WW8- ES ADVERTENTIEBLAD
VDDR SNEEÏ ES OMSTREKEN.
DE HALFGOD.
Woensdag 10 Mei 1911»
66e Jaargang.
Feuilleton.
No. 37b
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Singel, Sneek.
Amsterdamsche Brieven.
werken voor den kleinen
In
ge-
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek t 0,40 per 3 maanden,
franco per postf0,50.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
100.000 abonnees,
lezen. Want
wat lectuur voor een
Den Haag heb je ook zoo’n blad.
vincie vindt men bladen, die zich
en
en
de andere
adverten-
als een bedorven kind te behandelen, bemerkte met
leedwezen, hoe de gravin sedert dien avond, waarop zij
den circus bezocht had, van dag tot dag al zenuwach
tiger en prikkelbaarder werd. Haar mondje trok zich
telkens pijnljjk samen, en haaroogen rustten vaak met
een uitdrukking van onuitsprekelijke minachting op haar
gemaal. Soms hield zij zich uren lang, zonder dat iemand
begreep waarom, in haar kamer opgesloten.
Op de teeder bezorgde vragen van haar echtgenoot
gaf zij dan slechts vinnige, heftige antwoorden en de
huisarts, die op den ongelukkigen inval kwam, ’t vreem
de gedrag der gravin op rekening te schrijven van een
aanstaande heugelijke gebeurtenis, kreeg in vijf minuten
tijds meer grofheden te hooren, dan hij óp een ganschen
dag den patiënten van zijn armenbus naar het hoofd
placht te slingeren, hetgeen heel wat zeggen wil.
Zij was verbazend ongemakkelijk zij vond alles
verkeerd, ellendig en verachtelijk. Zij stond op voet
van oorlog met haar man, met de gansche wereld en
met zich zelf. Maar het ergst was zij tegen den ouden
graaf, die misbruik makend van haar onnoozelheid en
onervarenheid als jong meisje, haar voor haar gansche
leven aan zich geketend had met knellende en onver
breekbare boeien.
Daarbij klonk haar voortdurend de uitgelaten vroo-
lijkheid van den voltigeur in de ooren. Voor haar
phantasie verrees hij als een halfgod.
Een zonnige herfstdag vond de jonge gravin, tegen
haar gewoonte, aan haar schrijftafel gezeten. Nadat zij
haar monogram van een vel papier had afgesneden,
schreef zij met bevende hand het volgende:
«Als u met een dame, die bekoord is door uw kunst,
een ontmoeting wenscht, kom dan morgennamiddag
om vier uur aan den parkvjjver, rechts van de schaat-
40.000
30.000
Maar op
las men een
(Slot).
Schooier Lap 1 krjjschte de vrouw, Heb je nu
nog niet lang genoeg in de kroeg gezeten Kom naar
huis, dan zal ik de soep voor je peperen.
De kerel antwoordde met een vuistslag, die de muts
der vrouw van haar hoofd deed vliegen. Toen grepen
hem de omstanders en hij werd eindelijk met behulp
van een paar agenten, niet zonder groote moeite in be
dwang gehouden. Terwijl men hem de handboeien
aanlegde, braakte hij de gemeenste scheldwoorden uit.
Verschrikt en vol walging dook de gravin in haar
hoekje.
De agenten sleepten den arrestant naarde politiewacht
de straatjeugd er achter. De vrouw van den gevan
gene, die haar muts weder uit den modder had opge
raapt, begon nu op haar beurt tegen de dienders uit
te varen, schreeuwende, dat de politie zich niet met
haar zaken te bemoeien had, en dat zij en haar man
dit huiselijk krakeel wel onder elkander zouden uitma
ken. Doch natuurlijk stoorden de agenten zich hieraan
niet.
Daar kwam de bende voorbij het rjjtuig. Met kin
derlijke nieuwsgierigheid keek de gravin uit hét venster
twee zwarte oogen staarden haar aan en als
door den bliksem getroffen, trok zij het hoofd terug
Die vuile, bebloede, met vuil van de straat bedekte
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van 1000 regels 27» oent. Groote letters naar
plaatsruimte.
dronkaard, was niemand anders dan haar halfgod
Een enkel oogenblik slechts had zij hem aangezien,
maarzij herkende terstond zijne trekken. Toch, meenende
dat zij zich vergissen kon, stak zij nogmaals het hoofd
naar buiten, wenkte een der agenten en vroeg hem
Wie is hijdie man - uw arrestant
O, luidde het antwoord, dat is er een uit het paar
denspel van Rienzi, een snuiter, die het ons al menig
maal lastig heeft gemaakt. Een kwaje, mevrouw Alle
dagen dronken en een vechtersbaas van den eersten
rang
De gravin drukte den agent een paar banknoten in
de hand, met de woorden Geef dit aan zijn arme
vrouw. Vervolgens riep zij den koetsier toe Naar
huis 1
Opmerkelijk! Haar stem klonk zoo vroolijk, terwijl zij
dit zeide, als die van een schoolmeisje, dat met vacan-
tie naar huis gaat. Zij had een gevoel, alsof zij zich
er werkelijk in verheugde, haar goeden ouden man te
rug te zien. Nog nooit was zij met zoo’n lichten voet
de trap opgeloopen.
De graaf stond juist gereed om uit te gaan, en hij
was niet weinig verbaasd, toen in de gang zijn mooi
jong vrouwtje hem om den hals viel en een kus op
zijn wang drukte. Maar zijn verbazing zou nog groo-
ter worden, want vleiend nam het wijfje hem onder den
arm en zeide tot hem
Komaan, mijn oudje nu blijf je van avond eens bij
mij thuis, niet waar Ik zal zelf de thee voor je zetten
en je de krant voorlezen
Maar liefste
Ja, Ja En ik permitteer je van avond ook te roo-
ken
Graaf Zaitay, ofschoon reeds gewoon zijne echtgenoot®
verongelukte, nam deze advertentie in de Cou
rant, de Telegraaf en ook in het Handelsblad
een halve pagina in beslag. Alleen had het
Handelsblad de annonce gewijzigd opgenomen,
zoodat er stond:
In de hootdstad is
één dagblad met
één
één
dan de Stelio-reclame.
helft der zelfde pagina
tie van de Courant in het Handelsblad:
De Courant heeft verover de 100.000 beta
lende abonnees.
De reclame van de Echo is niet best ge
slaagd. Wat zal de Courant, die z’n 1000
guldens-verzekering reedsop 3000 gld, gebracht
wijl een i
De Courant 1
’t Nieuwsblad heeft
De Echo
Eerst werd
later bleek, dat ’t een Stelio-reclame
heeft, nu doen?
EEN SLIMMERD^
«Goeden morgen, Oom, hoe gaat het
«Uitstekend, gelijk ge ziet«.
«Ik wed om tien gulden, dat u niet weet, waarom ik
u een bezoek breng
«Om geld natuurlijk, gij komt anders nooit
«Besté Oom, dan hebt gij tien gulden aan mij verloren,
wantik kwam vragen hoe of het met tante gaat.*
senrijdersbaan».
Het adres luidde Mr. Edgard Brown, artist aan
den circus Rienzi.
Zij deed den brief op de post, en sloot zich op in
haar kamer. Toen zij in haar spiegel keek, fonkelden
haar oogen, een demonisch lachje speelde haar om de
lippen en de plooi tusschen haar wenkbrauwen sprak
van een booze vastberadenheid.
Den volgenden dag zeide zij tot den graaf, dat zij
dien namiddag een verren rijtoer wenschte te maken
een plan dat door den ouden heer, die wat frissche lucht
voor haar zenuwen zeer heilzaam achtte, ten volle werd
goedgekeurd.
Trillend dook zij weg in den hoek van haar rijtuig.
Zij had zoo een gevoel, alsof de voorbijgangers haar
aankeken en met den vinger nawezen, mompelende te
gen elkander Ziet eens 1 die vrouw gaat op avontuur
uit om haar man te bedriegen Zij verbeeldde zich
dit natuurlijk slechts. Ten hoogste fluisterde de een
den ander toe Daar rijdt de scboone en deugdzame
gravin Zaitay.
Het rijtuig rolde een nauwe straat in de voorstad
in, toen het eensklaps langzamer moest gaan en ten
slotte stilhouden, tot groote ergernis van de ongedul
dige jonge vrouw. Gemeenlijk keek de gravin naar
buiten en ontwaarde nu een geweldigen oploop van
menschen. Men was bezig een magere, leelijke, oud
achtige vrouw te bevrijden uit de vuisten van een
dronkaard, die haar misnam lelde. De ruziemaker droeg
een schunnig phantasiepakje, een gedeukten hoed met
breeden rand en een rooden doek om den hals.
werd de Telegraaf er dan ook van verdacht,
dat bijv, de Parijsche brieven eigenlijk in de
St. Nicolaasstraat (waar de Telegraaf z’n druk
kerij heeft), opgesteld werden. Nu is dat niet
zoo buitengewoon lastig. Je zorgt er voor,
geabonneerd te zijn op de Parijsche bladen, een
redacteur met behoorlijke algemeene ontwik
keling veroorlooft zich de weelde, zich in
gedachten naar la ville lumière te verplaatsen
en och, dan gaat ’t wel. De gewone lezer
merkt dat zoo spoedig niet. Alleen, je moet
een beetje voorzichtig schrijven, anders loop
je tegen de kaars. Voor vakgenooten, vooral
als dat concurrenten zijn, blijft zooiets echter
geen geheim.
De Telegraaf heeft dus kwade jaren gehad,
meer dan tien kwade jaren. Doch nu is het
blad gearriveerd, vooral ook doordat de direc
tie er de uitgave van een zoogenaamd volks
dagblad aan verbonden heeft. Al voor een
jaar of vier heette het: Ja, door de Courant kan
de Telegraaf zich redden. Van die soort bladen
bestaan er ook in Rotterdam en andere groote
steden. Het Rotterdammer Nieuwsblad is
voor de Maasstad «het* blad der kleine luiden.
Ook buiten die stad wordt ’t nog al veel ge-
’t is goedkoop en geeft heel
dubbeltje per week.
In de pro-
er in hun
gewest voor goed ingewerkt hebben, Neem
bijv, ’t Nieuwsblad van het Noorden, dat in
heel de provincie Groningen onmisbaar is en
zelfs daar buiten op tal van leestafels te vinden
is. Neem in Limburg de Limburger Courier.
Ik geloot echter, dat geen blad, als volksdag
blad of dubbeltjes-dagblad, er zich zoo in ’t
heele land heeft ingewerkt als De Courant.
Het is wel te ondernemen voor de directie van
een groot dagblad. Ge laat de handelsbe-
richten en de g^Jeerde artikelen weg en neemt
van ’t andere, zooveel als er van te plaatsen
is; ook van de buitenlandsche correspondenties.
Alleen ’t hoofdje van zoo’n correspondentie
moet iets gewijzigd, zoodat er komt te staan:
Van den specialen correspondent van De Cou
rant. Vooral de dikgedrukte getallen aan het
hoofd van het blad trekken aan. Je bent voor
een duppie per week abonné, krijgt een massa
papier, ontvangt tweemaal per dag ’t nieuwste
nieuws, ook de telegrammen, ontvangt Zon
dagsbladen en kindernummers en als je dood
gaat of een vlerk breekt, ontvang je (of de
nabestaanden) nog een lief sommetje. Ja, die
lijn naar Amsterdam stevenen. Een reuzenrecla
me! De Berlijnsche correspondenten van het
Handelsblad deden hun best om de lezers van
de Echo warm te houden. Een terrein bij
Rozenoord (aan den Amstel, vlak bij ’t terrein
der vliegweek) werd in orde gebracht. Onder
de lezers van de Echo, die er courage toe
bezaten, werden twee enkele reisjes met het
luchtschip verloot, maar het weer werkte
tegen. Harde wind en kans op onweer zijn
lastige bij-omstandigheden voor de luchtvaart.
Eindelijk werd de reis aanvaard. De A’damsche
trams en ’t café de Bisschop hadden de sein-
vlagjes reeds gereed, doch 't luchtschip ver
ongelukte aan den anderen kant van Han
nover, gelukkig zonder menschen te dooden
of te verwonden. In plaats daarvan is verleden
week, netjes ingepakt per spoor, een veel
kleiner luchtschip gekomen, dat dezer dagen,
terwijl de drie aviateurs hun triomfen vierden,
enkele tochten bij en over A’dam gedaan heeft.
Vol beminnelijkheid vond de Courant onder-
mooie reclame uit, beginnende met:
-heeft 100.000 abonnees,
7--'. 40.000
heeft 30.000
er een raadsel van gemaakt;
-.—...c moest
verbeelden. Op den dag, dat het luchtschip
dikke getallen, ze
man zoo aanstekelijk.
Een lastige concurrent werd De Courant
voor het Nieuwsblad voor Nederland, dat reeds
vóór De Courant in heel ’t land gelezen werd
en nu reeds jaren aan ’t hoofd van ’t titelblad
afdrukt: Oplage 60.000 exemplaren; evengoed
als het Nieuws van den Dag er steevast 37.000
abonnees beweert te hebben.
Voor eenige jaren ging ’t hard tegen hard
tusschen de Courant en het Nieuwsblad. Er
verschenen groote advertenties in Courant en
Telegraaf, waartoe eenige winkeliers hun naam
leenden, door aan de volksbladen te vragen:
Mogen wij door een vertrouwd accountant
laten onderzoeken, hoe groot uw oplage is,
opdat we weten, in welk blad we ’t voordee-
ligst adverteeren? De Echo was toen nog onaf
hankelijk en deed ook mee, om het Nieuwsblad
te plagen. En de directie van het Nieuwsblad
wees natuurlijk met booze verontwaardiging
de listige en lastige vraag van de hand.
Even later werd de Echo aangekocht door
de directie van het Handelsblad. Evengoed
als de Telegraaf er voor de. Courant een apart
administratiegebouw op na hield (N.Z. Voor
burgwal, dicht bij het Spui), vestigde het Han
delsblad voor de Echo (die eerst irt 't bekende
gebouw Felix Meritis op de Keizersgracht ge
drukt werd), een apart bureau in de Paleis
straat. Een paar jaren lang zagen we nu reeds
de vervelende reclame-auto voor de Echo door
de stad rijden.
Nu zou 't dus gaan tusschen Echo en Cou
rant. (Want het Nieuwsblad heet nog altijd
meer een burgerblad, plaatst die groote ver-
zekeringsgetallen niet als reclame aan ’t hoofd
van ’t blad, al heeft ’t evengoed z’n abonnees
verzekerd). De Echo maakte vooral reclame
met één der verzekeringsgetallen. ’t Grootste
getal van de Courant was: f 1000. De Echo
nam hiervoor 3000 gld. Dit is voor levenslang
ongelukkig door arbeid en wordt dus ongeveer
nooit uitgekeerd. (De menschen verliezen veel
vaker een arm of been, duim of vinger, gaan
ook veel spoediger dood tengevolge van den
arbeid). Intusschen ging de Courant voort met
z’n steeds groeiende oplage te vermelden en
meer dan eens wisselden beide volksbladen
papieren degenstooten.
Maar voor eenige weken, toen had de Echo
de groote reclame in orde. Een bestuurbaar
luchtschip, de «Parsival VI« zou tijdehjk «dag
blad de Echo* heeten en rechtstreeks van Ber
ik durf het haast niet te wagen, over onze
vliegweek te schrijven, maar ’t moet wel. Ge
hebt bij u in Friesland ook reeds vliegdagen
beleefd, te Heerenveen en te Leeuwarden.
Heerenveen was zelfs een der eerste plaatsen
in ons land, die zoo iets up to date organi
seerde. En ook onze stad moest toen natuur
lijk wel laten vliegen. Hetgeen we nu iets
royaler repeteeren. Daarbij komt nog de eerste
«dirigeable*, de eerste bestuurbare luchtballon.
Dat laatste is een reclame voor «De Echo*.
Weken geleden werd ’t plan ontvouwd. Een
reuzenreclame. «De Echo* zou het ’m doen.
Of liever «Het Handelsblad*. Want, zooals
ge weet, heeft 't Handelsblad voor een paar
jaren’t eerst op zich zelf staande blad De Echo
aangekocht, om dat als volksdagblad, als goed-
koope uitgave van ’t Handelsblad te gebruiken
en daarmee te trachten de concurrentie tegen
Telegraaf en Courant vol te houden.
Een zware concurrentie! Het Handelsblad op
zich zelf mag nog steeds voor een der groot
ste bladen van ons land doorgaan, al is het
zeker, dat de Nieuwe Rotterdammer het groot
ste blad van ons land is. Wel heeft het
Handelsblad in de hoofdstad een leelijke con
current aan de Telegraaf, wel is zelfs de Rot
terdammer ook in onze stad een kwade partij
voor beiden, wel heeft bijv, het Nieuws van
den Dag in de stad en daar buiten z’n duizen
den burgerlezers om van andere concurren
ten maar te zwijgen -- maar toch Handels
blad en Telegraaf zijn hier eikaars concurrenten.
Het Handelsblad heeft verreweg de oudste
brieven en wel heeft de Telegraaf aan het
hoofd afgedrukt, dat in het blad is opgenomen
de eeuwenoude «Amsterdammer*, doch de
Telegraaf-zelf heeft de twee kruisjes nog niet
te pakken. Handelsblad en Telegraaf zijn de
beide groote bladen der hoofdstad, omdat ze
beiden tweemaal (eigenlijk driemaal) per dag
verschijnen. Nu is ’t jarenlang sukkelen geweest
met de Telegraaf, die aan jhr. Tindal heel wat
geld gekost heeft. Want in de eerste tien
jaren kon de zaak lang niet uit. Tonnen zijn
er verspeeld, maar men hield vol. In het
eerst moest er wel eens handig gewerkt worden,
alweer omdat ’t niet kon lijden. Een groot
blad heeft al zooveel uitgaven, vooral om voor
den handel eerstklassig te zijn. En dan die
buitenlandsche correspondenten! Meer dan eens
NEEKER COURANT,
o-
I
V
