WK SJEEE EN MSTIM.
COMMONS EN LORDS.
Blanca’s geheim.
NIEUWS- ES APÏERTEJTIEEUD
Zaterdag 11 December 1909*
64e Jaargang.
n
Van den Hak op den Tak.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Feuilleton.
I
X)
een
toch
Bewerkt door AMO.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
en daarna minderde
meerderheid.
ralen
maar
jaren? Wanneer die
gering wordt?
Dan zal er toch jubel opgaan in het tegen
overgestelde kamp, een jubel, alsof men daar
eigenlijk de overwinning behaald heeft.
Ten slotte nog het geval, dat de conserva
tieven en unionisten te zamen werkelijk de
blik kan ik u onmogelijk een beslissend antwoord
geven
»Bertha
«Dat mag ik met recht verlangen*, viel zij in. «Ver-
geet niet, dat ik volstrekt geen vermoeden had, dat ik
dus zeer verrast ben. Ik ben dankbaar en trotsch op
de eer, mij bewezen, maar oprecht wil ik u zeggen,
dat ik u niet bemin
«Maar je bemint ook geen ander Zeg me dat nog
eens, Bertha
Zij voelde een sluier voor haar oogen komen en keer
de haar gelaat af.
»Ik ben een baatzuchtig schepsel zonder hart«, zei
ze. «Ik geloof niet, dat ik ooit zal beminnen, zooals
u dat bedoelt. Als u mij tot vrouw begeert, mag ik u
niet in onwetendheid laten omtrent mijn geringe waarde.
Ik ben geen engel; ik heb integendeel zeer wereldsche,
baatzuchtige ideeën. Ik ben u niet ongenegen, maar
om uw vrouw te worden daar moet ik eerst over
nadenken. Kom dus morgen, graaf Norton, dan zal
ik u een beslissend antwoord geven. Laten wij nu
naar huis terugkeeren
Hij boog voor haar en bood baar zijn arm. Zonder een
woord te spreken, keerden zij terug en gingen beiden
in het woonsalon, waar allen bij elkaar waren. Bea
trice lag zeer bleek op een ottomane. Lady Carley zat
bij haar. Charles leunde aan het venster, juist tegen
over het bergje, dat de graaf met Bertha beklommen
had. Allen richtten hec oog op de binnentredenden.
Beatrice niet zopder jaloersche verdenking.
Als graaf Victor haar beminde, wat had zij dan met
Bertha uit te staan
«Ik ga vanmiddag een rijtoertje maken naar het
landgoed Draxel«, sprak de graaf tot zijn tante.
üeze lachte en zei
HOOFDSTUK XX.
27). Vervolg.
«Graaf Norton, ik weet niet, wat ik u moet antwoor
den,* zei Bertha. »Ik ben zeer verrast door uw aan
zoek, door uw begeerte om juist mij tot vrouw te heb
ben. Ik sta niet gelijk met u, ik heb geen rijkdom
men, geen positie
»U bezit een schoone ziel in een schoon lichaam,
meer begeer ik niet. Ik bemin u en daarmede is alles
gezegd
«Lady Carley zal nooit hare toestemming geven
«Mijn tante zal alles inwilligen, wat mij gelukkig
kan maken. Mijn geluk of mijn ellende hangt van
uw beslissing af, Bertha. O, ik bezweer u, wijs mij
niet’af. Ik zou het niet kunnen verdragen en ik
zie nooit van u af«.
Een glimlach vloog als een zonnestraal over haar
gelaat. Het was toch schoon, als men zoo-smeekte om
liefde 1
«Als iemand niet met «neen* tevreden is, moet men
hem wel met «ja* antwoorden*, sprak zij schalks.
«Dus je zegt»ja«, Bertha vroeg hij verrukt,
«Blijf kalm, heer graaf. Ik zeg niet »ja» en niet
«neen*. Ge moet mij tijd laten om ,na te denken. Uw
heftigheid heeft mij eenigszins van mijn kalm overleg
beroofd. Misschien nu morgen danOp dit oogen-
I
liberalen en socialisten zich in een drietal par
tijen verdeelen, drie candidaten stellen, die
ieder 999 stemmen op zich verzamelen; dan is
de candidaat met de duizend stemmen geko
zen. Op die wijze zag de linkerzijde, door de
afscheiding van werklieden en Ieren, menigen
zetel verloren gaan.
Nu is er nog meer, dat de aandacht trok
en trekken zal. Was voor vier jaren de wind
zoo gunstig voor de linkerzijde, met name
voor de liberalen, dat deze een meerderheid
behaalden, die in éen woord overweldigend
was, die glorie scheen het hoogtepunt der
liberalen geweest te zijn. Want daarna kwa
men telkens tusschentijdsche verkiezingen en
telkens bleek, dat óf de meerderheid, waarmee
de liberale candidaat zegevierde, verminderd
was, óf de liberaal door een torie vervangen
werd. En elke door de laatsten weer behaalde
overwinning, verkregen vooruitgang in stem
me naantal deed de toriebladen uitbazuinen,
dat de natie bekeerd was, dat het volk niet
weten wilde van verandering in samenstelling
of bevoegdheid van het Huis der Lords.
Maar er is nog meer. Het is niet éen strijd
kreet, die zal weerklinken Vóór of tegen ’t
Hoogerhuis
Neen, ook vóór of tegen protectie. Vóór
óf tegen uitbreiding van zelfregeering voor
Ierland. En nog meer.
Ook: Vóór of tegen deze of die belasting;
ook dit geeft weer meerdere coterieën. Het
wordt een combinatie van heterogene belangen,
die elk afzonderlijk invloed op den uitslag der
aanstaande stemmingen zullen hebben. Wie
zal daarvan de resultaten bepalen? Wie zal
aangeven, hoever het vóór of tegen de Lords
(en dan nog: hoever daarin te gaan), den uit
slag bepaalt?
Er is nog iets: De linkerzijde heeft voor vier
jaren een meerderheid behaald, die misschien
nooit weer te evenaren, laat staan te overtref
fen is, en daarna minderde zachtjes aan die
Wanneer nu in Januari de libe-
behoorlijke meerderheid behalen,
een veel geringere dan voor vier
meerderheid eens zeer
«Ah, je verlangt naar baronesLeonore Ga maar, mijn
zoon, en breng haar mijn groeten Wij verwachten u
voor het diner terug*.
Graaf Norton kleurde als een schoolknaap en keek
steelsgewijs naar Bertha, maar deze had een boek ter
hand genomen, waarachter zij haar gelaat verborg.
Had zij hem begrepen? Wist zij, dat hij haarwilde
ontvlieden, omdat hij zoo in spanning verkeerde
Kapitein Hammond en Charles gingen naar de speel
zaal. Beatrice begon dadelijk tegen Bertha
«Waar ben jij en de graaf den heelen dag geweest
«Wij hebben in het park gewandeld*.
«Waarover liep het gesprek
«Over allerlei*, antwoordde Bertha kalm, «over de
mooie landstreek, over de prettige inrichting van een
Engelsch adellijk slot en natuurlijk over het weder*.
«Is er ook over mij gesproken
«Dat geloof ik wel*.
«Bertha*, fluisterde zij met overgebogen lichaam,
«zei graaf Victor nog iets van je weet wel
«Hij zei er geen woord van, dat hij je bemint, en
met je trouwen wil, als je dat bedoelt
De avond viel, graaf Norton keerde terug. Door den
rit hadden zijn wangen een frissche kleur gekregen.
Op de vragen van zijn tante naar de bewoners van het
landgoed Draxel antwoordde hij zoo kort mogelijk,
iets, wat de aandacht van zijn tante niet ontging.
«Victor, wat is er Ben je ziek vroeg zij na afloop
van het diner.
«Ziek Neen, beste tante; u maakt u bezorgd zonder
reden*, antwoordde hij met een gedwongen lach.
«Waarom ben je dan zoo stil Vertrouw mij gerust
toe, wat er op je hart drukt*.
«Morgen antwoordde hij. «Heb nog tot morgen
geduld. Ik ben eenigszins opgewonden, maar zelfs aan
^Heel de beschaafde, de met den modernen
tijd meegaande wereld heeft zeker de laatste
maanden met belangstelling gezien naar de oht-
wikkeling der geschillen tusschen de beide
Britsche Kamers, het Lagerhuis en het Hoo
gerhuis, de Commons en de Lords. Zou er
een catastrophe komen? Zou het geschil bij-
gelegd worden door toegeven van beide zij
den? Zou daarbij een grootere of kleinere
overwinning door de Gemeenten of door den
adel worden behaald?
Commons=Gemeenten. Lords=edelen.
Maar deze woorden zeggen niet genoeg,
al geven ze toch reeds de hoofdgedachte. Bij
gemeenten-vertegenwoordiging denkt men aan
democratie, aan macht, aan heerschappij van
het volk, van de groote massa. Bij het woord
Lords (de trotsche adel van een reeds zoo
trotsch volk) denkt men aan de macht, de
heerschappij der aristocratie.
Want meer aristocratisch dan een Engelsch
lord kan men een edelman toch niet denken.
In andere landen is gewoonlijk de adel in twee
groote afdeelingen te onderscheiden: zij, die
van vorstelijken bloede zijn, dus tot de regee-
rende kaste behooren, en de andere adel,
al is die ook op zich zelf nog zeer verschil
lend in rang en stand. In Duitschland, Bel
gië, Nederland, Oostenrijk, Rusland, enz. doet
een prins van vorstelijken bloede een mésail-
lance, die hem de troonrechten ontneemt (of
ten minste aan de kinderen uit dien echt,) als
hij huwt met een lid van den anderen adel,
zij deze ook nog zoo hoog en voornaam. In
Engeland is de Koning eigenlijk alleen maar
de allerhoogste lord en zoo ziet men dan bijv,
ook een huwelijk tusschen een hertog van Fife
en een Britsch koningskind.
Doch laten we daarover niet verder uit
weiden, want dan zouden we al de redenen
voor die verschillende verhoudingen moeten
aangeven. (Denk er bijv, aan, dat Duitsch
land in zoovele staten en staatjes verdeeld is,
en dat ook de regeerende familie van lilli-
putterstaatjes als Reuss of Schwartsburg tot
regeerende vorstelijke familiën gerekend wor
den even goed als de Pruisische Hohenzollern).
Tot nu toe volgde de wereld dien grooten
strijd in Engeland. Zouden de Lords toege
ven? Lord Lansdowne kondigde aan, dat hij
zou voorstellen, dat het Hoogerhuis de be
groeting, door 't Lagerhuis aangenomen en
die den Lords te domocratisch, te socialistisch
getint is, zou verwerpen. Dreigende woor
den werden daartegen geuit door de ministers
en de liberalen.
Eindelijk kwam de begrooting in behande
ling. Enkele lords spraken voor aanneming.
De bisschoppen zouden zich onthouden. Minis
ters spraken nog eens. De stemming kwam
en -- met overweldigende meerderheid werd
de begrooting verworpen.
De teerling was geworpen: Terugtreden
was voor de ministers onmogelijk. Het volk
zal nu, in de volgende maand moeten beslissen.
Tot zoo lang blijft de Britsche en ook de
andere beschaafde wereld in spanning.
Zouden de liberalen en radicalen bij de stem
ming en herstemming voor een nieuw La
gerhuis gelijk krijgen?
We gelooven nog niet onomstootelijk, dat
in Januari een definitieve beslissing zal vallen,
dat er een bepaalde parlementaire omwenteling
aanschouwd zal worden.
Voor vier jaren kregen de liberalen een
ontzaglijke meerderheid in het Lagerhuis. Tot
dan toe waren beurtelings de conservatieven
en de liberalen in de meerderheid (in het
Lagerhuis), terwijl het Hoogerhuis steeds een
groot overwicht van tories (conservatieven)
had. Alleen ontstonden er in ’t Lagerhuis
meer partijen, omdat er zooveel belangen zich
ontwikkelden naast de bekende. Er kwam
verdeeldheid over vrijhandel of protectie, over
zelfregeering van Ierland of volkomen be
houd der Unie tusschen Ierland, van uit Lon
den geregeerd, en Brittanje. En ook, naast de
gewone liberalen kwamen er sterker gekleur
de schakeeringen, zooals ook op 't vasteland
bekend zijn. De uiterste partij vormde zich;
vooral in de laatste jaren ontwikkelde zich de
parlementaire arbeiderspartij, waarop de libera
len gedeeltelijk moesten steunen, maar die
voor de liberalen ook vaak duchtige tegen
standers waren.
Denk maar eens aan het eigenaardig stelsel
van de verkiezingen voor het Britsche La
gerhuis. Niet als bij ons, als in België,
Duitschland, Frankrijk. Geen volstrekte meer
derheid. Een relatieve is voldoende. Stel, dat
in een district de conservatieven en unionisten
samen één candidaat stellen, die in ’t geheel
duizend stemmen behaalt; dat daarentegen de
u kan ik de reden niet zeggen. Morgen zal u alles
weten
In haar bezorgd hart dook een voorgevoel op, maar
zj drong toch niet verder aan.
Bertha gevoelde zich nog steeds als iemand, wiens
denken en gevoelen verlamd is. Hier was het keer
punt van haar leven 1 Waar zou de stroom haar heen
voeren Naar hooger of naar lager
Kapitein Hammond kwam haar gepeins storen en
verzocht haar aan het klavier te gaan en een lied te
zingen. Werkelijk voldeed zij aan dit verzoek.
Maar eenmaal aan het klavier, werd zij de oude en
zong met vuur een eenvoudig lied.
Graaf Norton stond bij haar en luisterde in verruk
king naar de klank van haar zuivere altstem.
Het lied was uit, zij stond op en spoedig was de avond
voorbij. Allen zochten hun vertrek op om te slapen.
Bertha verlangde daar niet naar. Zij sloeg een shawl
om, ging bij het venster zitten en richtte haar blikken
naar den helderen sterrenhemel.
Zou zij graaf Norton nemen of niet
Liefde gevoelde zij niet voor hem en zou zij waar
schijnlijk ook nooit gevoelen. Van ganscher harte
beminde zij Charles, misschien nu nog te meer dan
tot dusverre. Als zij graaf Norton trouwde, verkreeg
zij een hooge positie in de maatschappij en onmete
lijke rijkdommen. Zij hechtte veel aan een weelderig
leven en aan vermaken. Wat de liefde betreft,
graaf Norton beminde haar en voor een vrouw is het
altijd beter, dat de man haar bemint, dan omgekeerd.
Dit was de eene zijde van de zaak. De andere was:
zij kon naar haar neef gaan en zeggen «Charles, de
liefde, die ik je toedraag, is grooter dan de liefde voor
mezelven. Ik wil je toebehooren, zoodra je dat ver
langt*. (Wordt vervolgd.)
meerderheid in het Lagerhuis behalen.
In elk geval: het schouwspel is belangwek
kend. Het Engelsche volk, dat zijn staatsin
stellingen op zoo eigenaardige, kalme wijze
zag groeien, staat thans voor een der grootste
mijlpalen op de baan van de ontwikkeling dier
instellingen.
Ten slotte nog dit Groote staatkundige
gebeurtenissen in een land, vooral in een land
van wereldbeteekenis, oefenen ook haren invloed
uit op andere landen, over de grenzen, tot
soms ver over de grenzen. Daarom is de strijd,
die in Engeland gestreden wordt, ook van be
lang voor niet-Engelschen.
Denk er bijv, eens aan, hoe een Parijsche
revolutie zich niet alleen over geheel Frankrijk,
maar nog ver daarbuiten uitbreidde.
Intusschen, men kan ook te groote ver
wachtingen hebben van de volgende maand.
De Czaar heeft dezer dagen iets gedaan, waaruit
blijkt, dat hij niet van praktischen zin ontbloot is. Hij
wilde eens uit eigen ervaring weten hoe zwaar de
uitrusting is van een gewoon soldaat en die, de uitrus
ting nl., vergelijken met de uitrusting der garde. Daar
toe heeft hij in de uniform van gewoon soldaat twee
maal een langen marsjh gemaakt. Hij liet zich door
een onder-officier een model-uitrusting brengen met
120 patronen, nam het geweer over den schouder en
maakte zoo een marsch van bijna 10 K.M. De officie
ren, die hij ontmoette, groette hij volgens voorschrift.
De proefneming had het resultaat, dat de Czaar bij zijn
thuiskomst bepaalde, dat die uitrusting voortaan alleen
door de sterkste soldaten bij de parade gedragen mag
worden. Den dag daarop fungeerde de Alleenheerscher
als lijfgarde-soldaat; hij bemerkte het verschil niet
weinig.
Als de Czaar ook in andere zaken aldus zelf op on
derzoek uitging, dan zou het er waarschijnlijk in zjjn
rijk heel wat beter gaan uitzien, en zou hij alle gele
genheid hebben om zich den eerenaam van «Vadertje»,
dien men hem geeft, alleszins waardig te maken. Nu
kent hij de toestanden in zijn eigen rijk niet, omdat
hij die niet met eigen oogen ziet, maar door den bril
van anderen.
Een grappig voorval aan het station van Erquelines
(België) bewees, dat men met eigen oogen ziende, ook
wel verkeerd kan zien. Er was een wagon meubelen
uit Frankrijk aangekomen. Een man en twee doua
niers zagen bij het openen der schuifdeur achter het
stroo, waarmee de meubelen waren ingepakt, een
man. Flapde deur toe. Een derde douanier wilde
het zijneer van weten, deed de deur behoedzaam open,
wierp een blik naar binnen, en, jawel, ’t was zoo hjj
zag een hoofd, dat zich bewoog. De gendarmerie werd
getelephoneerd, de bevelhebber der gewapende macht,
ter plaatse gekomen toen het reeds donker was, open
de den wagon en ontwaarde ook een menschengelaat.
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
