tl
ÉDWS- ffl ADVERTESTIERLA»
WOK SJM BN ««8TBM.
k,
De J-iardzeilerij.
BE DOOBE ÏÏILLIOiVNAIR.
I
Zaterdag'19 Augustus 1905.
90e Jaargang.
No. 99.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Feuilleton.
I
4
K.
rd.
or
voor
en
De eigenlijke
HOOFDSTUK XXVI.
-
1
leen
op
oe-
:air
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
ore
en-
IL-
i'
Nadat dit alles was besproken, vroeg Proft aan den
inspecteur hoe het met Hollenberg stond en wat men
omtrent hem had vernomen.
r Voorloopig niets, dat met den moord in betrek
king kan staan, luidde het antwoord, maar op grond
van uwe mededeelingen wordt hij scherp in het oog
gehouden.
Gelooft gij niet, dat hij ook medeplichtig is?
De inspecteur schudde het hoofd.
Ik zou niet weten, hoe hij dat moet wezen. Mijns
inziens heeft Hollenberg zich hoofdzakelijk in betrek
king gesteld met Werling om door dezen te worden
geholpen bij valsch spelen of zulke zwendelarij. Ik
denk, dat Werling zich mooi heeft voorgedaan aan den
graaf toen zij samen bij Hollenberg waren, hem later
naar huis heeft vergezeld en met hem naar binnen is
gegaan om later zijn medeplichtigen te kunnen binnen
laten.
Wel mogelijk, gaf Schmelzer toe. In dat geval
is hoogst waarschijnlijk een van die laatsten de eigenlij
ke moordenaar.
Proft haalde de schouders op.
Of Werling den moord gepleegd heeft of niet,
is slechts bijzaak; in ieder geval is hij er bij betrokken.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
35)
Dit maakt verderen twijfel onmogelijk, zeide hij.
Zij vonden nog meer geld bij den doode en in den
borstzak het bewijs van ontslag, dat aan Heinz Werling
bij het verlaten der gevangenis was uitgereikt. In dien
zelfden zak was ook een oude, geel geworden brief.
Deze was vele jaren geleden door een kinderhand ge
schreven. Hij begon met: «Lieve papa!» en eindigde met
de woorden: «Uw innig liefhebbend dochtertje Liesbeth.«
Proft las den brief en reikte hem vervolgens aan
Schmelzer, die, met medelijden vervuld, het schrijven
las en toen aan zijn collega teruggaf. In de haast had
Heinz met de andere papieren ook dezen brief in de
borstzak van zijn dooden broeder gestopt.
Dit nauwkeurig onderzoek liet bijna geen twijfel, of
Proft was juist geweest met zijn flink optreden zoo
spoedig den dader gevonden van den moord, gepleegd
op graaf Ahlers.
Volgens de verklaringen van het dienstpersoneel van
den graaf was deze pas laat in den avond thuis geko
men in gezelschap van een heer. Dat die heer niemand
anders dan Heinz Werling was geweest, bewezen de
bankbiljetten, die nu in zijn kleeren werden gevonden.
Het was niet geheel onmogelijk, dat die biljetten op
eerlijke wijze in zijn bezit waren gekomen doch
waarom had hij dan zijn knevels afgeknipt en zich
blijkbaar gereed gemaakt om te vluchten?
Toen de oude heer Kobitz en zijne vrouw ’s nachts
half een thuis kwamen, vonden zij een menigte menschen
voor hunne woning staan.
Om ’s hemels wil, man, kijk eens! riep de waar
dige juffrouw. Er moet iets gebeurd zijn. Daar heeft Gus-
ta ons huis in brand gestoken of wat anders gedaan dat
verschrikkelijk is.
Mijnheer Kobitz was niet zoo angstig uitgevallen en
lachte om dit denkbeeld. Hij was echter in slechte
nummer, terug waren, had de prijsuitdeeling
plaats. De voorzitter der zeilvereeniging «Sneek*,
de heer mr. P. C. Andreae, begon met de
winnaars te begroeten en betreurde ’t dat de
eerste en tweede klassen niet konden zeilen;
’t was jammer, dat men den heer H. Vrolijk
geen partij had gegeven.
De prijzen en premies werden verder met
een toepasselijk woord uitgereikt aan de win
naars, die zich met ’t bestuur en jury op het
planchet vereenigd hadden.
In de 3e klasse werd de prijs, een verguld
zilv. medaille, gewonnen door «Mascotte» van
den heer P. Reinouts van Hagain2uur 10 min.
Sl'/j sec; de premie, een zilv. med., door »Vlieg«
van den heer J. G. Hibma te Sloten, in
2.14.51 Yj. Een verschil dus van 4 min.
Beurtschepen: le prijs f 40, (uitgeloofd door
den heer mr. O vink, van Groningen): «De vier
Gezusters® van P. v. d. Meer te Oudega in
2.7.58; le premie (manilla zeilschoot, aangebo
den door den heer P. de Jong Pz., afgetreden
lid der directie, en tien gulden): «De Jonge
Dieuwke« van M. Pot te Bakhuizen in 2.11.2;
2e premie (f 10): «De nieuwe Zorg« van L.
G. Duiker te Hommerts in 2.13.55; 3e premie
f 7,50): «Nieuwe Zorg* van K. van der Meu-
len te Heidenschap in 2.13.58; 4e premie (f 5):
«De 2 Gebroeders* van Gebr. Nijenhuis te Be-
neden-Knijpe in 2.14.13.
De voorzitter wijst op de verandering, die
men in de klassen schouwen gebracht heeft
en vindt, dat de nieuwe regeling blijkbaar
goed ismen kreeg nu twee klassen van drie
schouwen, die mooie partijen te zien gaven.
Groote schouwenprijs (een kunstvoorwerp):
»Friso« van den heer H. van der Zee alhier,
in 2.8.54; premie (kunstvoorwerp): «Jonge Jan«
van den heer P. J. Olij, alhier, in 2.10,10.
Kleine schouwenprijs (kunstvoorwerp):
«Pólle Schouw® van H. Postma, Grouw, in
I. 36.24; premie (kunstvoorwerp) »N. N.« van
J. de Boer te Goïngahuizen in 1.38.52.
Bij de uitdeeling der prijzen in de volgende
klasse (tjotters) merkt de voorzitter op, dat de
invitatie zoo goed ontvangen is. Prijs (verg,
zilv. med.): «Jonge Minnevan Ids Rosier te
Warga in 2.8.5; premie (zilv. med.) «De Hoop*
van den heer J. Zwart alhier, in 2.10.25.
De voorzitter geeft nu ’t woord aan ’t be
stuurslid, den heer R. Gorter, die verklaart
met genoegen de klasse motorbooten op dezen
wedstrijd vertegenwoordigd te zien; de motor-
terlaten, totdat het lijk kon weggevoerd worden.
Doodsnikte Gusta. En hij heeft mij juist nog
een mark gegeven, toen ik uitging.
De inspecteur keek haar onmiddellijk aan.
Ben je van avond uit geweest vroeg hij.
Ja, luidde het aarzelend gegeven antwoord.
Hoe lang?
Gusta keek angstig naar hare tante.
Bij zevenen ging ik wegen en.ach, tante,
wees niet boos, ik zal het nooit weer doen, om halfelf
was ik weer thuis.
Dan is die man langer dan drie uren alleen ge
weest, sprak de inspecteur. Dit is gewichtig nieuws.
Wanneer dus iemand van avond bij hem was geweest,
zou je daaromtrent niets kunnen mededeelen?
Neen, snikte Gusta. Hij beloofde mij, dat hij zou
opendoen als er iemand kwam gedurende mijne afwezig
heid.
De inspecteur maakte nog eenige aanteekeningen en
ging heen.
Bewust van hare schuld en omdat er tijdens hare af
wezigheid iets verschrikkelijks gebeurd was, keek Gusta
smeekend naar hare tante; doch deze was zoo aangedaan
door het vreeselijke wat er in haar huis was gebeurd,
dat zij er niet aan dacht boos te zijn.
Te één uur kwam Wilhelm thuis.
De menigte voor het huis was uiteengegaan en de
jonkman was te veel met zijne eigen gedachten bezig om
de ongewone stemming in huis op te merken.
Vader, vandaag is er een in de Diergaardestraat
vermoord, sprak hij. Ik kwam er langs rijden en heb
ook eens naar dat huis gekeken. Zoo kwam ik ook
voorbij de woning van mijnheer James Walter. Daar
was de verdieping geheel verlicht; die is dus zeker aan
gekomen. Nu ga ik er morgen dadelijk met mijn brief
heen. (Wordt vervolgd.)
Kermis beteekent niets.
De drukte is dan op ’t water. Duizenden
gaan naar de kermispolle, per boot, per schip,
per bootje, of hoe dan ook. De booten ma
ken eerst een toertje naar het eigenlijke wed
strijdterrein, maar dan ook haast-je, rep-je,
naar ’t kermisterrein. En daar was het weer
de echte joolde kermis in de stad kan er
niet tegen uit. Dat is je echte jool! Hossen,
zingen, dansen; twee draaimolens, twee lucht
schommels, gezonde en ongezonde apotheken,
zuivere en onzuivere wegerijen, et ce qui suit.
De beweging op deze polle, gedurende een
paar uren, is en blijft echt, typisch.
Ondertusschen bemoeien zich deze duizenden
heel weinig met de eigenlijke zeilsport; men
is er uitmen zoekt en vindt er jolige drukte.
Doch deze drukte past voor den echten
toeschouwer in het kader der groote bewe
ging, die de Sneeker hardzeilpartij heet.
Heerlijke beweging in onze schoone Friesche
wateren. Hier booten, daar bootjes, schepen,
scheepjes, pleizier- en huurvaartuigen. En
overal de mooie waterpartijende vaarten, zich
kronkelend tusschen het lage groene land
zich nu weer verwijdend, dan weer nauwer
wordend en dan de groote plassen, die een
klein zee-ideetje gevenen daartusschen de
pollen met het vele riet, met de russchen
het zachte gras op den zachten bodem.
Op gewone dagen is het er stil en poëtisch.
Poëtisch aangelegde naturen zouden hier da
gen, ja weken willen rondzweven, in de echte
natuur van het Friesche waterland, verre van
’t gewoel der steden, verre van de drukte der
moderne beslommeringen.
Doch op hardzeilersdag komt daarbij die
drukke beweging van vaartuigen die beweging
van hartstochtelijke watersportdie algemeene
feeststemming.
We gingen ditmaal met de directiebcot,
waarop zich de directie en vele leden veree
nigd hadden.
De jury was natuurlijk reeds op de meer.
Vroolijk klonken de tonen der schutterij mu
ziek, die zich den geheelen dag dapper weerde.
Kon men in de Houkesloot reeds bemerken,
dat ’t laag water was, vooral het aanleggen
aan de feestpolle kostte heel wat moeite. Eerst
om twee uur ongeveer waren de passagiers op
het terrein.
Doch men behoefde zich op de boot, die
al maar werkte om zich uit de ondiepten los
te werken, niet te vervelen. Men had een
eenig mooi gezicht over het water en kon den
geheelen wedstrijd uitnemend volgen.
Op de feestpolle was een plancher aange
bracht, want het concertprogramma meldde ook
een vijftal dansnummers. Önnoodig te zeggen,
dat het plancher er niet doelloos lag. Intus-
schen vorderde de wedstrijd. Het was echt
weer. Een stevige bries, die er volstrekt niet
flauwer op werd. Men zag soms met bezorgd
heid naar de mededingende vaartuigen; hadden
de beurt- en vrachtschepen geen last van den
stijven bries, de kleinere booten hadden’t soms
kwaad genoeg. Een paar vaartuigen kregen
averij aan de tuigage; nl. de «Silvana» van den
heer Stam; die genoodzaakt was ’t groote zeil
te strijken en «De Nieuwe Zorg« van L. G.
Duiker, Hommerts, die den gaffel brak, doch
bleef doorzeilen en tot ieders voldoening in de
klasse beurtschepen den 3en prijs verwierf.
’t Was jammer, dat de eerste en tweede
klas (boeiers en jachten) geen deelname vond.
Alleen de «Maria» van den heer H. Vrolijk,
alhier, de winnaar van den «Sneeker Cup«, had
zich aangemeld in de klasse jachten.
Doch de derde klasse (centerboards en kiel-
booten) was mooi. Het programma toonde vijf
deelnemers. In de vierde klasse deden niet min
der dan 12 beurt-en vrachtschepen mede. Dan
waren er drie groote «schouwen» (1,55 tot 1,80
M.) en drie «kleine schouwen®. Een prachtige
klas was de invitatieklas der «groote booten»
(tjotters); hier telde men zes deelnemers. Ver
melden we ten slotte nog de twee luxe-motor-
booten, die na afloop der andere wedstrijden
tegen elkaar kampten.
Wat een heerlijk gezicht van af het feest
terrein. Overal beweging. Met spanning volg
de men den kamp tusschen de hardzeilers. Men
kon zien hoe ieder der zeilers zich inspande
en zich niet om een spatje water bekommerde;
sommigen kwamen aan «met geen droge
draad aan ’t lijf.» En tusschen al de strijders,
de pleiziervaartuigen van allerlei grootte en
vorm, o. a. de ferme en fraai ingerichte motor
boot «Olga», die aan de kade dezer dagen
ieders aandacht trok. En telkens kwamen er
stoombooten, soms geheel versierd, vele met
muziek en alle vol passagiers, die even een
kijkje in de meer namen, om daarna aan de
kermispolle aan te leggen, waar tal van sche
pen lagen.
Toen de motorbooten, het laatste wedstrijd-
stemming omdat deze avond hem van zijn gewoonte
had doen afwijken bovendien was het bij zijne familie
erg tochtig in de kamer geweest zoodat hij in den rech
terschouder geduchte rhenmatische pijnen gevoelde.
Och wat, gekheidzei hij. Als het huis in
brand stond, moesten wij toch de vlammen zien, of ten
minste den rook. Er zal een dronken man voor ons
huis liggen. Maak maar voort, dat wij thuis komen, ik
heb zooveel pijn, dat het me niets verwondert als ik in
de eerste drie weken geen voet buiten de deur kan
zetten.
Toen zij bij huis waren, bleek het, dat de vrees van
juffrouw Kobitz maar al te gegrond was geweest.
Zoo juist heeft de politie in dit huis een moordenaar
gevangen genomen, hoorde zij een vrouw tot een an
dere zeggen.
Een moordenaarschreeuwde juffrouw Kobitz.
Dat is onze huurder! Ik heb je altijd wel gezegd,
man, dat ik hem niet vertrouwde
Mijnheer Kobitz schelde aan en bleek en bevend kwam
Gusta de deur openen.
Nu trok de heer des huizes zijne vrouw naar binnen
en sloeg de opdringende nieuwsgierigen de deur voor
den neus dicht.
Toen Schmelzer met den dokter en den inspecteur
was teruggekomen en den politieagent met een bood
schap had weggezonden, was Gusta in haar angst bij de
kachel neergehurktin gespannen verwachting luister
de zij of ’t boven tot een bloedigen strijd kwam tusschen
Werling en de politie.
Daar zij de kamer niet weer had durven verlaten, had
zij ook niets vernomen van Werling’s dood.
Toen echter de inspecteur den heer Kobitz en echt-
genoote hoorde thuiskomen, kwam hij de trap af, deelde
hun mede wat er gebeurd was en zei ook dat hij de
bovenkamer moest afsluiten en een politieman zou ach-
Het was Woensdag voor Sneek weer de
dag der dagen! Het was de groote Sneeker
hardzeilpartij!
Altijd een eenige dag! Doch ditmaal bui
tengewoon! 't Weer was al van te voren be
trouwbaar. ’t Was niet te warm. En er
woei een stevige koelte. En regen geen
kans er op. ’t Was dus je ware hardzeilers-
weer.
Kwamen reeds vóór Woensdag enkele
vaartuigen aan, zoodat men kon bemerken,
dat er wat op til was, Woensdagmorgen be
gon toch voor ’t groote publiek de eigenlijke
drukte. Onze hardzeilerij heeft toch dit voor:
Ze geeft één algemeene feestdrukte. Feestbe-
weging voor hen, die niet verder 'komen dan
de kaden. Feestjool voor de duizenden, die naar
de kermispolle trekken. Volle feestvreugde
voor allen, die het werkelijke hardzeilen ook
van nabij bezien. Sporthartstocht-feest
de eigenlijke deelnemers aan den strijd!
Reeds vroeg Was weer overal in de stad
beweging merkbaar. Hardzeilers, die zich slag
vaardig maakten. Zeilschepen, die passagiers
verwachtten, of voor eigen pleizier naar de
meer zouden gaan. En steeds meer vlaggen-
tooi inde straten. En steeds meer volkop.de
been. En toen kwam om tien uur de optocht
van de directie met de Vlag der Vereeniging;
de schutterijmuziek voorop; een massa volk
voor en achter en langs den stoet.
Langzamerhand kwamen de stoombooten
hun ligplaats opzoeken en van buiten kwamen
er telkens andere stoomers, velen met muziek
en gedeeltelijk vol passagiers. En dan komt
de echte beweging aan de kade. Massa’s
menschen. Telkens muziek. Draaiorgels. Ver-
koopers van «wie nog een lijst», die den ge
heelen morgen de geheele stad bewerkten,
concentreerden zich, waar de drukte en dus de
negotie was.
Onderwijl hebben zich de hardzeilers reeds
naar de bakens bij het Kolmeer begeven en
tegen 12 uur vertrekt de ledenboot, de Nijver
heid III, met directie en leden.
Doch aan de kade blijft ’t druk, vooral als
te één ure en later de booten met passagiers
meerwaarts gaan.
En dan is 't stil in de stad.
'l
L
l
ire zeg;
Et
OURAHT.