MIUVS- EJ limiWBLil)
i
JOSEPHINE
fttt SIM KI MSTllIM.
h
w
f,1
Een kijkje over het wereldtooneel.
62e Jaargang.
Zaterdag 13 April 1907.
No. 30.
ft
I
ken en ook een talrijker leger, meende daar
door de aangewezene te zijn tot het bijeen
roepen der eerste vredesconferentie. En de
andere landen gunden Vadertje-Czaar die eerste-
viool-spelerij.
Feuilleton.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
f
tl-
'X
HOOFDSTUK III.
rW
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f0,40 per 3 maanden,
franco per post f 0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
Den volgenden morgen werden verscheidene beamb
ten, belast met werkzaamheden ten behoeve van het
gerechtelijk onderzoek, gehoord. Toen Norman dien
middag tegen drie uur het bureau van zijn chef bin
nentrad. had deze reeds een aardiaen bundel documen-
entente geslo-
Er werd onder-
a
Bewerkt door AMO.
de oogen zijn bewegingen; een paar malen opende hij
den mond om iets te zeggen, doch de woorden schenen
op zijn lippen te besterven. Norman was reeds op den
drempel, toen hij met heesche stem vroeg »En waar
waar is mijn vrouw nu
»Ia een geval als het onderhavige worden de lijken
steeds naar het ziekenhuis gebracht om door een be-
ëedigden geneesheer onderzocht te worden. Dit zal
ook nu wel gebeurd zijn, en als u verlangt haar nog
dezen nacht te zien
.Ik geloof niet, dat ik tegenover u dien wensch heb
uitgesproken,* viel Sieveking hem scherp in de rede,
»ik heb geen plan om uw kostbaren tijd langer in be
slag te nemen.*
Norman verliet de kamer. Hij bleef in de gang nog
eenige seconden staan, in de hoop Wally nog te zien en
te spreken. Maar geen enkele deur in de gang werd
geopend en alles bleef stil.
Hij ging dus naar beneden en bereikte de straat. Daar
haalde hij eenige malen diep adem, als iemand die een
groot gevaar of een ernstige moeilijkheid doorstaan
heeft en hield toen zijn ernstige blikken een poos naar
den helderen sterrenhemel gericht, alsof hij een ge
sprek zonder woorden voerde met een wezen, dat hij
daar boven waande.
HOOFDSTUK II.
5). (Vervolg.)
»Het is de plicht van de justitie den moordenaar ter
verantwoording te roepen, en nu het hem gelukt is in
de duisternis te ontkomen, is het onze taak zoo spoe
dig mogelijk zijn spoor te vinden. Hoe gaarne ik uw
smart wil eerbiedigen en u van mijn bijzijn wil ontslaan,
moet ik toch aan mijne plichten voldoen en u eenige
vragen stellen; uwe antwoorden daarop kunnen ons
misschien op het rechte spoor brengen.*
»Een verhoor dus Ik moet door u in verhoor ge
nomen worden Nu vooruit maar laten we voor
mijn part de klucht ten einde spelen Het mooiste
zou nog wezen, als ge mij ten slotte voor den moor
denaar van mijn arme vrouw hieldt en uit kracht van
uw ambt op staanden voet gevangen naamt. Dat zou
althans een pikant schouwspel zijn voor de lieden, die
onze vroegere verhouding kennen.*
»Voorloopig heb ik geen reden om dit te doen daar
tot nog toe op geen enkel persoon het vermoeden is
gevallen. Hebben wij eenmaal zekere aanwijzingen,
dan zal niets mij terug houden van de vervulling mijner
plichten. Weet u hoe laat uw vrouw is uitgegaan en
waarheen zij zich wilde begeven
Rudolf Sieveking streek aanhoudend met de hand
n
3
»Neen, daar weet ik niets van,* antwoordde hij ein
delijk op rauwen toon, »Ik heb langer dan twaalf uren
buiten mijn woning vertoefd en weet niet, wat hier in
dien tijd gebeurd is.«
«Maar misschien weet u wel of uw vrouw wel meer
zulke avondwandelingen deed. Daar de plek nog al
van de voorname verkeerswegen verwijderd ligt, is het
van belang te weten, op wiens aandringen of in wiens
gezelschap zij zoo laat in den avond naar zulk een af
gelegen plaats is gegaan.*
»Ja, dat schijnt natuurlijk van belang,* herhaalde de
ander op honenden toon, »want als wij eerst weten in
wiens gezelschap zij daar heen is gegaan, zullen wij
vermoedelijk ook niet lang naar den moordenaar behoe
ven te zoeken. Maar ik zeg u nogmaals, dat ik niets
weet volstrekt nietsen dat ik dit verhoor van
een man, die zelfs de geringste inlichting niet kan ge
ven, onuitsprekelijk
>>Had uw vrouw een vijand, van wien men zulk een
daad kon verwachten Gelooft u, dat iemand haar
een doodelijken haat toedroeg
Sieveking’s donkere oogen glinsterden boosaardig.
.Neen Tot zulk een haat tegen mijn ongelukkige
vrouw acht ik slechts één mensch in staat en dat is
nu, één van ons beiden, mijnheer
Eenige oogenblikken vroeger had Norman reeds naar
zijn hoed gegrepen, want hij begreep wel dat het
nutteloos was hier nog verder te vragen.
»Ik zal aan den rechter overlaten de noodige inlich
tingen van u te vragen,* zeide hij koel. »Ik wensch
echter morgenvroeg uwe huisgenooten te ondervragen,
en ik verwacht van u dat u in het belang der justitie
zult zoreten, dat dan niemand van hen afwezig- is.«
werd hierbij gestreeld,
doordat ’t zoo waar met Frankrijk als politie
agent in eenige Marokaansche havens mocht
optreden.
Intusschen heeft Uncle Sam duidelijker ge
maakt, dat geheel Amerika een wereld op zich
zelf is, waar nooit een Europeesche mogend
heid eenige kans heeft. Van ’t Noorden tot
Vuurland, tot ’t uiterste Zuiden is Amerika ge
sloten voor Europeesche machthebberij.
En thans gaan we weer een heusche vredes
conferentie tegemoet.
De bouw van ’t Vredespaleis, dat maar
steeds op zich laat wachten, zij hier een voor-
teeken.
Wat zal dit congres geven? Wie durft de
aanstaande veranderingen in den staatkundigen
toestand der wereld voorspellen? Wanneer
zal Europa eens een (betrekkelijk) staatkundi
ge eenheid worden? Wanneer het geheele
blanke ras? Wanneer blank en geel? Wanneer
de geheele wereld
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 600
regels 3 cent en van 1000 regels 27» cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
een perputeel oorlogs-
En thans is sedert jaren een
ten tusschen de beide landen,
handeld over de verschillende kwesties, die in
den loop der tijden tusschen beide landen wa
ren gerezen. Frankrijk erkende voor goed En-
geland’s heerschappij over Egypte en dus over
den zeeweg naar Indië en Oost-Azië. In ruil
daarvoor zag ’t zich op andere punten tevreden
gesteld en het kardinale punt was: Het werd
door Engeland erkend als de mogendheid, die
de meest overwegende belangen in Marokko
had; m. a. w. het zou ook Marokko bij z’n on
metelijk Afrikaansch gebied kunnen voegen.
Wel kwamen de Duitsche bladen hiertegen
op, doch de Duitsche regeering achtte het niet
noodig, op energieke wijze te protesteeren te
gen deze definitieve afsluiting van de toegangen
tot de Middellandsche Zee.
En eerst, toen Frankrijk aanstalten maakte
om zich voor goed van Marokko meester te
maken, kwamen er dreigende onweerswolken
op de Fransch-Duitsche grenzen. Het kwam
heel dicht bij een Europeeschen oorlog, waarbij
die tusschen Rusland en Japan slechts klein
zou gebleken zijn.
De Marokkaansche conferentie te Algeciras
(een Spaansch stadje vlak bij het Engelsche
Gibraltar) zou de kwestie voor goed oplossen,
doch hier werd enkel uitgemaakt, dat Duitsch-
land slechts één vriend bezit den keizer van
Oostenrijk, en dat 't Drievoudig verbond
Italië niet belette zich aan de Fransche zijde
te scharen.
Van Marokko werd
gevaar gemaakt.
Spanje’s eigenliefde
Daar zitten we nu al een heelen tijd met
de tweede vredesconterentie in ’t verschiet. De
eerste conferentie is reeds jaren geleden; er werd
heel wat vergaderd, heel wat besproken, heel
wat bepaald in de détails, maar de groote
zaken liet men zooals ze waren. Transvaal en
de Oranje Vrijstaat en de Paus mochten niet
meedoen; de eerste twee, omdat ze, volgens
Engeland, geen vrije landen waren, de laatste,
omdat Z. H. geen wereldlijk vorst meer was,
zooals vooral Italië constateerde.
En pas was die vredesconferentie ten einde,
of daar begon in Zuid-Afrika den strijd der
beide republieken tegen de landkoorts van
Engeland en de goudkoorts der mijnmagnaten.
Ze moesten het opgeven, de beide zeer kleine
volken, omdat de tegenpartij te sterk was.
En niet zoo lang daarna werd de ontwer
per der vredesconferentie zelf in een ontzet
tenden strijd gewikkeld met het betrekkelijk
kleine, maar snel opkomende en durvende Ja
pan. Sinds dertig jaren had Japan er zich op
toegelegd de Europeesche krijgskunst te lee-
ren, zich modern in te richten en in 1894 had
het in den strijd tegen China bewezen, snel,
krachtig en vastberaden te kunnen handelen.
Het behaalde eene volledige overwinning op
den langgestaarten colos, maar zag zich bij
den vrede gecontroleerd door de Europeesche
mogendheden en het kreeg als vrucht der
behaalde overwinning het eiland Formosa. Een
mooi voordeel, maar opgedrongen en anders
dan bedoeld was. Japan had de Chineesche
vesting Port-Arthur veroverd en meende zich
op ’t vasteland van Oost-Azië grondgebied te
verwerven. Maar 't moest daarvan afzien en
ook Port-Arthur weer afstaan.
Toen wrokte het in ’t trotsche gemoed van
den kleinen Jap en Engeland wist handig
vriendschap met hem te sluiten.
De wrok werd groot, doordat Rusland heel
spoedig na ’t sluiten van den vrede, zich van
Port-Arthur meester maakte, terwijl Engeland
als equivalent Wei-ha-wei, Duitschland (waar
van een paar zendelingen vermoord waren)
Kiao-tschou en Frankrijk een uitbreiding van
Tonkin verkreeg. (Italië wenschte de golf
van Samoem, doch werd niet voor vol
aangezien.)
Dat was onprettig voor de Japanners, die
heel andere plannen hadden en zelf de beheer-
schers van Oost-Azië wenschten te worden.
Maar ’t ergste was wat Rusland deed.
Rusland, dat zich als de grootste vastelands-
mogendheid beschouwde, dat een bevolking
had, talrijker dan één der andere groote rij
Doch Rusland meende ondertusschen ook door
te kunnen gaan met z’n vreedzame verovering
van heele gebieden in Oost-Azië. Port-Arthur,
de sterke vesting moest nog sterker gemaakt.
Daar zou een prachthaven aangelegd en deze
haven zou ’t eindpunt worden van de spoor
lijn, de Trans-Siberische lijn, die het Verre
Oosten met Europa moest verbinden. Eerst
zou de eigen Russische stad Wladiwostok ’t
eindpunt van die lijn worden, maar gebruik
makende van de omstandigheden, zag men
kans, de groote lijn door Chineesch gebied
naar Port-Arthur te leggen. Een prachtig plan
echt Russisch brutaal. Noodgedwongen gaf
China de toestemming en de Russen bouwden
de lijn naar eigen goeddunken, bouwden er
stations én zelfs geheele steden aan naar eigen
goeddunken en bezetten de geheele streek
langs die lijn met hunne werklieden, hunne
kozakken, en andere militairen.
Ondertusschen werd de wrok van Japan te
gen de Russische brutaalheid steeds erger en
ziender oogen v 'sterkte de kleine Jap zich
om den grooten colos tegen te kunnen staan.
Zijn verbond met Japan was hem een rug
gesteun en vrijwaarde hem in z’n handelingen
tegen inmenging van het dusgenaamd Euro-
peesch concert.
Doch wie zou denken, dat de kleine gele
man het zou durven opnemen tegen den reus
van ’t blanke ras?
En toch ’t gebeurde en dat niet alleen.
Maar de Japanner overwon schitterend en han
delde met een volmaakte berekening, die een
volmaakt succes tengevolge had. Het richtte
dreigende blikken naar de landen, die Rus
land soms mochten ter wille zijn door facili
teiten aan zijn vloot te geven.
En toen er over den vrede zou worden on
derhandeld, decreteerde het stoutweg, dat nie
mand ter wereld iets te maken had met de
vredesonderhandelingen
Op Amerikaansch gebied werd de vrede ge
sloten, die Rusland kennen deed als de gesla
gen, maar niet totaal verslagen reus, doch die
aan dit land voor altijd de kans benam op
Mantsjoerije en een meestentijds ijsvrije haven
in het Oosten.
Deze oorlog zal zeer waarschijnlijk een groote
mijlpaal zijn op den weg der wereldgeschie
denis. Ze beteekent de ontwaking van het
groote gele ras. Want nu het kleine Japan
reeds op zoo overtuigende wijze de minder
waardigheid van het gele ras logenstrafte, be
den president van het gerechtshof terugkeerde, was in 1
goeden luim, en met welwillende deelneming beschouw
de hij het bleeke gelaat van den rechercheur.
>Ge ziet er bleek uit, waarde Norman,* zeide hij; »zijt
ge niet wel
»Mijn gezondheid laat gelukkig niets te wenschen
over, mijnheermaar de laatste dertig uren ben ik niet
uit de kleeren geweest, misschien ben ik daar wat bleek
van. Hoe weinig ik mij daar ook van voorstelde, hield
ik het toch voor plicht met een politieagent in den
nacht naar de plaats van den moord te gaan en op de
plek nauwkeurig te zoeken; ik hield dit nog te meer
voor geboden, daar de plek moeilijk langer dan heden
morgen door de politie kon afgezet worden,*
»Zeer goed,* zei de commissaris, »en hebt ge iets ge
vonden
.Niets dat blijkbaar met de misdaad in verband staat.
Weinige schreden van de plek, waar de vermoorde dame
neergevallen is, vond ik echter een samengevouwen
blaadje papier, dat misschien door den moordenaar
verloren kan zijn en dat ik daarom zorgvuldig bewaard
heb.*
.Laat eens zien! Hm wat is dat. Répertoire
van den schouwburg, van 30 September tot 13 Oc
tober. Weet u wat dit moét beteekenen
»Het is eene opgave van alle voorstellingen én repe
tition, zooals de schouwburg-directeuren gewoonlijk
aan hunne artisten geven. Naar alle waarschijnlijkheid
is dit blaadje papier door een tooneelspeler of tooneel-
speelster verloren.*
.Zulke papieren zullen wel meermalen op het Prater
te vinden zijn. De eigenaar zal het wel weggeworpen
hebben.*
gon ’t geweldige China zich bewust te worden,
dat het, als de groote kern van dit ras, nog veel
meer recht had een op den voor grond treden
de macht te zijn.
En China zal dit eenmaal zijn. Physiek zijn
de Chineezen minstens de gelijken van de bes
ten onder de blanke volken en op intellectu
eel gebied behoeven ze voor niemand onder
te doen. Verder bezitten ze eigenschappen,
die hen in staat stellen hun spreekwoord te be
waarheiden: Eerst kom ik, en dan kom ik
nog eens en dan komt een ander nog lang niet.
Intusschen heeft koning Edward van Enge
land zich de bekwaamste diplomaat van den
tegenwoordigen tijd getoond.
Het is zeker hoofdzakelijk door zijn toedoen,
dat Engeland zich omringd heeft met vrien
den, die z’n vijanden konden zijn.
Terwijl het tijdens den oorlog in ’t verre
Oosten z’n invloed in Tibet uitbreidde en er
die van Rusland verdreef, sloot ’t vriendschap
met Frankrijk, Spanje en andere landen, bleef
’t de vriend van Amerika.
Rusland was, deels door Engeland’s toedoen,
deels door de binnenlandsche beroeringen, voor
een tijdlang vleugellam gemaakt. Nu moest
Duitschland, de groote militaire macht van
Midden-Europa, geïsoleerd en daardoor ver
zwakt worden. Duitschland, dat op industri
eel gebied de gevaarlijke Europeesche concur
rent was, dat op zeevaartgebied z’n handels
vloot aldoor uitbreidde en neiging vertoonde,
ook een oorlogsvloot van den eersten rang te
verkrijgen.
En wat gebeurde! Italië, dat steeds de on
derdanige vriend van Engeland was, sloot nog
nauwer entente met den Brit, terwijl het ook
zich, in eigen belang, aansloot bij Frankrijk,
waarvan ’t tot eigen schade, zoo lang was af
gekeerd.
Ook Spanje stelde zich in de rij van Albi
on’s vrienden. Het zelfde Spanje, dat tijdens
den Spaansch-Amerikaanschen oorlog door
Chamberlain voor een doode natie werd ver
klaard. En Spanje’s jeugdige koning zocht zich
een echtgenoote in ’t Britsche vorstenhuis.
Doch wat nog sterker was: Edward’s be
minnelijkheid verdreef eerst de sterke antipa
thie der Franschen tegen de buren van over
het Kanaal.
De eeuwenoude vijandschap tusschen beide
landen verdween.
Nog niet zoo lang geleden had anders de
Fransche eigenliefde een hoogst gevoeligen
klap in ’t aangezicht gekregen door ’t gebeur
de te Fashoda, ten Zuiden van Egypte. Alleen
de vrees voor Engeland’s overmacht ter
zee had Frankrijk doen terugtreden met wrok
in ’t gekrenkte hart.
(Wordt vervolgd.)
Hij groette met koele beleefdheid en richtte zijne
schreden naar de deur. Rudolf Sieveking volgde met
door zijn fraai gefriseerde haren. Zeker kostte het hem
veel moeite om Norman bedaard te woord te staan.
ten in handen.
De commissaris, die juist van een samenkomst met
j
o
3
Q
3
O
- a
i
i
OURANT
^Sê|.'s¥