .Aan het Altaar®, «Fata Morgana®,
»De Alpenfee® enz.
was plotseling bij zijne dame in ongenade gevallen.
Toen hij de laatste maal te Gernsbach geweest was,
had mejuffrouw Marlow hem zelfs niet ontvangen, en
toen hij haar te Berlijn wederzag, liet zij hem niet in
twijfel over zijn ongenade. De jonge schilder, die
niets wist van dat gesprek met zijn broeder en niet
vermoedde dat Edith thans op de hoogte was van het
.worstelende, strijdende genie*, vond er evenwel eene
andere verklaring voor de nabob, die Ronald, was
de schuld van alles!
Van af het oogenblik van zijn komst te Gernsbach
was de houding der jonge dame veranderd. Er lekte
echter nog niets uit van die veronderstelde nadere be
trekkingen. Marlow was het grootste gedeelte van den
zomer met zijne dochter in Zwitserland geweest; Ro
nald was te Berljjn gebleven, maar Max liet zijn arg
waan niet varen en wierp al zijn haat op dien .ver
woester van zijn geluk*, zooals hij hem noemde.
»Als millioenen wenken dan wordt een arm, verraden
kunstenaarshart natuurlijk in het stof vertreden!* zei
hij tragisch, toen hij voor oom Treumann zijn hart uit
stortte, en de oude heer gaf zijn lieven Max volkomen
gelijk, en dat te eerder, omdat hij nu een bondgenoot
had tegen den gehaten Ronald. Hij troostte het ver
raden kunstenaarshart zooveel mogelijk met een rijk
voorschot uit zijn beurs en eenige bijzondere bijeen
komsten in den .Gouden Leeuw®, waar, zooals be
kend, een heel goed glas geschonken werd. Daar
zaten zij dan samen te Schimpen op den .Nabob,
den pacha, den zwendelkoning van Neustadt en
Steinfeld* en ijverden in geheel Heilsberg tegen hem
en zijne vennootschap op aandeelen, dat slechts ten
doel had, hèm nog rijker te maken.
Wordt vervolgd.
21
’t Was avond gewordende verloving zou wel is
waar slechts in zeer beperkten familiekring gevierd
worden, maar moest toch een eenigszins feestelijk
aanzien hebben. Mevrouw van Maiendorf liet in de
eetkamer nog eens den blik gaan over de avondtafel
en had daarbij moeite zich goed te houden tegenover
de nieuwsgierige vragen van haar dochtertje, dat be
slist weten wilde, waarom mama heden, nu er toch
geen groot gezelschap was, al dat zilvergoed en die
mooie bloemen op tafel zette. Buiten op het terras
zat Marlow in de prettigste stemming te redeneeren
met zijn toekomstigen schoonzoon, en Edith had zich
teruggetrokken in haar kamer, om, zooals zij zeide,
nog iets aan haar toilet te veranderen.
Bij het openstaande venster, dat op het park uit
zag, stond de jonge verloofde, doch zij scheen aan
haar toilet niet te denken, maar keek als in een droom
verzonken naar buiten in den schemerachtigen Mei
avond. De hemel was nog licht en helder, maar in
het park hingen reeds grauwe schaduwen en van de
weilanden kwamen de nevels aandrijven, lichte, geu
rige sluiers wevende om boomen en struiken. Al het
fladderen, tjilpen en gonzen daar buiten was ver
stomd; rondom de diepe stilte van den avond.
Nu was de teerling geworpen, het verbindende woord
gesproken, maar er lag niets van ’t geluk eener jong-
verloofde op het gelaat van her mooie meisje, dat daar
zoo onbewegelijk tegen ’t venster leunde, terwijl de
toekomst toch zoo ruim en schitterend voor haar lag.
Marlow was wel rijk volgens de gewone begrippen;
hij nam eene hooge positie in, maar ’t was toch iets an
ders, de echtgenoote te zijn van den toekomstigen baron
van Ronald, die fabelachtig rijk was en die opnieuw
weer bewees dat zijn macht tot in de hoogste kringen
reikte. Zijn echtgenoote behoefde zich geen wensch te
ontzeggenzij kon, als zij wilde, vorsten verdonkeren
met de pracht van haar huis.
De droom der eerzucht, die Edith Marlow sedert
maanden gedroomd had, was vervuld, overtroffenEn
zij werd bemirid door den man wiens verloofde zij
heden geworden was, zoo gloeiend en hartstochtelijk
bemind als zij nooit had kunnen denken. Ook dat
hoogste werd haar gegeven wat wilde zij dan nog
Daar buiten in het schemerachtig, met geuren be
zwangerd park klonk nog de stem van een enkelen
vogel. Hij zong daar zijn laat, eenzaam lied; uit de
verte en zacht zweefden de tonen nader, half opgevan
gen door het avondkoeltje, en toen zwegen ze. De
kleine zanger ging ter ruste met den Meidag en bij
het venster lag de jonge verdoofde op de knieën en
schreide zooals zij sedert hare kinderjaren niet ge
schreid had. En onder die heete, wanhopige tranen,
toen kwam ’t het ontwaken.
Maanden waren voorbijgegaan; de zomer was voorbij,
en met September had de herfst reeds zijn intrede
gedaan. Heilsberg leidde het gewone leven als half
van gasprijs den leden van den Raad zeker niet onver
wacht zal zijn overkomen, waar ten gevolge van de
stijging der steenkolen bijna overal in den lande de
prijs van het gas is of wordt verhoogd. Waar bij het op
maken van de begrooting voor 1897 op 62 cent, in 1898
op 65*/„ in 1899 op 76 cent en men voorzichtig meende
te zijn, door dien prijs voor 1900 op 85 cent per H. L.
steenkolen te moeten berekenen, daar blijkt thans uit
de ervaring dat die prijs voor dit jaar op f 1.31 per
H.L. vrij in de fabriek, is gewordendit maakt een
meerdere uitgaaf voor 25000 H.L. steenkolen van f 11.000.
Een wijziging van de begrooting is dus noodzakelijk
om het evenwicht te herstellen. Burg, en Weth. meen
den den prijs van cokes bij om zet aan particulieren met
10 cent per H.L. te kunnen verhoogenhierdoor zou
f 1000.meer worden ontvangen; door het gunstig
saldo der begrooting over 1898, is de post onvoorziene
uitgaven nog al ruim, zoodat wordt voorgesteld deze
met f 1000.te verminderendus moeten nog
f 9000.— gedekt worden. Burg, en Weth. hebben zich
op het standpunt geplaatst, dat de gasfabriek alhier
werd Opgericht, om de gemeente van gas te voorzien,
waarvan bij voldoende productie ook ingezetenen kon
den profiteeren, weshalve het hun billijk voorkomt,
dat thans de meerdere kosten door alle ingezetenen wor
den gedragen; zij meenden dan ook het leeuwenaan
deel te moeten vinden, door den Hoofdelijken Omslag
met f 6000.te verhoogende resteerende f 3000.
zou worden gevonden door den prijs van het gas voor
de volgende 9 maanden met 1 cent per M3 voor par
ticuliere gebruikers te verhoogen.
Spr. zegt iets gedetailleerd in zijne toelichting te
zijn geweest om bij het volgende punt niet in her
halingen te vallen.
De heer Pijttersen zegt dat hij verhooging van 1
cent per M3 gas, f 3000.meer zal worden ontvangen
Spr. is er wel voor iets meer te verhoogen bv. I1/,
of 2 centöf het gasverbruik voor gasmotoren, welke
anders de dure steenkolen zouden moeten gebruiken,
te verhoogen met 2 cent en voor andere doeleinden
met 1 cent; voor cokes zou f 1000.meer worden
ontvangen, dit isgerekend naar verkoop van 10000 H.L.
terwijl toch volgens het verslag meer wordt verkocht.
De Voorzitter zegt, dat de meerdere berekening van
f 1000.voor cokes niet ver van de waarheid is, daar
van de verkochte 16193 H.L. cokes over 1899, nog moe
ten worden afgetrokken 3133 H.L., geleverd aan de
gemeente en 216 H.L. aan het Gymnasium, terwijl de
meerdere berekening alleen is voor de volgende 9
maanden.
De heer Pijttersen is er voor het lichtglas te ver
hoogen met 1 cent, voor gasmotoren met 2 cent per
M8, of te verhoogen met l‘/s cent over ’t geheel.
De Voorzitter zegt, dat men steeds in den Raad
voor een uniform-tarief was, en dit zeker nog zal zijn,
zoodat spr. gaarne zag, dat de heer Pijttersen zijn voor
stel wijzigt.
De heer Fennema acht ’t onbillijk, dat de gemeente
het gas voor niet heeft; voor straatverlichting, wat
toch in ’t algemeen belang is, wordt 62000 M3 ver
bruikt, wat naar eene berekening van 8 cent, ruim
f 4800 zou maken; buitendien worden ook nog ruim
3000 H.L. cokes verbruikt, waar de gemeente ook
niets voor betaaltSpr. acht ’t dan ook billijk, waar
VERGADERING van den Gemeenteraad
van Sneek, op Dinsdag, den 27 Maart 1900,
des namiddags te 61/, uur.
Tegenwoordig zijn 14 leden.
Voorzitter de heer mr. D. Alma, Burgemeester.
De Voorzitter deelt mede, dat van den heer H. S.
de Vries bericht is ontvangen, dat hjj wegens uitste-
digheid verhinderd is, deze vergadering bij te wonen.
I. Resumtie der Notulen.
De notulen der vorige vergadering worden, na lezing
door den Secretaris, onveranderd vastgesteld.
II. Mededeeling van ingekomen stukken enz.
a. Resolutie van hh. Ged. Staten, houdende goed
keuring van het Raadsbesluit van 27 Febr. jl. tot on-
derhandschen verkoop der voormalige meisjesschool op
Leeuwenburg, aan het Rijk der Nederlanden, voor de
som van f 13150
b. Alsvoren, houdende goedkeuring van het primi
tief kohier van belasting op de honden, dienst 1900
c. Alsvoren, waarbij wordt goedgekeurd het Raads
besluit van 27 Febr. jl., waarbij vergunning werd
verleend aan de Directie der Noord-Friesche Locaal-
Spoorwegmaatschappij tot het kruisen van den trek-
weg Sneek-Leeuwarden, ten behoeve van een aan te
leggen spoorbaan
d. Alsvoren, houdende goedkeuring van het Raads
besluit van 27 Febr. jl., tot onderhandschen verkoop
van gemeentegrond aan de heeren G. J. en J. A.
Bervoets
e. Alsvoren, waarbij beslist wordt omtrent reclames
tegen het 2e suppletoir kohier van den Hoofdelijken
Omslag, dienst 1899 van de hh. Lampe, Schrakamp,
Schijfsma en Vierstra;
f. Een schrijven van de Commissie van Toezicht op
het Lager Onderwijs, geleidende het verslag van dat
onderwijs over 1899;
g. Id. van Burg, en Weth., geleidende het verslag
van den Directeur-Boekhouder der Gemeentelijke Gasfa
briek alhier, over den toestand dier fabriek en hare
exploitatie gedurende het jaar 1899;
h. Id. van den Gemeente-Veearts, geleidende het
verslag over den gezondheidstoestand van den veesta
pel en over de vleeschkeuring, benevens het rapport
omtrent de inspectie der veemarkten over 1899
i. Een nader rapport, uitgebracht door de Raadscom
missie in zake aanleg eener drinkwaterleiding
j. Een schrijven van den heer Joh. W. Meijer, dat hij
geen gebruik wenscht te maken van de door den Raad
gestelde voorwaarden voor den verkoop van gemeente
grond achter zijn perceel op Leeuwenburg
k. Alsvoren van het college Brandmeesters, gelei
dende de rekening en verantwoording van de brand-
buiten de wereld liggende, historische merkwaardig
heid, en Neustadt-Steinfeld stond meer als ooit op den
voorgrond, want het sedert lang ontworpen plande
Steinfelder bergwerken, waarvan Felix Ronald eigenaar
was, in een vennootschap van aandeelhouders te ver
anderen, werd thans onderhanden genomen.
Bij den reusachtigen omvang der groote industrieele
etablissementen was dit een belangrijke gebeurtenis
voor de finantieele wereld en bovenal voor de desbe
treffende provincie. Men wilde de aandeelen tot de
kleinst mogelijke bedragen uitgeven, omdat daarbij
hoofdzakelijk op den middenstand en den »kleinen
man« gerekend werd. De agenten van Ronald en de
bladen die onder zijn invloed stonden, werkten met
alle macht, om het publiek de soliditeit en de onbe
rekenbare winst dezer geld-belegging duidelijk te
maken. Zij hadden de publieke meening dan ook reeds
gewonnen, en men was nu bezig te Berlijn de noodige
stappen te doen, om aan de reeds verzekerde onder
neming den wettelijken vorm en sanctie te geven.
In Heilsberg was Max Raimar weer komen opdagen,
nadat hij zijn bezoek in ’t voorjaar tamelijk kort had
afgebroken; maar thans maakte hij zijn zoo lang ver
onachtzaamde geboorteplaats weder gelukkig met zijne
tegenwoordigheid. Lichtgeraaktheid behoorde niet tot
de fouten van den jongen kunstenaar; hij nam slechts
dan iets kwalijk, als hij er geen nadeel van krijgen
kon. Hoewel Ernst hem toenmaals zoo ongezouten de
les gelezen had en hem sedert dien tijd buitendien
erg koel behandelde, kwam hjj heel vrijmoedig terug
en deed zelfs zijn best zich bijzonder innemend voor
te doen, want hij was helaas nog altijd afhankelijk
van zijn broeder.
De hoop van Max op een millioen met het daarbij
behoorende huwelijk, was gebleken ijdel te zijn; hij
weer over 1899
l. Alsvoren van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken, geleidende de rekening en verantwoording
over 1899;
m. Alsvoren van het Bestuur der Vereeniging tot
bevordering van het Vreemdelingenverkeer, te Leeu
warden, daarbij verzoekende ten behoeve van eene te
houden tentoonstelling aldaar, enkele merkwaardige
antiquiteiten van de gemeente Sneek in bruikleen te
mogen ontvangen.
De Voorzitter stelt voor aan het verzoek sub. m te
voldoen, mits hierbij voorwaarden worden gesteld, ge
lijk bjj vroegere aanvragen ook zijn bepaald
de rekening en verantwoording der Kamer van
Koophandel en Fabrieken en die der Brandweer te
stellen in handen der Commissie, belast met het na
zien van begroetingen en rekeningen, ten fine van on
derzoek en rapport;
het verslag der Gasfabriek, het verslag van het La
ger Onderwijs, benevens het verslag van den veestapel,
over de vleeschkeuring en het rapport omtrent de in
spectie der veemarkten over 1899, in het officieel ge-
meenteraadsverslag op te nemen
het nader rapport van de Raadscommissie inzake de
Drinkwaterleiding eveneens in het officieel verslag op
te nemen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt conform besloten.
De Voorzitter deelt mede, dat de Commissie in haar
rapport zegt, dat het haar voornemen is, de sterilisatie
van water door ozon grondig te onderzoeken; Spr.
meent dan ook, dat het in de bedoeling van de commis
sie is, waar een erediet is toegestaan, uitsluitend tot
het doen van boringen, hiervan een klein gedeelte aan
te wenden tot bovengenoemd onderzoek.
De heer Jobs. Gorter antwoordt, dat dit juist hat
doel is van de Commissiezij meende hiermede den
Raad in kennis te moeten stellen.
De Voorzitter stelt thans voor van het toegestaan
erediet een gedeelte van 2 a 300 gulden, al naar bevind
van zaken, toe te staan voor onderzoek van sterilisatie.
Zonder hoofdelijke stemming wordt hiertoe besloten.
De heer Visser zegt, dat in ’t verslag van de com
missie van Toezicht op het Lager onderwijs voorkomt
dat 24 kinderen niet tot de le klasse van school no.
2 konden worden toegelaten wegens plaatsgebrek, ter
wijl tevens wordt vermeld, dat 8 niet-betalende kin
deren tot die school werden toegelaten. Gaarne zou
Spr. willen vernemen of die 8 niet-betalende kinderen
tot de le klasse werden toegelaten, daar het toch niet
opgaat, dat bij plaatsgebrek de betalende kinderen moe
ten achterstaan. Nog wijst Spr. er op dat het aantal
leerlingen aan school no. 2 gestadig toeneemt en dat
aan school no. 3 vermindert, wat zeer zeker wel spreekt
voor den welstand in deze gemeente en vraagt of Burg,
en Weth. reeds maatregelen hebben getroffen om aan
de steeds toenemende aanvraag te kunnen voldoen.
Den Voorzitter is het niet bekend of de 8 niet-be
talende leerlingen ook tot de 1 e klasse zijn toegelaten
hiervoor zou hij eerst aan de Commissie van Toezicht,
welke het verslag heeft opgemaakt, inlichtingen moeten
vragen; wat de tweede vraaag betreft, maakt uitbrei
ding dier school zeer zeker een punt van overweging
bij het Dagel. Bestuur uit, doch dit jaar is hierop niet
gerekendblijft de aanvraag echter zoo toenemen, dan
zal men tot uitbreiding overgaan, waarvoor gelukkig
terrein aanwezig is, om het beoogde doel te kunnen
bereiken, terwijl dan tevens tot uitbreiding van het on
derwijzend personeel zal kunnen worden overgegaan.
Wat verder de oorzaak van het steeds toenemend aantal
leerlingen aan school no. 2 en het verminderen van het
aantal leerlingen aan school no. 3 aangaat, bijgevolg
dat men zoo min mogelijk gratis onderwijs wil ontvan
gen, zeer zeker getuigt dit van welstand voor deze ge
meente; doch het heeft ook nog een andere oorzaak.
De heer Bergmans, vroeger onderwijzer aan school no.
3, is thans hoofd van school no. 2; de kinderen van
zijne vroegere leerlingen komen thans bijna alle op school
no. 2, omdat de ouders, welke dit kunnen betalen, hunne
kinderen thans ook van het onderwijs van den heer Berg
mans willen laten profiteeren.
De heer Visser stelt zich met deze toelichting tevre
den, doch acht het wel wenschelijk dat een onderzoek
worde ingesteld, of de 8 niet-betalende kinderen tot de
le klasse zijn toegelaten.
De Voorzitter stelt thans voor de niet gememoreerde
ingekomen stukken voor kennisgeving aan te nemen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt daartoe besloten.
III. Af- en overschrijving Armvoogdij-begrooting,
dienst 1899.
De Commissie, belast met het nazien van rekeningen
en begroetingen stelt voor, bovengenoemde af- en over
schrijving, met een minder bedrag in ontvangst en
uitgaaf van f 1768,81, goed te keuren.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt de con
clusie der Commissie aangenomen.
IV. Rekening der Vereeniging »Floralia”, dienst
1899.
Dezelfde Commissie stelt voor, bovengenoemde re
kening tot een bedrag in ontvang en uitgaaf van
f 2519,486 en een voordeelig saldo van f 263,425 goed
te keuren.
Nog wordt er op gewezen, dat aan Floralia f 800,
meer subsidie is verleend, wegens onderhoud van
het Park; het salaris van den opzichter werd echter
rechtstreeks uit de gemeentekas betaald, waardoor
bovengenoemd saldo.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt de
conclusie der Commissie aangenomen.
V. Verlenging concessie heffing bruggeld—Dille.
Burg, en Weth. stellen voor nu de concessie tot
heffing van bruggeld op de Dille met 9 Juli 1900
afloopt, opnieuw goedkeuring tot heffing van brug
geld aldaar aan H. M. de Koningin aan te vragen,
onder voorwaarden als door Ged. Staten zijn vastgesteld
en met hetzelfde tarief.
Zonder hoofdelijke stemming wordt hiertoe besloten.
VI. Voorstel tot verhooging van den gasprijs.
Burg, en Weth. stellen voor, naar aanleiding van de
enorme stijging van den prijs der steenkolen, welke
eene meerdere uitgaaf vordert van f 11,000, waarop bij
het opmaken der begrooting niet is gerekend, dit even
wicht te herstellen door den post Hoofdelijken Omslag
en den prijs der cokes te verhoogen en den gasprijs met
ingang van 1 April a. s. met 1 ct. te verhoogen en te
brengen op 8 ct. per M’, en dit bij publicatie aan de
ingezetenen bekend te maken.
De Voorzitter zegt, dat dit voorstel tot verhooging
ADVERTENTléN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1OOO regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
i r
I
i.
Punten van behandeling:
i.
