Minis- EN illïEHTENTIEIILAD
VOOR SNEES ES WWM.
Tronen worden gevaarlijk.
BLOOKER's
DAALDERS
CACAO;
No. @1.
Zaterdag; 12 November 1910.
65e Jaargang»
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
hebzuchtige
stevigheid te geven,
nu daaraan durft te-
Ik heb
vorsten
I
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek t 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
VRAAG,
hl plaats van knie cacao
of poederchocolade,
BUSSEN
gij betaalt minder
en krijgt betere kwaliteit,
vierkante buasen van l/t ons 10 ets.
M m 1 ons 18
N N 7t pond 42%
m n 1 pond 80
2 pond 150
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 27, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
VERGADERING van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Sneek,
op Dinsdag, 8 November 1910.
Aanwezig de heeren: P. Reinouts van Haga, voor
zitter, S. Henstra, E. Priester, H. Brenninkmeijer, R.
Gorter en J. Lindeman, secretaris.
Afwezig met kennisgeving de heeren W. Nieveen en
S. vd Meulen Szn.
Punten van behandeling:
1 De notulen der vorige vergadering worden gelezen
en goedgekeurd.
2 Behandeling der volgende ingekomen stukken:
a Rapport, inzake de beteugeling der handstopperij
in het bedrijfsleven, opgemaakt door een commissie,
benoemd door de Maatschappij van Nijverheid.
De commissie is van oordeel, dat ingeval de gele
verde goederen hierdoor minderwaardig of hooger in
prijs zijn, en alzoo uit de bevoorrechting voor den
kooper nadeel volgt, de handstopperij het karakter van
een onrechtmatige daad draagt. Naar het oordeel der
commissie zal een partieele bestrijding weinig resul
taat hebben, en is een algemeene wettelijke regeling
novdig. Zoolang deze nog niet bestaat, dienen belang
hebbenden zelf zooveel mogelijk dit euvel te bestrijden.
Zich vereenigende met het principe, besluit de Kamer
dit stuk voor kennisgeving aan te nemen.
b Afschrift van een adres van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Rotterdam aan de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, waarin genoemde Kamer
mededeelt met groote belangstelling kennis te hebben
genomen van het bij Koninklijke Boodschap van 14
Februari 1910 ingediende wetsontwerp tot wijziging
en aanvulling van de bepalingen ia het Wetboek van
Koophandel omtrent de naamlooze vennootschappen,
maar toch enkele opmerkingen, waartoe de praktijk haar
aanleiding geeft, onder de aandacht der Hooge Verga
dering wenscht te brengen.
Wordt besloten dit uitgebreid adres, alvorens het te
behandelen, eerst ter nadere kennismaking bij de leden
te laten circuleeren.
e Mededeeling van den Minister van L., N. en H.,
dat Nêderlandsehe Handelsreizigers voor het vervolg-
in Oostenrijk-Hongarjje hun bedrijf kunnen uitoefenen
zonder verplicht te zijn tot betaling van eenige belas
ting of andere rechten en zonder aan formaliteiten
onderworpen te zjjn, mits zij in het bezit zijn van een
legitimatiekaart.
Zoodanige kaarten worden afgegeven aan het Depar
tement van dezen Minister. Aanvragen daartoe, dienen
gericht te worden tot de Afdeeling Handel, Lange
Houtstraat 36.
Voor kennisgeving aangenomen.
d Een schrijven van C. L. Hirschfeld te Leipzig,
dat is verschenen de 2de uitgaaf van T «Jaarboek der
Duitsche Handelskaai ers« met verzoek om hierop in
te teekenen.
Voor kennisgeving aangenomen.
e Verzoek van de Scheepvaart- en Steenkolen Maat
schappij te Amsterdam, om toezending van het verslag
dezer Kamer over 1909, ten einde een opgaaf te ver
krijgen van de alhier aanwezige stoomketels en zuig-
gasinstallaties, gedreven door generatorgas.
Wordt besloten aan genoemde Maatschappij een
verslag toe te zenden.
f Adres van de Firma A. M. Kuijt en mede onder-
teekend door 32 firma’s hier ter stede, inhoudende
verzoek, dat de Kamer van Koophandel wil bevorderen,
dat alhier een kantoor voor inklaring wordt opgericht.
Adressanten wijzen er op, welk een groote schade
en belemmering de handel alhier ondervindt door het
gemis van een dergelijk kantoor.
Na gehouden bespreking wordt met algemeene
stemmen besloten zich nogmaals per adres te wenden
tot de Directie der H. IJ. S. M., maar tevens tot den
Minister van Financiën en daarin krachtig aan te
dringen op het verkrijgen van een kantoor van inkla
ring alhier.
3 Voorstellen en besluiten.
Hierna komt in behandeling het in de vorige ver
gadering aangehouden punt omtrent de ruimte in het
kantoor der Directe belastingen alhier. De Kamer is
van oordeel, dat de ruimte voor het publiek te klein is,
ook voor de aanname van documenten of betaling van
accijnsen, zoodat op marktdagen de handelsbedienden
tot buiten op straat moeten staan.
Met algemeene stemmen wordt daarom besloten
hierover een klacht in te dienen bij den Directeur der
directe belastingen, invoerrechten en accijnsen te
Groningen.
Vervolgens wordt nog besloten zich te wenden tot
den Directeur van het Postkantoor te Sneek, met een
verzoek tot herziening van den besteldienst in enkele
buitenwijken. Door de uitbreiding der stad wordt er
bij name in de Stationsstraat, de Parkstraat, den Bols-
warderweg en de Cementpolle, als aanhangsels van
groote wijken te laat besteld, zeer tot schade en onge
rief van de aldaar wonende handeldrijvenden en in-
dustriëelen.
Niets meer te behandelen zijnde, wordt de vergade
ring gesloten.
waren; een verbond om eikaars tronen te be
schermen.
Nu, ’t behoeft niet zoo te verwonderen, dat
juist in deze dagen over een vorstenver-
bond met zoodanige bedoelingen kon gedacht
worden.
Juist in dezen tijd!
Meer dan ééne troon is gevaarlijk gebleken,
schijnt kans op omvallen te hebben of is reeds
omgevallen. Vooral dit laatste is nog al eens
’t geval geweest. Terwijl er reeds meerdere
kroonpretendenten, afstammelingen van ver
jaagde vorsten, waren, zijn er nieuwe bijgeko
men. De Turken hebben hun ouden vorst
verjaagd en houden hem gevangen bij Sa-
loniki.
De Perzen gaven hun vorst den bons en
deze kon als balling zijn heil zoeken in Zuid-
Rusland. Pas onlangs is de jeugdige ko-
ning van Portugal verjaagd met zijn familie
en heeft men daar de republiek uitgeroepen.
Nog niet zoo heel veel jaren geleden brak er
in ’t uitgestrekte Brazilië een omwenteling
uit en de Braziliaansche keizerlijke familie kon
haar heil vinden in een haastig vertrek naar
’t buitenland. Frankrijk is reeds 40 jaren lang
een republiek en zoomin de Orleans als de
Napoleons schijnen ooit weer kans te hebben
den Parijschen troon opnieuw te bezetten.
Terwijl geheel Amerika vroeger aan Euro-
peesche staten behoorde, waar vorsten aan' 't
hoofd stonden, gingen eerst de Vereenigde
Staten voor Engeland verloren en scheidden
zich Zuid- en Midden-Amerika voor goed van
Spanje en Portugal. De uitgebreide vroegere
koloniën van Spanje werden republieken, de
groote kolonie van Portugal, ’t uitgestrekte
Brazilië, werd eerst een afzonderlijk keizerrijk
om nu reeds sinds jaren een republiek te zijn.
Een heele reeks van Latijnsche republieken in
Amerika en nu zijn er in Europa ook reeds
twee Latijnsche republieken: Frankrijk en
Portugal. Van die Romaansche landen zijn
alleen Italië en Spanje koninkrijken gebleven.
Maar Spanje is vroeger ook al eens een
republiek geweest en toen zoo plotseling in
Portugal de vorst door den opstand verjaagd
werd, vroeg men zich dadelijk af: Hoe lang
zal ’t nog duren in Spanje. Men denkt daarbij
aan al de herrie, die er reeds in dit land geweest
is; aan de republiek, die ’t er eenige maanden
uithield, aan de Cataloniërs, die zooveel sepera-
tistische neigingen vertoonen, aan de voor
standers van Don Carlos, aan de talrijke repu-
blikeinsch-gezinden, aan de vermindering van
aauzien, die ’t Spaansche koningschap door ’t
verlies zijner koloniën in Amerika en Azië
geleden heeft; aan den strijd op kerkelijk gebied,
die er zich thans ontsponnen heeft; aan de
Marokko-zaak, die reeds zooveel last veroor
zaakte en nog veroorzaken kan. Ja, met eeni
ge reden kon men beducht zijn voor de Spaan
sche koningsfamilie.
In Italië doet niets aan afschaffing der mo
narchie denken. Koning Victor Emanuël is in
zijn land nog al populair en niets schijnt er op
te wijzen, dat de Apenijnen een republiek zul
len zien. Maar ook hier is jarenlang revolutie ’t
menu van den dag geweest en de mannen,
die in verschillende Italiaansche staten aan ’t
hoofd der revolutie stonden, droomden wel van
’t élore Italië, (dit woord was zoo geschikt
voor een strijdleus!) maar waren lang niet bij
zonder gehecht aan ’t koningschap van ’t huis
Savoye.
Ook in Marokko verjoeg men een sultan
om een ander in zijn plaats te zien treden.
En in Turkije is toch een sultanaat bij de
gratie van Allah en Mohamed gebleven, zult ge
zeggen? Zeker, dit is waar. Maar de tegen
woordige sultan regeert toch meest bij de gratie
der Jong-Turken; of liever hij zit te Konstan-
tinopel op den troon, zonder dat men juist kan
zeggen, dat hij iets anders doet dan op den
troon zitten; want regeeren, dat doen alleen de
Jong-Turken.
Eigenaardig is, dat juist in de Germaansche
wereld de monarchieën gebleven zijn, waar zij
waren. Het is waar, Zwitserland is een republiek;
maar dit bergland is altijd een republiek ge
weest, heeft zich voor eenige eeuwen vrijge
maakt van Oostenrijksche onderdrukkers, doch
hield er zelf nooit vorstenfamilies op na, die ’t
verjagen kon.
Verder zijn Duitschland, Oostenrijk, Enge
land, België, Nederland, Zweden, Denemarken
en Noorwegen monarchieën.
Juist de Germaansche landen hebben de hoog
ste beschaving, willen dus ook de meeste
vrijheid voor ’t volk en juist daar kan men nog
’t best spreken van een vorst-zijn bij de gratie
Gods. In Duitschland, dat toch wel in de
eerste rij der groote staten mag genoemd
worden, regeert een keizer met nog heel wat
alleenheerschers ideeën. In Engeland, waar de
grondwet reeds van voor zeven eeuwen dag-
teekent, heeft men (den tijd van Cromwell
uitgezonderd,) altijd een koning gehad. En al
moge de vorst daar schijnbaar weinig invloed
hebben op het landsbestuur, toch wordt de
koninklijke familie er hoog geëerd, Zooals we
dit ook zien in ons eigen land, in Denemarken
en Zweden, welk laatste land nog heel wat
aristocratischen invloed ziet werken.
België is nog slechts 80 jaren een koninkrijk,
doch toen men daar zich afscheidde van Neder
land en een nieuwen koning koos, was ’t nog
niet zoo gewoon, er een republikeinschen regee-
ringsvorm op na te houden.
Iets anders is ’t met Noorwegen. De Noor-
wegers zijn kalm van aard, vormen een in
telligente natie, zijn zeer vrijheidlievend van
temperament, hadden schijnbaar niet de minste
reden om een nieuw koningshuis binnen te
halen en toch deden zij ’t; alsdus een konink
rijk vormend met meer republikeinsche allures
dan enkele republieken en waar men dus in
’t koningschap meer een permanent president
schap moet zien.
De Slavische landen kennen slechts vorsten-
heerschappij.
De Grieken kozen een vorst uit een vreemd
land, uit Denemarken.
In de andere landen der wereld, bij de
Mongolen, Indo’s, enz. kent men slechts vor-
stenheerschappij. Maar deze landen kan men
ook moeilijk vergelijken met de staten der
blanken, zoodat men ze niet kan aanhalen als
voorbeelden van de stabiliteit van ’t koning
schap.
Toen Napoleon in 1815 voor goed verdreven
was, dachten de vorsten weer den tijd van
vóór 1789 terug te zien keeren en zij meen
den, dat er alleen van hun vorst-zijn bij de
gratie Gods sprake kon zijn. Men weet, hoe
toen de keizers van Rusland en Oostenrijk
met den koning van Pruisen een heilig verbond
sloten, om hunne tronen
Is ’t wonder, dat men
rugdenken.
Batavus Droogstoppel,
die opging in zijn
stijve koopmans ideeën, kon beweren:
heel wat huizen zien vallen. Ook de
van den tegenwoordigen tijd mogen zeggen:
We hebben heel wat huizen zien vallen! Van
heel wat tronen is meer dan de glans, is alles
afgegaan; heel wat tronen zijn voor altijd om
gestort. Is ’t wonder, dat zij in zich zei ven
zullen keeren en vragen: Zal voor mijn troon
de gratie behouden blijven, al is die gratie
dan ook veranderd in: bij de gratie des volks?
De vorsten van ’t Germaansche ras mogen
tot hun geruststelling zeggen: Het is juist bij
volken met een ongedurig temperament, dat de
tronen instorten.
Dezer dagen bracht de Czaar aller Russen
een bezoek aan den Duitschen keizer te Pots
dam. Nu, ’t was ook niet meer dan netjes;
reeds maanden geniet hij in Hessen de Duit
sche gastvrijheid; niet meer dan behoorlijk, zoo
hij ook een bezoek aflegt bij den Duitschen
landsvorst. Over dit bezoek is niet bijzonder
veel geschreven. De pers uit de landen, die
met Rusland een entente gesloten hebben, had
uiterst weinig lust om aan dit bezoek politieke
beteekenis, laat staan van hooge politieke be-
teekenis toe te schrijven. Liefst wilde men het
doodzwijgen en omdat zulks nu eenmaal niet
kon, moest er de beteekenis van een verplicht
bezoek uit niet te passeeren wellevendheid
aan gegeven worden. Pe Russische bladen
hebben er ook vrij koeltjes over geschreven;
bij de Russen-zelf zit nog al eenige antipathie
tegenover de Duitschers en nog meer tegen
over de Oostenrijkers, die zoo nauw met
Duitschland verbonden zijn.
Men zou zelfs mogen vermoeden, dat Rus
land getracht heeft om 't werk van koning
Eduard, de isoleering van Duitschland, te vol
tooien, door een bezoek van den Czaar aan den
koning van Italië, om dit wankele Driebonds-
lid van de beide Midden-Europeesche keizerrij
ken af te trekken en daardoor den kring der
entente-mogendheden om die staten nog groo-
ter en dreigender te maken. Uit haat tegen
Oostenrijk maakte de Czaar zelfs een zeer
grooten omweg, ten einde Oostenrijks grond
gebied op zijn Italiaansche reis te mijden. De
toeleg schijnt mislukt te zijn; want voor eeni-
gen tijd hebben de Oostenrij ksche en Italiaan
sche premiers bezoeken met elkaar gewisseld
en woorden gesproken, die den Driebond nog
hechter maakten. De Duitsche en Oostenrijk-
sche bladen zagen wel beteekenis in ’t czaar-
uJk bezoek aan Potsdam en omdat persman
nen nu eenmaal vindingrijk behooren te zijn,
werd er zelfs beweerd, dat er, ondanks ’t ver
trouwelijke, niet-officieele van ’t bezoek, toch
heel gewichtige dingen behandeld zijn. Dat ’t
niet enkel een gewone visite was, bewees
trouwens reeds de aanwezigheid van de eerste
ministers en ook van den nieuwen Russischen
minister van buitenlandsche zaken.
Het heet, dat er gesproken is over Perzië,
waar Rusland en Engeland zeer
bedoelingen schijnen te hebben.
En ten slotte heette ’t, dat er gesproken
was over een verbond tusschen de drie keizers,
die in de vorige eeuw reeds eerder verbonden
R COURANT.
