MI1IWS- EJ IDÏEKTEüTIEBLiD
Jen verborgen Bewijs.
W WEK ES OWWffli.
Woensdag 25 November 1903.
58e Jaargang.
No. 94.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Uit de Raadszaal.
FEUILLETON.
Officieele Advertentien.
4.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
■ik
e
n
5.
6.
7.
1.
2.
3.
I*it blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/» cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
den.
Schwerdtner had zijn ontslag willen vragen; maar
zijn leerling had hem zoo dringend verzocht te blijven,
dat hij van besluit veranderd was of althans de uitvoe
ring daarvan had uitgesteld. Het was zeker geen aan
genaam Kerstfeest, dat hij met zijn leerling in het ledige
huis vierde, maar deze nieuwe levenswijze was bij
zonder geschikt om zijn aandacht meer op zijn weten
schap te vestigen. Na nieuwjaar verwierf hij met een
schitterende dissertatie den doctersgraad en begon nu
aan een physiologisch werk, waarvoor hij reeds
lang de noodige bouwstoffen had verzameld. Hij vol
tooide dit in zeer korten tijd en verwierf daarmee
grooten roem; hij had daar niet op gerekend, want
zijn eenig doel was geweest bezigheid te hebben.
Snoward scheen niet teleurgesteld te zullen worden
in de verwachting, die hij bouwde op zijn verbintenis
met de alom gevierde barones Von Ellerich. Hoewel
men over Elvira de schouders ophaalde, toch werd door
deze verloving de kracht van zijn naamgrooter. Hij
werd beschouwd als een Midas, voor wien alles in goud
veranderde, wat hij in handen nam. Groote en kleine
kapitalisten kwamen tot hem, zijn naam was geworden
als een tooverwoord, waarmee men toegang kon krij
gen tot de schatten van een nieuw goudland. 'Dege
goeden uit den kleinen burgerstand'waren evengoed
bekend met de bepalingen voor de Arg.ehtijnsche lee
rling als de groote heeren van de beurs aan wier hoofd
de Amerikaan een sterke rijzing van deze effecten
wist te bewerken. Doch Snoward richtte zijn veld
heersblikken niet alleen op de Argentijnen, hij ope
reerde op liniën. Een hoofdmanoeüvfe, :die ook baron
Von Ellerich tot slachtoffer zou gehad hebben, wan
neer Elvira’s verloving hem voor totalen ondergang
had behoed, was den Amerikaan gelukt mét zijn ont-
HOOFDSTUK VII.
26) Vervolg.
Hjj keerde zijn gelaat, dat geheel vertrokken was,
van den knaap af. Robert wist niet, wat hij er van
denken moest; alleen begreep hij, dat zijn vriend en
leermeester zwaar leed, daarom snelde hij toe en hield
hem aan den arm vast.
.Spreek toch, mijnheer Schwerdtner? Zeg mij wat u
scheelt!» smeekte hij met hartelijken aandrang.
Schwerdtner uam het hoofd van den knaap tus-
schen zijn bevende handen en keek hem met bijna
krankzinnige oogen in het gelaat.
»Hoe is het mogelijk? Hoe is het mogelijk? Mijn
jongen, je ziet er uit als een engel; maar is dat mis
schien ook alleen om aan de wereld te bewijzen dat
zulk een schoon gelaat het masker kan zijn, waarachter
lage gemeenheid zich verbergt? Wil jij ook doen ge-
looven, dat achter je kinderlijke gebreken toch een rein,
goed hart stak, om met een tevreden lachje de achting,
die je geniet bij je ware vrienden, te verkwanselen voor
de smerige millioenen van een beurskoning?»
Hij stiet den knaap van zich en met een snijden
den hoonlach liet hij zich op een stoel neer. Sprake
loos keek Robert hem aan; hij vreesde, dat zijn leer
meester het verstand had verloren. Hjj herkende zijn
gelaat nauwelijks, zoo slap en verouderd was het nu.
VERGADERING van den Gemeenteraad
van Wymbritseradeel, op Zaterdag, den
21 November 1903, des voorm. te 10*/, uur.
Tegenwoordig zijn 13 ledenafwezig met kennis
geving de heer Oppedjjk, zonder kennisgeving de
heer van der Leij.
Voorzitter de heer M. H. Tromp, Burgemeester.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Punten van behandeling
1. Notulen van den 24 October 1903.
Na lezing door den Secretarie worden bovengenoem
de notulen onveranderd vastgesteld.
2. Ingekomen stukken en mededeelingen.
De Voorzitter deelt mede, dat van den heer H. Op-
pedijk een schrijven is ingekomen, daarbij mededee-
lende, dat hij tot zijn leedwezen wegens geringe on
gesteldheid verhinderd is op deze vergadering tegen
woordig te zijn.
De Secretaris doet mededeeling van
a. Besluit van Ged. Staten dezer provincie, waar
bij is goedgekeurd het kohier van schoolgeld, 3e kwar
taal 1903
b. Een schrijven van mej. J. Starkenburg, onder
wijzeres te Oudega, houdende bericht dat zij bare
benoeming tot onderwijzeres in de nuttige handwer
ken aan de herhalingsschool aldaar, aanneemt
c. Mededeeling van B. en W., dat een contract
tusschen de gemeente en heeren Kerkvoogden te Tirns
tot stand is gekomen betreffende afstand van een strookje
grond voor aanleg van een mestverzamelplaats en dais
ook eerstdaags tot de benoeming van een dorpsreini-
ger kan worden overgegaan.
Op voorstel van den Voorzitter worden bovengenoem
de stukken en mededeelingen alle voor kennisgeving
aangenomen.
3. Missive van hh. Gedeputeerde Staten, betreffen
de richting tramlijn Sneek, via Balk tot Stavoren, met
adressen uit Hommerts en Jutrjjp.
Ged. Staten berichten, dat de Holl. IJ. Sp. Mij de
concessie van de heeren Beversen en van Heurn, in
genieurs te ’s-Gravenhage, wil overnemen, indien eene
wijziging in de oorspronkelijk voorgestelde richting
wordt aangebracht.
De tramlijn, die van Stavoren over Balk, Woudeend,
Hommerts en Jutrjjp naar Sneek was geprojecteerd,
wil de H. IJ. S. M. aanleggen van Stavoren over
Balk, Woudsend, Heeg, Lytshuizen en van daar aan
sluitende op ongeveer 1500 meter afstand ten noord
westen van het station IJlst aan de lijn Stavoren-
Leeu warden der H. IJ. S. M. en van daar naar Sneek,
waardoor weliswaar Hommerts en Jutrijp niet aan de
lijn zouden komen, doch wat de geheele lijn vanaf Sta
voren pl. m. 6*/, K. M. zou bekorten.
Ged. Staten achten het oorspronkelijke plan met
aansluiting aan het station «Sneek» der H. IJ. S. M. niet
zonder bedenking, vooral met het oog als toevoerlijn op
den marktdag te Sneek en tevens omdat daardoor de
noodzakelijke overbrugging van de Geeuw nabij Sneek
hinderlijk voor de scheepvaart zou zijn, terwijl een tram
lijn door die stad ook veel bezwaren oplevert.
De concessionarissen bleven echter prijsstelten op
eene aansluiting aan het station en thans wil de H.
nen vinden om zijn dochter te begeleiden, doch nu
was hem deze reis dubbel welkom. Ten eerste wilde
hij de residentie tijd geven om zich te verzoenen met
Elvira’s verloving; maar al te veel wist hij, hoe daar
over gebabbeld zou worden, doch hij rekende er op,
dat weldra nieuwe gebeurtenissen de aandacht zouden
trekken, zoodat Elvira’s verloving dan vanzelf op den
achtergrond zou geraken. Zijn dochter zou aan alle
opmerkingen trotsch het hoofd geboden hebben; bij den
drang van haar rusteloos temperament was het haar
slechts te doen om verandering van verblijf. De twee
de reden waarom de baron bij het bestuur der Lands-
bank om verlof had aangeklopt was, dat Snoward het
beter achtte, de financiëele positie van zijn aanstaan
den schoonvader te verbeteren, terwijl deze afwezig
was.
Bij het volbrengen van deze taak verwezenlijkte de
Amerikaan al de verwachtingen van den baron. Hij
toonde in deze aangelegenheid al zijn kennis en slim
heid. Hij gebruikte in ruime mate de macht van het
bare geld bij deze schuldvereffening, zoog uit elk ver
lies nog zooveel mogelijk winst en perste den schuld-
eischers menigen zucht af. Een paar Maatschap
pijen die «op het punt« stonden, werden zonder erbar
men tot bankroet gebracht; andere, die wel goed, maar
niet heel rentegevend waren, werden kunstmatig opge
dreven en dienden dan om het vuur aan te blazen,
waarin Snoward nog zooveel ijzer had liggen. Kortom,
er was geen toestand zoo wanhopig, of hij had er nog
voordeel uit weten te trekken, al was het dan ook niet
rechtstreeks.
Het was nu eenzaam in het paleis der familie Von
Ellerich. Luitenant Quido leefde zeer ongeregeld en
bijna geheel buitenshuis, terwijl Robert en zijn gouver
neur in de hun aangewezen vertrekken verblijf hiel-
IJ. S. M. de concessie overnemen onder de ovenge
noemde voorwaarden.
Ged. Staten wenschen gaarne het gevoelen van de
zen Raad te vernemen om daarna ook het advies van
den Gemeenteraad van Sneek in te winnen.
Deze zaak werd ook reeds in de vorige vergadering
besproken doch toen uitgesteld tot deze bijeenkomst.
Inmiddels zijn nog eenige adressen betreffende deze
zaak ingekomen, en wel:
a. Adres van de Kiesvereeniging «Vreest God en
eert den Koning«, te Hommerts, daarbij den Raad ver
zoekende, zijne goedkeuring aan de voorgestelde wijzi
ging te onthouden, daar Hommerts en Jutrijp zoodoende
niet uit haar isolement zouden worden verlost; adressan
ten geven in overweging geen subsidie te verleenen,
tenzij ook Hommerts en Jutrijp worden aangesloten,
b. Een adres, onderteekend door 44 ingezetenen van
Hommerts en Jutrijp, daarbij er op wijzende, dat des
tijds subsidie voor een tramlijn is toegestaan, met de
bedoeling dat daarvan ook door hunne dorpen zou
kunnen worden gebruik gemaakt; eene wijziging in de
richting zou voor hunne dorpen noodlottig zijn, te meer
waar zij ook alle stoombootverkeer missen. Om het
bezwaar van Ged. Staten, omtrent eene overbrugging
der Geeuw, weg te nemen, kon van af Jurjjp de rich
ting naar IJlst worden genomen en door of bijlange
IJlst gemakkelijk de spoorbaan worden bereikt.
In dit geval zou bij IJlst een brug noodig zijn, die
bij de andere richting op Draaisterhuizen wordt ver-
eischt. Volgens hunne meening zou de tramlijn van
af Heeg moeten loopen langs Osingahuizen over de
bestaande brug tot nabij Hommerts en bjjlangs Hom
merts en Jutrijp aan de westzijde der dorpsvaart
waardoor geen bruggen zouden noodig zijn en van
af Jutrjjp naar IJlst öf naar Sneek langs den Lemster
straatweg—HoogendKleine Palen en Kade tot de
tramlijn Sneek—Joure.
e. Een adres onderteekend door 6 ingezetenen van
Hommerts en Jutrijp, daarbij berichtende dat zij hunnen
naam hebben geleend voor een adres om de tramlijn
langs hunne dorpen te krijgen, hetgeen zij echter als
niet gedaan verzoeken te beschouwen, indien die lijn
langs de straatweg zou moeten loopen.
d- Een adres onderteekend door 28 ingezetenen
van Hommerts en Jutrijp, waarbij zij berichten dat zij
hebben kennis genomen van de adresbeweging om de
tram langs of door hunne dorpen te krijgen. Zij kon
den deze adressen echter niet steunen, omdat h. i. een
tram door hunne dorpen met 4 schoten, veel slachtof
fers onder de kinderen zou eischen; tevens zou dan
een practische rijweg zijnbedorven, terwijl, indien de lijn
door het land ging, veel mooi land zou worden verbrok
keld. Adressanten verzoeken dan ook de evenaan-
gehaalde adressen te wijzen van de hand.
B. en W. zeggen, dat uit het schrijven van Ged-
Staten blijkt, dat zij bezwaar hebben tegen eene aan
sluiting aan het station Sneek, omdat daardoor eene
overbrugging van de Geeuw onvermijdelijk zou zijn,
terwijl de concessionarissen juist prijs stellen op eene
aansluiting aan bedoeld station een tram door Sneek
zou onmogelijk zijn, terwijl door eene aansluiting nabij
IJlst, Hommerts en Jutrjjp niet aan de lijn zouden kun
nen komen. Dit nu zouden vete ingezetenen betreuren
en zeer zeker eene achteruitgang dezer dorpen tenge
volge hebben. Ieder gevoelt zeker het nut om ook
deze dorpen aan het groote verkeer te verbinden.
B. en W. stelten dan ook voor, aan Ged. Staten te
berichten, dat met de voorgestelde wijziging geen ge
noegen kan worden genomen, indien Hommerts en
Jutrijp niet worden aangesloten, doch dat de subsidie
van f 15000 met f 5000 zal worden verhoogd, indien de
richting wordt genomen vanaf Heeg over Osingahui
zen, langs den straatweg, door Hommerts en Jutrijp
tot nabij Sneek en vandaar over de Woudvaart in oos
telijke richting, aansluitende aan de tramlijn Joure
Sneek om zoodoende het station te Sneek te bereiken.
Ook zou hierdoor eene overbrugging der Geeuw niet
noodig zijn.
De heer Wesselius zegt, dat hij niet kan meegaan
met het voorstel van B. en W. ’t Is Spr. gebleken
dat veten liever geen tram langs den straatweg heb
ben en ook komt hem de door Ged. Staten voorge
stelde wijziging de beste voor. Destijds stelde men als
voorwaarde Heeg door een zijlijn aan de hoofdljjn te
verbinden; wat dus toen kon voor Heeg, zou men nu
als voorwaarde voor Hommerts en Jutrijp kunnen
stelten.
De heer Okma kan ook beter met ’t voorstel Wes
selius meeg aan, dit zou alten beter bevredigenthans
is de subsidie op f 15000 bepaald, doch men zou f 5000
extra voor eene verbinding met Hommerts en Jutrijp,
bv. door een paardetram, in uitzicht kunnen stelten.
Ook de heer A. H. Tromp is het geheel met beide
vorige sprekers eens, daar het voorstel van B. en W. een
veel grootere wijziging voorschrijft; ook zou men z. i.
door eene kleine ombuiging der lijn tot nabij Hom
merts en Jutrijp kunnen gaan en vandaar naar IJlst.
Spr. wenscht dan ook de subsidie eenigszins te
verhoogen, daar men eene tram niet alleen moet be
schouwen voor eene betere reisgelegenheid, maar in
hoofd zaak om de ondernemingsgeest in de gemeente
aan te wakkeren.
De heer Okma is er voor eerst uit te maken of de
gewijzigde richting zal worden aangenomen; daarna
zou men in overweging kunnen nemen, om door een
extra subsidie Hommerts en Jutrjjp door een zijlijn te
verbinden.
De Voorzitter kan zich hiermede wel vereenigen;
men zou eene subsidie van f 5000,— in uitzicht kunnen
stelten voor bedoelde zijlijn.
Voor den heer Gerbrandij zou de tram eene groote
aantrekkelijkheid verloren hebben, indien Hommerts
en Jutrjjp niet zouden worden aangesloten; doch om
hieraan tegemoet te komen, stelten B. en W. nog eene
extra subsidie van f 5000,— voor; spreker gelooft ook
niet dat de door de H. IJ. S. M. voorgestelde richting
6*/2 K.M. korter zal zijn; tot IJlst zou kunnen zjjn,
maar dan moet ook nog naar Sneek worden gereden.
Wel is gezegd dat Hommerts en Jutrijp evengoed als
Heegdoor een paardetram zouden kunnen worden ver
bonden, doch er mag niet uit het oog worden verloren,
dat Heeg een flink dorp, doch Hommerts en Jutrjjp een
uitgebreide streek met minder bevolking is. De adres
sen, verzoekende de tram niet door of langs H. en J.
te leggen hebben bjj spr. weinig waarde; wanneer de
lijn er eerst eens was, zouden de meeste ingezetenen
de tram z. i. liefst niet weer willen missen.
Na nog eenige discussie, waaraan deelnemen de hh.
Okma, A. H. Tromp, Gerbrandij, Visser en de Voorzit
ter, wordt het voorstel van de heeren Wesselius e.a.,
Schwerdtner had eenigen tijd noodig om tot het volte
besef van zijn omgeving te komen. Toen hij het
angstig gelaat van zijn leerling opmerkte, vermeesterde
hem een pijnlijk gevoel van spijt. Vriendelijk wenkte
hij Robert om bij hem te komen.
»Ge moet maar vergeten, wat ik gezegd heb! Denk
daar niet langer aan; dat was dwaze verbeelding van
een zieke.»
«Ja, ge zijt ziek,« betuigde Robert, de toegestoken
rechterhand grijpende. «Hemel, wat is uw hand koud!
Ge zijt ernstig ziek, mijnheer!»
«Nu niet meer,« zei Schwerdtner op harden toon.
«Integendeel, de schellen zijn me van de oogen geval
len, en dan valt het in den beginne moeilijk om
de dingen in het ware licht te zien.»
»Ik begrijp u niet.«
«Dat is ook niet noodig. Komaan, laat ons aan uw
Grieksche taaloefening gaan.«
«Ge wilt mij geruststellen; ge verbergt mij^wat ge
op het hart hebt. Mag ik dat niet weten?»
«Neen! Maar ge zijt toch mis
Robert keek hem onderzoekend aan en dacht na over
het verband tusschen Schwerdtners raadselachtig ge
drag en het nieuws dat hij vernomen had.
«Ah, ge houdt dien Snoward voor een slecht mensch!
En ge denkt, dat Elvira later berouw zal hebben over
haar keuze. Kunt ge haar dat niet zeggen?»
«Wat praat ge toch! üw zuster is een verstandige
jonge dame, die mijn raadgevingen best kan missen.
Laat ons daarover zwijgen en liever aan den arbeid
gaan.«
Diezelfde week ging Elvira met haar vader op reis
naar Italië; de familiedokter had haar reeds lang deze
reis aangereden als een middel tegen hare zenuwachtig
heid. Baron Von Ellerich had te voren nooit tijd kun-
VERGADERING van den Gemeenteraad
van Sneek, op Vrijdag, 27 November 1903,
’s nam. 6*/» uur.
Punten van behandeling:
Resumtie der notulen.
Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
Adres van Hjjlke Halbertsma tot het daarstel-
len van een tuinkoepel.
Begroeting van het Old Burger-Weeshuis, dienst
1904.
Benoeming van een Weesvoogd.
Idem van een Armvoogd.
Adres der Directie der Ned. Tramw. maatschap
pij inzake wijziging van telephoonleiding.
Alsvoren van S. Feenstra e. a. om afstand van
gemeentegrond.
Alsvoren van D. H. Leiding, om restitutie van
schoolgeld.
Alsvoren van L. de Waard, van gelijke strek
king.
Alsvoren van S. Gorter, om onderhandsche pacht
van de rechten voor het gebruik van Wateren»
Kaden en Wallen.
Alsvoren van Zoethout en van der Molen, om
afstand van gemeentegrond.
Alsvoren van L. de Groot, om wederinhuring der
Trekscbippersstal.
Alsvoren van A. J. Schaafsma, om onderhand
sche verlenging van pachttermijn.
Alsvoren van A. J. Rozelaar Co., om onder
hands te pachten de staanplaats voor een
Stoom-caroussel.
Voorwaarden inzake aanleg en exploitatie com
munaal telephoonnet.
Voorstel inzake ingestelde rechtsvordering, aan
bouw Gasfabriek betreffende.
Reclames tegen het Kohier van den Hoofdelijken
Omslag, dienst 1903.
KENNISGEVING.
ZITTING VAN DEN MILITIERAAD.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Sneek, brengen, ter voldoening aan art. 73 der Militie-
wet 1901, ter openbare kennis, dat de zitting van den
Militieraad voor deze Gemeente zal worden gehouden
te Bolsward in het Gemeentehuis, op Woensdag den
23 December 1903, des voormiddags te 10 uur, en dat
voor dien Raad moet verschijnen de loteling, die vrij
stelling verlangt wegens ziekelijke gesteldheid of ge
breken of wegens gemis van de gevorderde lengte.
Sneek, den 20 November 1903.
Buigemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
JAC. van der LAAN, Secretaris.
NEE
OURANT.
