WK SNEEK KJ MSTKEÏKJ.
Griekenland.
Blanca’s geheim.
NIEUWS- KJ iPVKRTEJTIKBLA»
jfij
64e Jaargang.
Zaterdag 6 November 1609.
No. 89.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Feuilleton.
I
2
i
HOOFDSTUK XIII.
(Wordt vervolgd.)
Bewerkt door AM O.
Zij opende de deur van het huis en ging hem voor.
Zij werd bevangen door een droom, een schitterenden
droom. En het ontwaken Ach, wie kan in het
duister boek der toekomst lezen.
genoeg
in een
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
en sedert begon een
Turkije’s macht. Oos-
Servië zette den
op, steunende op
Maar de Rus, de naweeën van den
krijg tegen Japan en de binnenlandsche on-
Het verlangen naar geluk, dat in ieder men-
schenhart woont, laat zich niet onderdrukken, en ik
geloof niet, dat wij zoolang wij in de volle kracht
van het leven zijn ooit de les van «ontbering* zon
der haperen zullen kunnen opzeggen.
Plotseling bleef zij voor een plas water staan. Zij
sloeg de oogen op en haar gelaat straalde van vreugde.
Naar Europa, naar Engeland, Duitschland, Zwitserland,
Italië en Frankrijk 1 De landen, waarheen haar stout
ste droomen haar gevoerd hadden I En zij zou die
betreden
«Charles Charlesriep zij buiten zich zelve.
«Ik wist tot nog toe niet, dat de brieven van mijn
mama zoo’n aangename uitwerking kunnen hebben.
Wat is een postbode toch te benijden
«Dus je zegt »ja«, Bertha
«Alsof ik daar neen op kan zeggen. Hoe zal ik je
danken, want jij bent ongetwijfeld op de gedachte ge
komen
«Ben je zeker van de toestemming van je papa
«Arme papa Hij zal mij erg missen, maar hij kan
mij moeielijk iets weigeren. Maar ik, wat ben ik ge
lukkig I Uit dit stille naargeestige nest weg te trek
ken, naar het droómenland, dat Europa heetO, wat
een geluken zij stak hem beide handen toe, die hij
bewogen in de zijne drukte.
»Bertha«, zeide hij, «geloof je werkelijk aan een geluk,
dat aan gindsche zijde van den Oceaan den menschen
tegenlacht; aan een paradijs vol rozen en zonneschijn
Het zij zoo, ik wil je illusion niet storen, maar ver
wijt mij niets, wanneer dat nieuwe leven anders blijkt
te zijn, dan je verwachtte. Wat er ook gebeuren moge,
Bertha, doe mjj geen verwijten, omdat ik je buiten je
gewone omgeving heb gebracht*.
«Dat zal ik nooit doen*, verzekerde zij en ze hield
woord. Bij al hare ellende in latere dagen kwam nooit
een verwijt over haar lippen, nooit had zjj berouw
over dezen stap.
Zwijgend keerden zij naar huis terug, een eenvoudig
huis, dat Bertha weldra voor altijd zou verlaten, om
welk levenslot te vinden
«Wanneer moet ik gereed zijn
«Hoe eerder, hoe beter
lusten nog te zeer gevoelende, kon niet ge
noeg presteeren, vooral nu Duitschland zich
als een militaire reus naast den Oostenrijker
stelde. Griekenland wilde een nobel figuur
zetten, doch liefst ook van de zaak profiteeren.
Belachelijk was, hoe vooral door invloed der
Britsche pers op de perfide Oostenrijkers ge
scholden werd. Natuurlijk: de daad van Oos
tenrijk bleef een gewelddaad. Maar het staat
zoo vreemd, als twee roovers een derde met
het vroomste gezicht voor roover uitmaken.
Vergelijk de bezetting van Egypte door Enge
land, van Tunis door Frankrijk maar met de
zaak Bosnië-Herzegowina. Welk Engelschman
zou in z’n hart niet denken, dat Egypte een
volkomen Britsch bezit is
Zoo dacht ook Oostenrijk ten opzichte van
de door hem bezette landjes en Oostenrijk,
verhaastte de omzetting van een fictie in een
een werkelijkheid, toen het zag, dat de Jong-
Turken zeer nationalistisch deden en begrepen,
dat voor dezen Bosnië beter bereikbaar was
dan Egypte of Tunis.
Bulgarije heeft ook het juiste tijdstip ge
kozen. Samen handelen met Oostenrijk, blijk
baar ook in overleg met Oostenrijk. Immers,
niet te vergeefs zal het bezoek geweest zijn,
dat Ferdinand, vorst van Bulgarije en eigen
lijk slechts gouverneur van Oost-Rumelië aan
Oostenrijk en ook in Duitschland bracht. Be
kend was, dat Ferdinand van Coburg als zijn
levensdoel beschouwde komng te worden, ko-
ning van een geheel onafhankelijk land. Hij
heeft blijkbaar het juiste moment uitgezocht.
Langer wachten was onmogelijk. Want, had
Oostenrijk geheel afzonderlijk Bosnië tot een
onafscheidelijk deel der Donau-monarchie ver
klaard, dan zouden de Jong-Turken sterker
zich geweerd hebben en de steun der andere
Europeesche mogendheden ware krachtiger,
het oorlogsgevaar grooter geweest. Maar dit
achter den rug zijnde, had geen Bulgaarsch
vorst kans gehad, om zonder wapengeweld ’t
koningschap over een geheel vrij land te ver
krijgen. Bulgarije ging nu tegelijk op pad
met Oostenrijk en dan nog Bulgarije is
sterker dan Servië, sterker dan Griekenland,
iets wat de Turk zeer goed weet.
Terwijl de geweldstreek van Oostenrijk en
Bulgarije uitgevoerd werd, bleek, dat Grieken
land niet in den geheimen raad gezeten had
«Hoe dwaas Wanneer heb ik dat dan gedaan? Neen,
maar al heb ik een ongevoelig hart, ik zou ook nu geen
stervende aan den weg laten liggen; ik zou hetzelfde
döen, wat ik toen deed, Charles*.
«Of je me toen werkelijk een dienst bewezen hebt?*
zei Charles peinzend. «Wie weet, of ik je daar ooit
voor danken zal 1 Ik vrees, dat het uur zal komen,
dat mijne liefde versmaad wordt en mijn gevoel stap
voor stap van de innigste liefde tot den diepsten haat
zal overgaan. Ik gevoel dat nu reeds, ik zie het reeds
voor mij, Bertha, en bijna treur ik om het leven, dat
je mij gered hebt*.
«Werkelijk vroeg zij spottend. «Nu je voorstel
ling verrast mij niet; het is mijn lot gehaat te worden*.
Met deze woorden brak zij het gesprek af, dat eene
ernstige richting dreigde te nemen. Zij richtte haar
blikken naar den zilveren sikkel der opgekomen maan
en mompelde iets.
«Welk gebed bid je daar, Bertha?* vroeg Charles.
«Het was een wensch. Als ik de nieuwe maan zie,
wensch ik mij altijd iets*.
«Een rijke echtgenoot, niet waar, Bertha Bij voor
beeld die jonge Engelsche graafDie is der moeite
nog eens waard om er naar te hengelen
«Hengelen! Wat-eene uitdrukking, Charles! Neen,
dien graaf laat ik aan Beatrice over. Heb je nu
van den maneschijn Ik begin lust te krjjgen
avondboterham*.
Arm in arm beklommen zij den kleinen heuvel, waar
op het huis van de familie Darell stond. Voor de deur
bleven zij nog eens staan.
en, hoewel het reeds zoolang daar broeit, was
de Grieksche regeering ontzet door de faits
accomplis. De grootste hartewensch van Griek
en Cretenzer, de hereeniging van Creta met
den Helleenschen staat was een brandende
kwestie sedert den Turksch-Griekschen oorlog.
De Grieksche regeering hield zich schijnbaar
zeer onbaatzuchtig, maar kon niet helpen,
dat de Cretenzers zich tot een deel der Hel-
leensche natie verklaarden.
Had Griekenland nu maar succes gehad, dan
was alles best geloopen, dan was de regeering
toegejuicht, ’t vorstenhuis geëerd. Maar dan was
de eerzucht niet bevredigd geweest, omdat die
zich naar Macedonische zijde uitstrekt.Doch thans,
nu de Bulgaren, kalm en doortastend hun doel
bereikten en als vrije, sterkste macht der eigen
lijke Balkanstaten kunnen aangemerkt worden,
nu bleek de wispelturige Helleen den toestand
te weinig eervol.
Doch wie, ziende en gedeeltelijk begrijpen
de, wat er thans in Griekenland geschiedt, zal
de juiste afmetingen aangeven, die elk der
Grieksche strevingen bij dit conflict heeft aan
genomen? Wie zal kunnen aangeven, in hoe
verre de oorzaak van den afkeer der officieren
tegen ’t vorstenhuis gezocht is, op gedeeltelijk
billijke redenen steunt, een gevolg is van de
mindere activiteit der koninklijke regeering,
of wat dan ook; er zijn meerdere redenen te
vinden. Begrijpelijk is, dat de mogendheden
voor ’t behoud van ’t koningshuis zijn, want
waar zij wenschen, ook al uit onderling wan
trouwen, dat alles zooveel mogelijk zonder
harde schokken gaat, waar de koninklijke fa
milie van Deenschen huize geparenteerd is aan
de machtigste vorstenfamiliën, zou ’t verjagen
van ’t Grieksche koningshuis groote moeielijk-
heden brengen.
Griekenland is in de laatste jaren niet for
tuinlijk geweest op staatkundig gebied en dit
schrijven we alleen toe aan’t volk-zelf, dat zich
ongebreideld overgeeft aan zijn hartstochtelij
ke, wispelturige natuur en niet laat leiden door
een kalm vorstenhuis.
ADVERTÉNTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
De waterspiegel was glad en effen, zoodat de roode
stralen der ondergaande zon daarop een prachtig licht
effect teweeg brachten. Hier en daar zag men in dien
glans een zeil, een visschersboot en het melancholi
sche lied van een visschersknaap klonk over het water.
«Hoe levendig herinnert deze avond me aan het uur,
dat wij twee jaar geleden samen doorleefden. Het
was de laatste week van den schoonen tijd, dien wij
na eene toevallige ontmoeting samen doorbrachten.
Weet je nog, dat ik bij eene drijfjacht verwond werd
en in de sneeuw gevaar liep van te bevriezen En
dat je me vondt en trachtte mijn verstijfd bloed te
verwarmen Eindelijk kwam er hulp opdagen. Je
papa was ongerust geworden over je lang uitblijven.
Hij vond ons en bracht me half dood bij je in huis.
Zoo leerden wij elkaar kennen en ontdekten wij, dat
wij nog bloedverwanten waren, waardoor wij spoedig
gemeenzamer werden. Door je opofferende verpleging
kreeg ik weldra mijn krachten terug en toen sloeg het
uur van scheiden.
Evenals nu wandelden wij aan het strand; ik was
treurig; ik gevoelde, dat de scheiding mij zwaar viel
en ik zag, dat je ook tranen in de oogen hadt. Dat is
nu anders geworden. Voor welken man ter wereld
zou je nu nog tranen storten, bij het afscheid
«Om jou zeker niet*, plaagde zij. «Zulke sentimen-
teele tooneelen vallen niet in den smaak*.
«Het zou nu zeker ook niet meer in je opkomen je
vrijwillig bloot te stellen aan het gevaar van dood te
vriezen, alleen om een onbekende het leven te redden*,
antwoordde Charles bitter.
HOOFDSTUK XII.
17). Vervolg.
«Hier, lees zelf,* zei Charles. «Nu ik toch bemerkt
heb, dat je gewoon bent in een stortbui je brieven te
lezen, behoef ik je niet eerst beleefd te verzoeken van
dit schrijven onmiddellijk kennis te nemen*.
Zij behoefde inderdaad niet aangespoord te worden
om den brief te lezen. Haastig opende zij den brief
en verslond de woorden. Zij las
«Lieve Bertha
Mijn man wil binnen kort met mij en de kinderen
een pleizierreis naar Europa ondernemen. Van mijn
zoon vernam ik, dat je grondig met de Fransche en
Duitsche taal bekend bent. Je zoudt ons daardoor
van veel nut kunnen zijn, om niet te spreken van
het genoegen, dat wij u in ons gezelschap zonden
hebben. Wanneer je dus met zeshonderd dollars
per jaar tevreden wilt zijn, behalve vrije reis, enz.,
dan zou het ons veel genoegen doen, wanneer je
onder geleide van Charles naar hier kwam.
Ik hoop, dat je mijn aanbod aanneemt en dat je
papa er geen bezwaar tegen zal maken. De voordee-
len, aan zulk een reis verbonden, zouden voor een
meisje van uw begaafdheid onschatbare waarde heb
ben. Beatrice zou het je stellig nooit vergeven, als
je ’t niet aanneemt.
Met vriendelijke groete aan uw papa en mama,
bljjft als steeds
Uw toegenegen
Charlotte Stuart*.
’t pan-Slavisme aankweekend, als onverbidde
lijk einddoel hadden: Konstantinopel moet een
Russische stad worden.
Rusland heeft daar kostbare oorlogen aan
besteed, die wel eenige uitbreiding van Rus
sisch grondgebied ten gevolge hadden, maar
waarvan de hoofdresultaten waren: het vormen
van verschillende ChristenstatenRoemenië,
Griekenland, Servië en Bulgarije en bovendien
nog Montenegro.
Van die Staten mag men aan Roemenië en
Bulgarije ’t meeste respect geven.
Vooral de laatste groote poging van Rus
land in 1877 ’78 bracht die vrijmaking der
christenstaten. De Turken weerden zich zeer
krachtig en de hulp van koning Carol van
Roemenië was voor Rusland lang niet onmis
baar. Maar de gevolgen waren zeker anders
dan Rusland bedoeld had. Dit land kreeg
eenige gebiedsuitbreiding met name in Armenië,
verder werden de Balkanstaten begunstigd en
ook, Oostenrijk mocht Bosnië en de Herzego-
wina bezetten.
Nu bleef er nog een TurkschEuropeesch
gebied over, waarvan nauwelijks een derde deel
uit geloovige Moslems bestond, terwijl de
meerderheid uit christelijke Bulgaren, Grieken
en Serviërs, hopeloos door elkaar verward, met
nog een klein gedeelte Roemeniërs bestaat.
Steeds duurden de kuiperijen tusschen de ver
schillende rassen door, met gewoonlijk bloedig
nadeelige gevolgen voor de christenen. De
Grieken waagden een oorlog om Creta, maar
moesten een beslissende nederlaag lijden, die
alleen door ’t toezicht van Europa verhinderd
werd in een catastrophe te veranderen; ’t was
anders voor de Turken niet onmogelijk ge
weest, geheel Griekenland, in elk geval de
hoofdstad te bezetten. Griekenland verloor
een zeer klein grensgebiedje en Creta werd half
bevrijd, maar niet geheel Grieksch.
De allerjongste gebeurtenissen liggen nog
vooraan in ieders geheugen.
Europa schrok er van: Oostenrijk verklaar
de Bosnië en de Herzegowina voor ingelijfd,
Bulgarije verklaarde zich geheel onafhan
kelijk.
Wat een stof joeg dit op.
grootst mogelijken mond
Rusland.
Al sedert jaren vergt dit land, niet minder
dan de overige Balkanstaten, de aandacht van
geheel Europa. De tijd is voorbij, dat er
slechts was de Oostersche kwestie*, waarmee
dan den warboel op ’t Balkanschiereiland be
doeld werd en waarbij Rusland en Engeland
onder de buitenstaanders de groote tegen
standers heetten, terwijl ook andere groot
machten zich behoorlijk interesseerden bij de
zaken. Sedert dien tijd is ’t gezichtsveld der
internationale politiek zoodanig uitgebreid, dat
er nog wel twee Oostersche kwesties bij geko
men zijn, de Perzische en vooral de Oost-
Aziatische.
Maar toch, ondanks alles, bestaat, wat van
ouds den naam heeft »de Oostersche kwestie*
te zijn, nog steeds.
Al worden de verhoudingen steeds anders,
want bij de jongste strubbelingen is gebleken,
dat niet Engeland en Rusland alleen de zaken
beheerschen, dat ’t niet, zooals vroeger wel
eens, voldoende is, dat Engeland een sterk
oorlogssmaldeel met geheime orders of verze
gelde orders uitzendt, om bij de anderen een
alleszins voldoende vrees voor Britsche macht
te verwekken.
Hoe oud is de Oostersche kwestie?
Eigenlijk is ze begonnen, toen de Turken
uit Azië opdrongen, eerst ’t Heilige Land, daar
na Klein-Azië veroverden, om eindelijk den
krachtigen, maar wreeden voet op ’t Balkan
schiereiland te plaatsen. Langzamerhand werd
’t heele schiereiland tot Turksch bezit en dit
werd ten slotte bevestigd door de inname van
Konstantinopel in 1453.
Dit was nog niet het einde der Turksche
expansie, want ook de landen ten noorden der
Zwarte zee werden veroverd en in 1683
scheelde het maar weinig, of Weenen, de
hoofdstad van centraal-Europa was in de macht
der Turken gevallen.
Dit was ’t hoogtepunt
gestadige mindering van
tenrijk wist de Turken voor goed uit Honga
rije te verdrijven, Rusland zijn macht tot de
Zwarte zee uit te breiden.
Toen kwam de 19e eeuw. Rusland werd de
groote aanvaller en ’t scheen dat de Russen,
4
1
