MET VALSCHE PAPIEREN.
SIEL'WS- ES 0MHBUI
I
No. 30.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Uit de Raadszaal.
FEUILLETON.
t
1
L
III.
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
omtrent de wegen die wij moeten inslaan. Wat de
»King Richard? betreft, ik verzeker u. dat dit schip nog
evenals vroeger zijn reizen tusschen Sidney en Londen
doet en nooit schipbreuk heeft geleden. James Gray
wilde met dat schip naar het buitenland vluchten, en
nog op dit oogenblik wenschte ik dat het hem gelukt
ware. Maar hij gebruikte niet de noodige voorzichtig
heid, hij nam zijn vrouw en zijn dochter miss Jane
mede. Dit moest de aandacht wel trekken en was
daarom een bepaalde fout. Het was niet anders te
verwachten: hij werd gevat nog voor het schip de
monding van de Theems bereikt had. Zijn ongelukkige
vrouw zocht den dood in de golven. Ge zult vragen,
hoe het gerucht van den schipbreuk in de wereld
kwam. Het antwoord hierop is eenvoudig. Ik zelf
verzon het verhaal van de schipbreuk der «King Ri
chard., en wel om de meest humane redenen. Toen
ik eenmaal de zaak van James Gray op mij “had geno
men, begreep ik dat vader en dochter elkander niet
mochten wederzien. Het was voor mij een moeielijk
oogenblik, toen ik de schoons miss Jane en haar
tante moest mededeelen, dat de»King Richard, gestrand
was en haar vader en moeder den dood in de golven
hadden gevonden. Het gelukte mij de dames over te
halen om op reis te gaan. Zij bezochten Frankrijk,
Italië en Duitschland, en het was mijn voornemen er
op aan te dringen, dat de dames eerst na jaren weder
in Engeland zouden terugkeeren. Mijnheer von Berghaupt
door uw huwelijk met miss Jane Gray geloof ik dat de
zaak voor mij veranderd is.«
6.
«Gij zijt ontroerd, mijnheer Von Berghaupt, en dat
vind ik zeer natuurlijk. Doch nu gevoel ik eerst
recht, hoe ongelukkig het is, dat ik niet vooraf kennis
heb gekregen van uw huwelijk. Ge zoudt uit een
droom geschud zijn en ge zoudt dien droom spoedig
vergeten hebben. Al bemindet ge miss Jane tot waan
zinnig wordens toe, al dacht ge nog zoo edel, al is
uw wereldbeschouwing nog zoo ruim van opvatting,
al ziet ge nog zoo minachtend neder op de bekrompen
heid der menschen, het zal u toch niet onverschillig
zijn of ge al dan niet de schoonzoon zijt van mijn
cliënt James Gray, wiens proces zooveel opzien baarde
en zoo ongelukkig voor hem afliep. Er zijn-zaken, waar
men zich niet boven verheffen kan, waar men eenvoudig
voor staat.
Bij deze documenten vindt ge brieven van mijn
cliënt, waarin hij het vertrouwen uitspreekt, dat hij
tot deportatie zal veroordeeld worden. De kroon-getui-
gen waren echter onwankelbaar en het vonnis luidde:
»De doodstraf door middel van een strop.»
Koert werd doodsbleek. Hij liet zich op een stoel
neerzinken en staarde den ontzettenden man wezenloos
VERGADERING van den Gemeenteraad
van Wymbritseradeel, op Zaterdag, den 9
April 1904, ’s voormiddags te 101/, uur.
Tegenwoordig zijn 12 leden, afwezig met kennis
geving de heeren A. H. Tromp en Wesselius, zonder
kennisgeving de heer Visser.
Voorzitter de heer M. H. Tromp, Burgemeester.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Punten van behandeling
1. Notulen van den 20 Februari 1904.
Na lezing door den Secretaris, worden deze notulen
onveranderd vastgesteld.
2. Ingekomen stukken en mededeelingen.
De Secretaris doet mededeeling van
a. Verslag van hetgeen met betrekking tot verbe
tering der volkshuisvesting in deze gemeente is verricht,
over het tijdvak van 1 Aug. 1902 tot en met 31 Dec.
1903, ingezonden door B. en W.
b. Verslag betreffende den gezondheidstoestand van
den veestapel in deze gemeente over 1903, ingezonden
door den heer W. van Staa, districts-veearts
c. Schrijven van M. P. de Jong te Woudsend, hou
dende dankbetuiging voor de verhooging zijner jaar
wedde als brugwachter aldaar;
d. Besluit van Ged. Staten, houdende goedkeuring
van de raadsbesluiten tot versterking der post voor
onvoorziene uitgaven en tot af- en overschrijving van
posten van uitgaaf der begrooting voor 1903
e. Alsvoren, goedkeurende het primitief kohier van
hondenbelasting, dienst 1904
f. Alsvoren, waarbij wordt goedgekeurd het primi
tief kohier van Hoofdelijken Omslag, dienst 1904
g. Schrijven van de heeren D. Volkers en H. J. de
Ruiter, daarbij berichtende dat zij hunne benoeming
tot leden van het stembureau aannemen
h. Alsvoren van den heer T. Koopmans, waarbij
hij zijne benoeming tot boekhouder bij de armvoogdij
van Oppenhuizen en Uitwellingerga aanneemt
i. Alsvoren van den heer D. J. Reijenga te Heeg,
dat hij zijne benoeming tot Armvoogd aanneemt
j. Alsvoren van den heer L. Larooij te Tirns, dat hij
zijne benoeming tot onderwijzer aldaar aanneemt
k. Alsvoren van G. B, v. Brug te Lemmer, dat hij
zijne benoeming tot pontyeerwachter te Uitwellinger-
ga aanneemt
l. Resolutie van Ged. Staten, geleidende het Kon.
besluit, waarbij het wettelijk maximum aantal ver
gunningen tot verkoop van sterken drank in het klein
is verlaagd van 30 op 25;
m. De door hh. Commissarissen der Mac-Adamweg
Sneek—Bolsward ingezonden rekening van dien weg
over 1903, aanwijzende een batig saldo van f 1036.88s;
n. De door de Gezondheids-com missie ingezonden
rekening en verantwoording over 1903;
o. Proces-verbaal der door B. en W. gehouden
kasverificatie bij den gemeente-ontvanger, waarbij
boeken en kas in orde zijn bevonden.
Op voorstel van den Voorzitter worden bovengenoem
de ingekomen stukken alle voor kennisgeving aangeno
men.
3. Vaststelling van de bouw- en bewonings-verorde-
feit; dat zou mijn taak veel lichter gemaakt hebben.
Allerminst kon ik echter verwachten, dat ge volslagen
onbekend waart met het proces van James Gray. Dat
is hard voor mij en voor u, maar wij zijn mannen. Voor
uw echtgenoote en haar tante durfde ik zonder gewetens
bezwaar het geheele proces geheim houden, en ik
geloof mij daardoor verdienstelijk gemaakt te hebben,
te meer daar ik slechts met moeite gedaan kon krijgen,
dat do dames niet als getuige werden opgeroepen.
Tegenover u, den mannelijken rechtverkrijgende van
mijn cliënt, mocht ik niet zoo handelen. Ik moest aan u
rekenschap geven en hiermede voldoe ik aan dien plicht.
Zie deze documenten in, onderzoek ze en laten wij er
verder over spreken als ge wat kalmer zijt geworden..
Het begon in Koert’s hoofd te duizelen. Als in een
droom zag hij, hoe mijnheer Morris de akten vluchtig
telde, zijn hoed greep en voor heden afscheid wilde
nemen.
«Blijf hier, mijnheer! ik bid u,« sprak Koert met beven
de stem, «zeg mij alles!*
Mijnheer Morris maakte een buiging.
«Goed bezien, mijnheer Von Berghaupt, is mijn taak
eigenlijk afgeloopen. Ik geloof niet, dat bij deze akten
nog eenige opheldering noodig is; mocht dit echter
toch het geval zijn, dan ben ik tot uw dienst. Het
doet mij leed, mijnheer, dat ik u met deze onaange
name zaak heb moeten bekend maken, doch ge zult
el begrijpen, dat ik dit niet mocht nalaten, nu miss
Jane uwe echtgenoote is geworden. Er blijft mij nog
over u mede te deelen, dat James Gray weinige uren
voor miin vertrek uit Londen ter dood is e-ebracht. Hii
ning.
De Voorzitter zegt, dat deze verordening reeds in
behandeling is geweest bij de Gezondheidscommissie,
terwijl in de vorige vergadering werd besloten, de
concept-verordening te stellen in handen van eene com
missie, ten fine van rapport.
De commissie, bestaande uit de heeren Okma, Wes
selius etpOppedijk, brengt bij monde van eerstgenoemde
rapport uit en stelt voor, de verordening met een paar
kleine wijzigingen vast te stellen en ter goedkeuring
aan hh. Ged. Staten toe te zenden.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt
conform de conclusie der commissie besloten.
4. Adres van het Hoofd der School te Goënga om
eervol ontslag.
Adressant, de heer C. van der Veer, verzoekt wegens
zijne benoeming tot hoofd der school te Nijehorne
eervol ontslag uit zijne tegenwoordige betrekking te
gen 1 Mei a s.
B. en W. stellen voor aan het verzoek te voldoen en
adressant met ingang van 1 Mei a. s. eervol ontslag
te verleenen.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt con
form besloten.
5. Adres van het boofd der school te Gaastmeer
om overplaatsing naar Goënga.
Adressant, de heer C. Faas, vraagt overplaatsing om
reden te Goënga het aantal leerlingen beduidend groo-
ter, de school en het schoolhuis beter ingericht en het
dorp voor studie beter gelegen is, doordat het op slechts
een uur afstand van Sneek ligt.
B. en W. stellen, na ingewonnen advies van den
schoolopziener, voor aan het verzoek van adressant te
voldoen en hem met 1 Mei naar Goënga te verplaat
sen’.
De heer Ages betreurt het, dat Gaastmeer nu zoo’n
degelijk onderwijzer verliest, doch is er niet tegen het
verzoek in te willigen.
Zonder hoófdelijke stemming wordt conform het
voorstel van B. en W. besloten.
6. Adres van mej. M. L. A. Bloemen e. a. betref
fende verharding van gedeelten van «de Eeuwige Laan*
onder Loënga.
In de vorige vergadering werd reeds medegedeeld
dat adressanten bereid zijn f 275 in de kosten bij te
dragen, indien de gemeente de weg in onderhoud en
beheer wil overnemen, terwijl de kosten van verhar
ding der genoemde weg, over eene lengte van p. m.
680 meter, door den gemeente-opzichter werden ge
raamd op f 600.
Ook is nog een adres ingekomen van den heer J.
Leenstra te Loënga, die de weg wil verharden indien
de gemeente hem boven de door adressanten aangebo
den som van f 275, nog f 175 wil vergoeden.
B. en W. stellen voor afwijzend op de adressen te
beschikken, onder mededeeling dat de gemeente bedoel
de weg in onderhoud en beheer wil overnemen, indien
adressanten bereid zijn op hunne kosten den weg te
besintelen ter breedte van 2 meter en ter dikte van
15 cM.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt
conform besloten.
7. Adres van het Bestuur van het Muziekkorps te
Heeg, om de o. 1. school aldaar voor het houden van
oefeningen te mogen gebruiken.
en hoofdelijke stemming wordt
13. Af-en overschrijvingen van posten der gemeen-
te-begrooting, dienst 1903.
Sedert de laatst voorgestelde af- en overschrijving
zijn nog enkele nota’s ingekomen en is ’t noodig nog
maals enkele posten te versterken, gezamenlijk tot een
bedrag van f 156,98*, te bestrijden uit den post voor on-
Gedurende het verbouwen der christelijke school,
waarin thans de repetitiën worden gehouden, verzoekt
het bestuur bovengenoemd voor datzelfde doel de o. 1.
school te gebruiken.
Het hoofd der o. 1. school te Heeg adviseert dat er
geen bezwaar bestaat het verzoek toe te staan, mits
na elke oefening het lokaal weer in denzelfden toe
stand wordt gebracht en voor eigen vuur en licht
worde zorg gedragen en aan de schoonmaakster van
het lokaal een som ineens van f 2.50 wordt afgestaan.
B. en W. stellen voor het verzoek op deze voor
waarden toe te staan en de repetitieavond te bepalen
op Donderdag.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt
conform besloten.
8. Adres, houdende verzoek de buurtschap «Mas
tenbroek» onder Scharnegoutum in het tonnenstelsel
op te nemen.
Bedoelde buurt bestaat thans uit 10 gezinnen doch
staat met Mei a. s. weer met 2, waaronder eene bak
kerij, vermeerderd te worden. Waar deze buutt al
vrij bevolkt is, achten belanghebbenden ’t, tevens uit
een gezondheidsoogpunt, wenschelijk het tonnenstelsel
in te voeren.
’t Rapport van den gemeente-opzichter luidt, dat
invoering van het tonnenstelsel en het weghalen van
asch aldaar nu bepaald niet onnoodig kan worden ge
acht, doch waar de pachter der dorpsreiniging van
Scharnegoutum eene wekelijksche tegemoetkoming van
50 cent verlangt, indien hij ook bedoelde buurt moet
bedienen, stelt de gemeente-opzichter voor bij de eerst
volgende verpachting der aschbelt te Scharnegoutum,
aan het verzoek van adressanten te voldoen.
B. en W. stellen voor, aangezien bedoelde verpach
ting eerst in .1906 zal plaats hebben, thans het
verzoek in te willigen.
Na nog eenige discussie, of de belooning van 50 cent
al dan niet te hoog is, wordt zonder hoofdelijke stem
ming besloten aan het verzoek te voldoen.
9. Voorstel van Burgemeester en Wethouders, be
treffende uitvoering van het gewijzigd art. 149 der
Gemeentewet.
Burg, en Weth. stellen voor het aantal ambtenaren
van den Burgerlijken Stand voorloopig te bepalen op
4, bijgestaan door 2 klerken ter Secretarie. Een zou
belast kunnen wordeij met het aanleggen en bewaren
der registers voor aangiften van geboorten en overlij
den, één met huwelijksaangiften en -afkondigingen
en 2 met het voltrekken van huwelijken en werkzaam
heden betreffende echtscheidingen. Alle thans daar
voor gebruikt wordende lokalen in het gemeentehuis
kunnen daarvoor beschikbaar worden gesteld, terwijl
«le bureau-uren voor aangiften van geboorten zouden
kunnen worden bepaald iederen werkdag ’s morgens
van 9 12’/, en ’s namiddags van 3—6 uur, terwijl
op Zon- en feestdagen, na kennisgeving de ambtenaar
’s middags van 12—121/, uur aanwezig zal zijn. De
bureau-uren voor huwelijksaangiften wenscht men te
bepalen eiken werkdag ’s morgens van 1012*/, uur
en gedurende de maanden April, Mei en Juni boven
dien van 2—4 uur.
B. en W. adviseeren als jaarwedde uit te trekken
voor de ambtenaren, belast met geboorten en overlijden
f 250, huwelijken f 50,en voor alle andere werk
zaamheden f 50,
Het aantal geboorten bedroeg in de laatste jaren ge-
middeld 356, overledenen 181 en huwelijken 100.
De nieuwe regeling zou in werking kunnen treden
op 1 Juli e. k.
De heeren Oppedijk en Okma wenschen de behande
ling dezer zaak tot eene volgende vergadering uit te
stellen, ’t betreft eene nieuwe nog al ingrijpende rege
ling, waarover men zoo maar niet direct een goed oor
deel heeft.
De Voorzitter is niet tegen uitstel doch wijst er op
dat Ged. Staten het advies van den Raad gaarne voor
I Mei verwachten; hieraan zou kunnen worden voldaan
indien over 14 dagen weder eene vergadering werd ge
houden. Ook zou aan ieder der leden alsdan een exempl.
van het desbetreffende Staatsblad kunnen worden uit
gereikt.
Hiertegen geene bedenkingen bestaande, wordt met
II tegen 1 stem, die van den heer Feenstra, besloten,
de behandeling van dit punt 14 dagen uit te stellen.
10. Voorstel tot aankoop van een opslagplaats te
Nijezijl, van het Bestuur van het Waterschap de «Scher-
wolder- en Morra Hemmen»,
Door het bestuur van dit Waterschap werd ten vori-
gen jare de vraag gedaan of de gemeente bereid was de
als opslagplaats voor bazalt en grind gebruikt worden
de grond te Nijezijl te huren, waarop toen geantwoord
werd dat de gemeente de voorkeur gaf aankoop. Thans
is genoemd Waterschapsbestuur door ingelanden ge
rechtigd bedoelde opslagplaats, ter grootte van 3 are
90 centiare, tegen eene koopsom van f 390 aan de ge
meente in koop af te staan, indien de kosten van over
dracht door de gemeente worden gedragen.
Burg, en Weth. stellen voor, behoudens goedkeuring
van Ged, Staten, tot aankoop der opslagplaats onder de
gestelde voorwaarden over te gaan.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt con
form besloten.
11. Benoeming van een boekhouder bij de armvoog
dij te Oppenhuizen en Uitwellingerga.
Wegens het overlijden van den heer T. Koopmans
worden door heeren armvoogden ter benoeming eener
boekhouder aanbevolen de heeren Johs van der Schaaf
en H. Kuiper, terwijl door Burg, en Weth. hieraan zijn
toegevoegd de heeren A. Brandsma en G. de Jong.
Uit de gehouden stemming blijkt dat de heer G. de
Jong is benoemd met 11 stemmen, terwijl de heer
Brandsma 1 stem verkreeg.
12. Adres van P. L. Hijlarides te Oosthem om een
plekje grond van de gemeente in koop te mogen ont
vangen.
Adressant is door aankoop eigenaar geworden van
een 2-tal huizen aan de vaart te Oosthem. Door aan-
demping en aanslipping is ongeveer 72 centiare gemeen
tegrond aan zijne woningen toegevoegd welke hij gene
gen is aan te koopen voor f 5,
Burg, en Weth. stellen voor aan het verzoek van
adressant te voldoen.
Zonder discussie
conform besloten.
Hij was een goed vader voor zijn kind en zou zeker
een waardig lid der maatschappij gebleven zijn als hij
niet in zulke moeielijke omstandigheden was gekomen.
Hij werd waanzinnig, toen hij zag dat zijn ondergang
nabij was, en in zijn waanzin pleegde hij den moord.
Ik waag het niet, den moord, op twee menschen ge
pleegd, te verontschuldigen; neen het vergoten bloed
moest gewroken worden, maar dat behoeft ons niet
terug te houden om met nog meer ijver zijne deugden
op te sporen en te prijzen, te zwaarder de misdaad was,
die hij beging. De schuld werd geboet, en ik geloof
dat wij ons met de nagedachtenis van James Gray kun
nen verzoenen.*
Koert verzamelde zijne gedachten en stond op. Hij
liep in de kamer heen en weer en scheen tot kalmte
te komen. Toen bleef hij voor den advocaat staan en
staarde in zijn zeegroene oogen, wier diepte onpeilbaar
was.
«Ge zult wel kunnen begrijpen, dat ik in mijn ge
moedsgesteldheid op dit oogenblik niet in staat ben om
mij rekenschap te geven van den indruk der monster
achtige mededeelingen, die u mij gedaan hebt. Bij mij
staat echter vast, dat uwe beweringen, ondanks die
documenten en ondanks «The Times*, onmogelijk waar
heid kunnen bevatten, mijnheer de advocaat! De vader
van mijn vrouw was een geëerd koopman: hij genoot
het vertrouwen van verschillende staten, die hem tot
hun consul benoemden; ik heb de benoemings-akten ge
zien. Hij verloor met zijn vrouw het leven bij de
schipbreuk der «King Richard.*
Morris ernstig, «het is voor mij een gewetenszaak u
niet opzettelijk op een dwaalweg te laten gaan. Voor
ons eigen bestwil is het plicht, de feiten stout in het
gelaat te zien, ware het alleen om elkander te verstaan
ring den dood tegemoet als een dapper man; zijn laat
ste woorden golden zijn kind. Laten wij rechtvaardig
zijn, mijnheer Von Berghaupt; wij eeren ons zelve,
als wij erkennen dat hij ook zijn deugden gehad heeft.
naarstalent gegeven en met de uitwerking daarvan kon
hij tevreden zijn. Zijn tegenstander was ontwapend
en voor het oogenblik althans buiten staat om nog in
verzet te komen. Met zelfvoldoening zag hij dat hij
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/» cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
'ill
aan. Met een trek van medelijden op het ernstige
gelaat vervolgde deze:
«Ik heb mij zeer vergist, toen ik geloofde dat ge
kalm zoudt zijn bij het vernemen van het voldongen
i
j
SNEEKER COURANT.
«Miinheer Von Herirhaiint.* antwoordde miinheer