NIEIJWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR SNEEK EN 0I8MEN.
1 ll
Zaterdag 2 Maart 1207.
62e Jaargang.
No. 18.
Feuilleton.
De. visites van een engel.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
1
De zegepraal der Afrikaanders.
1
ll‘
L
i’
7.
fe -
lange pauze.
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
totdat hij terug kwam van de tram, waarheen hij de
bezoekster begeleid had. Maar toen barstte de bom
ook los. Eerst hem uitscheldend, begon ze toen met
hysterische overdrevenheid zijn ouderdom en zijn figuur
te bespotten, waarna eindelijk de tranen kwamen en ze
hem verzocht zich te herinneren, wat een goede vrouw
zij steeds voor hem was geweest, hem verzekerend,
dat een andere hem al lang vergiftigd zou hebben.
Toen ze evenwel bemerkte, dat haar tranen niets gaven
en dat Jobbling er alleen nog maar pedanter door
werd, begon ze weer uit te varen en vertelde hem
eens p ongezouten wijze, hoe ze over juffrouw Robin-
scu dacht.
Het is niets netjes, zoo uit te varen, zei Jobbling en
wat meer zegt, ik duld het ook niet langer.
Mijn huis binnen te dringen en oogjes aan mijn man
te geven, barstte zijn vrouw los.
Zoolang als ik haar geen oogjes geef, is er geen
gevaar bij, antwoordde Jobbling, en ik kan het toch
niet helpen dat ze verliefd op me is, het arme kind
Ik zal d’r arme kinderen leeren, zei zijne vrouw.
Zij is te beklagen, zei Jobbling. Ik begrijp, hoe zij
zich voelt. Zij kan er nu niets tegen doen, maar met
tertijd zal het misschien wel slijten. Ik denk, dat zij
meent, dat wij niets van haarvan haar verliefd
heid op mij gemerkt hebben en ik wil haar gevoelens
niet kwetsen.
En hoe denk je over mijn gevoel, vroeg zijn vrouw.
Jij hebt mij gekregen, antwoordde Jobbling.
De negen huwelijks-artikelen waren juffrouw Job-
bling’s eenige troost voor de volgende dagen. De buur
vrouwen bewezen allen hunne deelneming door allerlei
vragen te doen en wenschten, vreemd genoeg dat
Jobbling hun man was. Daar dit nu eenmaal niet zoo
was, deden ze juffrouw Jobbling wel honderd plannen
aan de hand om Jobbling weer tot zijne positieven te
brengen. Jobbling, die een trotsch man was, beant
woordde spottend de vijandige blikken, die ze op hem
wierpen, als hij van of naar het werk ging, totdat eens
op een dag alle vijandigheid week om plaats te maken
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/» cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
Nu dan, Botha en de zijnen, de zoogenaamde
partij van »Het Volk*, stuurden aan op een
verbond met gematigde Engelschen. En wat
gehoopt werd, is op schitterende wijze ver
wezenlijkt: deze handige taktiek bracht de over
winning aan de Boeren, zoodat die thans weer
hun eigen land kunnen regeeren.
Wel bestaat nog altijd het recht van ’t
Britsche gouvernement, om de maatregelen door
de Transvaalsche regeering genomen, te niet
te doen; maar dit zal wel zoo’n vaart niet loo-
pen, vooral niet, als er doorgegaan wordt in
de bezadigde richting, door Botha voorgestaan.
Bovendien heeft Botha’s programma niets,
dat bij de Engelschen angst behoeft te wek
ken voor een te partijdigen pro-Boer-politiek.
Natuurlijk wil hij het Hollandsch een grootere
rol doen spelen bij het lager- en ander onder
wijs, maar het Engelsch zal daarom niet van
diezelfde scholen verbannen worden.
Zeer zeker zal een man als Louis Botha
aansturen op het ideaal van zooveel Afrikaan-
ders, op een »Vereenigd Zuid-Afrika voor de
Afrikaanders<, een apart ras, dat niet geheel
Hollandsch en ook niet geheel Engelsch is,
maar door de werking van twee eeuwen zich
als apart ras gevormd heeft. Doch Botha is
niet de man, die dat ideaal met overdreven
voortvarendheid zal najagen.
Hij is nog nauwelijks veertig jaren, gezond
en krachtig van gestel en heeft dus heel wat
meer tijd vóór zich dan de jingo-minister
Chamberlain, die nog steeds zijne idealen na
jaagt, maar bijna zeventig jaren oud is en
thans niet aan de regeeringstafel zit.
Louis Botha, de leider der Boeren, is thans
ook de eerste minister-president van de Trans-
vaal-kolonie. Leest men de Engelsche jingo-
bladen, de bladen van ’t gehalte der >Daily
Mail*, dan moet een rechtgeaard Brit al heel
ontevreden zijn over dit dadelijke Boerensuc
ces. Gelukkig echter weet de regeeringspers
beter te oordeelen en verwacht deze geen voor
Britsche belangen schadelijke gevolgen.
Botha is juist de man, die kalm de zaken
weet aan te vatten. Al was hij na Piet Joubert
de opperbevelhebber der Boeren en heeft hij
als zoodanig den Brit heel wat te doen gege
ven, toch is hij niet, wat men noemt een on
verzoenlijke Boer. Botha ziet zeker beter dan
wij het hier op een verren afstand kunnen,
dat er eenmaal een besliste Afrikaander natie
Nooit had hij zooveel mensohen in de straat gezien,
meende hij, en zeker had hij nooit zooveel lachende
gezichten gezien. De menschee draaiden zich om, om
tegen hem te lachen en toen hij zijn woning bereikte,
leek Joe Brown van den overkant wel één grinniklach.
Beu van al dat gelach, verlangde hij bepaald naar het
gezicht van zijne vrouw, maar toen zij uit de keuken
kwam, speelde er ook een tevreden glimlachje om
haar mond. De verbaasde Jobbling keek haar knorrig aan.
Waarom lach je mij uit vroeg hij.
Ik lach je niet uit, antwoordde zijne vrouw. Maar
toen zij naar de keuken terug ging, zong zij d’r hoogste
lied, terwijl ze vlug de thee klaar maakte. Haar stem
was zwak, maar er lag ditmaal iets triomfantelijks in,
vooral in de wijze, waarop zij de hooge noten zong.
Hij ging in den nieuwen leuningstoel zitten, ook al
aangeschaft om het kunstgevoel van juffrouw Robin
son te treffen, en staarde uit het raam.
Je schijnt opeens erg vroolijk te zijn, snauwde hij
zijne vrouw toe, toen zij met het theeblad binnen kwam.
Wel, hoe zou ik niet zei juffrouw Jobbling, daar is
alle reden voor.
Jobbling keek haar vol verbazing aan.
Een nieuwe leuningstoel, nieuwe vazen en een nieuw
haardkleedje, legde zijne vrouw uit, de kamer met
welgevallen rond ziende. Heb je dat kleine tafeltje ook
besteld, waarvan je laatst sprak?
Ja, snauwde Jobbling.
En betaald ook, vroeg zijn vrouw met eenigen angst.
Ja, zei Jobbling weer.
Juffrouw Jobbling’s gezicht klaarde op. Ik zou niet
graag willen dat het mij op het laatste oogenblik nog
ontglipte, zeide zij. Je bent den laatsten tijd erg goed
voor me geweest Bill, dat je me al die mooie dingen
hebt gekocht. Er zijn weinig vrouwen, die zoo’n man
hebben, als jij d’r een bent.
Ben je bij geval gek geworden vroeg haar man.
Het is geen wonder, dat de menschen zoo veel van
je houden, ging juffrouw Jobbling voort, zijn vraag
geheel negeerend, terwijl ze al lachend drie stoelen om
de tafel schoof. Ik zal nog een paar minuten met het
juffrouw Robinson wel gauw zal komen en zjj houdt
veel van een sterke kop. Om wat van zijne verbazing
te bekomen en om eens een frisch luchtje te happen,
stapte Jobbling de kamer uit en opende de voordeur.
Hoe staat het leven schreeuwde Brown van den
overkant met een lachje om de lippen.
Jobbling schold hem in stilte vooral wat leelijk was, uit.
Neu, ’t komt alles wel in orde, zei Brown. Jjj gaat
maar naar binnen en gaat daar zitten en ik zal in dien
tijd wel naar d’r uitkijken. Jobbling keerde met gefronst
voorhoofd naar binnen en keek zijn vrouw strak aan.
Zij is laat, zei juffrouw Jobbling, naarde klok kijkend.
Ik hoop maar, dat het goed met haar is, maar ik voor
mij zou altijd bang wezen. Het is een gevaarlijk leven.
Een gevaarlijk leven zei Jobbling met ruwe stem.
Wat is een gevaarlijk leven?
Wel het hare, antwoordde juffrouw Jobbling.
Joe Brown vertelde het me. Hij volgde haar giste
renavond naar huis en van morgen is hij heelemaal
omtrent haar ingelicht.
Bij het noemen van Brown’s naam trok Jobbling eerst
een onverschillig gezicht, maar zijn nieuwsgierigheid
behaalde toch de overhand.
Welke leugens beeft hij dan wel van haar verteld?
vroeg hjj.
Ik geloof niet dat het een leugen is, Bill, zei zijn
vrouw goedaardig. Als ik alles nog eens naga
Wat zei hij schreeuwde Jobbling.
Hjj zei, datdat zij een vrouwelijke detective is,
stamelde juffrouw Jobbling, den zakdoek voor den op-
roerigen mond houdend.
Een speurhond? herhaalde haar echtgenoot; een
vrouwelijke speur
Juffrouw Jobbling knikte. Ja Bill, zijzjj
Nou vroeg Jobbling opgewonden.
Zij werkt voor (Jingell Watson, zei zijne vrouw.
Jobbling sprong op en met een paarsch gezicht en
gebalde vuisten ging hij voor haar staan.
Wat, komt ze daarvoor hier Meen je, dat zij
denkt, dat ik het geld gestolen heb vroeg hij na een
Tijdens den oorlog, die in 1899 begon en
ongeveer duizend dagen duurde,den oorlog van
de Boeren van Zuid-Afrika tegen de Engel
schen, voelden we in ons hart, dat die stoere
Afrikaanders ons verwant zijn en dat bloed dikker
is dan water. We konden hen niet openlijk
meehelpen, de ervaren schutters, die 't moesten
opnemen tegen een verpletterenden overmacht.
Alleen de talrijke Nederlanders, die daar,
in ’t verre Zuiden in betrekking waren, meest
bij den Ned. Zuid-Afrikaanschen Spoorweg
maatschappij, sloten zich aan bij ’t volk der
Boeren en vormden misschien het dapperste
en meest durvende deel van degenen, die de
vrijheid der Boeren-republieken verdedigden te
gen de Engelsche goud- en landhonger. Na
langen strijd, na schitterende overwinningen,
na tal van roemrijke daden moest eindelijk de
Britsche overmacht het winnen. Te Vereeni-
ging, aan de spoorlijn, die van Bloemfontein
naar Pretoria loopt, juist op de grens der beide
republieken en aan de rivier de Vaal, kwa
men de voormannen der Boeren bijeen met
de Britsche onderhandelaars en, tot groote te
leurstelling van bijna geheel Europa, onder
wierpen de Boeren zich aan de Britsche heer
schappij. Transvaal en Oranje-Vrijstaat werden
Engelsche Koloniën, zooals ook de Kaapko
lonie en Natal reeds waren en zelfs werd een
deel van Transvaal bij Natal gevoegd, juist dat
gedeelte, dat de naam district Vrijheid droeg en
’t meest verdiende vrij te blijven; juist het
district, waarin de hoeve lag van den handig-
sten, meest diplomatieker! Boerenleider, van
Louis Botha. Men kan z’n oog en niet ge-
looven, toen men de vredesbepalingen uit
Reuter’s telegrammen vernam. Hoe men ook
las en herlas, de hoofdbepaling van ’t vredes
verdrag te Vereeniging bleef, dat de republie
ken aan Engeland kwamen en hare zelfstan
digheid verloren. Alleen stonden er enkele
bepalingen over vergoeding van schade aan de
Boeren en over ’t geven van een eigen regeering
aan de nieuwe Koloniën. Maar de hoofdzaak
bleef: ’t verlies der vrijheid.
Moest dat het loon zijn voor zooveel strijd,
voor zooveel leed, dat geleden werd door de
mannen in ’t veld en vooral door de vrouwen
en kinderen in de kampen, die terecht moorde
naars- ofliever moordkampen genoemd werden?
Engeland beloofde om die eigen regeering
3.) (SLOT.) U
Juffrouw Jobbling had nog nooit van haar leven zoo
iets gehoord en keek haar man aan om te zien, wat
die er wel van zei. Zoo’n man is een dief, zeide zij
vast beraden en hij zal niet veel geluk van zijn dieverij
hebben.
Nou ik zeg ik zeg, dat hij er wel plezier van zal
hebben, zei Jobbling, als ze hem tenminste niet pakken.
Ik zou van zoo’n soort man kunnen houden, verklaarde
juffrouw Robinson hardnekkig.
Ik durf wel zeggen, zei juffrouw Jobbling, dat hij ook
van u zou houden. Soort zoekt
Nou genoeg d’r over, viel Jobbling d’r in de rede.
De heeren kunnen het ten minste nog wel te boven
komen, dat is één geluk.
Hjj boog zich voorover, toen het meisje om nog wat
suiker in de thee vroeg en toen hij er nog een schepje
vol ingedaan had, zei hij, niet te kunnen begrijpen, dat
ze het zoo zoet kon drinken. Juffrouw Robinson ont
kende toen, dat het zoo zoet was en bood hem aan,
zich te overtuigen en juffrouw Jobbling zat met vuur
schietende oogen naar d’r man te zien, toen die er zijn
lippen aan zette.
Zoet behoort bij zoet, zeide hij galant, haar het kopje
terug gevend.
Juffrouw Robinson trok een pruilend mondje, maar
het kopje aan haar lippen brengend, keek ze hem over
den rand strak aan. Jobbling voelde zich dien avond zeker
weer twee-en-twintig jaar, want hij stal haar koekje
weg, waardoor hij toen een tik met het theelepeltje
ontving. Hij gaf er haar een terug en juffrouw Jobbling,
die niet in staat was iets te eten, zat daarbij in hulpe-
looze woede, maar toch trachtte zij Jobbling, zooals in
het begin van hun huwelijk, door lieftallige blikjes en
gebaartjes te betooveren. Dank zij haar groote zelf-
beheer selling en ook door eenige eigenaardige blikken
moet komen en dat zal er dan eene zijn, die
veel verder van de Engelsche afstaat dan bijv,
de Amerikaansche; al wordt die Afrikaander
natie bepaald geen Hollandsche.
Merkwaardig is, dat, juist terwijl Botha als
hoofd der nieuwe Boeren-aera optreedt, in
Londen de Zuid-Afrikaansche tentoonstelling
geopend is. Dit is eene tentoonstelling, die te
zien geeft wat zoowel Boer als Brit in Zuid-
Afrika op industriëel en landbouwgebied pres
teert en daardoor geeft een idee van Afrikaan-
sche eenheid, heeft ze een strekking tot ver
broedering, draagt ze het karakter van een
vredesfeest. Zoo werd het ook opgevat door
koning Edward in zijn openingsrede, toen hij zei:
>Mijn ernstig verlangen is, dat Zuid-Afrika
zal stijgen in voorspoed en, steunende op de
hartelijke samenwerking van al mijne onder
danen, zie ik met vertrouwen de toekomst tege
moet van dat belangrijk deel van mijn gebied*.
Een Hollandsch-Afrikaander, kapitein Bam,
bood daarop den koning en de koningin eigen
aardig Zuid-Afrikaansche geschenken aan en
de koning was vooral getroffen door het feit,
dat dit geschenken waren van Boeren en
Britten te zamen.
Onder geestdriftige toejuichingen van de aanwe
zigen verhief koning Edward den kapitein Bam
in den adelstand met den titel van »knight«.
Tot de bij deze opening uitgenoodigde per
sonen behoorde ook de Nederlandsche gezant.
Laten we hier even in herinnering bren
gen, dat binnen enkele weken deze tentoonstel
ling zal worden overgebracht naar Amsterdam,
zoodat ook de Nederlanders kunnen zien wat
Afrika oplevert en betere connecties met onze
stamverwante broeders kunnen aanknoopen.
Velen mogen in dit alles een bewijs zien,
dat de Engelschen thans verzekerd zijn van
hun blijvenden invloed in Zuid-Afrika, laten wij
ons verheugen, dat in zoo korten tijd, vier ja
ren na een allerbloedigsten strijd door de beleid
volle, niet haatdragende politiek der Boeren en
de gepaste liberaliteit van Engelands tegenwoor
dige regeering en den Engelschen vorst, deze
oplossing der Afrikaander kwestie gevonden is.
Zeker, wij hadden liever een vrij Boeren-Zuid-
Afrika gezien, maar dat heeft niet mogen zijn.
De verstandigste is hij, die dingen, welke
voorbij zijn, niet te veel betreurt, maar poogt
van den nieuwen toestand het meest mogelijke
voordeel te trekken.
zoo spoedig mogelijk te geven en deze belofte
heeft ’t niet gehouden. Doch wat was er an
ders te denken van de jingo-regeering van
Balfour-Chamberlain?
Balfour en Chamberlain zijn echter door de
liberale tegenpartij ten val gebracht en het
nieuwe ministerie-Campbell Bannerman beloof
de reeds spoedig, dat de zelfregeering zou ko
men. Het overdreven imperialisme van den
braven Joe Chamberlain had afgedaan en de
mannen, die door hem betiteld waren als
>kleine Engelschen*, deden ’t recht zegevieren.
Thans is die zelfregeering gekomen, tenmin
ste in de Transvaal-kolonie en die voor de kleine
re Oranje-rivier-kolonie zal wel spoedig volgen.
In Transvaal zal een Parlement zijn met
twee Kamers, waarvan de eene overeenkomt
met onze Tweede Kamer en welks leden door
het geheele volk gekozen worden; de samen
stelling der andere Kamer hangt zoowat ge
heel af van de Britsche Kroon, m. a. w. de i
Britsche regeering, en zoo houdt Engeland
dus steeds het heft in handen. Maar ’t zal ook
hier wel gaan als in de andere Britsche Ko
loniën: Engeland zal zooveel mogelijk vrijheid
laten en zoo min mogelijk dwang gebruiken.
Voor eenige dagen zijn de verkiezingen in
Transvaal gehouden en wat gehoopt werd,
is verkregen.
De Boeren toch, geleid door Louis Botha
en anderen, hebben een politiek gevoerd vaneen
handigheid, zeker niet minder dan die, welke
zij op het slagveld hadden tentoongespreid.
Zij toonden zich niet onverzoenlijk, niet star
onverzoenlijk tegen alles wat Engelsch was,
maar onder de leiding van Botha, (die zoowel
in den oorlog als later, als volksleider, getoond
heefteen buitengewone handigheid en leiders
capaciteiten te bezitten) werd heel tactvol
aangestuurd op een verbond met gematigde
Engelschen.
Wij, die van verre staan en alleen denken
aan de Nederlandsche afkomst der Boeren, wij
hadden verwacht, dat steeds een onverzoen
lijke af keer tegen al wat Engelsch was, in
de harten der Boeren zou blijven bestaan en
uit hunne daden zou blijken. Doch zou er
dan wel ooit zelf-regeering gekomen zijn
Zou Engeland die wel gegeven hebben aan
verklaarde vijanden? Dit is immers te dwaas
om te denken. Allerminst mag men van een
Britsche regeering verwachten, dat zij zich een
eigen kuil zou graven.
opschenken van de thee wachten; want ik denk, dat
Juttrouw Jobbling boog het hoofd. Ik geloof, dat ze
voor lachjes.
van Jobbling wist zjj hare uiterljjke kalmte te bewaren,
l
OU RANT.
