MEWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR SJiEEk ES 0I8TRM.
Van Sint Helena.
De Gelukzoekers.
Woensdag 20 Maart 1901.
No. 23.
56e Jaargang.
UitgeverB. FALKENA Mzn., Suupmarkt, Sneek.
Otficieele Advertentie.
BEKENDMAKING.
FEUILLETON.
I
i
t
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
VERKIEZING
voor den GEMEENTERAAD.
Roman van Doha Dttncksr.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
Op dit eiland, midden in den Atlantischen
Oceaan, zijn thans ongeveer 5000 Boeren-
krijgsgevangenen. Het grootste deel, Cronjé en
zijne mannen, zijn daar nu reeds een jaar.
Het volgende schrijven, gedateerd 14 Febr.,
werd aan de JV. 7?. Crl. gezonden:
Nadat ruim 6 weken ’t kamp te Deadwood
in quarantaine was geweest wegens de mazelen,
werd na opheffing daarvan weer beperkt ver
lof gegeven tot het doen van wandelingen op
het eiland. Onder geleide van een Boeren
officier mogen hoogstens 4 gevangenen ’t kamp
verlaten en daar er aan 15 Boeren-officieren
parool verleend is voor dat wandelen, kunnen
een 60-tal gevangenen dagelijks eens wat uit
vliegen. Onnoodig te melden, dat gretig ge
bruik wordt gemaakt van die vergunning,
vooral door hen, die bouwplannen koesteren.
Hout, bamboe en vlas spelen daarbij een voor
name rol en men staat verbaasd over de grootte
van de menschelijke draagkracht, als men de
gevangenen van hunne wandelingen ziet terug-
keeren, gebogen onder den last van de door
hen gekapte boomen en houten.
Ter gelegenheid van de troonsbeklimming
van Edward VII werd met militair praalver
toon de proclamatie voorgelezen. Na het >Leve
de Koning* van de soldaten bracht de vaandel-
wacht, voorafgegaan door muziek, het vaandel
naar de officiersmess. Juist kwam een partijtje
met hout beladen gevangenen naar het kamp
toesukkelen, hoorden 't hoerageroep en zetten
hun last even neder, elkaar vragende: »Wat
raas die Tommies zoo Geen antwoord weten
de, laden zij hun last weder op den schouder en
marcheeren dwars door de vaandelwacht heen,
van welke militaire plechtigheid zij niets be
grepen. Begrijp hunne verbazing, toen de com
mandant der vaandelwacht in weinig voor hen
begrijpelijke, min parlementaire taal, opkwam
tegen ’t verbreken der colonneformatie. Zij
waren zich van geen schuld bewust.
De controle op die uitwandelaars geschiedt
door den wachtcommandant, die hunne namen
en de uren van uitgang en terugkeer aanteekent.
Nu laat zoo’n wachtcommandant zich nog al
gemakkelijk verschalken, niet alleen door de
voor hem onuitsprekelijke namen, maar ook
doordat hij er ongeveer geen enkele kent.
Daardoor kan men begrijpen, hoe een 5-tal
hunner het kamp kon verlaten zonder verlof.
Dat 5-tal wandelde naar Sandijbaai en begon
onderhandelingen aan te knoopen met een aldaar
wonend visscher omtrent een in de Sandijbaai
liggende boot. Tot een overeenkomst kwam
’t hem hier te warm was en hij daarom een glaasje
bier bij Bayer drinken ging.<
•En heeft hij niet gezegd wanneer hij terugkwam
•Neen, juffrouw.*
Klara wierp een blik op de oude hangklok boven de
canapé.
»Hoe is ’t, Fransje, heb je nog even tijd
•Maar natuurlijk, juffrouw, voor u heb ik al den tijd!
De deugnieten thuis kunnen wel even op mij wachten.*
♦Welnu, blijf dan as-je-blieft nog een poosje hier.
Ik zou niet graag hier bleef zij hulpeloos steken.
»Ik zou niet graag zelf nog met de taille willen begin
nen. Gij kunt die zelf nu wel geheel klaar maken, ’t Is
nu ook gauw gedaan. Alleen boven aan den opslag van
de rechtermouw moet nog een kleinigheid veranderd
worden. Het maakloon is in dit geval natuurlijk geheel
voor jou.»
•Neen, maar juffrouw, dat kan ik waarlijk niet ver
langen. De juffrouw is veel te goed; dat heb ik mijnheer
den advocaat ook gezegd.*
Klara werd rood en keerde zich om. Daarbij viel
haar blik toevallig in den spiegel. Zij had, zoo waar,
nog altijd haar hoed op en de handschoenen aanja
hield zelfs haar parasol nog in de hand, en de klok
boven de canapé stond op slag van achten
»Ik ga mij een beetje opknappen, Fransje. Mocht
mijnheer Haland intusschen komen, laat hem dan op
vaders kamer en steek daar even de lamp op.«
Zij was nauwelijks op haar kamer of er werd werke
lijk gescheld. Een oogenblik drukte zjj de hand tegen
haar luid kloppend hart. Vervolgens zette zij haastig
haar hoed af en streek het volle krullende blonde haar
zoo glad als ’t zich maar wilde laten strijken.
Eenige oogenblikken later stond zjj in haars vaders
kamer tegenover Ernst Haland.
De BURGEMEESTER der Gemeente Sneek,
Brengt ter algemeene kennis, dat eene verkiezing van
een Lid van den Raad dezer Gemeente zal plaats heb
ben op Vrydag 22 Maart e.k.',
dat op dien dag, van des voormiddags NEGEN uur
tot des namiddags VIER uur, daartoe bij hem kunnen
worden ingeleverd opgaven van Candidaten.
Deze opgaven moeten inhouden den naam, de voor
letters en de woonplaats van den Candidaat en onder-
teekend zijn door ten minste drie en twintig kiezers,
bevoegd tot deelneming aan deze verkiezing.
De tot invulling bestemde formulieren voor deze op
gaven zijn kosteloos ter Secretarie dezer gemeente
verkrijgbaar en wel op de gewone bureau-uren gedu
rende veertien dagen vóór en op den dag der verkiezing.
De inlevering der opgaven moet geschieden persoon
lijk door een of meer der personen, die haar hebben
onderteekend. De Candidaat kan daarbij tegenwoor
dig zjjn.
De Burgemeester brengt hierbij in herinnering art.
151 der Kieswet luidende als volgt:
Hy, die eene opgave, als bedoeld in art. 51 inlevert,
wetende dat zij voorzien is van handteekeningen van
personen, die niet bevoegd zjjn tot deelneming aan de
verkiezing, waarvoor de inlevering
eene wettige opgave zou overbljjven, wordt gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of eene
geldboete van ten hoogste honderd twintig gulden.
hij niet bevoegd is tot deelneming aan de verkiezing,
eene ’oor die verkiezing ter inlevering bestemde op
gave, als bedoeld bij art. 51, heeft onderteekend.
Voorts maakt hij bekend dat, zoo noodig, de stem
ming en de herstemming resp. zullen geschieden op
Woensdag, 3 April en Maandag, 15 April d. a. v.
Sneek, den 8 Maart 1901.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
een soort aanbidding over haar vader. Over haar man
zeide zij geen enkel woord, en ook Klara vroeg niet
naar hem. Zonder dat zjj ’t gewild had, had Ernst
Haland’s antipathie tegen Eberstein invloed op haar
gehad. Tegen den avond bracht Martha haar vriendin
met het rijtuig thuis.
Toen Klara de drie steile trappen was opgeklommen,
vond zij tot hare verwondering Fransje Müller, die zjj
vandaag van vijf uur af vrijaf gegeven had, nog aan het
werk. De kleine was nog heel ijverig bezig. Dadelijk
nadat de juffrouw van morgen was uitgegaan, was
eene noodzakeljjke bestelling gekomen, die bepaald
van avond nog klaar moest. Of de juffrouw het werk
nu eens wou nazien? Zjj hoopte, dat zjj ’t goed ge
daan had. En buitendien was ’t maar heel gelukkig
geweest, dat zij niet om vjjf uur was weggegaan,
voegde zjj er geheimzinnig bij.
•En waarom dat, Fransje?*
De kleine schraapte zich de keel en keek haar patro
nes guitig van terzijde aan.
»0mdat namelijk ja mijnheer de advocaat is
namelijk hier geweest.*
«Mijnheer Haland?*
Fransje Müller knikte maar al door.
»Ja, juffrouw, stel u eens voor. Hij is zelf hier ge
weest, en wat was hij beleefd en vriendeljjk! En hij wou
u absoluut spreken, juffrouw. Alleen toen ik zei, dat
u bjj mevrouw de barones was, zette hij een ontevreden
gezicht. Maar hij zou van avond terugkomen, omstreeks
een uur of acht.*
Kiara luisterde nauwelijks naar ’t geen het meisje
verder zeide. Zij slikte een paar maal alvorens weer
iets te zeggen.
»En mijn vader?*
•Mjjnheer uw vader verzocht mij u te zeggen, dat
onzen consul. Deze wees er op hoe mannen van
het Hollandsch ras, tijdens de regeering van
good old Queen Bess, naast Engeland streden,
waaruit ZEd. wist te besluiten, dat, na opheffing
der bestaande verschillen, de Hollanders en
Engelschen in Z.-Afrika gelukkig naast elkaar
zullen kunnen leven. Niet slecht gezegd voor een
Engelschman, (Williams is Engelschman,) die
absoluut niets weet van de toestanden in Zuid-
Afrika. Het Engelsche oorlogsschip Thetis had
de Hollandsche driekleur in top; ook van de
3t. Helena-club woei de Nederl. vlag, maar per
abuis ’t onderst boven. Nu is ’t wel wat veel
gevergd van een man, die consul is van zes
rijken, om behoorlijk bekend te zijn met de
respectievelijke vlaggen. Men dacht in St.
Helena’s welonderrichte kringen, dat de dood
van Victoria een reden zou wezen van opschor
ting van het huwelijk van Koningin Wilhel
mina, maar ’t schijnt, dat men verkeerd ge
dacht heeft.
Er hadden hier Zaterdag 2 Febr. 1.1. kerk
diensten plaats ter gelegenheid van de begra
fenis van Victoria en terwijl èn ’t oorlogsschip
èn ’t fort om beurten hun kanongebulder de
den hooren, kwam bericht, dat de begrafenis
eerst 4 Febr. zou plaats vinden. Daarom hield
men Maandag 4 Febr. in enkele kerken maar
weer begrafenisdiensten. Het openbaar vertoon
van rouw is hier algemeen. De Britten rou
wen om hun Koningin, de gevangenen over hun
verafgelegen vaderland. Zondag 1.1. woonde
generaal Cronjé met zijne vrouw de godsdienst
oefening bij in ’t kamp te Deadwood. De af
zondering, waarin zij leven op Kent Cottage,
alsmede de weinige aanspraak en afleiding zijn
oorzaak, dat mevrouw Cronjé zwakhoofdig
wordt. Ten einde haar afleiding te bezorgen,
stelt de gouverneur 2 maal per week een rijtuig
ter harer beschikking, maar mevrouws toestand
verbetert weinig. De dokter is van meening,
dat terugkeer naar haar land genezing kan
brengen, wat helaas onmogelijk is. Zij is de
eenige Boerenvrouw op dit eiland. Generaal
Cronjé houdt zich goed onder die zware beproe
ving en ’t is aandoénlijk te zien met welke tee-
dere zorg hij haar omringt.
Met de laatste mailboot uit Kaapstad ontvin
gen wij de benoodigdheden om met de am
bachtsschool te beginnen. Door ’t gedwongen
verblijf in het kamp is het schoolgebouw nog
niet klaar.
Ds. A. F. Louw, uit Graaf-Reinet heeft veel
het niet. Daarop toog het 5-tal den berg weer
op, voorzag zich van kost en water voor 3
dagen, pakte dat op een ezel en deponeerde het
aan de kust. Vermoeid trokken zij toen weer
naar boven en legden zich te slapen bij een
kerkgebouw, met de bedoeling den nacht af te
wachten. Onderweg ontmoetten zij echter twee
Europeanen, die vermoedden dat er iets niet in
den haak was, te meer, daar één van ’t 5-tal
geheimhouding vroeg tot den volgenden morgen
10 uur. Hiermee verried hij hun opzet tot
ontvluchting en ’s nachts half twaalf ging één
der Europeanen naar den gouverneur, die per
telefoon bericht zond aan den militairen com
mandant van Broadbottamkamp. Een patrouille
daarvandaan arresteerde de vluchtingen ’s mor
gens 2 uur. Als men nu nog in aanmerking
neemt, dat de visschersboot lek was en geen
zeilen of riemen had, dan kan men het sarcasme
verstaan, waarmee een krijgsgevangene het
5-tal verwelkomde door hen geluk te wenschen
met den goeden afloop. Het verbod om het kamp
te verlaten werd voor 6 dagen uitgevaardigd. Zij,
die met het bouwen hunner hut bezig waren,
waren niet weinig ontsticht, dat nu ’t uitgaan
weer verboden werd.
Het was wel jammer voor den Nederl. consul
J. W. Williams, dat ’t den gevangenen niet
vergund was ’t kamp te verlaten, anders had
menig Nederlander de receptie op 7 Febr. in
de St. Helena-Club te Jamestown kunnen bij
wonen, (huwelijk Koningin.) De Nederlanders
en oud-Nederlanders onder de gevangenen
hadden hunne penny’s geofferd tot ’t op dien
dag verzenden van een telegram aan H. M.
en in den avond gaven zij uiting aan hunne
vreugde over die heugelijke gebeurtenis door ’t
houden van een concert en van voordrachten
in ’t clubgebouw van >Nut en Vermaak*, dat
goed van stapel liep. Men stelt op prijs de be
leefdheid van den consul om eene receptie te
houden, waarvan druk gebruik werd gemaakt
door de officieren der land- en zeemacht, de
civiele ambtenaren, den consul der Vereenigde
Staten, vele particulieren, den kapitein en den
luitenant-adjudant van ’t Hollander vrijwilligers
corps. De secretaris van Cronjé complimenteerde
namens dezen, terwijl de Eng. gouverneur en
de Fransche en Spaansche consuls verhinderd
waren de laatste zond een bouquet met een
hartelijk schrijven. Champagne werd gedron
ken, de militaire commandant van het eiland
hield een toespraak en werd beantwoord door
Meta kreeg eene maandelijksche gage van honderd
vijftig mark. Daarbij vijftig mark toelage van vader en
Klara; garderobe had zij in overvloed uit Helmstadt meê-
gebracht. Meta moest dus duchtig gespaard hebben,
om zich al die zaken te kunnen aanschaffen. Klara
voelde zich bijzonder gelukkig dat zij haar zuster ook
eens prijzen kon. Waar dan de schulden vandaan zou-
den komen 1 Zij woonde hier spotgoedkoop bij een kleer-
makersvrouw in de Karsstraat, waar zij ook inde kost
was.
Ach, Martha wist immers nog niet eens, dat Meta
zich geheel zelfstandig gemaakt had? Ten slotte was
’t zoo toch maar ’t beste. Zij gewende er aan, haar
eigen rekening te maken en op eigen verantwoordelijk
heid te handelen. Den volgenden winter zou zij toch
wel weer een engagement buiten de stad moeten aan
nemen en geheel op eigen beenen staan. Zooveel
te beter, als zij er dan aan gewend was. Te Berlijn kon
men toch niet vooruitkomen en voor eene onderge
schikte betrekking was ’t leven hier te duur.
Klara bleef werkelijk tot tegen den avond bij Martha,
wie haar gezelschap blijkbaar goed deed. Zij kreeg
allengs weer kleur en bewoog zich gemakkelijker en
vlugger. Zij liet haar vriendin het huis van onder tot
boven bekijken. Daarbij sprak zjj onafgebroken en met
r
Hij zag er niet bijzonder vriendelijk uit en had een
erg stijve houding aangenomen. Eerst toen hij Klara’s
hulpelooze verlegenheid bemerkte, veranderde de uit
drukking van zjjn gezicht.
Hij ging naar haar toe en gaf haar de hand.
•Ik ben heel boos opu, juffrouw Klara!*
•Mijnheer Haland ik
»Gjj weet heel goed, wat ik bedoel. Men breekt zijn
eens gegeven woord niet. En dat had ik waarlijk ’t
allerminst van u verwacht.*
Zij stond met neêrgeslagen oogen voor hem als een
afgestraft kind.
•Het was verkeerd, dat ik het beloofde.*
Hij vloog op.
»Ha zoo, gij hadt er dus berouw van Dat ’s iets
anders.*
Klara zei niets. Alleen haar gezicht werd beurte
lings rood en bleek.
Hij herstelde zich en vervolgde op kalmeren toon
•Zelfs dan handelt men niet dadelijk op eigen houtje
en gaat een geheel tegenover gestelden weg. Men
wisselt dan althans vooraf een woordje met den an
dere. Dat zult gij toch wel inzien, Klara?*
Zij knikte zwijgend en liet zich vermoeid op een
stoel neervallen. Hij ging naast haar zitten en leï
zijn hand zacht op haar min of meer bevenden arm.
•Gisteren avond in den schouwburg hebben wij heel
vriendschappelijk afgesproken dat wij samen naar
Martha zouden gaan. Gij wist, hoe ik daarop gesteld
was. Gij beloofdet mij, niet zonder mij te zullen gaan.
Wij spraken verder af dat ik dezer dagen bij u ko
men zou om den dag samen te bepalen. Door onge
duld gedreven kom ik heden dadelijk en wat ver
neem ik? dat gij alleen naar Martha waart gegaan!*
Klara sloeg de oogen triest naar hem op.
j geschiedt, terwijl
zonder die handteekeningen geen voldoend aantal voor
gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of eene
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die wetende dat
J
3
i
OURAN
38
