O
VOOR Slffi EJ OTOIM.
llfflWS- ES ARVERTE5T1EBLAB
1
4
Zaterdag 3 September 1310.
65e Jaargang.
7
No. 71.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Uit de Raadszaal.
Feuilleton,
4
<r
VNrEd x
d.
Adeltrots si Misiaai.
Denk aan
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek f 0,40 per 3 maanden,
franco per postf0,60.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
een gym-
t van
-
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent, Groote letters naar
plaatsruimte.
woning kunnen leven, als dat rampzalige geheim het
bestaan van hem en de zijnen niet beneveld en ver
duisterd had. Een weemoedig, smartelijk gevoel sloop
zijn hart binnen. Hij wendde het oog van het vreed
zame landschap af en richtte het naar de heuvelen
in het Oosten, waar het trotsche slot Altenbrak stond.
Dat prijkte daar als een bewijs van kracht van het
oude geslachtTrotsch staken de tuinen en toren
tjes van het gebouw tegen den helderen avondhemel
af, omgolfd door het gouden licht der scheidende zon,
welker stralen in de talrijke vensters weerkaatst wer
den. Op den achtergrond verhief zich de oude, grijze
toren van het verdwenen ridderkasteel, stijf en somber,
pralende op zijn zwaren bouw, die eeuwen getrotseerd
had. Van het geslacht, dat binnen die muren woonde,
ongenaakbaar voor het volk, gevoelloos voor het ziels
verlangen van een teeder hart, had Eduard Montelli
geen medelijden te verwachten.
Eduard’s gelaat werd hoe langer hoe somberder. Het
stond bijna dreigend onwillekeurig balde hij de vuist.
De toorn over het noodlot zijner familie, over de on
gerechtigheid van die menschen daar, over zijn mach
teloosheid, die toorn drong elk teeder gevoel uit zijn
hart. Hij was vertoornd op de geliefde, die haren va
der meer beminde dan hem hij was verbitterd op haar.
Ik had er aan moeten denken, dat uit Altenbrak voor
mij niets goeds kan komen, mompelde hij.
Hij verhaastte zijn schreden en bereikte bij het val
len der duisternis zijn woning. Toen hij den tuin bin
nen ging, trof hij juist den brievenbesteller, die hem
eenige brieven ter hand stelde.
«Hier heb ik ook een aangeteekenden voor u, mijn
heer Montelli,*zei de man, terwijl hij Eduard den brief
en het ontvangbewijs overreikte.
HOOFDSTÜK XVIII.
2ö). Vervolg.)
Die vraag greep het meisje in het diepst van haar
gemoed. Haar vader, dien zij zoo teeder liefhad en
die haar boven alles beminde hij stond nu dreigend
tusschen haar en haar geliefde Haar vader moest zij
schuldig verklaren en veroordeelen haar geestkracht
verlamde, zij sloeg de handen voor het gelaat en
brak in hevig snikken uit. Teeder hield Eduard haar
in zijn armen en trachtte haar te troosten. Toen sloeg
zij haar armen om zijn hals en kuste hem hartstoch
telijk.
«Vaarwel, Eduard,snikte zij. ’Vaarwel; ik weet
©iet wat er gebeuren zal maar ik weet wel, dat ik
je onuitsprekelijk lief heb moge de hemel alles ten
beste beschikken.*
Ze maakte zich uit zijn armen los en snelde weg.
Eduard oogde haar na, tot zij achter het struikgewas
verdween. Hij waagde het niet, haar te volgen. Nog
een oogenblik stond hij daar en sloeg toen den weg
naar huis in.
De dag liep ten einde, en de ondergaande zon wierp
haar gouden stralen over het landschap. Hoe vreed
zaam lag het daar aan de voeten van den jonkman 1
Hoe rustig en gelukkig had hij daar in zijn lieve
trad hel huis binnen, om in zijn kamer het allernoo-
digste voor een korte reis in een koffer bijeen te pakken.
Verwonderd bleef mevrouw Montelli in de deurope
ning staan, toen zij de kamer van haar zoon binnentrad,
om hem voor het avondeten te roepen.
«Gaat ge op reis, Eduard vroeg ze.
«Ja, moeder, ik moet naar Berlijn.»
»Naar Berlijn Voor zaken
«Natuurlijk voor zaken, maar het zijn zaken, waarin
u en Greta nauw betrokken zijn. Daar, lees den brief
van oom Hendiik
»Wat is er gebeurd
«Lees den brief maar, dan zult u zien, wat het gevolg
is van uw streven om het rampzalig geheim van onze
familie zoo zorgvuldig te bewaren.*
’Eduard
Op zulk een toon had haar zoon nog nooit tot haar
gesproken. Bevende las zij den brief en barstte toen
in tranen los.
«Die arme Greta 1* klaagde zij. »Ja, Eduard, haal
mijn arm kind hier, dat zij dien ellendige vergeet en
zij weer ons vroolijk onschuldig kind worde.*
»Met de vroolijke onschuld van haar kinderlijk gemoed
is het nu gedaan 1 Ik zal haar alles zeggen.*
«Eduard, ge zult zoo wreed niet zijn.*
•Zeker, ik zal haar alles zeggen; zoo alleen kan zij van
die ongelukkige liefde genezen worden. En dien voor
namen kwajongen zal ik tuchtigen
»Je heftigheid zal nog onheil aanrichten
Gerda, aan de liefde, die ge zelf koestert.*
•Daar denk ik aan.*antwoordde Eduard somber. «Het
berouwt me, dat ik die liefde in mijn hart wortel heb
laten schieten. Gerda heeft me vandaag mijn afscheid
gegeven. Zij weet, dat het haar vader was, die ons in
onze rechten heeft tekort gedaan.*
Wordt vervolgd.
VERGADERING van den Gemeente
raad van Sneek, op Maandag, den 29
Augustus 1910.
Vervolg.)
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, Burgemeester.
Secretaris de heerJac. van der I aan.
In de middagvergadering zijn eerst 12, later 14 le
den tegenwoordig.
De vergadering te ruim half een geschorst, werd na
drie kwartier door den Voorzitter heropend en daarna
aan de orde gesteld:
20 Benoeming van 4 leden der commissie Stedelijk
Muziekcorps.
Achtereenvolgens worden benoemd de heeren T. de
Jong, hoofd der Jan van Nassauschool, R. Gorter,
D. J. Bouma en Dr. Th. Dokkum.
21 Betaling uit den post onvoorziene uitgaven,
dienst 1910.
Dit betreft een som van f 16,956 ten behoeve van
de, van den heer I. J. de Jong, overgenomen erfpachts-
grond aan den Stationsweg.
Het deswege opgemaakt concept-beslu’t wordt zon
der discussie en hoofdelijke stemming goedgekeurd.
22 Voorstel tot wijziging van het reglement en huis
houdelijk reglement voor het Gymnasium.
De heer dr. Bouma heeft enkele aanmerkingen, o.
a. wil hij dat de vacanties voor het Gymnasium gelijk
worden geregeld als die voor de H. B. School en dat
de bepaling, waarbij het programma der lessen aan
de goedkeuring van den Raad moet worden onderwor
pen, bestaan blijft. De tijd, om alles goed na te gaan,
is heel kort geweest; toch geeft spr. deze punten in
overweging.
De heer Schijfsma stelt naar aanleiding hiervan voor
om de behandeling van dit punt te verdagen en de
stukken inmiddels ter visie te leggen voor de leden.
De Voorzitter heeft tegen aanhouding geen bezwaar;
omdat de stukken laat zijn ingekomen, konden ze niet
eerder ter visie worden gelegd.
Het voorstel van den heer Schijfsma. ondersteund
door den heer Zelvelder, om de behandeling te ver
dagen, wordt hierop zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
23 Nadere vaststelling verordening op de heffing
en invordering van belasting voor het bedienen der
bruggen.
Zonder hoofdelijke stemming worden de door Ged.
Staten gewenschte wijzigingen goedgekeurd en de
verordening daarna opnieuw vastgesteld. Deze zal op
nieuw ter goedkeuring worden opgezonden.
24 Adres van Obbe Bouma alhier, om afstand in
koop van gedeelte Draaisloot.
Burg, en Weth. stellen voor, gunstig te beschikken
op het verzoek van adr., om afstand in koop van een
gedeelte van ’t vaarwater »de Draaisloot*, ter grootte van
970 cA., welk gedeelte hij dan wil afdammen en door
demping aan zijn eigendom toevoegen, en den koop
prijs te bepalen op 25 cent per cA. of f 242.50 voor het
geheel,
Uit de hierover gehouden discussie blijkt dat men
den voorgestelden prijs wat hoog vindt en wordt zon-
De heer Brouwer is niet voor de Fransche cursus
aan school 2; Jbegint men er mee, dan zal men het
volgend jaar onderwijs in Duitsch en weer later in En-
gelsch vragen.
Na nog eenige discussie wordt het voorstel van den
heer Zelvelder, ondersteund door den heer Schijfsma,
om het eens genomen besluit tot het instellen van een
cursus in Fransch aan school 2 te handhaven, in rond
vraag gebracht en aangenomen met 8 tegen 6 stemmen,
die van de heeren Pijttersen, Dwarshuis, Blok, Fen-
nema, Visser en Brouwer.
28 Adres van A. de Leeuw en A. Elzer inzake ver
koop van gemeentegrond aan de Looxmastraat.
Burg, en Weth. stellen voor, aan adr., volgens de
overgelegde teekeningen, in koop af te staan 225 cA.
gemeente-grond aan de Looxmastraat, tegen een koop
prijs van f5 per cA., waarvan te rekenen f 3 voor den
grond en f 2 voor kosten van ophooging en bestrating,
op voorwaarden o.a. dat de rioleering moet aansluiten
aan het te maken hoofdriool der gemeente, in welke
kosten adr. f2.50 per strekkende meter moeten bijdragen,
voor hun perceel door adr. een twee meter breede be
strating moet worden aangelegd, en het terrein binnen
een jaar moet zijn bebouwd op boete van f 200.
De heer Blok vindt, dat de voorwaarden van dien
aard zijn, dat geen bouwondernemer er op in zal gaan
den grond te bebouwen. Spr. is er voor billijker voor
waarden te stellen en zou gaarne zien, dat ook het
stratenplan van de terreinen aldaar spoedig werd
ingediend, om een vaste prijs voor den bouwgrond te
kunnen bepalen.
De heer De Wolf meikt op, dat adr. in geen geval
op het voorstel zullen ingaan.
De heer Fennema zegt dat de heer Lusthoff inder
tijd f 4 per cA. heeft betaald maar ook een deel van
den gekochten bouwgrond moest bestraten; zoodat z.i.
adr. niets te veel moeten betalen.
Ook de heer Huges meent dat de gevraagde prijs
in verhouding met het door Lusthoff betaalde, niet te
hoog is.
Het voorstel van Burg, en Weth. wordt alsnu zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
De heer Elzer was gedurende de behandeling van
dit punt niet aanwezig.
29 Adres van de firma Van Huiden en Van der
Heijde om gebruik van den Irekweg.
Burg, en Weth. stellen voor het verzoek van adr.,
om een sloot voor hun perceel over eene lengte van
20 meter te mogen dempen en een riool te leggen, in
te willigen tegen eene retributie van f 100 per jaar.
De heer Huges merkt op dat de commissie voor ge-
meente-eigendommen voorstelde de retributie op f 125
te bepalen.
De Voorzitter antwoordt dat aan de coöperatieve
Ver. tot aankoop van Landbouwbenoodigdheden on
langs een dergelijk verzoek is toegestaan tegen eene
vergoeding van f 100; het Dag. Bestuur oordeelde dat
de te betalen retributie gelijk moest zijn.
De heer Fennema merkt nog op dat adr. 20 meter
sloot zullen dempen, welk terrein geheel vrij blijft,
terwijl de genoemde Coöp. Ver. 18 meter sloot heeft ge
dempt tot het plaatsen van een elevator.
Het vooistel van het Dagel. Bestuur wordt hierop
zonder hoofdel. stemming aangenomen.
30 Adres van het bestuur der begrafenisvereeniging
•De laatste Eer» om verlaging van de Hospitalerbrug
Wijl met het oog op de scheepvaart door het ma
ken van een beweegbare brug alleen aan het bezwaar
van adr. kan worden tegemoet gekomen, stellen B. en
W. om de hooge kosten voor, voorloopig afwijzend op
het verzoek van adr. te beschikken.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt
conform besloten.
31 Adres van J. Larooij en mede-onderleekenaren om
een gebouw tot het geven van onderwijs in de vrije- en
ordeoefeningen der Gymnastiek.
Burg, en Weth. stellen voor afwijzend op dit ver
zoek te beschikken, onder verwijzing naar eene reso
lutie van Ged. Staten, waarin wordt medegedeeld dat
het onderwijs in de vrije en orde-oefeniugen der gym
nastiek ook in de openlucht kan gegeven woider.
De heer Zelvelder is van meening dat bedoelde
missive meer geldt ’t platteland; spr. is er voor hier
een lokaal disponibel te stellen en wijst er op dat het
voorm. ziekenhuis aan den Westersingel daarvoor ge
makkelijk is in te richten.
De heer dr. Bouma is het niet eens met de bewering
van adr. dat het onder wijs in de openlucht schadelijk
is; de schaduwzijde van een lokaal is dat er nog al
stof opdwarrelt.
De heer Zelvelder heeft in Heerenveen c
nastieklokaal gezien waar men bijna geen last
stof had.
De heer Schijfsma merkt op dat het op de speel
plaatsen in den regel ook stoffig is, terwijl de heer
Elzer herinnert dat ’t wel eenderde deel van het jaar
ongeschikt weer is om in de buitenlucht gymnastiek
onderwijs te geven.
Na nog eenige discussie, waarbij de heer Zelvelder
zegt dat misschien een wet is te wachten waarbij de
gemeenten verplicht kunnen worden een lokaal aan
te wijzen, wordt het voorstel van B. en W. in stem
ming gebracht en aangenomen met 9 tegen 5 stemmen,
die van de heeren De Wolf, Schijfsma, Zelvelder, Elzer
en Brouwer.
32 Adres van dr. D. A. Kerkhoff en mede-onder-
teekenaren, uitmakende het bestuur der vereeniging
van Directeuren van Hoogere Burg er scholen met b-jarigen
cursus, verzoekende een regeling inzake leeftijdsgrens.
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig
het voorstel van B. en W. besloten, afwijzend te be
schikken op dit adres, waarbij verzocht wordt mede
te werken om den leeftijdsgrens, waarop Directeuren
van Hoogere Burgerscholen ontslag moeten vragen, op
70 jaar te stellen.
33 Adres van W. K. Bakker, om gebruik van ge
meentegrond.
Door Burg, en Weth. wordt voorgestel! het verzoek
van adr., om voor zijn huis aan de Parkstraat een
stoep te mogen maken, tot wederopzegging toe te
staan tegen eene retributie van f 1 per jaar.
De heer De Wolf is van meening dat de stoep een
belemmering voer ’t verkeer aldaar zal zijn.
De heer Bakker acht ’t wenschelijk dat de stoep rond
en niet verhoogd wordt gemaakt.
Zonder hoofdelijke stemming wordt besloten het ver
zoek in te willigen en B. en W. gemachtigd in dezen,
naar aanleiding van dé opmerkingen van de heeren
De Wolf en Bakker, in ’t belang van de veiligheid ter
plaatse nadere voorschriften te bepalen.
der hoofdelijke stemming op? voorstel van den heer
Huges, ondersteund door den heer Elzer, besloten den
koopprijs op 10 cent per vierk. meter te bepalen.
25 Adres van de N. V. Staalindustrie,^voorheen H.
E. Oving Jr., om teruggave van beloopen boete Drinkwa
terleiding.
26 Adres van George Wilson om schadeloosstelling
inzake werken Drinkwaterleiding.
De Voorzitter zegt dat deze punten in nauw ver
band met elkaar staan, omdat de firma Wilson schade
heeft geleden, doordat de firma Oving niet tijdig buizen
leverde.
Burg, en Weth. stellen nu voor, van da door de
firma Oving beloopen boete ad f 4150, aan deze firma
f 3550 kwijt te schelden en de resteerende f 600 als
schadeloosstelling aan de firma Wilson te geven, wijl
de eisch van f2200 van deze firma te hoog wordt
geacht.
De heer De Wolf is er tegen een deel van de boete
van den eenen aannemer als schadeloosstelling te be
stemmen voor den anderen.
De heer Elzer vindt ’t ook niet billijk dat alleen aan
de firma Oving een deel van de boete wordt opgelegd.
Nadat de heer Pijttersen heeft medegedeeld dat de
firma Oving de voorgestelde schikking billijk vindt en
de Voorzitter de reden van de te late levering der bui
zen nog nader heeft toegelicht, wordt het voorstel van
het Dagel. Bestuur zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
27 Voorstel inzake een avondcursus in de Fransche
taal aan school no. 2.
Mede naar aanleiding van het advies der commissie
van Toezicht op het Lager Onderwijs, stellen B. en
W. voor, niet over te gaan tot het instellen van even-
genoemden cursus en het daartoe genomen besluit in
te trekken.
De heer Zelvelder herinnert dat op 9 December 1908
met 9 tegen 4 stemmen werd besloten een avondcur
sus in Fransch aan school no. 2 te verbinden; hij wenscht
dit besluit te handhaven en maatregelen te nemen,
dat die cursus zoo spoedig mogelijk kan worden ge
opend. In het belang der kleine burgerij acht spr. ’t
gewenscht dat de cursus er komt.
Da Voorzitter verdedigt het voorstel van het Dagel.
Bestuur, dat liever school no. 1 zoo wil reorganiseeren,
dat hooger rijkssubsidie kan worden verkregen, om
daarna op billijke voor waarden leerlingen van scholen
2 en 3 tot eerstgenoemde school toe te laten. Voor
een afzonderlijke cursus in Fransch, die ongeveer f475
zal vorderen, kan geen rijkssubsidie verkregen worden.
Verder wijst spr. op den Handelscursus, waar ook
Duitsch en Engelsch wordt onderwezen en waarvan
ook door de kleine burgerij gebruik kan gemaakt
worden
De heer Zelvelder vindt de tegenwoordige toestand,
wat betreft de overgang van leerlingen van school no.
2 naar school 1 ook niet goed; alleen omdat ze geen
Fransch geleerd hebben, komen die leerlingen dan in
een lagere klas; ook de Handelscursus voorziet z.i.
niet voldoende in de behoefte. Wordt ■een cursus in
Fransch aan school no. 2 ingesteld, dan kunnen leer
lingen hiervan ook aan het toelatingsexamen tot de
H. B. School deel nemen.
De heer dr. Bouma vindt, dat ’t Engelsch en Duitsch
meer nut voor de leerlingen van scnool 2 zullen hebben
dan ’t Fransch.
Eduard teekende het ontvangbewijs en gaf dit den
besteller terug. De brief kwam uit Berlijn, van oom
Hendrik. Welk gewichtig nieuws zou die te melden
hebben Eduard opende het enveloppe, en begon
haastig te lezen. Oom Hendrik had zelf geschreven,
dat zag hij wel aan de lompe letters.
Zcodra hij de eerste regels gelezen had, kwam een
kreet van schrik over zijn lippen, en bij verbleekte.
Dat was niet mogelijk oom Hendrik moest zich ver
gist hebben. Die arme Greta zou zij werkelijk ziek
zijn wegens een hopelooze liefde, zij, dat vroolijke, on
schuldige kind? Oom Hendrik was altijd spoedig be
zorgd. Maar wat was dat Hij moest verkeerd ge
lezen hebben dat kon niet waar zijn 1 En toch
daar stond duidelijk de naam Harry von Altenbrak.
Dat was dus de man, die de rust zijner zuster ver
stoord en haar door valsche liefdesbetuigingen gelokt
had, om haar daarna trouweloos te verlaten Och,
natuurlijk hij leefde in de groote wereld, hij was een
Altenbrak, en zijn zuster was niets dan Greta Montelli,
die het recht niet had, haars vaders naam te dragen, ja
die den waren naam van haar vader zelf niet kende
Een kreet van woede en wraak ontwrong zich aan
de beklemde borst van den jonkman. Zijn liefde, Gerda,
zijn hoop alles was vergeten hij dacht slechts
aan zijn arme zuster, welker onschuld vernietigd was
door den ellendeling, die den naam von Altenbrak droeg.
Een woeste haat tegen die familie vlamde op in Eduard’s
gemoed. Hij balde de vuisten, waarin hij den brief
krampachtig ineen frommelde.
Daar deed ’t geluid van de schel aan de tuindeur
hem uit zijn gepeins opschrikken. Zijn moeder keerde
van een kleine wandeling terug. Hij richtte zich in
zijn volle lengte op hij had een besluit genomen. Hij