Binnenlandsch Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
st
over
Kaapstad, voor een nieuw te
Zr
ve
H
Uit de Raadszaal.
all
I
pu
sol
d
c
K
rt
e
ze
m
V*
en
M
H:
de
n<
Fr
zv
bai
E
S
v
I
del
ten
1
No
Ma
Ka
J
Vr
gel
Ijjr
1
is
Pri
afg
VERGADERING van den Gemeente
raad van Wymbritseradeel op Zaterdag,
den 29 December 1900, des voormiddags
10’/. uur.
Tegenwoordig zijn 11 leden.
Als zeker wordt gemeld uit Z. Afrika, dat
onze vroegere stadgenoot, de heer H. J. Pout-
sma, later drukker en uitgever te Amsterdam,
die ’t vorige jaar naar Z. Afrika was vertrok
ken, in de Kliprivier verdronken is.
Deze rivier stroomt in Natal, even benoor
den Ladysmith, komt van de Drakensbergen
en is een zijrivier van de Tugela, de bekende
rivier, waar Buller van mee kan spreken.
aangeslagen tot een bedrag van f 66.98, waarop den
18 Mei 11. was betaald f 41.98, den 23 Juni 11. is
overleden, voor zes maanden afschrijving van hoofdelij-
ken omslag te verleenen en teruggave wegens het te
veel betaalde ad f 8.49.
Burg, en Weth. stellen voor gunstig op dit verzoek
te beschikken.
Zonder hoofdelijke stemming wordt conform besloten.
7. Af- en overschrijving van posten der begrooting,
dienst 1900.
Burg, en Weth. stellen voor, daar de post «Jaarwed
den brugwachters* niet toereikend is, dezen post met
f 12.001/, uit den post voor onvoorziene uitgaven te
versterken.
Zonder hoofdelijke stemming wordt conform beslo
ten, terwijl goedkeuring van dit besluit bij hh. Ged.
Staten zal worden aangevraagd.
8. Adres van Mr. H. N. Wouda te Sneek, om een
der lokalen in het gemeentehuis als ontvangkantoor
te mogen gebruiken.
Adressant, benoemd gemeente-ontvanger te Sneek,
verzoekt voor den tijd van 1 jaar en 6 maanden de
zuidelijke voorkamer van het gemeentehuis, met het
gebruik van de daar aanwezige meubelen, vuur en
licht, onderhands te mogen huren tegen een jaarlijk
se hen huurprijs van f 2Ö0.—
Burg, en Weth. stellen voor, het verzoek van adres
sant, die wegens de sehaarschte van woningen te
Sneek, geen geschikt lokaal kan krijgen, waar hij
kantoor zal kunnen houden, toe te staan, daar de ge
vraagde kamer zelden wordt gebruikt en de verhuring
in het belang der gemeente-financien isde verhuring
geschiedt met vrij gebruik van vuur en het aanwezige
ameublement van 1 Jan. 1901 tot 1 Juli 1902, tegen
een jaarlijkschen huurprijs van f 200.op nader door
Burg, en Weth. te stellen voorwaarden.
De heer Gerbrandij zegt, dat een en ander reeds
met adressant was besproken, over het licht was
evenwel niet gesproken, zoodat dit in dien prijs niet
is begrepen.
De Voorzitter acht de verhuring ook in het belang
der gemeente-financien; ook kan die kamer gemakke-
lijk gemist worden daar voor vergaderingen etc. nog
verschillende lokalen disponibel zijn.
Na nog eenige bespreking betreffende dit punt
tusschen de heeren Gerbrandij, Ages, Visser en de
V oorzitter, wordt conform het voorstel van Burg, en
Weth. besloten.
De vergadering wordt hierna gesloten.
Lord Roberts is aangekomen; eerst bezocht hij de
Koningin op het eiland Wight en werd benoemd tot
Graaf en kreeg de Orde van den Kousebandgisteren
kwam hij te Londen aan en nu kan hij optreden als
opperbevelhebber van het geheele Eng. leger, waar
van het beste deel wegsterft in de velden van Zuid-
Afrika.
Lord Kitchener krijgt telkens zwaarder werk.
Terwijl Botha en De la Reij en De Wet en de an
dere aanvoerders met hunne helden nog strijden in
de beide Republieken, dringen verschillende comman
do’s telkens verder. Kitchener kan geen troepen uit
de Republieken missen, anders zijn deze voor hem
verloren. De lijnen, loopend naar de Republieken,
zijn öf in handen der Boeren, óf vernield.
En ondertusschen dringen de Boeren altoos verder
de Kaapkolonie in.
De gouverneur sir A. Millner, heeft een wanhoops-
bevel uitgevaardigd. Hij noodigtde Engelschgezinde
Kapenaars uit, mee te strijden tegen de Boeren en
De Hooge Raad heeft uitspraak gedaan
in de zaak van den gezagvoerder van een
stoomboot, door de Rechtbank te Heeren-
veen tot 154 geldboeten van f 2, subsidiair 1
dag hechtenis voor elke niet-betaalde boete,
veroordeeld wegens het als kapitein van zijn
schip weigeren het verschuldigd kanaalgeld te
betalen bij de doorvaring van verschillende
bruggen. De requirant had nl. de verschul
digde gelden, berekend naar de inhoudsruimte
van zijn schip, vermeld in den meetbrief vol
gens ’t kon. besluit van 1894 opgemaakt, niet
willen betalen, op grond dat dit kon. besluit
met de daarop berustende meetbrieven ver
vallen was door ’tkon. besluit van 1899 en
alleen willen betalen volgens den nieuwen
meetbrief (die een veel geringer tonnenmaat
opgaf.)
De Hooge Raad verwierp het beroep in cas
satie, op grond dat volgens art. 5 van het
Provinciaal reglement van Friesland op de hef
fing van kanaal- en bruggeld, deze gelden be
rekend worden naar den volgens het kon. be
sluit van 1894 geldigen meetbrief. Hierin nu
was geen verandering gebracht door ’t verval
len van dit kon. besluit, daar de oude meet
brief toch de grondslag kon blijven voor de
heffing van het kanaalgeld.
HARLINGEN. Een staking die slecht is
afgeloopen voor degenen, die begonnen, is die
der bootwerkers alhier. In de Kerstdagen
werd druk vergaderd en daags daarna begon
de staking. Er werden eischen gesteld en
slechts een paar man begonnen te werken.
Reeds Zaterdag jl. was de beweging geëindigd
en Maandag gingen de werkzaamheden weer
haren gewonen gang. Vier der bootwerkers
zijn ontslagen en de Schippersbond, die ook
bij de staking betrokken was, ontbonden.
LANGWEER. De raadzitting, uitgeschreven
op Oudejaarsdag, kon niet doorgaan wegens
het slechte weer, slechts vier van de elf raads
leden en de verslaggever waren tegenwoordig.
Dientengevolge werd de zitting tot Zaterdag
5 Jan. verdaagd.
T. van der Loos, Westhem.
4. H. Pollema, Nijland.
4e catagorie, overige inwoners, welke niet onder de
3 eerstgenoemde categorieën vallen
1. G. W. Alberda, Goënga.
2. P. de Roos, Heeg.
Uit elke categorie moet de helft worden benoemd,
zoodat er dan 7 leden zijn.
4. Benoeming leden en vaststelling van een huis
houdelijk reglement voor die commissie-
Zonder hoofdelijke stemming wordt het voorstel
van Burg, en Weth. aangenomen om de benoeming
van leden der evengenoemde commissie te doen plaats
hebben in de eerstvolgende vergadering, alsmede om
alsdan het reglement van die commissie vast te stel
len, hetwelk inmiddels voor de leden van den Raad
ter Secretarie ter inzage zal worden neergelegd.
Volgens het huishoudelijk reglement, hetwelk wordt
voorgelezen, zullen de vergaderingen dier commissie
in een lokaal van het gemeentehuis worden gehouden,
terwijl de kosten dier vergaderingen, voor administra
tie, alsmede de presentiegelden, welke voor eene ge
wone vergadering f 1.en voor eene buitengewone
f 0.50 bedragen, uit de gemeentekas zullen worden
bestreden.
5. Adres van het Bestuur der Coöperatieve Stoom-
zuivelfabriek te Heeg, om eenige boomen, staande in
den berm des wegs, aldaar te mogen rooien.
Het Bestuur der Coöperatieve 8toomzuivelfabriek
«Hoop op Zegen* te Heeg verzoekt om 27 boomen,
staande aan den westkant van den weg, genaamd
»de Schatting* van Oudega naar Heeg, te mogen
rooien, om zoodoende een goeden toegang tot de al
daar in aanbouw zijnde fabriek te krijgen.
Burg, en Weth. meenen dat er tegen inwilliging
van ovengenoemd verzoek geen bezwaar bestaat, mits
de kosten der 27 te rooien elsenboomen, geraamd op
f 13.50, door bovengenoemd bestuur in één termijn
ten kantore van den gemeente-ontvanger worden gestort,
voordat de boomen worden verwijderd, terwijl mede
de kosten voor het rooien der boomen en het dicht
maken der gaten voor dat bestuur komen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt het verzoek,
conform het voorstel van Burg, en Wethouders, toe
gestaan.
6. Verzoek van de erfgenamen van wijlen T. Hettinga,
om afschrijving van hoofdelijken omslag. Adressan
ten verzoeken, om waar genoemden heer Hettinga,
op het kohier van den hoofdeljjken omslag voor 1900
meer toezicht noodig geworden, want er is
veel werk door veroorzaakt. Zoo ontvangt
b. v. de schoolopziener van iedere school uit
zijn district elke week een staat, vermeldende
de gevallen van schoolverzuim en de redenen
daarvan, alles voor echt gewaarmerkt door de
handteekeningen der verschillende onderwijzers.
Voor ’t schooltoezicht is Nederland verdeeld
in drie inspecties. Friesland is verder ver
deeld in twee districten, Leeuwarden en Hee
ren veen, die samen weer in 13 arrondissemen
ten zijn verdeeld. Een daarvan is Sneek,
waartoe behooren de gemeenten Sneek, Wym
britseradeel en Ijlst.
De moord te Tilburg. De rechtbank te Breda heeft
het arrest van den) verver Mutsaers nogmaals met 30
dagen verlengd.
De Tweede Kamer heeft';de Huwelijkswetten
ter goedkeuring van Harer Majesteits huwelijk aange
nomen.
Een teleurstelling. Te Geertruidenberg is gister
morgen plotseling overleden de heer Broeders, voor
wiens lOOsten verjaardag, die vandaag gevierd zou
worden, verschillende toebereidselen waren gemaakt.
In 3 eeuwen geleefd. De heer J. van de Water te
Schiedam zal 15 Augustus van dit jaar 1901
zijn 102den geboortedag bereikt hebben.
Geboren in 1799, geniet dus de nog krasse man het
zeldzame voorrecht in 3 eeuwen te hebben geleefd.
Een dorpsreferendum. In de voorlaatste vergadering
van den gemeenteraad te Woensdrecht>(N.-B.) werd
het sluitingsuur der herbergen besproken, men kon het
niet eens worden over het antwoord op de vraag, of het
10 of 11 uur moest zijn. Er werd besloten, de inge
zetenen in de gelegenheid te stellen zich daaromtrent
te verklaren en dit bij publicatie bekend te maken.
In de jongste zitting van genoemden raad deelde de
voorzitter mede, dat er 20 adressen waren ingekomen,
voorzien van 200 handteekeningen, om het sluitingsuur
op 11 te bepalen, en geen enkel voor 10 uur. De voor
zitter zeide, dat, nu de meeste ingezetenen zich voor
11 uur hadden verklaard, hij het voorstel in omvraag zou
brengen; dit werd metalgemeene stemmen aangenomen.
De vrome Rhodes. De Cape Times verkondigt, dat
baas Rhodes 3000 pd. st. beloofd heeft aan den aarts
bisschop W. W., van
bouwen domkerk.
Koningin Victoria op reis. De heer Dossé heeft
voor Koningin Victoria den westelijken vleugel van
het Excelsior Hotel Rigina te Cimiez bij Nizza ge
huurd. De Koningin zal er in Maart en April vertoeven.
In 1895 was Hare Majesteit er voor het eerst en kwam
er elk jaar weder, uitgezonderd verleden jaar. Onder
de andere vorstelijke gasten van het Hotel zijn ook
Koningin Wilhelmina en hare moeder. In 1898 bracht
president Faure er een bezoek aan Koningin Victoria.
De verliezen der Engelschen. In een der jongste
verliezen-lijeten komen namen voor, die betrekking
hebben op het gevecht bij Magersfontein, op 11 Dec.
1899 geleverd. Er worden in opgegeven als gesneuveld
14 onder-officieren en minderen, die eerst als «ver
mist* waren vermeld.
Een andere lijst geeft de namen van 45 dooden,
waarvan 5 overleden aan wonden, 2 verdronken, 19
gestorven aan koorts en buikloop en 19 op verschillen
de plaatsen gesneuveld.
Meer dana60.C00 man liggen ziek in de verschillende
hospitalen in Zuid-Afrika. Het totaal-cijfer der ver
liezen, dat maandelijks door het War-Office wordt op
gegeven, is, wat het totaal op 31 December betreft,
nog steeds niet bekend gemaakt.
De vorst is ingetreden. Maandag hadden we in ’t
Noorden van ons land eene echte sneeuwstorm; in
Friesland en Groningen was men er verlegen mee;
sporen en trammen ondervonden last. En in Holland
en Overjjsel en verder was ’t zacht weer.
De berichten van het Weerkundig Instituut wijzen
op zeer sterke vorst in ’t Noordoosten en Oosten. Te
Memel en Breslau, in 't Oosten van Duitechland, vroor
het Woensdagmorgen resp. 29 en 25° F.; toen was er
te Haparande 37° F. vorst. In ons land had men in
Groningen, dienzelfden morgen 16° vorst, te Helder en
Utrecht 5°, terwijl het te Vlissingen en in ’t Zuiden
van ons land dooi weer was.
Gisterenmorgen 8 uur vroor het te Memel 30°, te
Breslau 28’, te Carlsruhe, in ’t Zuiden van Duitechland
18° F. In Frankrijk was nergens vorst, te Vlissingen
9° dooi weer. Op dat oogenblik was hier ook bijna geen
vorst. Maar de toestand in ’t O. en N. O. duidt nog
geen dooi weer aan.
Op het oogenblik bedraagt het aantal der ge
vangen genomen Boeren 14,800, terwijl er’;360 op
parool zijn vrijgelaten.
Te Ladysmith is een kamp voor 2000 gevangenen
ingericht.
Ongeluk. Het Nieuwjaarschieten heeft te Ambt-
Ommen weer eens een vrij ernstig ongeluk veroorzaakt.
De schaapherder W., in de buurtschap Arrien, die
zijne vreugde over de intrede van eene nieuwe eeuw
door pistoolschoten wilde uiten, trof zich daarbij zoo
danig in de hand, dat hij twee vingers verloor en zich
overigens zoo ernstig verwondde, dat hij naar het
ziekenhuis te Zwolle moest worden overgebracht. p-
Werving van soldaten door de Engelschen in Hon
garije. Een telegram uit Bucharest aan de Petit Bleu
meldt, dat Engelsche ronselaars geheel Transylvanie
afloopen om soldaten voor hun leger in Zuid-Afrika op
hun rol te doen teekenen. Voor zoover men weet,
hebben tot nog toe slechts 30 man zich aangegeven,
hoewel de meest verlokkende b elooningen worden toe
gezegd. Dit feit bewijst, dat Engeland niet meer weet,
hoe de troepen in Zuid-Afrika aan te vullen.
Voorzitter de heer M. H. Tromp, Burgemeester.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Punten van behandeling'.
Resumtie der notulen van de vergadering van
De notulen van evengenoemde vergadering worden,
na 1
steld.
2.
Door
stukken medegedeeld:
a. Een telegram dd. 8 Deo. jl. van den Staats
president Kruger te ’s Gravenhage, houdende dank
betuiging voor het hem op dien dag toegezonden
telegram van huldebetuiging;
b. Resolutie van hh. Ged. Staten dd. 13 Dec. jl.,
geleidende de mededeeling van ZEx. den Minister van
Binnenlandsche Zaken, dat bij Kon. Besluit met in
gang van 1 Jan. 1901, tot Inspecteur van het Lager
Onderwijs in de 3e Inspectie is benoemd de heer mr.
T. Ruysch;
c. Eene missive van het Departement Sneek der
Maatschappij van Nijverheid, dat in de vergadering
van dit Departement en geintroduceerden op 17 Dec.
jl. de volgende motie met algemeene stemmen is
aangenomen
«De leden van het dep. Sneek van Nijverheid en
geintroduceerden, gehoord de inleiding van de heeren
van Beversen en van Heurn over hunne plannen tot
aanleg van den tramweg StavorenSneek met zijtak
ken, oordeelen het wenschelijk, dat deze tramweg
spoedig tot stand kome en dat de betrokken gemeen
tebesturen, zoowel financieel als op andere wijze
krachtig dezen aanleg ondersteunen.*
d. Mededeeling van Burg, en Weth. dat bij de ge
houden publieke verpachting voor 3 jaren, ingaande
12 Mei 1901, van het recht tot tolheffing bij de brug
te Heeg met het gebruik van het daarbij staande
huisje, ingeschreven werd door T. Piso voor f 158.75;
P. de Bok voor f 142.—Tj. Zijlstra voor f 130.
P. Veltman voor f 125.
Gegund aan den hoogsten inschrijver T. Piso voor
f 158.75 per jaar.
(De tegenwoordige pacht bedraagt f 100.
De Voorzitter stelt voor deze ingekomen stukken
vóór kennisgeving aan te nemen, doch bij de behan
deling van de aangevraagde subsidie voor een tram
lijn Stavoren—Sneek, op het adres sub c. te letten.
Zonder hoofdelijke stemming wordt conform besloten.
3. Voorstel tot vaststelling eener Commissie tot
wering van schoolverzuim in deze gemeente.
De Voorzitter zegt, dat hoewel in de vorige verga
dering werd voorgesteld in deze vergadering boven
genoemde commissie te benoemen, behoeft hiertoe niet
te worden overgegaan voor en aleer de Leerplichtwet
in werking is getreden, zijnde 1 Jan. a. s.
Burg, en Weth. stellen dan ook naar aanleiding
van art. 22 der Leerplichtwet en van art. 1, 2 en 3
van het desbetreffende Kon. Besluit voor, uit de door
hun aan te bieden aanbeveling van 14 personen, in
de eerstvolgende vergadering 7 personen te benoe
men en inmiddels deze aanbeveling ter inzage neer
te leggen ter Secretarie.
De aanbeveling van personen voor de Commissie tot
wering van schoolverzuim, welke dient tot bijstand
van den arrondissements-schoolopziener, en uit vief"
catagoriën moet bestaan, bestaat uit de volgende
heeren
le categorie, Ouders van schoolgaande kinderen:
1. A. H. Tromp, Woudeend.
2. Hendrik Dam, Heeg.
3. Willem Atsma, Oppenhuizen.
4. Wolter Bakker, Offingawier.
2e categorie, onderwijzers, verbonden aan openbaar
lagere scholen
1. S. H. Reitsma, IJsbrechtum.
2. P. Oosterhof, Woudsend.
3. J. Bosma, Oudega.
4. J. Cnossen, Scharnegoutum.
3e categorie, onderwijzers, verbonden aan bijzondere
scholen
1. J. C. de Puy, Oosthem.
2. P. van der Laan, Gaastmeer.
Het had sterk gevroren en gisteren
werd er dan ook vrij wat gereden. Ook de
Trekvaart werd bereden, maar was niet ver
trouwd. Een 8-tal jonge dames ondervonden
dit tot hun groot ongenoegen. Bij het Oud-
Tolhuis, halfweg Scharnegoutum, zakten ze er
door. Allen werden gelukkig gered, ’t laatst
mej. v. d. Zee.
Men begrijpt, dat de terugtocht naar Sneek
bij zulk vriezend weer zeer lastig was en we
hopen, dat geen der geredden er schadelijke
gevolgen voor de gezondheid door zal krijgen.
Zooals men weet is met 1 Jan. de Leer
plichtwet in werking getreden. Daardoor is
SNEEK. Zondagavond waren talrijke be
minnaars van ’t Friesch in «Amicitia* alhier
opgekomen om de uitvoering bij te wonen
van het Jouwster Toanielselskip, dat voor het
voetlicht kwam met Alderljeafde*, toanielstik
yn fiif bedriuwen fen F. G. Looijenga. Was
de verwachting nog al hoog gespannen door
de gunstige indrukken, door dit selskip bij een
vroeger optreden alhier achtergelaten, de uit
slag der uitvoering heeft die goede verwachting
niet beschaamd, vooral nu een van de be
langrijke rollen zoo uitstekend werd vervuld
door den heer F. G. Looijenga, den auteur van
genoemd stuk. De verschillende rollen waren
verder goed in gestudeerd en de vertolkers ga
ven over het geheel de handeling zeer getrouw
en natuurlijk terug.
Mej. S. de Haan en de heer E. G. de Boer
vervulden met succes de hoofdrollen, de eerste
met de rol van Hanna, de tweede met die van
Sijtse. Door den heer F. G. Looijenga werd
de rol van Japik boven onzen lof weergegeven.
Zijne gepaste antwoorden en leuke gezegden
dwongen vaak tot lachen. Ook mej. M. Feen-
stra, die als Fokje, wiif fen Japik optrad, oogstte
veel bijval in. De heer I. Bergsma vertolkte
zeer goed de rol van Rimmer Stienstra, oan-
nimmer. Van de kleinere rollen beviel vooral
die van Wijtske (mej. M. van der Veen). Het
herhaald applaus en de toejuiching van het
publiek aan het slot, bewezen dat het selskip
ook nu algemeen werd gewaardeerd.
Een opgewekt bal was na deze uitvoering
voor velen het aangenaam slot van den avond.
Heden is de chef van het spoorwegstati
on alhier vertrokken naar Ruurloo, een belang
rijk kruispunt in Gelderland. De chei van
Ruurloo is nu hier chef.
Aan de Stadswaag alhier werden
het jaar 1900 aangevoerd:
Boter, 6236/4 en 532/8.
Fabrieksboter, 2907/a en 1904/,
Kaas, 137902 Kilo.
Hoogste prijs Boter 24 Dec. f 54
Laagste
Hoogste
Laagste
1 Mei - 39.
Kaas 11 Sept. - 45.
10 April - 33.
De ijsfeesten te Leeuwarden, ter gele
genheid van het 50-jarig bestaan van de «Ijs
club* aldaar, zullen gehouden worden op Zon
dag, Maandag en Dinsdag a. s.
Het vastgesteld programma luidt als volgt
Zondag, matinee en ringsteken op de nieuwe
ijsbaan, des avonds variétés in de »Harmonie.<
Maandag, hardrijderij op de korte baan door
32 uitgenoodigden van de beste Friesche rij
ders, des avonds bal in de HarmonieDinsdag,
schoonrijden en wedstrijden op de lange baan
om het kampioenschap van Nederland, ’s
avonds groot avondfeest in de Harmonie.
Afwezig met kennisgeving de heeren A. H. Tromp
en Joh. Reijenga; zonder kennisgeving de heeren J.
T. Feenstra en H. D, Oppedijk.
1.
den 8 Dec. jl.
Lezing door den Secretaris, onveranderd vastge-
Ingekomen stukken en mededeelingen.
den Secretaris worden de volgende ingekomen
Een telegram dd. 8 Deo. jl. van den Staats-
betuiging voor het hem op dien dag toegezonden
b" Resolutie van hh. Ged. Staten dd. 13 Dec. jl.,
6'
e
fi
t
Ja
va
eei
lijl
de
ev
mt
hui
gez
kle
me
hui
en
zog
ziji
dai
ter
mu
3.
