Woensdae: 3 Mei 1911»
66e Jaargang.
No, 35.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Amsterdamsche Brieven.
Uit de Raadszaal.
over
geving a
f De
uitgaaf f 816.59;
nen
voor
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek t 0,40 per 3 maanden,
franco per post f0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
zeer groot ge
heel weelderig ge-
zandsteen ziet men
f 17971.96s
15287.47*
f 268,1.19
definitieve
Want de
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 21/, cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
VERGADERING van den Raad der
gemeente Wymbritseradeel, op Zaterdag, den
29 April 1911, des voormiddags KP/g uur.
Tegenwoordig zijn 14 leden; afwezig met kennis
geving de heer A. H. Tromp.
Voorzitter de heer H. M. Tromp, Burgemeester.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Na opening der vergadering door den Voorzitter,
wordt het gebed door den Secretaris uitgesproken.
Punten van behandeling.
1. Notulen van den 18 Maart j.l.
Deze notulen worden, na lezing door den Secretaris,
onveranderd vastgesteld.
2 Tngekomen stukken en mededeelingen.
De Voorzitter doet mededeeling van:
a—d Resolution van Ged. Staten, tot goedkeuring
van: het primitief kohier van hoofdelijken omslag, dienst
1911; het primitief kohier van hondenbelasting, dienst
1911; twee kohieren van schoolgeld voor het herhalings-
onderwijs, cursus 1910'11, en van het raadsbesluit
tot verkoop van een strookje grond en van gedeelten
bermsloot aan Gatze de Boer te Idzega, B. de Boer te
Oppenhuizen en G. Gorter te Sneek;
e Het proces-verbaal van de door Burg, en Weth.
gehouden opname van boeken en kas bij den gemeente
ontvanger;
Deze ingekomen stukken worden alle voor kennis
geving aangenomen.
f De rekening over 1910 van de Gezondheidscom
missie, zetelende te Sneek, bedragende in ontvang en
't Bioscoop-théater, bijgekomen. Daar was
reeds een tijd lang een zaak in gramophoons,
gramophoonplaten en alles, wat bij dit vak
behoort. Die zaak is nog in hetzelfde pand,
maar voor-onder is ’t een zaaltje geworden,
waar ’t publiek vrijen toegang heeft. Geregeld
ziet men de stoelen langs den wand bezet met
menschen, terwijl er achter de stoelen nog
andere menschen wachten. De zittenden bla
deren in een vrij dikken catalogus, zoeken
een nummer uit, draaien de vier knopjes rond
(er kunnen dus getallen gemaakt worden tot
9999), tot ’t verlangde nummer te voorschijn
komt, werpen hun geldstuk in een gleufje en
nemen daarna de beide horentjes van de hou
der en doen die tegen de ooren. Zooals ik
zeg, ’t ding schijnt wel in trek te zijn.
Wat de groote bouwwerken in de stad aan
gaat, de Diamantbeurs aan ’t Weesperplein
schiet hard in de hoogte. Of liever, de hoogte
is er reeds, maar nu komt ’t verdere voltooien.
Het wordt een zeer hoog en
bouw. Of ’t nu juist zoo
bouwd wordt? Hard- en
niet veel aan den buitenkant. Neen, dan wordt
er meer hardsteen gebezigd voor de Ned.
Indische Handelsbank, niet zoo groot als de
Diamantbeurs, maar toch ook groot. Evenmin
als aan de andere nieuwe bankgebouwen, zooals
bijv. Labouchère Oyens en Cie.’s bank (Spui
straatSingel, naast ’t centrale telefoongebouw)
wordt hier de hardsteen gespaard, zoodat men
van buiten niets anders ziet. Deze bank wordt
opgericht Singelhoek Raadhuisstraat, dus
ook op een beste plaats.
En beste plaatsen zijn duur. Het duurste
stukje grond was verleden jaar ’t bijkantoor
voor een der effectenfirma’s, Leidschestraat
hoek Keizersgracht, dat ruim 1200 gld. per
vierkante meter kostte. Ik meen, dat Kreym-
borg indertijd 7 80 gld. per meter betaalde voor
z’n groot pand Leidschestraathoek Heeren-
gracht. Nu heeft de Nationale, ’n Rotterdam-
sche verzekeringsmaatschappij, een paar oude
wrakke huizen op ’t Koningsplein aangekocht
voor 760 gld. per meter. Ook met de Effec
tenbeurs is men reeds bezig; aan de Warmoes-
straat ligt ’t Bible-hotel reeds geheel neer.
Zooals er ook van ’t oude gebouw van Hirsch
en Cie., aan ’t Leidscheplein, niet veel meer te
zien is dan de grondvesten.
sprake. Maar ik bedoel de particuliere post-
automaten. Verleden jaar vertelde ik u, dat ze
op enkele plaatsen te vinden waren: Sophia-
plein bij de Munttoren, Rembrandtplein, Ko
ningsplein, tegen ’t Beursgebouw. Natuurlijk
moest de ondernemer het hooidzakelijk hebben
van de aangebrachte annonces, want de post
zegels kostten evenveel als aan de kantoren
en dan kan er op de zegeltjes niet veel ver
diend worden. Bovendien had de ondernemer
ook nog te rekenen met de lieve jeugd, die
op verschillende wijzen den ondernemer last
veroorzaakte. Vooreerst door het inwerpen van
waardelooze stukjes metaal; en dan door het
houden van allerlei krachtproeven, die schade
lijk werkten voor de gezondheid van de auto
maten en maakten, dat het publiek wantrou
wend werd ten opzichte van de solide werking.
Waar zelfs de rijksautomaten na inwerping
van ’t gevraagde geldstukje wel eens weiger
den de verlangde zegeltjes of briefkaarten af
te geven, terwijl deze rijksvoorwerpen behoor
lijk bewaakt en verzorgd werden, waren die
particuliere dingen heelemaal niet te vertrou
wen. En ze zijn dus verdwenen.
Een gebouw, dat ook nog al eens van be
stemming veranderd is, als teeken, dat ’t niet
wou, was ’t vroegere hotel de France, midden
in de Kalverstraat. Het gebouw heeft een
flinke zijtoegang in de Bagijnesteeg, waarmee
ge dus meteen u oriënteeren kunt. Voor een
kleine twintig jaren heette ’t gebouw Deligen-
tia en werd er zoo van alles vertoond, wat meer
in de Warmoesstraat thuis behoort. Na een
paar veranderingen werd ’t hotel-café-restau-
rant »de France*, met vier biljards. Het
zag er van uit de Kalverstraat steeds zoo on
gezellig uit en was ook eenigszins bekend als
geschikt rendez-vous voor heeren, die er met
»dames« konden logeeren. Zoo iets duldt een
hotelier, die een naam heeft op te houden,
volstrekt niet.
Voor een half jaar meldde ik u reeds, dat
er behalve ’n nieuwe bioscoop aan den Heili
genweg, ook nog zco’n onderneming in de
Kalverstraat zou komen. Nu dan, in Januari
werd hotel de France gesloten en sedert ging
men van binnen druk aan het verbouwen. Ik
meen dat er nog voor 24 mille verwerkt wordt.
Hier komt een eerste-klas-bioscoop-variété; ’t
wordt allereerste-klas, dus tiptop. (Dit laatste
in de gunstige beteekenis genomen; want ’t
heeft ook een minder gunstige: in de Vrou
wensteeg bij v., tusschen Damrak en Nieuwen-
dijk, is een »tiptop-bar« en dat is er eentje
met gordijntjes en dus met damesbediening).
Hier zullen de zaken door de bekende Parij-
sche firma Pathé frères, die de meeste films
(voor de bioscoop-vertooningen) ter wereld le
vert, zelve gedreven worden en men-zal trachten
alles te overtreffen, wat tot nu toe in ons land
op dit gebied te zien was.
Voor een paar jaren is door een of andere
wijsheid georakeld: »De 20ste eeuw wordt de
eeuw van ’t kind!« Anderen zeggen: »De 20ste
eeuw wordt de eeuw van de verovering der
lucht!» Weer anderen: »Van de verbroedering
der rassen!» »Van den wereldvrede!» «Van ’t
gele ras!< Enz. Doch voorloopig schijnt de
nieuwe eeuw, die nu bezig is zijn gekste jaar
tal te doorleven, wel de eeuw van bioscoop
en phonograaf te zijn. Geen avond bij Frits
van Haarlem zonder bioscoop. Bij Flora dito.
Het bioscoop-théater beschouwt de bioscoop
als hoofdzaak. En dan heb je het Moderne
Bioscoop-théater op den Nieuwen dijk, ’n bios
coop in de Dapperstraatbuurt, in de Damstraat.
Het ding aan den Heiligenweg, dat in twee
maanden gereed was, afbreken en opbou
wen te zamen heet Elite-bioscoop en tracht
ook alle dagen z’n zaaltje (voor ruim 300 per
sonen) vol te krijgen. En nu laatst is er nog
iets nieuws in de Reguliersbreestraatvis-a-vis
Op voorstel van den Voorzitter wordt besloten deze
rekening, waartoe de gemeente Wymbritseradeel
f 130.016 heeft bijgedragen, goed te keuren.
g Het verslag der Sneeker Ambachtsschool
1910;
h Het door Burg, en Weth., ingevolge art. 182 der
Gemeentewet, opgemaakt verslag van den toestand der
gemeente over 1910;
Deze beide verslagen zullen voor de leden op de
Secretarie ter inzage worden neergelegd.
i Een adres van het bestuur der Ver. «Dorpsbe
langen» te Oudega, daarbij verzoekende den rijweg naar
Gaastmeer, welke gedeeltelijk verbeterd is, doch ge
deeltelijk nog slecht is, geheel in bruikbaren toestand
te brengen; er is nl. gezegd dat dit jaar niets meer
ter verbetering gedaan zou worden.
Uit het rapport van den gemeente-opziohter blijkt
dat van bedoelden weg het zuidelijkste deel tusschen
de beide vaste bruggen, ter lengte van ongeveer 300
meter, nog niet is verbeterd. Met het oog op het gras
gewas, was het niet wenschefijk met het afsteken van
zoden voort te gaan, doch aan adressanten kan worden
bericht dat zoo spoedig mogelijk met de verbetering
zal worden doorgegaan.
Overeenkomstig het voorstel van den Voorzitter
wordt besloten in dien zin aan adr. te berichten.
De heer Visser vindt het wel wenschelijk dat spoe
dig met de verbetering wordt doorgegaan.
De Voorzitter zegt dat er weken aaneen een tijdelijk
wegwerker op den weg is bezig geweest.
De heeren Miedema en Visser deelen mede dat deze
tijdelijke wegwerker niet recht met het werk op de
hoogte was; ’t was misschien beter geweest dat de
man er niet geweest was; de gemeente-opziohter had
dit h. i. moeten weten.
De hoer Jorritsma vraagt, nu gezegd wordt dat de
tijdelijke wegwerker verkeerd werk maakte, of er dan
geen opzicht was.
De Voorzitter antwoordt dat er zeker wel opzicht is
geweest; ’t kan zijn dat de man misschien wat onoor
deelkundig is opgetreden, doch de nieuwe weg ziet
er altijd slecht uit, ’tgeen vooral komt omdat er geen
voldoende gebruik van gemaakt wordt.
De heer Hettinga meent, dat de weg ook te grof is
aangelegd, waarop de Voorzitter nog zegt, dat een
nieuwe weg in ’t eerst nooit mooi is, doch bij een druk
gebruik is spoedig verbetering zichtbaar.
Hierop wordt besloten aan adressanten te berichten
in dier voege als dcor den opzichter is voorgesteld.
j Een adres van de Ver. «Dorpsbelangen* te Wonds-
end, verzoekende plaatsing van meerdere lantaarns en
verschillende verdere verbeteringen, als bestrating enz
aldaar;
Dit adres zal in een volgende vergadering worden
behandeld. i
k De rekening over 1910 van ’t Burgerlijk Arm
bestuur, bedragende in Ontvangsten
Uitgaven
en alzoo met een batig saldo van
Ten fine van onderzoek wordt deze rekening gesteld
in handen van de Commissie voor Armenzaken.
3 Adres van de weduwe G. R. Veldhuis te Uitwellin-
gerga tot aankoop van een perceeltje aanwas aldaar.
Burg, en Weth. stellen voor aan adr. in koop af te
staan het bij haar huis gelegen stukje aanwas, ter
grootte van ongeveer */4e pondemaat, voor f 100.
De heer Visser vindt de som wel wat hoog, terwijl
de heer Wesselius vraagt of er ook overleg met adr.
gepleegd is en wat deze wil geven.
De Voorzitter antwoordt dat adr. natuurlijk liever
f 80 geeft.
Nadat de heer Van der Leij nog heeft medegedeeld
dat de aanwas bijna niet gemaaid kan worden, wordt
zonder hoofdelijke stemming conform het voorstel van
Burg, en Weth. besloten.
4 Adres van de weduwe Rudolphi te Heeg om verhoo-
ging van de jaarlijksche vergoeding voor het van haar in
bruikleen gedeelte plein.
De Voorzitter herinnert dat dit adres ook reeds in
de vorige vergadering werd gelezen; de beslissing werd
toen aangehouden om adr. inmiddels te vragen op
welke voorwaarden zij de thans bij de gemeente in
huur zijnde strook grond in koop wilde afstaan.
Van adr. is thans bericht ingekomen dat zij niet tot
verkoop genegen is en haar verzoek handhaaft, onder
opmerking dat er ook druk gebruik gemaakt wordt van
het niet verhuurde gedeelte plein.
Bij contract van 27 April 1907 werd door wijlen den
heer Rudolphi aan de gemeente in bruikleen afgestaan
een gedeelte van het bij de herberg van adr. te Heeg
gelegen plein, ten dienste van het publiek verkeer,
naar de Nieuwe wal, tegen f 30 per jaar. Deze ver
goeding vindt adr. thans te laag, omdat niet alleen
het gehuurde gedeelte maar bijna het geheele plein
voor het publiek verkeer gebruikt wordt, en verder,
omdat het verkeer naar de Nieuwe wal over het plein
in de laatste jaren zeer is toegenomen. Zij verzoekt
nu den huurprijs met f 20 te verhoogen en dus te
brengen op f 50 per jaar.
Burg, en Weth. wijzen er op dat het pad naar de
Nieuwe wal in 1907 van 1.15 tot 2.85 meter werd
verbreed en de meerdere hiervoor in gebruik genomen
Ook in een groote stad gelukt niet alles,
wat men probeert. Ja, ik zou dit gezegde
willen uitbreiden en zeggen: In een groote
stad probeert men veel, wat alleen daar levens
vatbaarheid zou kunnen hebben en in een
kleinere plaats niet eens behoeft beproefd te
worden. Nieuwe dingen worden eerst in de
hoofdstad geprobeerd en als ze daar gelukken,
dan waagt men zich ook in provinciesteden.
Ziet men in kleinere plaatsen gevestigde zaken,
die reeds tientallen jaren terzelfder plaatse be
stonden, ook in een stad als A’dam heeft men
zulke; maar ik geloof, dat ook. op zakengebied
nergens zooveel variatie is als in de hoofdste
den,
Daar zijn van die magazijnen, die van klein
zeer groot worden, terwijl andere van hoogen
bloei tot niets teruggaan. Voorbeelden wil ik
niet noemen, ofschoon ze voor het grijpen zijn.
Daar hebt ge ook panden, waarin van alles
geprobeerd wordt zonder dat iets gelukt.
Zoo’n pand is bijv, in de Gravenstraat, vlak
bij »De drie FleschjesTerwijl »De drie Flesch-
jes« een eeuwenouden naam hebben, die maar
niet schijnt te kunnen verdwijnen, terwijl de
Gravenstraat steeds een zeer drukke verkeers
weg geweest is, die er nog steeds drukker op
wordt, vooral nu ze geasphalteerd is, schijnt ’t
pand, dat ik bedoel, maar niet z’n goede be
stemming te kunnen vinden. Voor eenige
jaren was ’t bekend als restaurant Duval, waar
men niet al te best dineeren kon voor niet al
te hoogen prijs. Later is ’t veranderd en nog
eens veranderd van bestemming en verleden
jaar was er een Duitsche restauratie, dezen
winter zelfs met concert. Voor de ramen werd
zelfs aangekondigd, wanneer ’t een élite-mid-
uag of élite-avond zou zijn en nu is het
gebouw van binnen mooi verlicht, de gordij-
zijn neergelaten, zeker om de bezoekers
zonnesteek te vrijwaren, de deur is ge-
o en, er zijn geen groote reclameborden, die
en bezoeker inviteeren; alleen staat op de
gesloten deur met kleine lettertjes te lezen:
ocieteit. En -- vlak vcor die deur wordt
geregeld door de politie gepost.
e lezer zal met mij durven veronderstellen,
,at J gebouw nu zeker in ’t geheel niet z’n
bestemming zal gevonden hebben,
politie laat niet met zich sollen en
op den duur moet de zaak wel misloopen.
og een ding, dat niet wou, is de particu-
uere postzegelautomaat. Die van het rijk, vier
s u s tegen het hoofdpostkantoor, blij ven wel
s aan, zoolang ’t hoofdbestuur ’t goedvindt,
an uit kunnen of niet uit kunnen is hier geen
NEEKER COURANT,
raws- es amertestieblad
voou sjees ia msmej.
