t)
■W8- D IDTOfflimil)
YHK XWEk i.1 M8TUUL
i
HIUDEGRKÖ.
F
II
No. 28.
Woensdagss April 1803.
58e Jaargang.
I
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Binnenlandsch Nieuws.
t
FEUILLETON.
k
Plaatselijk Nieuws.
Toen zij in het begin van November
16)
IX.
1
I
I»it blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
Op de lijn Stavoren-Leeuwarden heeft het verkeer
heden Dinsdag nog geregeld plaatsvoor zoover be
en 1.20 uur;
4.33 uur.
Winschoten: Avondtrein uit Holland kwam aan met
1 uur vertraging.
Winterswijk: Enkel een beetje vertraging.
Zeeland en Maastricht: Dienst geregeld.
Zondagvoormiddag werd in Amicitia alhier eene
openbare vergadering gehouden, waar als spreker optrad
de ontslagen conducteur Lentz, van Apeldoorn, met het
onderwerp .Grieven van den spoorwegarbeider”.
Aan het slot der vergadering, die niet druk was be
zocht, werd met algemeene stemmen de volgende motie
aangenomen:
»De vergadering, gehoord de onthulling van den toe
stand der spoorwegarbeiders, protesteert ten sterkste
tegen dergelijke misstanden en spoort alle arbeiders
aan, hun toestand door krachtige actie te verbeteren
en desnoods, ter bereiking daarvan, gebruik te maken
van het laatste en meest aldoende middel: de werk
staking.*
Aan de markt werden hier heden aangevoerd
plus minus 3000 Kievitseieren, prijs 18 tot 20 ct.
De gevolgen van de staking doen zich reeds ge
voelen: heden morgen moest een bakker al staken we
gens gebrek aan gist. En vrij zeker zullen morgen ver
scheidene wel moeten volgen.
Voor half elf kwam ’n trein uit richting-Gouda
met Weinig passagiers en onder militair geleide.
Voornamelijk staken de machinisten, wisselwachters en
emplacementbeambten
De stakingsvereeniging noemt in ’n manifest de
staking opgedrongen door de regeering en waarschuwt
’t publiek voor reizen in treinen met onbekend per
soneel.
Volgens telegrammen was gisteren reeds de sta
king begonnen te Groningen (200 man), Meppel (18 m.),
Zwolle (36 machinisten), Deventer, Arnhem, Utrecht,
Haarlem.
Te Haarlem staakten gisteren aan de centrale werk
plaatsen der H. IJ. Sp. Mij 900 van de 1300 man.
Mede geven deze telegrammen aan, dat de dienst
van die plaatsen min of meer geregeld doorgaat.
De Spoorwegstaking. Naar gisteren bekend werd, is
de spoorwegstaking geproclameerd voor Amsterdam,
Rotterdam, den Haag, Haarlem, Hilversum, Almelo,
Zwolle, Apeldoorn, Arnhem, Leeuwarden, Groningen,
Utrecht, Rozendaal, Winterswijk, Meppel, Hoorn,
Enkhuizen, Alkmaar, Den Helder, Gouda, Delft, Nij
megen, Zutphen, Deventer, Vlissingen, Middelburg,
Amersfoort, Boxtel, Roermond en Maastricht.
Amsterdam, 6 April. Al de stations zijn, zoover
mogelijk, bezet door troepen met geladen geweer.
Binnen 24 uur moet ’t spoorpersoneel op post zijn, of ’t
is ontslagen.
Den Haag, 6 April. Ministerraad vergaderde van
morgen 11 uur. Men verwacht krachtig ingrijpen
van de regeering. Koningin zal, als staatszaken dit
eischen, dadelijk van’t Loo weer naar Den Haag gaan.
In regeeringskringen acht men de uitgebroken staking
niet ernstig. Hedenmiddag bespreking tusschen Voor
zitters der Kamers en Dr. Kuyper. Alle soc.-dem.
Kamerleden zijn in Den Haag. (Van Kol is op reis
naar de West.)
Amsterdam, 6 April. Vervoer te land en te water
gestaakt, ’n Deel van’t personeel is trouw gebleven;
daardoor aan Holl. en Staatsspoor nog beperkte dienst.
Zooveel mogelijk wordt voor ’t internationaal verkeer
gezorgd. Stad is rustig. Op één man, die aan ’t
werk wilde gaan, maar geen acht gaf op ’t hem toe
geroepen »halt«, is door ’n sergeant geschoten. Man
in de dij getroffen.
Rotterdam. Staking spoor- en havendienst gepro
clameerd. Stations door mariniers bewaakt; soldaten
worden verwacht.
Alleen aan de vaste (boot) lijnen wordt gewerkt.
Den Haag, 6 April. Vertrek van den Isten trein kon
niet gebeuren. Soldaten en politie bezetten toegangen
tot stations, loodsen, enz.
Den Haag, 6 April, Jialf tien ’s morgens. Niemand
mag op de perrons. Wachtkamers vol menschen, die
hopen te kunnen vertrekken. Eerste trein uit Rot
terdam kwam met een half uur vertraging, trein uit
hoek van Holland ook, doch zonder rijtuigen uit Hoek.
Staatsspoor heeft te zorgen voor den internationalen
treinenloop. Beperkte dienst is op de Holl. spoorlijnen
ingesteld met in dienst gebleven personeel. Stoom
tram Scheveningen ook beperkte dienst.
Den Haag, 6 April, 12 u. 10 min. Kwaadwilligen
hebben waterreservoirs voor machines van ’t Staats
spoor onbruikbaar gemaakt, ’t water laten wegloopen
en roosters uit machines gehaald. Half elf ging
’n trein naar Utrecht (militair geleide; ingenieur op de
machine.)
SNEEK. 't Manifest van ’t Comité van Verweer, de
algemeene staking in transport te water en te land,
werd hier gisteren, als in alle plaatsen van ons land
verspreid.
De post moet reeds lang op alles voorbereid zijn,
ter voorziening in den dienst.
Uit Den Haag meldde men, dat de posttreinen daar,
als ’t kan, onder militair geleide zullen vertrekken.
’t Hoofdbestuur der post had na Januari een uitge
breide organisatie tot stand gebracht, waarbij dit be
stuur zich van automobielen en rijtuigen door het
geheele land verzekerd heeft.
Te Heerenveen werd gisteren geen vee, vleesch, enz.
ter verzending aangenomen.
Telegrammen, gistermorgen tusschen 10 en 11 uur
uit Deventer en Amsterdam verzonden, werden eerst
’s middags half 4 te Leeuwarden bezorgd. Wel een
bewijs van drukke seindienst. Vooral tusschen de
Regeering en de garnizoensplaatsen wordt druk ge
seind.
Zondag was na 5 uur ’s middags in de Leeuwarder
kazerne telkens .één compagnie soldaten geconsigneerd.
Militairen met klein verlof kregen gisteren bevel tot
terugkeeren. Ook in Friesland worden stations en
lijnen bewaakt. Station en watergebouw te Leeuwar
den werden gisteren reeds door soldaten bewaakt. Gis
termiddag half 4 gingen stroomatrassen naar ’t station
aldaar en werd de 3e kl. wachtkamer voor 80
soldaten ingericht.
Van Leeuwarden vertrokken gisteren alle treinen
geregeld en uit Groningen kwamen gisteren tot 4 uur
alle treinen aan, de eerste met 43 min., een latere met
20 min. vertraging. Treinen GroningenLeeuwarden
werden geleid door ’n chef v. d. buitendienst en een
remmer.
Gisteren ontvingen we de ochtendbladen uit Hol
land op tijd, doch de avondbladen van gisteren kwa
men niet. Wel ontvingen we heden morgen een brief,
die gisteren avond tegen 7 uur te Amsterdam was af
gestempeld.
Volgens de Leeuw. Crt. zal men de veerbooten recht
streeks van Stavoren naar Amsterdam laten varen.
De dienst op de lijnen der N. T. M. en N. Fr. Locaal-
spoor vond gisteren geen vertraging.
gunstigd geworden; men had ook storm gehad en soms
jke hitte. Eduard zoo noemen wij immers
Karei Brinken had zich weinig of niet met zjjn
’ie ge-
laarbjj
had hij zorgvuldig vermeden over zjjn verleden en zjjne
plannen voor de toekomst te spreken. Men wist niet
eens, dat hij uit Hamburg afkomstig was, en evenmin,
met welk doel hij naar Madras ging en of hij daar lang
zou vertoeven. Hij was zoo terughoudend, bijna men-
schenschuw, dat men hem algemeen als een zonderling
beschouwde en hem uit den weg ging; nu, dit was
hem juist naar den zin. Alleen één passagier was er,
waarin Eduard Römer belang stelde; dat was een beeld
schoon meisje in diepen rouw. Ook zij hield zich van
het overige gezelschap tamelyk afgezonderd. Als zij
op het dek zat, schijnbaar verdiept in hare lectuur, had
hij meermalen opgemerkt hoe onder de lange wimpers
haar donkere oogen treurig over de zee staarden, hoe
zij soms een diepen zucht loosde en stoetsgewijze hare
tranen afwischte. Welk verdriet kon het zijn, dat
dit jonge meisje zoo zwaar drukte, en haar zoo alleen
jonge vrouw een kwaadaardigen hoest.
Mevrouw moet dezen winter niet in ons ruw kli
maat blijven. U moest eenige maanden te Meran gaan
doorbrengen, raadde de dokter haar aan.
Graaf Orlowsky was zeer ingenomen met deze afwis
seling in het eentonige landleven en Hildegard ging
gaarne op het voorstel in. Voor haar was er alles aan
gelegen, dat zij haar echtgenoot verre hield van de ver
derfelijke vrienden, met wie hij te Mislowice noodwen
dig moest omgaan. Of haar hoesten genezen zou worden
woog bij haar niet zoo zwaar als dit.
In het midden van October aanvaardde het jonge paar
de reis. Verandering van lucht en opwekkende reis
indrukken oefenden een gunstigen invloed op Hilde
gards toestand, en de graaf schepte er een bijzonder
genoegen in, zijne vrouw te wijzen op al het schoone ge
durende deze reis, welke hij reeds vroeger had gemaakt.
Hij kon zeer beminnelijk en onderhoudend zijn, als hij
wilde. Geen wonder, dat Hildegard wederom geheel on
der de bekoring van zijn persoonlijkheid geraakte.
Zij vertoefden eenige dagen te München, namen vele
schoone herinneringen aan die plaats mede, en reisden
van daar over Innsbrück en Bozen naar het bekoorljjk
gelegen Meran.
Omgeven door bergen van rood porfier, te midden van
schoone wijngaarden, kastanje- en vijgeboomen, en be
sproeid door de bruisende wateren der Etsch, leverde het
den reizigers een verrassend, aanlokkelijk gezicht op.
Ook de schilderachtige kleederdrachten der Tirolers zet
ten aan het geheel een bijzondere bekoorlijkheid bij.
Een fraaie woning was spoedig gevonden en daar richt
ten graaf Paul en zijne vrouw zich in vooreen maan
denlang verblijf. De lucht, die zoo licht en geurig was,
lokte telkens weder uit tot beweging in de vrije na
tuur, en Hildegards hoesten verdween na korten tijd.
een uitstapje
naar het romantische Passeyerdal maakten en daar in
een eenvoudige herberg vertoefden om wat uit te rusten,
hadden zij een schoon uitzicht op de Alpen en luister
den te gelijker tijd naar het gitaarspel van een jonge
ling, dat werd begeleid door het gezang van twee aller
liefste Tiroolsche meisjes.
In die herberg hadden zij ook onverwacht een zeer
aangename ontmoeting. Niet ver van de tafel, waaraan
graaf Paul met zjjne vrouw had plaats genomen, zat
een ander jong echtpaar. De heer fluisterde zijn vrouw iets
toe; deze keerde zich om en zoodra zij Hildegard zag,
snelde zij verheugd op haar toe en de beide dames om
helsden elkaar hartelijk als oude schoolvriendinnen.
Marie von Reinsberg was met haar echtgenoot op de
huwelijksreis. De heeren werden aan elkaar voorge
steld en men bleef verscheiden dagen te Meran bij el
kaar. De vriendinnen hadden elkaar veel te vertellen; in
het bijzonder vroeg Hildegard herhaalde malen, hoe het
met oude vrienden en bekenden* te Hamburg ging en
hoe mevrouw Brinken den zwaren slag droeg, die haar
getroffen had.
Ook over Eduard kon de jonge mevrouw Von Reins
berg iets mededeelen. Hij had kort geleden uit Madras
aan zijn gevolmachtigde te Hamburg geschreven, dat hij
in de eerste maanden zeker niet zou terugkeeren; mis
schien bleef hjj wel voor altijd in het warme Oosten,
waar zijne gezondheid aanmerkelijk verbeterd was. Op
zijn last was de villa, welke mevrouw Brinken be
woonde, aangekocht en aanhaar ten geschenke gegeven;
daarbij had de jonge heer Romer een zeer vriendenlij
ken brief gevoegd. Dit alles verhaalde de jonge mevrouw
aan Hildegard, die met gespannen aandacht luisterde.
Gravin Orlowsky nam zich voor, nogmaals aan haar
broeder te schrijven.Zij konnietverdragen.dat zij zoo
Voor het eindexamen aan de hoogere burger
scholen in de provincie Friesland, waarvan het monde
ling gedeelte te Leeuwarden zal worden gehouden, heb
ben zich aangegeven 24 candidaten, waarvan 20 manne
lijke en 3 vrouwelijke van de Rijks hoogere burger
school te Leeuwarden en 1 mannelijke van de gemeen
telijke hoogere burgerschool alhier.
HOOFDSTUK VIII.
Vervolg.
Diep ontroerd schreef Hildegard onmiddelljjk een
brief vol deelneming aan hare tante en een anderen aan
haar broeder; zijn gemachtigde moest voor de toezen
ding aan het juiste adres zorg dragen. Op dezen laat-
sten brief ontving zij nooit eenig antwoord.
Zoo verliepen er dagen, weken en maanden. Hilde
gard, nog altijd zwak, had Mislowice niet verlaten. De
meeste dames in de nabuurschap waren gedurende den
zomer naar de baden of op reis geweest en voor de
enkele dames die thuis gebleven waren, gevoelde de
jonge gravin weinig genegenheid. Dat de graaf, als hij
een rjjtoer deed, soms bij dezen of genen ouden beken
de een bezoek bracht, kon Hildegard niet verhinderen;
maar in den laatsten tjjd was het meermalen voorge
komen, dat hij eerst laat weer thuis kwam en dan was
zijn blik den volgenden morgen niet open en eerlijk,
dus juist zooals in den vroegeren boozen tijd.
Hildegards gemoedsrust werd wederom sterk be
dreigd. Zij vermoedde, dat het met haar Paul verkeerd
ging, maar zij sloot de oogen; zjj wilde het naderende
onheil niet zien, uit vrees, dat zij het niet zou kunnen
dragen. Dit slingeren tusschen hoop en vrees, dat voort
durend beven voor haar geluk, maakten haar erg zenuw
achtig, en toen in den herfst de ruwe winden de boomen
van hunne bladeren beroofden, vertoonde zich bij de
geheel van hem gescheiden was; zij hield zich over
tuigd, dat hij haar zou antwoorden, zoodra haar brief
hem in handen zou komen.
Doch wjj verlaten nu graaf Orlowsky en zijne vrouw,
om naar den ongelukkigen Eduard Römer terug te
keeren.
Nog ’t volgende over de staking-. Regeering en spoor-
directies blijken goed voorbereid te zijn geweest. Er
is kans, dat steeds meer personeel den arbeid hervat.
Gisteren te Amsterdam op Damrak veel last van
straatslenteraars. HavenwerkersMarseille zullen al
le Hollandsche schepen boycotten. Pantserschip Hol
land ging gisteren naar Rotterdam. Alles ging gis
teren te Amsterdam volgens rooster; er reed zelfs een
trein meer. Bij de Holl. Sp. Mij te Amsterdam en
Rotterdam zijn voldoende machinisten in dienst geble
ven. Denkelijk zullen ook stokers tot machinisten be
vorderd worden. Gisterenavond vertrokken voor en na
9 uur nog stampvolle treinen uit Amsterdam. De laatste
trein uit Parijs kwam slechts 2 uur te laat te Am
sterdam. Nader meldt men, dat vele stakers zich
weer aanmelden, o. a. ’t machine-personeel op 5 na.
Omstreeks 10 uur gisterenavond joeg het paardevolk
nog samenscholingen op Damrak en bij Centraalsta
tion uit elkaar; gisterenmiddag werd in enkele stra
ten gechargeerd; een man werd een zijner handen
bjjna totaal door een sabelslag afgehouwen.
In de Centrale werkplaatsen te Haarlem bleven 540
man doorwerken. Eenige personen zijn te Haarlem
aan ’t station ontslagen.
Uit Utrecht: De internationale treinen loopen regel
matig. Zelfs de goederentreinen (op 3 na) reden. Cen-
traalspoor was geheel in orde. Na 6 uur geen treinen
(om de mannen rust te geven.)
Tilburg: 19 machinisten hebben ’t werk weer hervat.
Groningen: Avondsneltrein naar Holland gisteren op
gewone tijd vertrokken.
Enschede: Veel treinvertraging.
Leeuwarden: Tot 10 u. gisterenavond geen staking,
alleen vertraging en geen aansluiting met Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag.
Zwolle: Er zijn 80 stakers; gisteren om 2 uur reeds
10 geschorst.
kend heeft aan deze lijn nog niemand gestaakt.
Het personeel der tram heeft hedenmorgen gestaakt.
Een beperkte dienst wordt volgehouden van hier
naar Heerenveen en naar Bolsward en Harlingen.
Deze trammen worden gereden door den hoofdma
chinist en enkele nachtstokers, die niet staakten.
Ook kon hedenmorgen nog een veetram naar Har
lingen vertrekken.
Naar ons werd medegedeeld had het verkeer Har
lingenLeeuwardenGroningen heden nog geregeld
plaats, daar in een gisterenavond te Leeuwarden ge
houden vergadering is besloten, eerst een afwachten
de houding aan te nemen.
Aan het postkantoor alhier worden alleen voor en
kele plaatsen paketten aangenomen.
Eene beperkte dienstregeling der treinen is vastge
steld o. a. zullen vertrekken
Van Amsterdam naar EnkhuizenNo. 155 te 7.57
uurNo. 777 te 2.31 uur No. 781 te 4.23 uur.
Van Enkhuizen naar Amsterdam No. 760 te 8.19
uurNo. 766 te 10.42 uurNo. 780 te 2.50 uur.
Bootdiensten EnkhuizenStavoren vertrek 9.13 uur
StavorenEnkhuizen vertrek 9,16 en
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
De mailboot «Wellington* naderde de kust van Coro
mandel en dus ook het doel van hare reis, de havenstad
Madras.
De lange zeereis was niet altijd door weer en wind be-
ondragelijke hitte. Eduard zoo noemen wij immers
U
reisgezelschap bemoeid en slechts ^oppervlakkig,
sprekken met de overige passagiers gevoerd. D;
zijne
T
I
h
4
SNEE
OURANT.
I
i
