ÏWIR SMJik EN OISMEN.
Een m&wföa Bewijs.
TIBET.
Zaterdag 28 November 1903.
58e Jaargang.
JuNo. 95.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Officieele Advertentie.
FEUILLETON.
«3
M
H
Hit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
rijkdom vereenigd zouden worden. Mijnheer Von Rüm-
mel, die natuurlek hierbij niet ontbrak, maakte echter
aan den eersten vriend den besten de opmerking, dat
al die vergulde heerlijkheid hem deed denken aan een
heidensch offerfeest, ofschoon in dit geval het offer
zich vrijwillig in de armen van Moloch wierp. Ove
rigens was Von Rflmmel dien dag niet zoo fideel als
gewoonlijk en dit was hem in den laatsten tijd wel
meer gebeurd. Zijn woorden waren misschien nog gif
tiger en boosaardiger, maar de humor van vroeger ont
brak.
»Die Hümmel is niet zoo amusant meer, naar het
schijnt,® zeide een diplomaat achter zijn rug, >hij be
gint onaangenaam te worden.»
Schwerdtner was van plan reeds den volgenden dag
te vertrekken, om zijn leerling naar de kostschool te
brengen. Met het inpakken van zijn boeken en kleeren
was hij lang bezig en nog was hij niet in feestgewaad,
toen de bediende hem en den jongen baron kwam mel
den, dat het tijd was naar de feestzaal te gaan, als zij
zich bij den stoet wilden aansluiten. Schwerdtner was
pijnlijk verrast.
Hij moest Robert alleen laten vertrekken en kon al
leen beloven, zoo spoedig mogelijk te volgen. Robert
zwichtte slechts voor zijn dringend verzoek; liefst zou
hij bij Schwerdtner gebleven zijn, want «deze domme
streek van Elvira» ergerde hem, zooals hij bij het
heengaan trotsch zeide. Schwerdtner hield zich doof
voor die woorden, en dit had hij trouwens reeds drie
maanden lang gedaan, eiken keer dut de knaap zijn hart
wilde luchten over zijn zwager, die hem volstrekt
niet aanstond.
Schwerdtner maakte zoo spoedig mogelijk dat hij juist
nog midden in de huwelijksplechtigheid ter kerke kwam.
(Wordt vervolgd).
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
wonderwerk te aanschouwen, dat als met een toover-
slag te voorschijn was getreden, ’t Gebouw «Excelsi
or* was weer in aller mond en Snoward had er geen
bezwaar tegen, dat het zijn ouden naam behield; deze
past hem juist. Immers «Excelsior? beteekent: steeds
hooger.
Een paar weken voor den trouwdag, in het laatst van
Februari, keerde baron Von Ellerich met zijn dochter
terug. Op hun doorreis hadden zij te Weenen uit de
couranten vernomen, dat aan dr. Friedrich Schwerdt
ner wegens zijn verdienstelijk geschreven boek een
leerstoel was aangeboden als buitengewoon hoogleer-
aar aan een Oostenrijksche universiteit en dat de jonge
geleerde deze aanbieding had aangenomen.
Zoodra hij was aangekomen, zocht de baron den gou
verneur van zijn zoon op en toen dezen hem mondeling
het courantenbericht had bevestigd, wenschte hij den
jongen man hartelijk geluk en betreurde alleen, dat
zjjn zoon zulk een voortreffelijk opvoeder zou moeten
missen.
«Doch ge hebt een schoone, benijdenswaardige loop
baan voor u», sprak hij, terwijl hij hem hartelijk de
hand schudde. «Bewandel die voorspoedig.*
Schwerdtner was verbaasd. Juist door de laatste
gebeurtenissen in de familie had hij van den baron min
der dan ooit zooveel deelneming en zooveel erkenning
van de ideale goederen dezer wereld verwacht. En dit
maal was de baron niet gekunsteld; integendeel scheen
hij zich te schamen, dat hij zich door zjjn gevoel
had laten meeslepen; hij zag er uit, of hij vreesde te
verraden, dat zijn geweten hem heimelijk aanklaagde.
Ten opzichte van Robert werd besloten, dat hij on
middellijk na het huwelijk zijner zuster opeen dege
lijke kostschool zou worden gedaan, daar Schwerdtner
niet langer zou blijven. Wel behoefde hij zjjn leer-
KENNISGEVING.
ZITTING VAN DEN MILITIERAAD.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
Sneek, brengen, ter voldoening aan art. 73 der Militie-
wet 1901, ter openbare kennis, dat de zitting van den
Militieraad voor deze Gemeente zal worden gehouden
te Bolsward in het Gemeentehuis, op Woensdag den
23 December 1903, des voormiddags te 10 uur, en dat
voor dien Raad moet verschijnen de loteling, die vrij
stelling verlangt wegens ziekelijke gesteldheid of ge
breken of wegens gemis van de gevorderde lengte.
Sneek, den 20 November 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
JAC. van der LAAN, Secretaris.
HOOFDSTUK VIL
27) Vervolg.
In den tuin, die aanmerkelijk vergroot was door
aankoop van een gedeelte der aangrenzende perceelen,
werden stallen en koetshuizen gebouwd en daar bo
venop moest een wintertuin worden gemaakt, die ge
lijkvloers moest komen met de bel-étage, waar de
aanstaande mevrouw Snoward hare vertrekken zou
hebben, doch waar nu schilders, behangers en schrijn
werkers druk aan den arbeid waren. De inrijpoort
werd ruimer gemaakt, de lokalen gelijkvloers veranderd
in twee groote zalen, waarin de bankiersaffaire werd
overgebrachten de daardoor vrijgekomen ver
trekken werden een deel van de woning des bankiers.
Tot dusver had de Amerikaan als vrijgezel slechts eenige
kamers in het «Grand Hotel« bewoond, dit kwam hem
gemakkelijker uit. Thans moest er met rustelooze ijver
gewerkt worden, want vroeg in het voorjaar zou het
huwelijk worden gesloten; zoo had de Amerikaan het
gewild, ofschoon hij niet door liefde tot dien spoed
werd aangedreven
En het kunststuk gelukte, want wat vermogen men-
schenhanden niet, wanneer een man met zulk een door
zicht en geestkracht hen aandrijft en met goud prik
kelt? Nog voor den bepaalden tijd was alles gereed.
Alweer kwam een gapende menigte om het nieuwe
i ti
Voor twintig en meer jaren kon men reeds
lezen, dat eens een reuzenoorlog tusschen En
geland en Rusland moet uitbreken.
Waarop die sombere voorspelling gegrond
is
Wel, overal, waar de Russen hun macht
willen uitbreiden, stuiten zij op Engelschen
tegenstand.
In 1878 bijv, was ’t vooral Engeland, dat
Rusland van de voordeelen der op de Turken
behaalde overwinning beroofde.
Vooral Engeland wist te doen voortduren,
dat de straat van Konstantinopel voor oorlogs
schepen gesloten bleef. Ieder groote mogend
heid mocht één enkel scheepje ter bescherming
zijner Turksche ambassade in den Gouden
Hoorn hebben liggen, doch geen Russische
oorlogsschepen mochten van de Zwarte zee
naar de Middellandsche zee stoomen.
Langzamerhand de Russen werken ge
leidelijk, hoorde men, dat Rusland in de
Zwarte zee een zg. hulpvloot kreeg, welker
schepen de verboden straat passeerden; ein
delijk, verleden jaar, waagde Rusland het, een
echt oorlogsvaartuig door te zenden.
Doch nog op andere plaatsen zijn de beide
grootmachten elkaar genaderd en wel in Per-
zië, in Afganistan en verdere deelen van
Azië.
Van de hoogvlakte van Pamir daalt men
Zuidelijk in de rijke Indische vlakte af, die
aan Engeland toebehoort; naar het Noorden
komt men in Russisch gebied.
stoel aan de universiteit niet te vervullen vóór den
aanvang van het zomerhalfjaar, doch hij wilde zich
deugdelijk voorbereiden, en dit kon hij allerbest doen
in de eenzaamheid van een afgelegen plaatsje, mis
schien wel in Berghausen, zijn geboortestad.
Hij kon zich natuurlijk niet onttrekken aan de fees
telijkheden bij het huwelijk, hoe gaarne hij dit gedaan
had. Zijn leerling zou daarmede tevens afscheid ne
men van het vaderlijk huis en het paste den vertrek -
kenden gouverneur hem daarbij ter zijde te staan.
Bovendien was zijne tegenwoordigheid bij de fees
telijkheden voor hem een proefstuk voor de niet te
vermijden noodzakelijkheid om in en met de wereld te
leven, hoezeer men die ook veracht. Hij was nu ook
kalmer geworden en meer een zwijgend toeschouwer
bij de monsterachtige tragikomedie des levens, ja
’n zwijgend toeschouwer die den lust heeft verloren om de
wereld te helpen verbeteren en zich bedaard terugtrekt
om alleen zijn plichten streng te vervullen.
Elvira had hij niet weer te zien gekregen. Gedu
rende den korten tijd vóór haar huwelijk had zij zoo
veel drukte, dat zij als in een maalstroom voortleefde.
Zij moest maatregelen nemen voor haar uitzet; zij
moest paarden en rijtuigen gaan zien, die Snoward
haar ter beschikking wilde geven; vervolgens moest zij
de meubelen kiezen en op een anderen tijd had zij haar
keuze te doen uit ’n menigte kostbare sieraden. Zij was zoo
druk in de weer, dat zij nauwelijks tot rust kon komen.
Aan die zenuwachtige gejaagdheid moest zij dan ook
het gevoel van leegte toeschrijven, waarvan zij zich
niet kon bevrijden.
Eindelijk kwam de beslissende dag.
Het paleis van baron Von Ellericb was met konink
lijke pracht versierd, die moest dienen om den ge-
behoefde hij zjjn leer- noodigden gasten te bewijzen, dat hier schoonheid en
Een stootkussen, een bufferstaat tusschen de
beide concurrenten is Afganistan.
Reeds in 1839 ’42 kwamen de Engelschen
in de Afgaansche regeeringszaken tusschen-
beide en in 1878’81 ondernamen zij ’n nieuwe
expeditie, waardoor de aanvoerder, generaal
Roberts, den titel verwierf van lord Roberts
van Kandahar. (Dit is een der vier hoofdste
den van Afganistan.) De beschermeling van
Engeland, Abdoerrhaman, werd tot emir van
Kaboel verheven en wist zich de heerschappij
over geheel Afganistan te verzekeren.
Sedert dien tijd is ’t land ten prooi aan de
tegenstrijdige ambities van Engeland en Rus
land en beurtelings domineert een der beide
invloeden.
Ten zuiden van dit land heeft Engeland het
woeste Beloedsjistan bezet en is daarmede de
nabuur van Perzië geworden.
Ook in dit Perzië strijden de beide groote
landen een oeconomischen en diplomatieken
strijd. Thans schijnt de Russische invloed
daar ’t grootst en dezer dagen las men reeds,
dat Russische troepen den sjach van Perzië
hielpen, om hongeropstanden te onderdrukken.
En als ’t eenmaal zoover is, zal de Perzische
vorst spoedig een vasal van Rusland kunnen
genoemd worden.
Verleden week lazen we, dat de onderko
ning van Britsch Indië, lord Curzon, met veel
vertoon, hij wordt door vier oorlogsbodems
geëscorteerd, een reis naar Perzië maakte.
Met welk doel?
Terwijl Engeland tot nu toe tevergeefs door
de hulp van Japan de Russen uit Mantsjoerije
tracht te verdrijven, is er thans weer een an
dere landstreek, waar men met belangstelling
den loop der zaken volgt.
Dit land is Tibet.
Het is een hoogland, vanwaar groote rivie
ren naar Indië en China stroomen, liggende
tusschen de hoogste gebergten der wereld,
tusschen Himalaya, Karakoroem en Kwen-lun.
Men heeft er onherbergzame steppen met
zoutmeren en op andere plaatsen streken, die
meer afwisseling bieden. Reusachtige lengte-
dalen liggen 5000 Meter boven den zeespiegel.
Ongeveer zes millioen inwoners zijn ver
spreid over een vrij groote oppervlakte. Plaat
sen, hooger gelegen dan de top van den
Mont-Blanc, zijn, ’t geheele jaar door, bewoond.
Als een ontzagwekkende verschijning ver
heft zich de Dapsang heerlijke verschij-
nomen. Toen bleef de overste in een versterkt
kamp op Tibetaansch gebied.
Thans heet ’t, dat een andere kleine Indi
sche expeditie in Tibet was doorgedrongen
en door de Tibetanen werd vernietigd.
En daarom is dus thans ’t legertje van 3000
Britsch-Indiërs op weg.
Weet Engeland Tibet onder zijn invloed te
brengen, dan heeft ’t een groot nieuw gebied
verworven.
Neemt men hierbij in aanmerking, dat En
geland groote handelsbelangen heeft in het
gebied van den Yangtse-Kiang en dat deze
rivier tot ver in Tibet reikt, dan zal men be
grijpen, waarom Engeland juist Tibet wil
binnendringen.
Maar
De minister van buitenlandsche zaken te
Lhassa, de tweede lama, heet Dorschijew en
is een Aziatisch Rus, die nog Russisch onder
daan is. Hij was ’t, die met een Tibetaansch
gezantschap naar Sint-Petersburg toog met
geschenken van den Dalai-Lama voor Vadertje.
En Vadertje Nicolaas zorgde, dat nog rijkere
geschenken terug gingen.
Reeds toen gingen er geruchten, alsof Tibet
zich onder bescherming wilde stellen van Rus
land, om verlost te worden van Chineesch
geweld.
En dezer dagen kwam ’t groote Keulsche
blad, de «Kölnische Zeitung* met een telegram
uit Petersburg, waarin sprake is van een ge
heim verdrag tusschen Tibet en Rusland. De
Chineesche gezant moet uit Lhassa vertrokken
zijn. Men zou daaruit opmaken, dat Rusland
thans de suzerein van Tibet is. Voor ’n jaar
reeds meldde ’t zelfde Keulsche blad, dat het
verdrag tusschen Rusland, China en Tibet de
volgende punten bevatte: 1. China droeg zijn
rechten op Tibet aan Rusland over2. Rus
land zou aan China de onschendbaarheid zijner
andere provinciën waarborgen3. Rusland mag
in geval van oorlog tusschenbeide komen; 4.
Rusland zou Tibet beheeren5. China kan er
consulaten oprichten; 6. Rusland zou de Chi
neesche onderdanen in Tibet beschermen.
Als er van dit verdrag ook maar de helft
waar is, steekt Engeland zich, dunkt ons, met
zijn 3000 man in een wespennest.
Enfin, de waarheid zal wel eens aan ’t licht
komen in deze kwestie tusschen de twee groote
concurrenten Rusland en Engeland.
ning) tusschen de andere bergen tot een hoog
te van ruim 8600 meter; slechts een enkele
top van ’t Himalaya-gebergte is nog een paar
honderd meter hooger.
De bewoners leven liefst geheel afgeschei
den van de overige wereld en vinden hun be
staan door veeteelt en weverij.
De regeering is een soort priesterheerschap
pij. De dalaï-lama of opperpriester te Lhassa
góden verblijf) wordt als de vleeschge wor
den godheid aanbeden.
De keizer van China benoemt een regent
naar dezen opperpriester en Chineesche gene
raals heeten aan ’t hoofd der legers te staan.
Enkele reizigers hebben getracht door te
dringen in dit geheimzinnig priesterrijk, waar
een oeroude wijsheids-godsdienst bestaat en
de lama’s (priesters) de oude wijsheden angst
vallig bewaren.
Sedert 60 jaren is geen Europeaan in Lhas
sa doorgedrongen en dat 't ook bijna onmo
gelijk is, konden we verleden jaar lezen en
zien uit de beschrijving der lijdensgeschiede
nis van den koenen Scandinaviër Sven Hedin,
die de stad ook trachtte te bereiken.
In 1760 bestond te Lhassa een kleine missie
(zending) van Capucijner paters; de reisbeschrij
ving van een der paters is echter slechts on
volledig bewaard gebleven.
In 1811 werd Lhassa bezocht door den Brit
Manning, in 1846 door twee Fransche missio
narissen Hué en Gabet. Zij waren de laatsten.
Behalve Sven Hedin, zijn ook Landor, Prshe-
walsky, Koslow en Robarowski vergeefs op
reis geweest.
Toch hebben verschillende Aziaten, die on
derdanen waren en in dienst van Rusland of
Engeland stonden, doordat zij aanhangers van
den Lama-godsdienst werden en tot hetzelfde
volk als de Tibetanen behoorden, reisverhalen
en beschrijvingen gegeven, die gedeeltelijk den
sluier, die over ’t geheimzinnig land ligt, op
hieven.
Nu zijn Engelsch-Indische, Chineesche en
Tibetaansche beambten eens bijeen geweest
op Tibetaansch gebied, om handels- en grens
kwesties te regelen. Doch er was nog een
nieuwe bijeenkomst noodig. De Engelschen
kozen daartoe overste Younghusband tot chef
der Indische commissie. De mannen van Ti
bet verschenen echter niet op de vergaderplaats;
zij vonden, dat de Engelsche commissieleden
een te sterk militair escorte hadden medege-
raws- en immfflBLiii
OU R A MT.