ft
MIMS- BJ IWMfflEBLA»
ONDER DE SLACHTOFFERS.
IM Sfflü i MSHIMJ.
1
J
I i
J
Woensdag 17 Augustus 1804.
No. 68
59e Jaargang.
FEUILLETON.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Een vreugde-moment in Rusland.
r
I
V 1
Velen zullen dit hopen.
i
Doch boven alles blijft toch
I
Reparatie der schepen was dus
ont-
it
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
Stoppelknollen en spurrie als
veevoeder.
1
Nieuwsgierig keek mrs. Holters door het venster van
hare op de achtste verdieping van een der ontzettend
hooge gebouwen van Chicago gelegen woning naar be
néden op straat.
Is er iets gebeurd? vroeg mrs. Beeler, hare
vriendin, die bij haar op bezoek was.
Ik weet het niet het schijnt mij wel zoo toe.
Er heerscht eene eigenaardige onrust op straat,
zooals meer bij eene bijzondere gebeurtenis wordt op
gemerkt.
Neem toch den tooneelkijker! ried mrs. Beeler
aan, die naast haar kwam staan.
Dien heeft mijn man meegenomen.
Ah hij is in den schouwburg?
Ja. Hij wilde de nieuwe pantomime in den
Iroquoisschouwburg eens zien. Hij heeft zich zoo over
werkt, de arme Willy, en zijne zenuwen zijn zoo ver
slapt, dat hij noodzakelijk watafleiding moet hebben.
Ben je er ook al eens geweest?
Nog niet.
Ik eenige dagen geleden een prachtig gebouw
beste mrs. Holters. Jammer, dat men nog niet geheel
klaar is.
Mrs. Holters opende het venster.
Er moet werkelijk iets gebeurd zijn, zei ze
hoofdschuddend. Het verkeer is wel is waar den
ganschen dag druk, maar kjjk toch eens, hoe alles nu
hij. Bij de honderden van lijken kunt u tot morgen
staan zonder hem te vinden. Het is beter morgen
te gaan naar de plaats, waar de lijken tentoongesteld
worden. En wie weet misschien is mr. Holters
onder de geredden en reeds lang thuis, zeer bezorgd
over u
Dit laatste werkte overtuigend. De jonge vrouw
klemde zich aan een laatsten stroohalm vast. Nog
eens drongen de twee door de golvende menigte; meer
dood dan levend bereikte Jenny hare woning. Ver-
geefsche hoopHaar Willy was niet thuisgekomen 1
Met een luiden gil viel de ongelukkige in de armen
der nog aanwezige vriendin. Bange, pijnlijke uren
volgden. Mrs. Beeler moest de wanhopige eindelijk
verlaten. De kinderen sliepen reeds in hunne bedjes.
Jenny was alleen, alleen met hare namelooze smart.
Een schellen aan de voordeur deed haar opschrikken.
Een hevige blos kleurde plotseling haar gelaat. Zou
hij toch nog komen Neen, ze waagde het nauwelijks
die gedachte vast te houden. Zeker bracht men haar
het bericht van zijn dood.
Buiten stond de portier en overhandigde haar een
briefje. Een jongen had het zoo pas voor haar afge
geven, berichtte hij. Er was haast bij, had de knaap
gezegd.
Werktuigelijk dankte Jenny en drukte den over
brenger van de boodschap een geldstuk in de hand,
waarop deze zich verwijderde met alle haast van een
Amerikaan, voor wien tijd geld is.
Het briefje had geen adres. Haastig scheurde Jen
ny het couvert stuk tot hare verbazing zat er een
tweede, kleiner in, dat donker van kleur en ondoor
zichtig was.
Wat beteekent dat?
Jenny schoof den bevenden vinger onder den óver
kwamen.
Dit zijn kwade berichten voor de Russen.
De Japanners zijn nu weer meester ter zee,
terwijl er troepen uit Mantsjoerije naar Port-
Arthur gaan, om die sterkte, ’t koste wat ’t
koste, te nemen.
door elkander krioelt! Gelukkig wordt door de hoogte
het geratel en gedreun dermate verzwakt, dat wij er
niet veel van hooren.
Ja, ja, de hoog gelegen woningen zijn in dit op
zicht werkelijk een zegen.
En hoe prettig kan men op al dat geloop en
gewoel neerzien.
Als van een balkon werkelijk. Toen ik het
vorige jaar met mijn man in New-York was, logeer
den we heelemaal op de achttiende verdieping; daar was
het werkelijk een wonderbaarlijk gezicht, wanneer men
op de menschen en de rijtuigen neerzag. Ze leken
wel dwergen. En eene kalmte
Ze zweeg, want de deur werd plotseling opengewor
pen en zonder vooraf aan te kloppen vloog een jonge
man binnen.
Vergeef me mrs. Holters...
De dame mat den indringer met een toornigen, ver
ontwaardigden blik.
Maar mr. Scott, hoe kunt ge
Hij liet haar niet uitspreken.
Mrs. Holters, de Iroquoisschouwburg
De jonge vrouw bemerkte de strakke uitdrukking
van zijne oogen en het trillen van zijne lippen. Eens
klaps week alle kleur van haar gelaatze begreep,
dat hij de overbrenger van eene jobstijding was.
Wat is er met den schouwburg?
Hij staat in brandstamelde de jonge man ze
nuwachtig. En mr. Holters is er in 1
Mijn man, mijn Willykreunde mrs. Holters.
Om ’s hemels wil, hij is verlorenHij is zeker dood?
vroeg ze sidderend van angst, terwijl ze, zoekende
naar hoed en mantel, in hare verwarring alle moge
lijke dingen opnam en weer wegwierp.
Daarvan weet ik niets maar er moeten vele
dat die alleenheerschappij in handen berust van
een ’t goede willenden, met idealen bezielden,
maar zwakken, naar 't lichaam, maar vooral
naar den geest zwakken Nicolaas III berust; een
vorst, die zich door anderen laat leiden en zich
juist laat beheerschen door de bar-conserva-
tieve partij, die slechts weet van onderdrukking,
van harde russificeering van Finnen en Polen,
van verbanning naar Siberië; die door zijn
streng regiem het nihilisme doet groeien en
bloeien, en die de aanslagen van de fanatieke
bommenwerpers slechts meent te kunnen be
antwoorden met nog strenger ’t oude regiem
door te voeren,
staan de Czaar.
Nu moet men niet denken, dat in Rusland
geen vaste wetten zijn. Ook de Czaar heeft
zich aan wetten en voorschriften gebonden. En
ook de erfopvolging gaat in Rusland, evengoed
als in andere monarchiën, volgens vaste regels.
Het gebruik wil ook, dat er naast den Czaar
ook een Czarewitch, een kroonprins, moet zijn.
Dit was eerst, direct bij de troonsbestijging
van Nicolaas III, zijn oudste broeder, een zwak,
ziekelijk mensch, die na jaren lange ziekte
stierf. Daarna werd de volgende broeder kroon
prins.
Zoo men weet, is Nicolaas met prinses Ali
ce van Hessen gehuwd.
Reeds jaren lang verkeerde men aan het
keizerlijk hof in blijde verwachting, doch vier
malen achtereen kwam er in ’t keizerlijk ge
zin maar een dochter. Daardoor bleven
de broeders van den keizer achtereenvolgens
kroonprins.
Thans is dus, door de geboorte van den
keizerlijken zoon de keizerlijke broeder ontzet
uit zijn kroonprinselijke waardigheid.
Volgens de berichten is de vreugde buiten
gewoon in het Slavische reuzenrijk. Men zou
er nu best bericht van zware Russische ne
derlagen in ’t Verre Oosten kunnen verdragen.
Met meer hoop zullen de Russische legioe
nen ten strijde trekken.
Ook andere verwachtingen bouwt men reeds
op den jeugdigen Czarewitch. De keizerin,
die telkens »maar een meisjeschonk aan haar
gemaal en ’t rijk, en daardoor niet in zoo bui
tengewone achting stond, zal door haar zoon
misschien meer invloed krijgen, en een invloed
ten goede, om den bovendrijvenden conserva
tieven invloed te doen verkeeren in een mil
dere regeeringsgeest.
dooden zijn.
Mrs. Beeler, wees zoo goed bij de kinderen te
blijven en gij, mr. Scott, ga met mij mee!
Met koortsachtige haast vloog de jonge vrouw, ge
volgd door mr. Scott, naar de lift en eenige oogen-
blikken later bevond zij zich met haren geleider op
straat en beiden ijlden als door furiën gedreven naar
den schouwburg, van welken ze nauwelijks tien mi
nuten verwijderd waren.
Jenny Holters was nog in den bloei van het leven;
hoogstens zes-en-twintig jaar oud, mocht ze een be
koorlijke verschijning heeten. Haar echtgenoot, die
eenige jaren meer telde, was koopman en sedert on
geveer zes jaar in Chicago gevestigd. Het echtpaar
had twee kinderen, een jongen van drie en een meisje
van anderhalf jaar. Mr. Scott was een der employe’s
in de zaak van mr. Holters.
De straat voor den schouwburg was door eene on
afzienbare menigte menschen gevuld. Slechts angst
en wanhoop konden iemand de bijna levensgevaarlijke
poging doen wagen om zich door dezen muur van
menschen een weg te banen. Maar Jenny waagde
het en haar onafgebroken geroep, dat haar man een
der schouwburgbezoekers was, bewoog de omstanders
inderdaad haar zooveel ruimte te geven als maar mo
gelijk was.
De ontzettende brand ligt nog te versch in ieders
geheugen dan dat wij hem hier behoeven te schilde
ren het is voldoende te weten, dat de jonge vrouw
na uren van vreeselijke opwinding en angst naar huis
moest terugkeeren zonder zekerheid te hebben omtrent
het lot van haren echtgenoot.
Alleen aan-de overredingskracht van mr. Scott geluk
te het, haar eindelijk tot heengaan te bewegen.
Wat helpt het, hier te blijven, mrs. Holters? vroeg
In sommige streken is het bijna regel, als de rogge
van het land is, dit gereed te maken voor het tweede
gewas, dat dan gewoonlijk uit knollen en spurrie be
staat. En daar het een tweede gewas is, stelt men
zich met een middelmatige opbrengst tevreden en moet
men het soms met nog minder doen. Toch kan men,
dunkt me, ook aan dit stoppelgewas hoogere eischen
stellen en met een weinig overleg en eenige meerdere
uitgaven kan de oogst, dien men ten tweeden male van
het land haalt, grooter zijn. Men zal mij toch moeten
toegeven, dat de knollen en de spurrie bij sommige boe
ren vaak zeer slecht staan. Doch het is niet alleen
noodig de opbrengst te vermeerderen, ook de kwaliteit
van het veevoeder is van het hoogste gewicht. Deze
oefent immers weder invloed uit op het vee. Zoowel
opbrengst als kwaliteit kan ook bij knollen en spurrie
door doelmatige bemesting verbeterd worden.
Ten eerste wijs ik er op, dat knollen en spurrie een
betrekkelijk zeer groote hoeveelheid aan plantenvoed-
sel uit den grond halen. Bij een goede opbrengst
neemt de spurrie per H.A. uit den grond 80 KG. stik
stof, 30 KG. phosphorzuur en 100 KG. kali, terwijl de
knollen den bodemvoorraad verminderen met 50 KG.
Terwijl de bittere, harde, ongelukkige oorlog
in 't Verre Oosten voortduurt en de japanners
misschien nog steeds in hoopvolle, de Russen
in bange afwachting houdt over de vreeselij
ke slagen, die zich afspelen en de nog onzet-
tender, die de spanning der belanghebbenden en
de belangstelling der overige wereld gaande
houden; terwijl verwarde telegrammen ons
langzamerhand een beeld vormen van den zee
strijd, die heeft plaats gehad; terwijl daarover
natuurlijk in Rusland blijde hoop en bange
verwachting om den voorrang streden; onder
wijl gewerd het Russische volk en de geheele
wereld de tijding, dat de Keizerin van Rus
land, de Tzaritza, goed en wel bevallen is van
een kind en dat dit kind een zoon is en
Alexis gedoopt is.
Een zoon, de Czarewitch!
Toen daar in ’t Verre Oosten, op de reede
van Port-Arthur, in ’t begin van den oorlog,
de eerste onverhoedsche aanval der Japansche
torpedobooten plaats had, werd ook het groot
ste en sterkste schip, de Czarewitch, getroffen;
destijds, in Februari, toen men in het keizer
lijk paleis te St. Petersburg reeds de stille hoop
voedde op de komst van een kind, dat zoo vu
rig verlangd werd, de langgewenschte Czare
witch te zullen zijn, werd het trotsche schip
van dien naam vleugellam getroffen.
En verleden week! Juist is de verwachting
in het paleis der Russische hoofdstad het
grootst, als men telegrafisch bericht krijgt van
den uitval der Russische vloot en tegelijk met
’t bericht, dat het herstelde slagschip Czarewitch
beschadigd in een onzijdige haven is aangeko
men, komt ook de tijding: Er is te Sint-Pe-
tersburg den alleenheerscher aller Russen een
zoon geschonken.
Men moet zich eenigszins de vreugde kun
nen voorstellen, die ’t geheele Russische volk
betoont en die natuurlijk ’t allergrootst zal zijn
in ’t keizerlijk gezin-zelve, vooral als moeder
en kind welvarend zijn en blijven.
In Rusland is natuurlijk geen grondwet en
nog minder een parlement, dat met den vorst
volgens die grondwet regeert. In Rusland is
een alleenheerscher, een despoot, die heerscht
over een reuzenrijk; dien men dus de machtigste
aller stervelingen en daarom misschien ook de
gelukkigste zou noemen, g— als men niet wist,
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 27, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
1
Terwijl men in Rusland dus reden tot
vreugde vond, kwamen tegelijk de berichten
uit ’t Oosten.
Als men den stroom van telegrammen sa
menvat, moet men besluiten, dat er hoogstens
2 kruisers te Port-Arthur gebleven zijn met
eenige torpedobooten en de kanonneerbootjes.
Dan schijnen er 10 groote schepen en 8
jagers ontvlucht te zijn. (Er lagen te Port-
Arthur 12 groote schepen.) Van de ontvluch
te jagers zijn er denkelijk 3 verloren, waar
van een, ontmanteld, wederrechtelijk door Ja
pansche jagers uit de Chineesche haven van
Tsjefoe gehaald is.
Dan is de Csarewitch met 3 jagers zwaar
beschadigd te Tsingtau (Duitsch Kiaotschau).
De in Chineesche wateren aanwezige Duit-
sche vloot is dadelijk naar Tsingtau gestoomd
en belet nu de voor de haven zijnde Japan
sche vloot de Russische schepen uit de haven
te halen, zooals met de eene Russische jager
te Tsjefoe gebeurd is. Ook moeten de Duit-
schers de Russen in de haven gevangen hou
den.
Dan zijn er 4 groote Russische schepen en
1 jager bij Shanghai, terwijl een deel der Ja
pansche vloot er vóór ligt.
De vlugste Rus, de vrij kleine (3.200 ton)
Novik, schijnt op weg te zijn om door de
Van Diemenstraat (Zuid-Japan) en 't Oosten
van Japan naar Wladiwostock te varen.
De Port-Arthur-vloot der Russen is uit de
haven gegaan, omdat de zwaarste Japansche
kanonnen de haven en vooral de dokken kon
den bereiken,
onmogelijk.
De Russische schepen, die in de Duitsche
en Chineesche havens liggen, zullen wel
manteld moeten worden, als de Japanners
ze er niet uit trachten te halen.
En of de Novik ooit te Wladiwostock zal
kunnen komen? We twijfelen er aan. Immers,
thans is ook bericht gekomen van een strijd
in de Japansche zee, waar de vloot van Ka-
mimoera, de 3 brutale Russische kruisers (uit
Wladiwostock) in ’t visier kregen.
De Rurik (10,923 ton, 18 mijl loopende en
10 jaren oud) is in den grond geboord, terwijl
de Rossia (12,130 ton, 20 mijl loopende en 8
jaren oud) en de Gromoboi (12,336 ton, 20 mijl
loopende en 5 jaar oud) met zware schade ont-
Tot zoover zijn we thans ingelicht over den
strijd. Maar wat komen er telkens nieuwe
verwikkelingen, die ’t gevaar voor een interna
tionalen oorlog vermeerderen.
Vooreerst bestaat nog de Knight Komman-
der-zaak; naar men weet ’t in den grond boren
van een Engelschen stoorner.
De Russen blijven er bij, dat levensmidde
len, enz. ook contrabande zijn. De Engelschen
zijn daar tegen.
Nu komt hierbij: De wederrechtelijke roof
der Japanners van een ontmantelden Russischen
jager in een Chineesche haven.
En dan: Die Russische schepen in de Duitsch-
Chineesche haven en te Shanghai’.
Het is voor Nederland niet te hopen, dat ’t
aan Russische schepen gelukt onze kolenhaven
Sabang (Atjeh) te bereiken. Dan raken wij
ook nog in dik weer!
i
IURANT
4
1