MEI WS- EK AIIVERTESTIEBLAD
VOtK EK MSItKH.
f
De Gelukzoekers.
No. 13.
Woensdag 13 Februari 1901.
56e Jaargang.
OPMAKING KIEZERSLIJST.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Suupmarkt, Sneek.
Officieele Advertentie.
FEUILLETON.
hebben, mij reeds heden de helft der provisie van den
de tafel.
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
Roman van Dora Dumcker.
I
toch zoo dom geweest? Alsof een Eberstein, aanstaande
schoonzoon van den eigenaar der groote pannenbakke
rijen en aardewerkfabrieken, noodig had zoo’n klein
burgerlijke gewoonte te volgen! Ten slotte echter
voelde hij in zijne over ’t geheel zeer opgewekte stem
ming toch medelijden voor den kleinen man. Toen
Friedberger de laatste maal bij hem geweest was om
hem een voorschot te vragen, verkeerde de arme kerel
in beklagenswaardige omstandigheden. Wellicht dat
een vriendelijke toespraak en een fijne geïmporteerde
hem wat opbeurde.
Welnu, Friedberger, kom maar een beetje nader. Wat
is er dan?»
De kleine man, die met kloppend hart buiten had
staan wachten, schoof zich zijdelings duor de deur. Hij
zag er miserabel uit. Hij was minstens vijf 4 zeven
kilo lichter geworden. De kleeren fladderden hem om
’t lijf. De rosse puntbaard was ongekamd en in de
breedte gegroeid. De scherpe oogen zagen er rood en
slaperig uit.
•Maar menschenkind, wat hebt gij dan toch uitge
voerd?»
•Praat niet meer van uitvoeren, heer baron, Fried
berger heeft afgedaan,» jammerde de kleine man. »De
menschen zijn té slecht, de menschen zijn te gemeen,
heer baron.»
Wat er dan gebeurd was, vroeg Eberstein en bood
hem zijn sigarenkoker aan, waar de kleine agent begeerig,
als uitgehongerd naar tastte.
Na eenige aarzeling nam hij een zware geïmpor
teerde zooals Eberstein lachend bij zich-zelf op
merkte, de goedkoopste soort, die hij bij zich had
en deze opstokende, begon hij eene lange geschiedenis
te vertellen van een borgtocht, waarbij hij op de ge
meenste manier was afgezet.
UITNOODIGTNG en KENNISGEVING.
De Burgemeester der Gemeente Sneek,
Gelet op de desbetreffende bepalingen der Kieswet
Noodigt de mannelijke inwoners dezer Gemeente,
Nederlanders, die vóór of op 15 Mei e. k. den leeftijd
van 25 jaren hebben bereikt en plaatsing op de Kiezers
lijst verlangen, uit
A. 1°. om zoo zij in eene andere gemeente over het
laatstverloopen dienstjaar in eene der Rijks directe
belastingen, volgens art. la, zijn aangeslagen, wat de
grondbelasting betreft in eene andere gemeente of in
meer gemeenten te zamen tot een bedrag van ten min
ste één gulden (hoofdsom en Rijks opcenten),-daarvan
door overlegging der voor voldaan geteekende aanslag
biljetten vóór 15 Februari e. k. te doen blijken
2. om wanneer hun aandeel in aanslagen in de
grondbelasting van onroerende goederen eener onver
deelde nalatenschap, als mede-eigenaar, minstens één
gulden bedraagt, daarvan vóór 15 Bebruari e. k. aan
gifte te doen en daarbij het aanslagbiljet of gewaar
merkt duplicaat en de noodige bewijzen over te leggen;
B. hen, die niet overeenkomstig het bepaalde sub
A zijn aangeslagen, en voldoen aan eene der volgende
voorwaarden, hiervan voor zooveel noodig aan
gifte te doen vóór 15 Februari e. k.
1". dat zij als hoofden van gezinnen of als alleen
wonende personen op den Sisten Januari e. k. sedert
den Isten Augustus van het vorige jaar hebben be
woond
krachtens huur, een huis of een gedeelte van een
huis, waarvoor met of zonder bij behoorenden of in huur
gebruikten grond of lokalen en bijgebouwen, niet ter
bewoning bestemd, de werkelijke huurprijs, per week
berekend, ten minste heeft bedragen het bedrag hier
onder in de tabel vermeld, of wel achtereenvolgens in
dezelfde gemeente twee zoodanige huizen of gedeelten
van huizen,
of, krachtens eigendom, vruchtgebruik of huur, een
zelfde vaartuig van ten minste 24 kubieke Meter inhoud
of 24000 kilogram laadvermogen
2°. dat zij op den Sisten Januari e. k. sedert den
Isten Januari van het laatstverloopen jaar achtereen
volgens bij niet meer dan twee personen, ondernemin
gen, openbare of bijzondere instellingen in dienstbetrek
king of als inwonende zoon in het bedrijf of beroep der
ouders werkzaam zijn geweest en als zoodanig over
dat jaar een inkomen hebben genoten (vrije woning of
inwoning en vrije kost en inwoning komt hierbij mede
in aanmerking), van ten minste het bedrag hieronder
in de tabel vermeld,
•Dat doet gij zonder eenigen twijfel,zei Ernst op
hem trouwens, zoo te zeggen als schadeloos-
ing, op den dag van het huwelijk dadelijk de helft
jaarlijksche rente ter beschikking kunnen stellen,
het kapitaal in contant geld voor hem op tafel leg
kalm beslisten toon.
•Ik zou 1
stelling, op den dag
der jaarlijki
als hij daarmee gediend is en dan de tweede helft
op den eersten Januari.»
Mij dunkt dat Eberstein alle reden heeft met dat
voorstel tevreden te zijn.«
•Ik zal er nog eens over nadenken, mijn jongen. In
elk geval dank ik je voor je voorzorgen. Zij doen je hart
alle eer aan. Martha heeft een ware vriend in jou.«
Haland drukte zijn zoon de hand. In Lindenhaus zou
hij met Eberstein spreken. Hij durfde zijn vertrek nu
niet langer uitstellen, wilde hij zijn klein onzelfstandig
vrouwtje niet blootstellen aan de grootste ongerustheid.
Zij was bjjna al ontroostbaar dat hij niet al wekenlang
vóór het feest bij haar geweest was
Drie dagen voor het huwelijk Eberstein kwam
juist van Schaper terug, waar hij voor de rest van het
hem gedurende den verlovingstijd rijkelijk door Haland
verstrekte voorschot een huwelijksgeschenk voor Martha
gekocht had werd Fiiedberger bij hem aangediend.
Zijn eerste gedachte was, hem te laten afwijzen. Wat
had die kerel nü reeds bij hem te maken
Al weer zoo’n echt joodsche indringendheid Pas
op den trouwdag had hij het dorde deel der hem bij
contract toegewezen vijf procent van de huwelijksgift,
16666 twee derde mark, te vorderen. Een verschrikke
lijke somVóór het huwelijk mocht hij onder geen
enkel voorwendsel zijn toekomstigen schoonvader last’g
vallen. Hy-zelf was, zooals gezegd, voor een enkele
keer weer geheel op nul. Hij was ook wel een ezel ge
weest, bij Schaper contant te betalen. Hoe was hij
aanslag ten minste één gulden bedraagt.
Door den aanslag in de grondbelasting, in art. 1 ver
meld, worden de hoofdsom en de Rjjks-opcenten ver
staan.
Aanslag in de vermogens-, bedrijfs- of personeele be
lasting geeft geene aanspraak op kiesrecht, indien hij
het gevolg is van eene met de waarheid strijdige
aangifte.
Bij de berekening van den werkelijken huurprijs, die
ook verschuldigd kan zijn in den vorm van contributie
aan eene coöperatieve bouwvereeniging, wordt rnaand-
huur tot weekhuur herleid door deeling met 4, jaarhuur
door deeling met 50 en vindt geen aftrek plaats van
de som, verschuldigd voor gas- of waterleiding, ingeval
deze in den huurprijs is begrepen.
Bij de berekening van het inkomen, bedoeld in art.
1b, 2°., eerste lid, worden vrije woning of inwoning en
vrije kost en inwoning gerekend op het bedrag voor
de gemeente of het gedeelte der gemeente, waar zij ge
noten worden, vermeld in de bij deze wet gevoegde ta
belenkel vrije kost op het bedrag, vermeld in de laat
ste kolom, verminderd met dat, vermeld in de voor
laatste kolom dier tabel. Overigens komt alleen geld
in aanmerking. Ten aanzien van vrije kost wordt
geene rekening gehouden met den Zondag of algemeen
erkende Christelijke feestdagen, of, voor zooveel Isra
ëlieten betreft, met den Sabbath.
Indien de aard der werkzaamheden in een bedrijf me
debrengt, dat zij in den regel een gedeelte van het jaar
niet worden uitgeoefend, wordt ter berekening van den
tijd, gedurende welke iemand volgens het vorig arti
kel in dienstbetrekking is geweest, de tijd medegeteld
gedurende welke de werkzaamheden, waarvoor hij in
dienst is, hebben stil gestaan, ook indien gedurende dien
tijd de dienstbetrekking tijdelijk was opgeheven.
Indien het inkomen, bedoeld in art. 1b, 2“., als vast
week-, veertiendaagsch-, maand- of jaarloon is genoten
en dit loon wegens ziekte of verwonding gedurende ten
hoogste twee maanden niet of niet ten volle is ontvan
gen, wordt het geacht, tot het normale bedrag te zijn
genoten.
Indien in de plaats van het inkomen, bedoeld in
art. 1 b, 2oeene tijdelijke ongevallenrente wordt ge
noten, wordt deze, zoolang zij wordt genoten, in re
kening gebracht tot een bedrag, gelijk aan het normale
loon.
Inkomen, pensioen en lijfrente, bedoeld in art. 1 b,
2o., der vrouw geldt voor haren mandat van de
inwonende minderjarige kinderen voor de helft voor
hunnen vader.
Indien gedeelten eener gemeente in de by deze wet
gevoegde tabel afzonderlijk worden genoemd, wordt
de giens tusschen die gedeelten door Ons, Gedepu
teerde Staten gehoord, bepaald en wanneer verande
ring van omstandigheden daartoe aanleiding geeft,
gewijzigd.
Van deze besluiten wordt mededeeling gedaan in
de Staatscourant, met bijvoeging van de adviezen van
Gedeputeerde Staten, voor zoover bij de besluiten van
die adviezen is afgeweken.
Krachtens art. la worden in 1901 alléén ambts
halve op de Kiezerslijst geplaatst zij, die zijn aange
slagen in de grondbelasting (voor een bedrag van ten
of dat zij op den Istea Februari e. k. in het genot
zijn van een door eene onderneming, openbare of bij
zondere instelling verleend pensioen of verleende lijf
rente, van gelijk bedrag,
(in de beide laatste gevallen, kan, ter bereiking van
het vereischte bedrag, het inkomen, het pensioen en
de lijfrente worden samengeteld)
3°. dat zij op den Isten Februari e. k. sedert een
jaar den eigendom met recht van vrije beschikking heb
ben van ten minste f 100,(nominaal) ingeschreven
in de Grootboeken der Nationale Schuld of van ten
minste f 50,ingelegd in de Rijkspostspaarbank, in
eene gemeentelijke of bijzondere spaarbank
4°. dat zij met goed gevolg hebben afgelegd een
examen, als aangewezen in art. 16, sub 4°.
Voor hen, die krachtens vroeger gedane aangifte op
de loopende kiezerslijst voorkomen, is hernieuwde
aangifte onnoodig, indien de plaatsing op die lijst
berustte op
1°. bewoning van een huis of gedeelte van een huis
of van een vaartuig, mits zij op 31 Januari e. k. sinds
1 Augustus 11. alsnog hetzelfde huis of een gedeelte
van hetzelfde huis of hetzelfde vaartuig bewonen
2°. genot van pensioen of lijfrente
3°. bezit van eene inschrijving in de Grootboeken
der Nationale Schuld of van een inleg in de Rijkspost
spaarbank, in eene gemeentelijke of bijzondere spaar
bank
4°. aflegging van een examen.
Daarentegen is hernieuwde aangifte wél noodig
voor hen, wier plaatsing op de lijst berustte op
1°. bewoning van een huis of gedeelte van een huis
of van een vaartuig, indien zij op 31 Jan. e.k. sinds 1 Au
gustus 11. niet meer hetzelfde huis of een gedeelte van
hetzelfde huis of hetzelfde vaartuig bewonen, of
2°. op genot van inkomen in dienstbetrekking, of
als inwonende zoon, in het bedrijf of beroep der ouders
werkzaam, hetzij met of zonder genot van pensioen.
Wie tot deze aangifte bevoegd zijn, blijkt verder uit
de artikelen 1 en 2 der Kieswet, luidende
Art. 1. De leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal worden gekozen door de mannelijke inge
zetenen des Rijks, tevens Nederlanders, die den leeftijd
van vijf en twintig jaren hebben bereikt, voor zoover
zij over het laatstverloopen dienstjaar in eene of meer
der Rijks directe belastingen zijn aangeslagen, het te
dier zake verschuldigde voor of op den Isten Maart vol
daan hebben, en
a. over het laatstverloopen dienstjaar zijn aangesla
gen in de grondbelasting voor een bedrag van ten min
ste een gulden, in de vermogensbelasting, in de belas
ting op bedrijfs- en andere inkomsten of naar een of
meer der vijf eerste grondslagen van de personeele be
lasting, zooals die is geregeld bij de wet van 16 April
1896 (Staatsblad no. 72)of
b. indien zij niet overeenkomstig het bepaalde sub
a zijn aangeslagen, voldoen aan eene der volgende voor
waarden
1°. dat zij als hoofden van gezinnen of als alleen
wonende personen op den 31sten Januari sedert den
Isten Augustus van het vorige jaar hebben bewoond,
krachtens huur, een huis of een gedeelte van een huis
waarvoor met of zonder bij behoorenden of in huur ge-
28
•Hoe bedoelt gij dat?«
•Wel, ik bedoel, dat hem slechts het genot van de
rente zal worden toegestaan, althans voor de eerstvol
gende jaren, tot hij neem mij niet kwalijk, vader,
maar gij weet, hoe ik er over denk bewijzen zal
hebben gegeven, het vertrouwd te zijn. Veertigduizend
mark rente in ’t jaar is een mooie som. Daarvan kan
men nog al aardig huishouden
•En het kapitaal
•Wordt gedekt door uwe gedurende de eerstvolgende
tien jaren niet opzegbare hypotheken.»
•Hum! misschien hebt gij gelijk. Daar hij tot nu toe
zoo slecht met geld heeft weten om te gaan, zou men
hem wellicht aan eene verzoeking blootstellen waar
tegen hij misschien zou opgewassen zijn als men hem
het kapitaal niet in handen gaf.«
•Dat was ’t, wat ik zeggen woü. Hebt gij er met
Eberstein al eens over gesproken?»
•Neen, ’t Was mjjne bedoeling, hem op den dag van
de bruiloft het kapitaal in geldswaardige papieren te
overhandigen; daar hem een millioen als huwelijks
gift is toegezegd en hij daarop rekent, moet ik er na
tuurlijk vooraf met hem over sprekenhem zeggen,
dat ik door eene vaste, niet opzegbare belegging hem
een beteren dienst meen te bewijzen, als wanneer ik
Eberstein luisterde slechts met een half oor. Ten
slotte werd de zaak hem te lang en te aandoénlijk.
•Dus het einde van ’t liedje is, Friedberger, dat gij
ook eens bij u-zelf ervaart wat wij anderen zoo vaak
bij ons-zelf ervaren hebben, gij zit op ’t droge.»
•Mijnheer de baron heeft gelijk, zooals altijd en
de kleine man keek met een lachend en een schreiend
oog den baron bewonderend aan.
•En daar mijnheer de baron het dadelijk geraden
heeft, zal mijnheer de baron zeker wel de goedheid willen
hebben, mij reeds heden de helft der provisie van den
huwelijksdag te betalen
Eberstein sloeg op
•Dan moest ik wel een esel zijn, Friedberger. Bin
nen drie dagen kan veel gebeuren. Ik kan sterven,
mijn bruid kan sterven.
•Dat verhoede de hemel. Zoo’n mooi jong paar
•De zaak kan een van ons beiden berouwen
•Mijnheer de baron schertst
•Zulke dingen gebeuren meer, mijn waarde Friedber
ger.» Hij keek den kleinen agent scherp aan.
•Bijvoorbeeld, als gij eens niet gezwegen hadt, Fried
berger. Als mijn aanstaande schoonvader of zwager
de advocaat, die zijn speurneus buitendien overal insteekt
en mij verduiveld scherp op de vingers kijkt, eens de
lucht gekregen hadden van ons zaakje, dan zou de ge
schiedenis toch in ééns uit zijn.«
De kleine man had te vergeefs getracht Eberstein in
de rede te vallen. Nu zei hij bjjna huilend
•Mijnheer de baron zal toch niet in ernst meenen
dat Friedberger een schoft is en een ezel tegelijk.
Mijnheer de baron weet toch zelf het best, dat ik mijn
heer de baron van ’t begin af reëel bediend heb. Laat
u vermurven, heer baron en geef mij een derde van
het derde deel mijner provisie.» Wordt vervolgd,
bruikten grond of lokalen en bijgebouwen, niet ter be
woning bestemd, de werkelijke huurprijs, per week
berekend, ten minste heeft bedragen de som, voor de
gemeente of het gedeelte der gemeente, waar het huis
gelegen is, vermeld in de bij deze wet gevoegde tabel
of wel achtereenvolgens in dezelfde gemeente twee zoo
danige huizen of gedeelten van huizen
of, krachtens eigendom, vruchtgebruik of huur, een
zelfde vaartuig van' ten minste 24 kubieke Meter inhoud
of 24000 kilogram laadvermogen
2°. dat zij op den 31sten Januari sedert den Isten
Januari van het laatstverloopen jaar achtereenvolgens
bij niet meer dan twee personen, ondernemingen, open
bare of bijzondere instellingen in dienstbetrekking of als
inwonende zoon in het bedrijf of beroep der ouders werk
zaam zijn geweest en als zoodanig over dat jaar een
inkomen hebben genoten als voor de gemeente of het
gedeelte der gemeente, waar zij wonen, is vermeld in
de bij deze wet gevoegde tabel
of dat zij op den Isten Februari in het genot zijn van
een door eene onderneming, openbare of bijzondere in
stelling verleend pensioen of verleende lijfrente van
gelijk bedrag
met dien verstande dat voor hen, die in beide geval
len verkeeren, zoo noodig, ter bereiking van het ver
eischte bedrag, het inkomen, het pensioen en de lijfren
te worden samengeteld
3°. dat zij op den Isten Februari sedert een jaar
den eigendom met recht van vrije beschikking hebben
van ten minste f 100 (nominaal), ingeschreven in de
Grootboeken der Nationale Schuld of van ten minste
f 50, ingelegd in de Rijkspostspaarbank, in eene ge-
m«-:ntelijke spaarbank of in eene spaarbank, beheerd
door het bestuur van eene rechtspersoonlijkheid bezit
tende vereeniging, van eene naamlooze vennootschap,
van eene coöperatieve vereeniging of van eene stichting.
Onder de bijzondere spaarbanken, bedoeld bij het vori
ge lid van dit artikel, zijn de banken, opgericht na 1
Mei 1900, alleen begrepen voor zoover en voor zoolang
als zij blijkens opgave aan het bestuur der gemeente
waar zij gevestigd zijn, een waarborgfonds van f 25000
bij de Nederlandsche Bank hebben gedeponeerd;
4°. dat zij met goed gevolg hebben afgelegd een
examen, ingesteld door of krachtens de wet of aange
wezen bij algemeenen maatregel van bestuur en in ver
band staande met de benoembaarheid tot eenig ambt,
de vervulling van eenige betrekking of de uitoefening
van eenig bedrijf of beroep.
Art. 2. Onder hen, die den leeftijd van vijf en twin
tig jaren hebben bereikt, verstaat deze wet hen, die
dien leeftijd hebben bereikt vóór of op den 15den Mei.
De aanslag der vrouw in de Rijks diiecte belastin
gen geldt voor haren mandie van minderjarige kin
deren wegens goederen, waarvan hun vader het vrucht
genot heeft, voor hunnen vader.
Aanslagen in de Rijks directe belastingen, waarvoor
eerst na 31 December van het laatstverloopen jaar een
aanslagbiljet is uitgereikt, blijven voor de toepassing
van het bepaalde bij art. 1 buiten aanmerking.
Aanslagen in de grondbelasting wegens onroerende
goederen eener onverdeelde nalatenschap gelden ook
voor den mede-eigenaar, wiens naam niet bij den aan
slag in het kohier is vermeld, mits zijn aandeel in dien
1
I
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
i
1 1.11 1 X- L-X- K
1
1
1
A
tl
