9-
WK 8JBBB BS M8TMEJ.
ME1WS- BS WIEKTBJTIBBLAD
Hel platteland van Rusland.
1
J
I
Zaterdag 8 April 1905.
No. 28»
h
60e Jaargang.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
1
J
Kantongerecht te Sneek.
J
1
I
I -il
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
1
I
m
heft niet in handen kunnen houden. De onzalige
oorlog, die vooral op den moejik drukt, en de
treurige resultaten daarvan hebben ’t prestige
der regeering en ook dat van den Czaar als
opperste krijgsheer zeer doen dalen, zeer ten
nadeele van de onderdanigheid. O>k wordt
de moejik, evengoed als de arbeiders, door de
revolutionaire propaganda bewerkt.
Geen wonder, dat de actie der «zwarte sot
nia’s», de revolutionaire werking, de oorlog,
die duizenden gezinshoofden verslindt, en nog
zooveel meer, dat dit alles den moejik, den
boer, tot een geestelijken toestand drijft, waarin
hij begint te beseffen, dat hij iets moet doen,
om 't even wat. En daar grondbezit zijn idee
blijft, is ’t best mogelijk, dat het eigenlijke
Rusland zich misschien in den vooravond van een
reusachtige boerenrevolutie bevindt, die in een
«Jacquerie» ontaarden zal, zooals voor 5 eeuwen
in Frankrijk. Want aan belhamels en profeten,
die in troebel water plegen te visschen, zal ’t
niet ontbreken.
De toekomst is niet geruststellend voor ’t
groote rijk en vol gevaren; een enkele schok
kan de beweging op zijn uitgebreidst doen uit
breken. Zulk een schok kan evengoed door
een algemeene mobilisatie als door de terug
komst van ’t ongelukkige Russische leger wor
den teweeggebracht.
Rusland is in sommige opzichten een groot
rijk op leemen voeten.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/» cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
Sommige menschenvrienden hebben er aardig
den slag van, anderen voor de moeiten en de kosten
hunner menschenliefde te laten opkomen.
Vlekken uit marmer verdwijnen door het vol
gende middel daarvoor te gebruiken:
Gelijke deelen gebluschte kalk en pijpaarde worden
in regenwater tot een dikke brij geroerd, die men
vervolgens met een kwastje dik en gelijkmatig op het
marmer strijkt en gedurende twee dagen laat zitten; nu
en dan met water besprenkelen. Laat de brij goed op
drogen, wrijf ze dan meteen zachten doek af en polijst
het marmer met een leeren lap en fijn krijt. Alle vlek
ken zijn verdwenen en het marmer heeft zijn ouden
glans weer terug.
Om kachels voor roesten te bewaren, wanneer
men ze na den winter op zolder zet, doet men het vol
gende:
Neemöcentroode was, 21/, cent terpentijn en 21/, cent
zwartsel. Dat smelt men door elkaar en smeert er de
kachelpijpen met een kwast goed mee in.
Het volgend jaar behoeft ge ze maar uit te poetsen
met een drogen schuier; daarbij zult gij geen last heb
ben van rook of onaangename lucht in keuken of kamer.
j
I
14 E. van N., 26 jaar, fabrieksarbeider te Osinga-
huizen, G. K 31 jaar, P. K., 27 jaar, beiden van boeren
bedrijf te Zandgaast, G. D., 23 jr., schipper, ged. te Broe-
kerhaven, R. H., 22 jaar, schipper, ged. te Amsterdam
en M. H., 20 jaar, schipper, ged. te Amsterdam, we
gens in de gemeente Wymbritseradeel, zich, tusschen
des avonds 10 en des morgens 6 uur, ophouden in een
voor het publiek toegankelijk lokaal van eene tapperij,
zulks gelijktijdig en in vereeniging, ieder eene boete van
f2.— of 1 dag hechtenis.
15 A. C., 35 jaar, winkelier te Folsgare, wegens in
de gem. Wymbritseradeel, in de bebouwde kom van
een dorp, als geleider van een door bonden getrokken
voertuig, hierop plaats hebben of plaats nemen, eene
boete van f 1,of 1 dag hechtenis.
16 P. de B„ 32 jaar, melkrijder te Heeg, wegensin
de provincie Friesland, over een tot den gemeenen
dienst van allen bestemden kunstweg, niet in onder
houd en beheer bij de provincie of het Rijk, melk ver
voeren met een voertuig, waarvan de wielbanden eene
mindere breedte hebben dan 15 c. M. indien de geza
menlijke inhoudsgrootte van de kannen, die worden
vervoerd, meer bedraagt dan 1200 liter, eene boete van
f 5.— of 2 dagen hechtenis.
17 I. S., 18 jr., koopman te Follega, wegens in de
provincie Friesland, tusschen 15 December en 1 Maart,
gebruik maken van een kunstweg, niet in onderhoud
en beheer bij de provincie of het rjjk, met een voertuig
waarvan de wielbanden of velgen niet eene breedte heb
ben van tenminste 10 c. M., bij vervoer van een vracht
van meer dan 500 K. G. zwaar, eene boete van f 5
of 2 dagen hechtenis.
18 K. F., 58 jr., koopman te Sneek, wegens in de
gemeente Sneek, tusschen des middags 12 uur en des
namiddags 8 uur, meet vervoeren, eene boete van
f 2.of 1 dag hechtenis.
19 N. de B., 25 jr., van boerenbedrijf te Hartwerd,
wegens in de gemeente Sneek, tusschen zonsonder- en
opgang, op eene voor den openbaren dienst van allen
bestemde straat rijden met een rijwiel, niet voorzien
van minstens één helder lichtgevende, naar voren uit
stralende lantaarn, eene boete van f 2.of 1 dag
hechtenis.
20 P. de R., 59 jr., koopman te Lemmer, wegens
in de gemeente Wymbritseradeel, tusschen een uur na
zonsondergang en een uur voor zonsopkomst, met een
rijwiel rijden, zonder dat dat rijwiel van een helder
brandende lantaarn voorzien is, eene boete van f 2.
of 1 dag hechtenis.
21 A. P., 30 jr., werkman te Sneek, wegens openba
re dronkenschap, bij 2de herhaling gepleegd, eene hech
tenis van 4 dagen.
22 D. A. D., 41 jr., arbeider te Tirns, idem alsvoren
bij 4de herhaling gepleegd, eene hechtenis van 10 da
gen.
23 P. Z., 59 jr., koopman te Sneek, idem alsvoren,
bij le herhaling gepleegd, eene boete van f 2.of 2 da
gen hechtenis.
24 J. W. V., 50 jr., veehouder te Heeg, wegens open
bare dronkenschap, eene boete van f2.of 2 dagen
hechtenis.
25 D. d. B., 47 jr., werkman te Sneek, idem alsvo
ren, eene boete van f 1.50 of 2 dagen hechtenis.
26 J. K.,20 jr., schippersknecht, zonder bekende
woon- of verblijfplaats, idem alsvoren, eene boete van
f 1.50 of 2 dagen hechtenis.
27 P. F., 40 jr., schipper te Sneek, idem alsvoren,
eene boete van f 1.50 of 2 dagen hechtenis.
28 J. B., 24 jr., sjouwerman te Sneek, idem alsvoren,
eene boete van f 2.— of 2 dagen hechtenis.
29 H. de V., 27 jr., schippersknecht, zonder beken
de woon- of verblijfplaats, idem alsvoren, eene boete
van f 1.50 of 2 dagen hechtenis.
30 J. W., 24 jr., pakhuisknecht te Sneek, idem als
voren, eene boete van f 1.50 of 2 dagen hechtenis.
In de zitting van Woensdag 29 Maart werden de vol
gende vonnissen gewezen:
1 M. K., 29 jr., sjouwerman te Leeuwarden, wegens
bij het opvragen van de plaatsbewijzen, door de
beambte of bediende van den spoorweg, na aankomst
van den trein, op het terrein van den spoorweg niet in
het bezit zijn van een behoorlijk plaatsbewijs, eene boete
van f3.of 2 dagen hechtenis.
2 A. M. K., 70 jr., koopman te Sneek, wegens als
hoofd der onderneming, zonder de vereischte vergun
ning eene inrichting in werking houden, welke gevaar,
schade of hinder kan veroorzaken, en wel eene in
richting, bestemd tot bewaring van beenderen, eene
boete van f 15 of 5 dagen hechtenis.
3 H. C., 66 jr., bierhuishouder te IJlst, wegens het
zonder de vereischte vergunning sterken drank, ten
verkoop in ’t klein, in voorraad hebben, werd vrijge
sproken.
4 J. D., 35 jr., zaadhandelaar te Kimswerd, wegens:
wanneer honden op gronden, waarop men niet bevoegd
is te jagen, wild vervolgen, als actehouder hen niet te
rugroepen of ophalen, eene boete van f 8.of 3 dagen
hechtenis.
5 A. de V., 32 jr., visscher, ged. te Rauwerd, wegens
het bevisschen van eens anders vischwater, zonder voor
zien te zijn van een schriftelijk bewijs van vergunning
van den eigenaar of rechthebbende, eene boete van
f 3.of 2 dagen hechtenis.
6 H. de V., 64 jr., visscher, ged. te Joure, idem
alsvoren, eene boete van f 3.of 2 dagen hechtenis.
7 G. V., 22 jr., visscher te Sneek, idem alsvoren,
eene boete van f 3.of 2 dagen hechtenis.
8 C. G., 64 jr., kermisreiziger ged. te Zaandam, we
gens in de provincie Friesland, zonder vergunning van
Ged. Staten, met een motorboot gebruik maken van eene
vaart, voorkomende op den door Ged. Staten opge-
maakten staat van waterstaatswerken, in onderhoud
en beheer bij die Provincie, waarop van toepassing is
het Reglement van politie op die werken, eene boete
van f7.of 3 dagen hechtenis.
9 J. B., 46 jr., Kapitein van de stoomboot «Nijver
heid I« te Sneek, idem alsvoren, eene boete van f7.
of 3 dagen hechtenis.
10 B. V., 58 jr., schipper ged. te Heeg, wegens in
de gemeente Wymbritseradeel, als schipper, met zijn
vaartuig niet de door de politie aangewezen ligplaats
innemen, eene boete van f 5.of 2 dagen hechtenis.
11 A. v. d. S., 51 jr., schipper, ged. te Heeg, idem
alsvoren, eene boete van f 5.of 2 dagen hechtenis.
12 H.P., 21 jr. en E. v. d. W. 20 jr., beiden scheeps-
timmerknecht te IJlst, wegens in de gemeente IJlst,
zonder daartoe door of vanwege B. en W. te zijn aange
steld, het beroep van baanveger uitoefenen op de pu
blieke vaarten en wateren, werden vrijgesproken.
13 IJ, N., 23 jaar, werkman, W. P. 30 jaar, mees
terknecht, L. V., 36 jaar, werkman, J. 0., 24 jaar,
koopman, G. W., 19 jaar, werkman, S. H. 20 jaar,
schippersknecht, allen te IJlst, idem alsvoren, werden
eveneens vrijgesproken.
Het lijkt eigenlijk dwaas, in Rusland apart
van ’t platteland te spreken, omdat in dit
groote rijk bijna alles platteland is. Terwijl in
West-Europa de stedelijke bevolking in tal
rijkheid de plattelandsbevolking nabijkomt, of
zelfs overtreft de Engelsche staatsman
John Morley zegt, dat 70 °/o ^er Engelschen
in de steden wonen is in ’t Czarenrijk slechts
een klein gedeelte in de steden woonachtig;
de boeren vormen er verreweg de meerder
heid. Doch doordat de moejik een echt Sla
vische natuur heeft, weinig ontwikkeld is en
zeer afhankelijk, telt hij niet zoo hard mee. Het
betrekkelijk kleine getal intellectueelen doet
meer van zich spreken, heeft meer te zeggen. En
dan heeft men in Rusland de fabrieksbevolking;
en verder de Polen, de Finnen, de Kaukasi-
sche rassen, de belijders van Mahomed’s leer,
enz. En boven dat alles staat de bureaucratie
en de adel en er mee vermengd, maar deels
er boven staande, vindt men de popen en ver
boven alles de hofkliek en de hooge regee-
ringsmannen, die den Czaar leiden.
Dat ’t niet gemakkelijk is, zich van de be
wegingen, die sinds lang het groote Rusland
verontrusten, een behoorlijk denkbeeld te vor
men, zal ieder begrijpen. We hebben reeds
voor eenige weken hierover iets bijeenvergaard
en willen thans nog even, aan de hand van
Ignotus in de «Nieuwe Crt.«, 't zelfde onderwerp
aanroeren,
De volksbeweging in Rusland is zeer uit-
eenloopend in haar oorzaken, al is ontevre
denheid over den toestand de hoofdreden; de
bewegingen van de plattelanders en die der ar
beiders zijn ongelijk, terwijl de woelingen in den
Kaukasus, in Rusland en in Polen een ver
schillend genesis hebben. Zelfs gelijken de
woelingen in de verschillende deelen van Kau-
kasië niet op elkaar. Daar hebt ge de woe
lingen tusschen Mahomedanen en Armeniërs
te Bakoe, Eriwan en Elisa we tpol, waarvan be
kend is, dat de eersten door agents-provoca-
teurs der regeering zijn opgezet; hierdoor wil
de de regeering de christelijke Armeniërs, die
pas van hun kerkelijke goederen beroofd zijn,
verdeemoedigen.
Anders is ’t gesteld met deelen van Trans-
Kaukasië (ten zuiden van den Kaukasus), vooral
in ’t district Koetaïs, waar een formeele op
stand uitbrak; twee factoren werkten hiertoe
mee: de haat tegen de Russische ambtenaren,
die daar als in een wingewest huishielden, en
de bijzondere verhouding, waarin zich de Goe-
rische landbouwers van dit gebied tegenover
de landheeren en de popen bevinden. De
meesten dezer boeren bezitten geen grond en
moeten dezen van de landheeren of van den fis
cus huren; hierbij komen nog gebruiken voor
uit den tijd der lijfeigenschap. Behalve de pacht
prijs moet de landheer nog een belasting ont
vangen en ook 1/3 tot 1/5 van den oogst, welk
deel de pachter op een aangewezen plaats
moet brengen. De bosschen en weiden be-
hooren zoowat alle aan de landheeren. Ook de
verhouding der boeren tot de popen is merk
waardig. Behalve de betaling van de be
diening der parochie, moet de boer een soort
van tiendrecht, z.g. kerkegelden betalen en
dan nog giften in natura.
Twee jaar geleden verlangden de boeren een
verlaging der pachtprijzen en de afschaffing
van sommige vernederende en drukkende ge
bruiken. Toen dit niet mocht, werd ook met
’t vervullen der pachtvoorwaarden gestaakt en
verder ook tot de ambtenaren en popen deze
staking uitgebreid. Sedert bijna tweejaren is
geen civiele zaak voor den vrederechter ge
weest; uit ouderen der gemeente samengestelde
raden beslechtten alle geschillen en spraken
de vonnissen uit, die door ieder geëerbiedigd
werden. Wanneer een pope, die zijn tiende-
penning of zijn portie in natura niet ontvan
gen had, zijn assistentie weigerde bij een trou
werij of begrafenis, deed men ’t zonder pope;
de trouwlustigen werden in ’t bijzijn der ver
zamelde gemeente tot man en vrouw verklaard;
ook de, begrafenissen werden zonder pope heel
plechtig gehouden. In de laatste tijden is ook
de politieke ontevredenheid scherper geworden,
vooral door de domme en krasse maatregelen
van den pas afgetreden gouverneur prins Go
litsin. Het in Rusland heerschend Nepotisme
(familieregeering) heeft dezen ruwen, bekrom
pen en halfdollen militair tot gouverneur be
noemd in een streek waar groote tact noo-
dig is. z
Als illustratie van de wijze, waarop zulke
gewichtige en verafgelegen gewesten als de
Kaukasus bestuurd worden, zij nog vermeld,
dat de gouverneur 5 mnd. van ’t jaar te St.
Petersburg woont, waarheen hij dan zijn kan
selarij en zijn gevolg medeneemt. In den zomer
woont hij 4 mnd. op een buiten en de overige
3 mnd. van ’t jaar regeert hij. Dit is ook
duur regeeren!
In verscheidene provinciën van ’t eigenlijke
Rusland, nl. aan de Wolga, in Koersk, Poltowa,
Moskou, enz. vertoont zich tegenwoordig een
beweging onder de boeren, welke hier en daar
in plunderpartijen en vernielingstochten ont
aard en waartegen soldaten te hulp moeten
komen. Het is overbodig den toestand van
armoede, ellende en onwetendheid te schilderen,
waarin de hongerlijdende bevolking, door te
weinig grondbezit en te veel belastingen, ge
bracht is. Overal onderdrukking, willekeur;
en dan die hatelijke dorpspolitie, door Von
Plehwe geschapen. De moejik heeft zijn geloof
in de rechtvaardigheid van de keizerlijke be
ambten verloren en hij koelt nu zijn haat tegen
deze mannen op de grondbezitters, die vaak
ook beambten zijn en er de allures van aanne
men.
De regeering heeft sinds lang begre
pen dathoe minder de moejik weet
hoe minder gevaarlijk zijn woede is, en daar
om werd hij dom en gedesorganiseerd gehou
den.
Voor de ontevredenheid der intelligente
klassen had de regeering een ander middel: zij
organiseerde geregeld contra-revolutie’s en
mobiliseerde huurbenden van agents-provoca-
teurs, die uit de heffe des volks geworven en
onder ’t volk gezonden werden. Deze benden
heeten in den volksmond «zwarte sotnia’s»; zij
helpen de politie en zijn vooraan, overal waar
geplunderd wordt. In de steden, onder de
werklui werd een ijverige propaganda tegen de
studenten en andere intellectuels, tegen de
beschaafde maatschappij dus, op touw gezet. De
plattelanders werden tegen de leden der Zemst
vo’s, tegen den adel en de landheeren opge
ruid.
Met een voornaam punt heeft de regeering
echter geen rekening gehouden: ze is op een
massale beweging van de plattelanders niet
bedacht geweest en zulk een beweging moest
de regeering tot eiken prijs vermijden, daar ze
er geen oplossing voor had en heeft. Een
schenking van land aan de boeren zou slechts
ten nadeele van de grondeigenaars kunnen ge
schieden en uit die rijke eigenaars worden juist
de hcogere militaire en administratieve rangen
aangevuld.
De millioenen hectaren, die de persoonlijke
bezittingen van den Czaar en de grootvorsten,
als ook de kroondomeinen uitmaken, zouden
natuurlijk als heilig en onaantastbaar, buiten
rekening moeten blijven.
Door dat zij zelf deze contra-revolutie tegen
de landheeren is begonnen, zal de regeering bij
een eventueele groote agrarische beweging ’t
f»
I
