Synode der Ned. Herv. Kerk.
Burgerlijke Stand.
Plaatselijk Nieuws.
De Oorlog
in Zuid-Afrika.
van
I
I
l:
genotvol uit-
waar
STI
Si
d
I
Dat Kitchener niet alles seint, wat onprettig is voor
de Engelschen, wisten we. Ook de verlieslost wijst
niet alles uit. Een brief aan de «Standaard*, vermel
dende een relaas van de gebeurtenissen tusschen 27
Juni en 4 Juli, spreekt van een overwinning der Boe
ren, waarbij de Khaki’s ruim 100 gewonden en 400
gevangenen verloren. En hoeveel dooden? Want ’t vuur
der Boeren was zoo hevig, dat de Engelschen zelfs niet
dachten aan terugschieten, maar de handen voor ’t ge-
Onze vroegere stadgenoot, de heer E.
de Vries, onderwijzer te Enkhuizen, slaagde
deze week voor de hoofd-acte.
WI
te
on<
bij
vo<
dei
1
Vei
HEERENVEEN, 7 Aug. De
uit Dalen (Dr.) en Twijzel, die
Hier
en I
O'
Zijsl
Baul
kum
Dijk
I
vai
G
ster
prij:
17
31
42
I
hyp
en
4
LEEUWARDEN,
leen voordeelig voor
Zondag a.s. herdenkt de Eerw. Heer W.
F. Weitjes, pastoor te Joure, den dag, waarop
hij voor 40 jaren tot priester werd gewijd.
De Belgische Socialisten. Brussel 8 Aug. De alge-
meene raad van de Belgische socialistische partij be
sloot aan hot oordeel der Engelsche socialistische
partij het voorstel te onderwerpen, betreffende het
samenroepen van een internationaal socialisten-con-
gres, waarop de plannen om een eind aan den Zuid-
Afrikaanschen oorlog te maken, zouden worden be
sproken.
De nieuwbenoemde gouverneur van Curacao de
heer De Jong van Beek en Donk gaat 15 dezer scheep
naar de kolonie.
H. M. de Koningin ontvangt den landvoogd a. s.
Zaterdag ter aflegging van zijn ambtseed.
Zijn ambtsvoorganger mr. Barge legt den 21 dezer
het bestuur neder.
Aan de »Lokal Anzeiger* wordt uit Londen ge
seind, dat President Steyn bereid is zich over te ge
ven, mits de Engelschen hem vrijen overtocht naar Eu
ropa garandeeren.
Dat de Engelschen deze offerte niet met beide han
den aanvatten, begrijpen wij niet, en ook niet, dat men
uit Londen zulke dwaze berichten seinen kan.
Wanggunst, het vleesch gekeurd
veearts.*
nog niets ver
hel
we
Bij de te Utrecht gehouden examens
voor de vrije- en ordeoefeningen der Gym
nastiek slaagde o. a. de heer W. Boonstra te
Goënga.
WONSERADEEL.
Van 31 Juli tot on met 6 Augs. 1901.
Geboren: Trijntje Janke dv Sijtze van der Kooij en
Doetje de Haan te Makkum. Jan zv Marten van der
Wal en Dieuwke de Vries te Exmorra. Jantje dv Rein
Bonnema en Jeltje Zijlstra te Witmarsum. Oege en
Anna zendv Tjalling Terpstra en IJtje Wiersma te
Lollum. Jelle zv Hilbrand Postma en Jeltje Roosma
IJLST.
Van 2—9 Augs. 1901.
Overleden: Jetze Post 77 jr echtg van Hendrika
Boot. Hinne Stellingwerf! 66 jr echtg van Hinke van
der Meulen.
en jaar-
Op de
de Nieuw-
maar
De na-verkiezingen.
Veendam. De uitslag van de stemming voor het
lidmaatschap der Tweede Kamer in het kiesdistrict is
de volgende
üitgebracht werden 4984 geldige stemmen. Geko
zen mr. E. A. SMIDT, vrijz.-democraat, met 2687
stemmen. Op mr. P. J. Troelstra, soc.-dem., werden
2297 stemmen uitgebracht.
Weststellinguierf, uitgebracht 3222 geldige stemmen.
Volstrekte meerderheid 1612. Uitgebracht werden op
dr. Blink lib. 716 st., op den heer F. W. N. Hugen-
holtz soc.-dem. 1432 st., op den heer Van der Molen
ant.-rev. 1064 stemmen, op den heer Veenhoven 12 st.
Zoodat herstemming moet plaats hebben tusschen de
heeren HUGENHOLTZ en VAN DER MOLEN.
Naar ons werd bericht, zegt de »N. C.«, waren
een aantal ambtenaren van binnenlandsche zaken (de
meesten behooren tot de afdeeling Comptabiliteit) Zon
dagochtend j.l. om half elf aan het departement ontbo
den, teneinde aldaar spoed werk, de staatsbegrooting be
treffende, in ontvangst te nemen, dat met het oog op
dr. Kuyper’s vertrek naar het buitenland op Maandag,
nog dienzelfden dag moest worden verricht. De op tijd
verschenen ambtenaren wachtten en wachtten, totdat
zij eindelijk maar aan hun gewone werk begonnen.
Ten slotte kwam het spoedwerk aan, dat denzelfden
dag af moest. Groot gemopper onder de heeren over
het gemis van den vrijen zevenden dag, waarop «gij
rusten zult*. De een veronderstelde, dat de nieuwe
minister de heeren eens flink had willen laten schrik
ken na hun tijd van ruste. De ander schreef hem de
boosaardige gedachte toe, dat die ambtenaren toch
maar «allemaal liberalen* waren, die hun Sabbatsdag
elders slijten dan waar het behoort en het dus evengoed
op het departement konden doen. Maar het werk kwam
af en Maandag vertrok de trein naar Gastein (een
badplaats in Oostenrijk) op tijd.
Door een snoek gebeten. In het Friesche dorp Ap
pelscha werd een badende jongen door een snoek in
een zijner kuiten gebeten, en wel zoo ernstig, dat de
geneesheer de wonde moest naaien.
Een giftmengster. De vrouw uit de gemeente De
Werken en Steenwijk, wiens man, zekere Koek, tenge
volge van het hem door haar toegediende rattenkruit
is overleden, heeft bekend reeds voor zeven jaar gele
den het voornemen te hebben opgevat zich van haar
echtgenoot te ontdoen.
Eene verbetering. Op alle jaarlijksehe vergaderingen
van de schippersvereeniging «Schuttevaer* werd steeds
een punt behandeld, dat verschillende afdeelingen,
waaronder ook de afdeeling »Sneek*, op de agenda had
den gebracht, n. 1. de verbetering van de «Boontjes*,
het vaarwater in de Zuiderzee, dicht bij de Friesche
kust benoorden Makkum. Daar moeten de schepen, in
volle zee, laveeren als in een nauw zigzags gewijs loo
pend vaarwater en is ’t vooral ’s nachts niet erg veilig.
Thans komt ’t volgende, voor zoo vele schippers en
stoombootkapiteins welkome bericht
In de Boontjes zijn bij wijze van proefneming twee
lichtboeien gelegd, nl. een zwarte lichtboei aan den
Zuidelijken ingang op ongeveer 200 M. ZZO. van de
spitse ton No. 6 en een rood en zwart horizontaal ge
streepte lichtboei aan den Noordelijken ingang op on
geveer 500 M. NO. van de spitse ton No. 1 met bol.
Deze lichtboeien, klein model Pintsch, toonen 3 M.
boven water een wit vast licht met verduisteringen,
zichtbaar elke 10 sec. gedurende 7 sec.
Het hooge licht van Harlingen in één met de rood
en zwart gestreepte lichtboei geeft leiding door het
Noordelijk gedeelte van de Boontjes tot in de lijn der
geleidelichten van Zurich
De moord te ’s Qravenhage. De schoenmaker, ver
dacht van in de Nieuwe Molstraat te ’s-Gravenhage een
messteek te hebben toegebraeht aan den man, die dood
gevonden werd in het Rozenhofje, aan den Zuid-Bui-
tensingel, is naar de gevangenis te Scheveningen over
gebracht.
Verschillende schoenmakersmessen zijn ten huize
vaa den verdachte in beslag genomen.
Het lijk van den versiagene is ter schouwing naar
het Gemeentelijk Ziekenhuis overgebracht.
Waarschijnlijk, zegt de N. Oron. Crt., behoeven we
hier niet weder te stemmen wegens de vergeetachtig
heid van professor Drucker. Er zal denkelijk geen te-
gen-kandidaat gesteld worden.
Iets bgxouders\ De Gemeenteraad van Gendringen
heeft den heer Th. Göring te Essen, onlangs als Raads
lid gekozen, als zoodanig toegelaten, hoewel de com
missie tot onderzoek der geloofsbrieven wegens zijn
Duitsche nationaliteit tot diens niet-toelating adviseer
de. Men verwacht echter, dat deze beslissing door
Gedep. Staten zal worden te niet gedaan.
Enkele Engelsche bladen hebben, door te zeg
gen dat er in ons land op de mailtreinen van Vlissin-
gen geschoten werd, de verbinding Vlissingen
Queensboro in discrediet trachten te brengen.
Des ondanks neemt ’t personen vervoer met de
prachtige Vlissinger booten toe. Morgen (Zaterdag)
middag komen de Eng. Koning en Koningin met hun
jacht te Vlissingen, om met een extra trein door ons
land naar Homburg te vertrekken. (Begrafenis Kei-
zerin-Friedrich, die ’n zuster van Koning Eduard VII
is.)
WYMBRITSERADEEL.
Van den 2 tot en met 8 Augs. 1901.
Geboren: Sjoerd zv Jochum Vos en Egberdina
Meijerink. Jacobus Willem zv’Pieter de Bock en Jantje
Westra, beiden te Heeg. Wiebe zv Wieger Zijlstra en
Teetske Wijnja, Geertje dv Sijbe de Vos en Hotske
Douma, beiden te Uitwellingerga. Dieuwke Beitske dv
Andries Wijnterp en Tjitske Cuperus te Hommerts.
Thomas zv Kerst Dijkstra en Leeuwkje Brouwer te
Jutrijp. Ulbe zv Hendrik Pranger en Pierkje Wiersma
teOudega. Jacob zv Homme Smink en Geertje v. d-
Werf te Woudsend.
Gehuwd: Foppe van Dijk van Scharnegoutum met
Geertruida Valkema van Oudega.
Overleden: IJkjen Wijnja 3dgn te Uitwellingerga.
Huite Minnema 3 weken te Time.
Een zeer groot deel van onzen tijd besteedden we,
sedert verleden week, aan het leveren van allerlei rap
porten. Deze werden voor de leden ter visie gelegd
om later besproken te worden. Veel besloten werd er
dus nog niet. Alleen werden eenige, in Juli j.l. in de
Classicale Vergaderingen behandelde wetsvoorstellen,
door de Synode vastgesteld of verworpen. De bepa
ling «dat ook een vrouw als aanklaagster mag optreden’'
en het nieuwe Art. 32* in het Regl. voor Opzicht en
Tucht een, waarbij aan den Kerkeraad bevoegdheid
wordt toegekend, om, bij een geruchtmakend bezwaar
van ergerlijken aard, eene ontzegging van het H. Avond
maal provisioneel uit te spreken” werden gearresteerd.
Met groote meerderheid echter werden dat op de Wijk-
gemeenten en dat op het Beheer verworpen. Wat
deze laatste aangelegenheid betreft, werd evenwel aan
stonds voorgesteld nog eenmaal eene poging te wagen
en eene Commissie te benoemen aan wie zal worden
opgedragen een nieuw concept tegen het volgende jaar
ter Synodale tafel te brengen. Met meerderheid
van stemmen werd hiertoe in de zitting van he
den, 7 Augustus, besloten. Over de beginselen die in
•lat Concept ten grondslag gelegd zullen moeten wor
den, ontspon zich echter eene breede discussie die, we
gens het ver gevorderde uur, moest worden afgebro
ken en wellicht morgen zal worden voortgezet. Het
meest uitvoerige rapport dat in deze dagen werd uit
gebracht, was wel dat over wat de Tabellen A, B en
C der schriftelijke Kerkvisitatie over 1900 aan het licht
hadden gebracht. Zeer, en met reden werd er over ge
klaagd dat menige Kerkeraad met zoo weinig nauw
keurigheid die Tabellen invult. Hoogst interessant wa
ren de rapporten over den arbeid in het Evangelie on
der de Hervormde arbeiders, enz. in Duitschland, en
dat over de oprichting van een Hervormd opvoedings
gesticht, naar aanleiding der nieuwe wet op de Ge
stichten waartoe de Synode verzocht werd het
initiatief te nemen. Wat die eerste zaak betreft,
vele Kerkeraden hebben aan het verzoek voldaan
en collecten gehouden voor de Evangelisatie onder
de Hollanders in Duitschland, doch menige gemeente
zond nog steeds geene bijdrage voor dat toch zoo nut
tig doel. Misschien is het niet onnoodig er aan te
herinneren dat Ds. Jellema te Oppenhuizen, penning
meester is van het Comité, aan ’t welk de leiding de
zer zaak is toevertrouwd.
De deliberation over de Generale Kas werden wel
geopend, doch moesten verdaagd worden. De in de
zen rapporteerende Commissie was niet tot eene be
paalde conclusie gekomen, had geen concreet voorstel
gedaan. Wel stuit zij op allerlei gevaren dat, naar
haar hare meening, uit het Reglement verwijderd of
er in opgenomen moest worden, maar wat zij wilde
was niet duidelijk voorgesteld. Zeer duidelijk was
echter dat zij «van oordeel was dat het tegenwoordig
Reglement slecht werkte” en dat zeer zeker «het ver
plichte” van de bijdragen er uit verwijderd moest
worden. Besloten werd die Commissie op te dragen
«hare denkbeelden in een geheel of gedeeltelijk nieuw
reglement te belichamen.’' Met dien arbeid hoopt zij
met een paar dagen gereed te zijn. Morgen komt
ook de zaak-Warga nader ter sprake en zal in dezen
een besluit genomen worden.
Concurrentie is niet al-
het algemeen, zij heeft
ook hare vermakelijke zijde, zelfs daar
ze op moderne leest is geschoeid.
Zoohier j.l. Vrijdag.
’t Was tamelijk druk: weekmarkt
dag van de Koninginne-Moeder.
vleeschmarkt, de noordzijde van
stad pareerde wel niet in uniform,
toch met volle deftigheid een «ambtenaar*
met een groot bord. In afgemeten passen
ging het op en neer voorbij de slagerstent
van zekeren Brinkhuis, naar wij meenen van
Lekkum. Het wandelende bord bevatte eene
waarschuwing om. daar kwam het ten
slotte op neer geen vleesch te koopen
van dezen Brinkhuis, aangezien het afkomstig
was van een tuberculoos beest een dier
aan gortigheid lijdende, als er bij stond. «Wat
schadelijk is voor den een, is het ook voor
den ander. Zecht het voort!* zei het bord
en de wandelaar liep maar door.
De venter Brinkhuis had de zaak blijkbaar
begrepen. Zij scheen uit te gaan van de Leeu
warder Slagersvereeniging tegen de Tubercu
lose. Al spoedig had hij een groot papier
bij de hand en daarop kon het geachte pu
bliek lezen
door een -
Van een proces hebben we
nomen. Maar om de geschiedenis van
«zecht het voort* en «wanggunst* hebben
hartelijk gelachen.
En zeer gemodereerd stapte de betaalde
banierdrager door. Nu is hij verdwenen.
Frtso.
Wat doet dat Ijlster muziekcorps toch
met zoo’n gekke naam, dacht menigeen. We
weten het nu
«B.A.L.D.E.R.* vormen de voorletters
Alaas ylltijd Zustig, .Duidelijk An 7?ein.
Hedenmorgen vertrokken de kinderen der
Jan-van-Nassauschool alhier onder geleide hun
ner onderwijzers per tram naar Heerenveen,
om ’t Oranjewoud te bezoeken.
De 16 fanfarecorpsen, die Woensdag
aan het festival te Leeuwarden deelnamen, ont
vingen elk een groote zilveren herinnerings-
medaille. Daarna werden er 5 luxe-voorwerpen
verloot, waarvan ook ’t Sneeker fanfarecorps
er een ontving.
Medailles en luxe-voorwerpen waren ge
schonken door de Vereeniging tot bevordering
van Vreemdelingenverkeer te Leeuwarden.
IJLST, Aug. 1901. Navolgenswaard. In de
vorige week heeft Ds. P. Heimens Visser, predi
kant bij de Ned. Herv. Gem. alhier, met zijne
catechisanten (jongens en meisjes van 12
16 jaar), een reisje gemaakt naar Amsterdam.
In de twee dagen daar doorgebracht, werd
veel bezien en genoten.
Zoo zijn o. a. de artis en het museum ook
door hen bezocht.
’s Avonds bij aankomst der trein wachtten
reeds vele ouders aan ’t station hunne kinderen.
Na eene schoone reis te hebben gehad, be
gunstigd door het prachtige weer, mochten al
len in goeden v. elstand en zeer voldaan huis
waarts keeren.
Op deze wijze heeft Ds. Visser zijnen leerlin
gen een niet minder leerrijk als
stapje bezorgd.
Door de marechaussee te Wolvega zija gevanke
lijk naar Heerenveen overgebracht H. S. uit Dalen, P.
F. en H. P. te Twijzel, allen venters, verdacht van
bedreiging tegen het leven van een vrouw te Donker
broek.
Voor de behoorlijke inrichting van haar lager
onderwiis is eene Riiksbüdraee verleend: aan West-
SNEEK. Een heerlijk regentje, deze week!
De ledige regenbakken zouden weer gedeelte
lijk gevuld worden. Voor velen was ’t aange
naam. Niet echter voor den heer S. alhier.
Woensdag zou men water gebruiken uit den
eenen bak. ’t Kon echter niet, ’t Rook erg
naar petroleum. Stak men de hand in ’t water,
dan geurde de hand ook zoo.
Hoe kon petroleum in die bak komen De
pijp, die ’t water moet aanvoeren komt van een
«zaling*, waarin zich ’t hemelwater vanaf ’t dak
verzamelt. Daar moest dus de fout schuilen.
De politie werd met de zaak in kennis ge
steld, want zoo’n petroleumlucht uit bak en
pijpen te krijgen, is een heel werk.
De zaling werd onderzocht, (in die zaling is
toegang te verkrijgen door een dakvenster van
den buurman,) en men kwam, na onderzoek
van ’t water enz., tot de overtuiging, dat pe
troleum, rood achtig vuil en misschien nog meer
in de zaling was gekomen en door den laatsten
regen door de pijpen naar den bak was afge
dreven.
Buurman en zijn knechtje werden over deze
zaak ondervraagd,
De heer J. A. Hammersma alhier, is be
noemd tot onderwijzer aan de O. L. school te
drie venters
gisteren hier
gevankelijk werden binnengebracht, verdacht
van bedreiging tegen het leven eener vrouw te
Donkerbroek, zijn na verhoor weder op vrije
voeten gesteld.
der. trein met eenige nieuwe kanonnen en 6000 daarbij
behoorende projectielen.
Botha-zelf nam op die lijn (Delagoa-lijn) een paar
treinen met kost en vernielde een aantal blokhuizen.
Zoo zal er wel meer verzwegen zijn
Volgens een telegram aan de Times werken er thans
61 Britsche colonne’s in Zuid-Afrika. Er hebben ech
ter weinig gevechten plaats en de Boeren worden, zegt
dit bericht, slechts bij één of twee tegelijk gevangen
of gewond.
De beide Afrikaanders, Marais en Coetzee, onlangs
ter dood gebracht, werden gevonnist, omdat zij een
trein hadden doen derailleeren.
Nu meldt echter Malan, dat zijn commando ’t ge
daan heeft.
De Engelschen hebben dus menschen onschuldig ter
dood gebracht.
Londen, 8 Augs. Uit Graaf Reinett wordt d.d. 5
dezer aan de Times geseind dat Fouché, in Noordelijke
richting oprukkende, weer de Oranje-rivier is overge
trokken.
Waterkloof (district Cradock), 6 Augs. (Reuter)
Lategan’s commando is bij Conway, ten Z. van Middel
burg, in Noordelijke richting over den spoorweg ge
trokken en volgt een der meest door de Boeren gevolgde
wegen.
Londen, 8 Aug. Lord Kitchener seint uit Pretoria
d.d. heden dat commandant De Villiers en twee veld-
cornets zich bij Warmbad hebben overgegeven. De
Villiers was de plaatsvervanger van Beyers.
Londen, 8 Aug. In een telegram uit Pretoria d.d.
8 Aug. seint Kitchener dat een post van 25 man, be
hoorende tot Steinackers Horse aan Sabyrivier door
de Boeren overrompeld en gevangen genomen is.
Durban, 8 Aug. Kitchener’s proclamatie valt hier
in goede aarde, daar hier begrepen wordt, dat krach
tige maatregelen absoluut noodig zijn om een einde
aan den oorlog te maken.
(Reuter maakt hierbij de opmerking, dat de inhoud
van deze proclamatie niet te Londen ontvangen is.)
Naar aanleiding van de agitatie, die ontstaan is tegen
de censuur in Engeland, schrijft de »Times*-corres-
pondent te Pretoria, dat de correspondenten tot Juni
volle vrijheid van handelen en Kitchener’s steun had
den. Naderhand vond de Engelsche regeering echter
goed de oorlogeensoren aansprakelijk te houden voor
de juistheid van de telegrammen van de corresponden
ten, hetgeen de tegenwoordige misstanden ten gevolge
had, daar de censoren nu de juistheid van de dagblad-
telegrammen moeten verifieeren. Zoodoende onder
vinden de telegrammen vertraging of worden ze geheel
achtergehouden daar de zienswijzen van de Engelsche
legeraanvoerders zelden overeenstemmen met die van
de correspondenten. De correspondent ontkent echter,
dat er dientengevolge oorlogsnieuws achtergehouden
wordt, daar de correspondenten ongecensureerde
brieven naar Engeland kunnen zenden.
Van Kitchener’s telegrafische rapporten heet het ver
der, dat, aangezien 61 Engelsche colonnes in verschil
lende districten opereeren, Kitchener niet bij machte
is hare operaties eiken dag te detailleeren, te minder
daar de krijgsverrichtingen meest onbeduidende voor-
post-gevechten zijn. De Engelsche afdeelingen kam-
peeren dikwijls dagen lang zonder dat er iets voor
valt. Wat het oorlogsnieuws van de bladen betreft,
verklaart de »Times«-correspondent dit grootendeels
overdreven en onvertrouwbaar.
De ambtelijke verliezenlijst over de afgeloopen maand
vermeldt 8 officieren en 112 man als gesneuveld38
officierenen 377 manschappen als gekwetst; 5 officieren
en 39 manschappen overleden aan wonden; 1 officier
en 66 manschappen krijgsgevangen; een paar officieren
en 188 man zijn overleden in de gasthuizen en 71
officieren en 1063 manschappen als invalide naar huis
gezonden.
Heemskerk (N.-Holl.).
Bangma te Kimswerd. Take zv Anne de Jong en Mintje
In die zelfde dagen nam Ben Viljoen een gepantser-
stsllingwerf f 8000, aan Schiermonnikoog f 700.
J
I
353£
i
G<
en
I*
r
41
