Stea veiborgen Bewijs.
J1M8- KJ JIIIEllTEfflEiiLAll
ÏOOR 8JKKÏ KJ M8TMKJ.
FEUILLETON.
Wijziging der Drankwet.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
tingen.
Lieden, die vergunning vragen
HOOFDSTUK V.
Vervolg.
van lokaliteit is niet onbegrensd
den bankier en hielp hem bij het aantrekken.
«Moet ik den kapitein toelaten, als hij een ander maal
komt?« vroeg hij onderworpen.
«Kapitein? Ha, een gewone bedelaar, juist wat ik
vermoedde! Hij heeft een lange geschiedenis vol jam
mer en ellende opgedischt. Als hij ’t waagt hier terug
te komen werp hem dan de deur uit.
«Zeer goed mjjnheer!«
Op straat gekomen, stapte Snoward in zijn rijtuig.
Had hij lust gehad een eind verderuit het raampje
te kijken, dan zou hij bemerkt hebben, dat de eerbied
waardige kapitein Murle te voorschijn trad uit de inrij
poort van een huis tegenover «Excelsior» waar hij zich
verborgen had gehouden.
'De mulat liep verscheiden keeren voorbij «Excelsior*
heen en weer. Het scheen hem te gaan als de klan
ten van den Amerikaanschen bankier, voor wien de ge
vel van dit gebouw ook zooveel aantrekkelijks had.
Maar zijn belangstelling was minder gericht op de bel
étage dan op de benedenverdieping.
Eerst een geruimen poos later stapte hjj weg, steeds
verder en verder, zonder ergens meer stil te houden.
Hij ging met vluggen tred; hij had het koud in zijn
nooddruftige kleeding; de winter was bijzonder vroeg
ingevallen.
Eindelijk kwam hij in de voorstad en ging daar een
bierkelder binnen. Hij groette de dikke waardin, die
achter het smerige buffet zat, met een vertrouwelijk
knikje en vroeg halfluid: «Is de slotenmaker er al?»
De waardige dame, die geen vriendin van vele woor
den scheen te zijn, knikte even en wees met een naald
uit haar breiwerk naar een kleine deur in den achter
wand, in het donkerste gedeelte van den kelder.
(Wordt vervolgd.)
117)
John Archer veranderde plotseling van houding; deze
had niets dreigends meer.
«Nu, zie eens, hoe beklagenswaardig ik ben,« jam
merde hij met hangend hoofd.
«Loop naar den duivel!»
«En ge kunt toch zoo gemakkelijk van mij ontslagen
worden. Een som geld, waarmee ik ginder in New-York
of in Chicago op fatsoenlijke manier iets kon begin
nen
«Ik zou gek zijn!«
«Of tenminste het geld om den overtocht te be
talen. Ach hemel, op kosten van de politie kan ik
toch niet reizen.»
«Het is belachelijk! Je zoudt toch niet vertrekken.
Je verdrinkt het geld en over een week kom je weer
hier.»
«Neen,» riep Archer met overtuiging. «Mijn woord
van eer daarop!*
«Dat is grappig gezegd,» zei Snoward lachend en
na een oogenblik nadenken voegde hij er bij: «Daar
zal ik je voor beloonen.*
De oogen van Archer begonnen te schitteren, toen
hij zag, dat de bankier naar de ijzeren brandkast ging,
die in een hoek van de kamer stond.
Snoward opende die, nam er een groote portefeuille
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot herziening der wet van 28 Juni
1881, houdende wettelijke bepalingen tot re
geling van den kleinhandel in sterken drank
en tot beteugeling van openbare dronken
schap, zooals die wet is gewijzigd bij verschil
lende latere wetten.
Het voorstel der Regeering gaat vergezeld
van een uitvoerige memorie van toelichting.
We ontleenen aan de memorie van toelich
ting en het wetsontwerp ’t volgende:
De Regeering betoogt, dat hoezeer de staat
een instelling van zedelijken aard is en de
Overheid, om hare zedelijke roeping te ver
vullen, bij bestuur en wetgeving van een stel
lig inzicht in het onderscheid tusschen goed
en kwaad moet uitgaan, hieruit nog geenszins
volgt, dat het daarom op den weg der Regee
ring ligt, wat men noemt als census morum
of zedenmeester op ’t breede maatschappelijk
gebied op te treden. De Overheid kan echter
geen onthouding toepassen, als vaststaat, dat
het nationale leven op bedenkelijke wijze is
aangetast door een kwaad, bevorderd door,
zoo niet opkomend met ’t bestaan van inrich
tingen, welker gedeeltelijke regeling zij zelf
in haar hand heeft.
De kracht der bestrijding werd bij de wet
van 1881 (misschien te eenzijdig) gezocht in
’t beperken van het aantal drankgelegenheden.
Andere doortastende maatregelen kunnen noo-
dig blijken. Doch daar 1 Mei 1904 zoo spoe
dig nadert, zoekt de Regeering thans haar
heil in een eenigszins beduidende verscherping
van ’t thans vigeerende stelsel.
De Regeering had aanvankelijk de bedoe
ling ook uit de medewerking der burgerij het
initiatief tot beperking van den verkoop te
doen opkomen (local option.) Een daartoe
strekkend voorstel, voor Nederland een novum
op staatsrechterlijk gebied, kan later afzonder
lijk aan de orde komen.
Terwijl de wet van 1881 tot nu toe weinig
resultaat heeft gehad, omdat men alleen het
aantal vergunningen beperkte, acht de Regee
ring nadere regeling van de wijze, waarop de
gelegenheid geboden wordt, dringend noodza
kelijk.
In de eerste plaats is een scheiding noodig
tusschen verkoop van sterken drank voor ver
bruik ter plaatse en voor verbruik elders.
pen voorziene flesschen, kannen of kruiken,
die minstens een halven liter inhouden.
Ook inrichtingen voor bier en andere dran
ken krijgen gedeeltelijk te maken met voor
schriften over inrichting, enz.
Er zijn natuurlijk veel te veel vergunningen.
Doch de Regeering wil niet ’t afmakingssy-
steem volgen, dat ’t rechtsgevoel zou krenken
en de wet gehaat maken. En tegen afmaking
met schadevergoeding bestaat geldelijk be
zwaar; voor ’t schadeloosstellen der 7000 ver
gunningen, die er te veel zijn, zou 14 millioen
gulden noodig zijn. Neen, de Regeering wil
uitsterving der vergunningen. Bij overlijden
zal geen overdracht van vergunning meer ge
oorloofd zijn, doch de weduwe zal een soort
schadevergoeding krijgen, door nog een zeke
ren tijd (bv. tot 1 Mei 1910) de vergunning
te mogen behouden.
De Regeering wil voorts de gelegenheid ope
nen, dat ’t publiek kan mee werken tot bestrij
ding der vergunningen: vooreerst door navol
ging van ’t (iothenburger stelsel en dan ook
door vereenigingen van burgers.
Logementen en sociëteiten zullen volgens
dit ontwerp niet onder ’t maximum vergunnin
gen meetellen, zullen niet behoeven te voldoen
aan de eischen van localiteit, behoeven dus
niet open en vrij voor alle voorbijgangers te
zijn. Logementen kunnen zelfs kosteloos ver
gunning krijgen. Doch daar mag alleen ge
bruik van worden gemaakt door de logé’s en
de lieden, die er vast dineeren.
Wil een logementhouder ook nog aan ande
ren tappen, dan gelden de bovengenoemde
gunstige uitzonderingsbepalingen niet.
Verkoop aan soldaten op marsch (door mar
ketentsters) en verkoop in legerplaatsen behoe
ven geen vergunning.
De mogelijkheid van bijzondere vergunnin
gen wordt beperkt tot buitengewone inrichtin
gen van maatschappelijk verkeer, waarvan de
lokalen met vergunning deel moeten uitmaken.
Verkoop van sterken drank in ’t klein op
den openbaren weg wordt beslist verboden.
Onbeperkte verkoop van sterken drank wil
de Regeering niet in alle wachtkamers van
openbaar verkeer toelaten.
Beperkt wordt: io. dat te veel vergunningen
in handen van één corporatie komen en 2o. dat
drank met andere winkelwaren in één lokaal
verkocht wordt.
Voorzien wordt tegen te groote belemme
ringen van restaurants en dergelijke inrich-
wal geraaktmaar reken er op, dat ik je dan niet
voor de tweede maal uit den nood help.«
Archer knikte vertrouwelijk en verliet het kabinet.
Als gewoonljjk tegen het uur van sluiten veegde de
deurwachter den vloer van de wachtkamer. De mulat
liep hem voorbij als een jonge rentenier, zachtkens een
deuntje fluitende. Hij scheen zich in den uitgang te
vergissen en stapte naar een kleine ijzeren wenteltrap
in een hoek der kamer.
«Pardon, mijnheer!* riep de deurwachter, haastig
toesnellende. Dat de mulat zoolang bij den bankier
had vertoefd en zijn houding bij het verlaten van het
kabinet waren oorzaak, dat de deurwachter nu eenigen
eerbied toonde. «Hier is geen uitgang
Archer keek op uit zijn «verstrooiing*.
«He, ach, ik dachtHm, kan men langs deze
trap niet naar beneden?*
«Neen, dat gaf vroeger toegang tot het sousterrein,
toen hier een restaurant en beneden de keuken was.
Doch nu is de trap beneden door een muur afgesloten.*
«Waarom Behoort die vroegere keuken dan niet
tot de vertrekken van mr. Snoward P«
«Neen. Dat is nu een magazijn, behoorende tot den
papierwinkel beneden.*
«Wel,* zei John, en hij ging nu den goeden weg, maar
wierp daarbij een onderzoekenden blik door het venster
in den tuin.
«Het tweede venster rechts van den tuinmuur,* mom
pelde hij, terwijl hij de trap van het bordes afging.
«Zijn kamer is dus de laatste van die rij, het papier-
magazijn de voormalige keuken de papierwinkel...*
Intusschen verliet Snoward het kabinet, waar hij had
gewacht tot Archer vertrokken was.
«Gartner!*
De deurwachter kwam toeschieten met den pels van
Lieden, die vergunning vragen en wier vraag
afgewezen is, komen volgens orde van aan
vraag op een lijst te staan. Doch deze lieden
moeten achterstaan le bij weduwen van ver
gunninghouders, die ’t bedrijf wenschen door
te zetten en 2e bij een vereeniging, die den
drankhandel volgens ’t Gpthenburger stelsel
wil drijven. 4
De vermindering van ’t vergunningsrecht
voor ’t niet-verkoopen op Zaterdagavond en
Zondag vervalt.
Heeft een vergunninghouder geruimen tijd
vóór ’t nieuwe vergunningsjaar begint, reeds
’t recht betaald en komt hij later, doch nog vóór
dit nieuwe jaar is ingetreden, tot ’t plan, uit
drukkelijk van zijn vergunning afstand te wil
len doen, dan krijgt hij ’t geld terug.
Overbrenging van een kleinhandel in ster
ken drank met behoud der vergunning in een
ander lokaal wordt, onder waarborgen, moge
lijk gemaakt.
Verruiming
toegelaten.
Gegiste dranken (bier, wijn) en alcoholvrije
dranken zullen voor gebruik ter plaatse niet
zonder verlof mogen worden verkocht.
Personen beneden 18 jr. mogen zonder ge
leide niet in dranklokalen toegelaten worden.
Arbeidsloonen mogen niet in dranklokalen
uitbetaald worden. (Natuurlijk zijn hiervan uit
gezonderd de loonen, die in de dranklokalen
of ter zake van ’t bedrijf verdiend zijn.)
Dranklokalen mogen slechts open zijn van
's morgens 7 uur tot ’s avonds 11 uur, en des
Zondags van ’s namiddags 2 uur tot ’s avonds
11 uur. Gemeentebesturen kunnen nog ver
der inperken, doch 8 uur per dag moet het
minimum zijn.
Bij belangrijke gebeurtenissen (op feest- en
andere vreugdedagen) kan ’t gemeentebestuur
voor bepaalde uren en zelfs voor den gehee-
len dag sluiting bevelen.
Inspecteurs zullen op de naleving der wet
toezien.
Met ’t oog op den korten tijd vóór 1 Mei
1904 zullen de bestaande vergunningen niet
reeds op dien dag, doch vóór 1 Mei 1905 ver
vormd moeten zijn naar de wettelijke eischen.
De houders dezer vergunningen verklaren
vóór 1 Maart 1905 schriftelijk, voor welken
verkoop zij met 1 Mei 1905 de vergunning
wenschen te behouden.
Deze vereeniging van gelegenheden heeft
in de arbeidersklasse menigmaal de drinkge
woonte in de hand gewerkt. Wordt deze schei
ding doorgevoerd, dan zullen de gelegenheden
van de beide soorten slechts in beperkt aan
tal toegelaten mogen worden.
In de tweede plaats mag de inrichting van
de localiteiten, waar sterke drank verkocht
wordt, niet langer worden overgelaten aan ’t
goedvinden van de tappers. Vooreerst zullen
bij algemeene maatregel van bestuur eischen
worden gesteld. Ten tweede moet het ge
heimzinnige, de verberging van wat het dag
licht niet zien mag, worden verboden. Met
name zullen de lokalen gelijkvloers aan de
zijde van den openbaren weg gelegen moeten
zijn; men moet er van den openbaren weg in
kunnen zien en ’t zal verboden zijn dat inzien
te belemmeren.
In de derde plaats moet de mogelijkheid
worden geopend om te beletten, dat gebruik
van sterken drank wordt aangemoedigd, hetzij
door aan de gelegenheid daartoe te verbinden
den prikkel van ’t kansspel, hetzij door de
dranklokalen grooter aantrekkelijkheid te ver-
leenen door vermakelijkheden of door bedie
ning door vrouwen. Beoogd wordt, die ver
makelijkheden of die bediening door vrouwen
te weren, welke doorgaans uitgevoerd wordt
door personen van verdacht allooi.
De vrijstelling van logementen mag volgens
de meening der Regeering niet ongewijzigd
blijven.
Doeltreffende maatregelen tot wering van
den clandestienen handel, uitbreiding van po-
litie-bevoegdheid zijn noodzakelijk.
De Regeering wil de slijters en allen, die
dranken (welke dan ook,) ter plaatse verkoo-
pen, aan zekere controle onderwerpen. De slij
ters zullen vergunning moeten hebben, de bier
huishouders en verkoopers van andere (niet
sterke) dranken zullen gebonden worden aan
een verlof.
Een belangrijke verandering is deze: Onder
verkoop van sterken drank in ’t klein wil de Re
geering nu verstaan hebben verkoop bij hoe
veelheden van minder dan 10 liter.
Dus hebben winkels of zaken, die uitsluitend
boven de 10 liter verkoopen, geen vergunning
noodig.
Verder wil ’t nieuwe ontwerp, dat in de in
richtingen met vergunning, die alleen verkoo
pen en niet in ’t lokaal laten gebruiken, enkel
verkocht wordt in gesloten, van metalen dop-
uit en na eenig omslaan liet hij achteloos zonder
een spier van zijn gelaat te vertrekken drie bankbil
jetten een voor een op den grond fladderen.
Met begeerige blikken had Archer naar de brand
kast geloerd; nu bukte hij zich telkens om een bank
biljet op te rapen, zooals een roofvogel op zijn prooi
neerschiet.
«Een twee drietelde hij in gespannen
verwachting.
Snoward sloeg de portefeuille dicht en legde die in
de kast. De mulat bleef met open mond staan.
«Wat?* vroeg hij, toen er niets meer volgde. «Krijg
ik slechts driehonderd mark?*
«Dat is genoeg voor de reiskosten tusschendeks.
Zoo, en scheer je nu weg, hondsvot, en kom
niet terug hier, als je geen flink pak slaag wilt op-
loopen.*
Archer kneep de lippen samen en stak het geld
langzaam in den borstzak van zijn kale jas. Daarbij
bleef zijn blik echter voortdurend gericht op de brand
kast, die door Snoward met de noodige zorg gesloten
werd. Toen de bankier zich omkeerde, sloeg de mu
lat de oogen neer en deed met de lippen, alsof hij
een liedje wilde gaan fluiten.
«Sta jij daar nog Voorwaarts marschIk
heb geen tijd meer.*
«Ik ga reeds, vaarwel, mr. Snoward
«Goede reis
Archer lachte. «Zeker, zeker, wij zullen el
kaar niet spoedig wederzien.*
«Dat wil ik hopen, ofschoon ik geen oogenblik ge
loof, dat je naar Amerika terugkeert. Ik wilde je
slechts de middelen verschaffen om je kunstenaars
loopbaan te kunnen voortzetten. Wanneer je dit niet
doet, is het je eigen schuld als je weer aan lager
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1OOO regels 27, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
