e
NIEUWS- EN AIHERTENTIEBLAD
VOOR WM ES OflSTRIMY
CLOTHILDE.
Woensdag 26 Juli 1911»
66e Jaargang.
No, 59.
Uitgever: B. FALKENA Mzn., Groote Kerkstraat, Sneek.
Amsterdamsche Brieven.
Uit de Raadszaal.
Feuilleton.
Wordt vervolgd.
Dit blad verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
ABONNEMENTSPRIJS voor Sneek t0,40 per 8 maanden,
franco per postf0,60.
Abonnementen worden te allen tijde aangenomen.
Verplaats
stakers en
misschien
revolutie aan!
VERGADERING van den Gemeenteraad
van Sneek, op Vrijdag, den 21 Juli
1911,’s avonds 8 uur.
Tegenwoordig zijn 13 leden; twee vacatures, één
wegens het overlijden van den heer Johs. H. Schijf-
sma en één wegens het bedanken als lid door den
heer A. Bakker.
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, Burgemeester.
Secretaris de heer Jac. van der Laan.
zegd.
rijs en grenst onmiddellijk
beroemde kerkhof Père Lachaise.
gedeelte wordt het door arbeiders en dergelijke kleine
burgers bewoond.
De verschijning van een vigelante in de straat Ro-
chebrune baarde wel eenig opzien dat kon niet
missen. Toen het rijtuig voor het opgegeven huis
stilhield, stapte Clothilde uit en betaalde den koetsier.
Onmiddellijk kwamen nieuwsgierige kinderen toeschie
ten, die met genoegen bereid waren de vreemde dame
den weg te wijzen naar mejuffrouw de Vrains, die
hun allen bekend scheen te zijn. Clothilde was hier
vroeger reeds eenige malen geweest, doch kon zich
niet meer herinneren langs welken weg zij Victoire's
woning bereikt had. Door haar kleine wegwijzers ge
leid, ging zij eerst het huis door, dat aan de straat ge
legen was, en door verscheidene huisgezinnen bewoond
scheen te zijn. Zij kwam nu op een binnenplaats, aan
alle zijden omringd door werkplaatsen, waarin ijverig
gewerkt werd. Aan de achterzijde der binnenplaats
stond weer een huis een nauwe gang daardoor voerde
naar een tweede binnenplaats met eenige boomen. Aan
de rechterzijde van deze plaats stond een gebouw van
één verdieping, dat Clothilde werd aangewezen als de
naaischool van mejuffrouw de Vrains. Zij gaf den
kinderen eenig geld ten geschenke en stapte toen lang
zaam voort naar het huis, waar de vriendin harer
jeugd een onderkomen en nuttigen arbeid gevonden
had.
Aanvankelijk was Victoire slechts de helpster ge
weest van haar bloedverwante, die hier een naaischool
had opgericht voor jonge meisjes, kinderen van hand
werkslieden. De dame had zich daardoor zeer verdien
stelijk gemaakt bij de bewoners van deze wijk dit
htgenoot de verandering in haar wezen op
vol bezorgheid vroeg, of ze niet wel was.
-C.u,oreuD HwiiHt, hem gerust te stellen,
maar zoodra ze met Prudence alleen was, zeide zij
[10 11 H 1 t 1 zwr,*. A ^7 - X.A x» w n x S* 'Ir. X* am next
me mij misschien omtrent baar broeder inlichting kan
ffatrnn. 4x.A 1.
Die onzekerheid moet een einde nemen,
Prudence billijkte dit voornemen van haar meesteres
er naar.
■igelegen wijk Ménilmontant te bren-
koetsier was over zulk een langen
zeer tevreden, maar weldra klaarde
soms wat harden inhoud, geschikt of ongeschikt
op den schouder van een ongewenschte kan
worden neergelegd.
Doch genoeg. Laat ik even over de ver
kiezingen voor den gemeenteraad spreken.
Verleden Donderdag hadden we de herstem
mingen, die, even als de stemmingen, een de
mocratische afwijking van den bestaanden toe
stand aanduidden. Het aantal soc. democraten
(natuurlijk van S. D. A. P.want de S. D. P.
heeft nog geen kans en de partij van Domela
Nieuwenhuis, die de staking in de bouwvakken
van verleden jaar en de zeestaking van thans
regeert, doet niet aan zulk ordinair citoyens-
werk!) is thans gestegen tot twaalf. Twaalf
van de 45. Zoodat S. D. A. P. thans de
sterkste raadspartij is. Dan zijn er elf Voor-
uitgang-liberalen, 5 vrijz.-democraten, 4 oud-
liberalen, 5 anti-revolutionairen, 4 R.Kath. en
4 Chr. Historischen.
Nu stond de verkiezingsstrijd van dit jaar, in
nog veel sterker mate dan de vorige, in ’t
teeken van de onderwijs - wethouders kwestie.
Van links was duidelijk, onomwonden be
doeld: Mr. de Vries er uit als wethouder van
onderwijs; de kranige, doortastende wethou
der is anti-revolutionair (uw oude Sneeker
Kamerlid) en dus voorstander van het bijzon
der onderwijs en heelemaal tegen het stre
ven van het Ned. Ond. Genootschap.
Maak uit de pas genoemde getallen maar
eens op, hoe zwak de rechtsche partijen zijn,
al worden er ook de 4 oud.-lib. bijgerekend en
ge begrijpt, dat mr. De Vries, die voor een
paar jaar slechts met moeite werd herbenoemd
als wethouder, thans nog veel meer tegenkan
ting zal vinden. Hij moet het redden door zijn
bewezen karaktervastheid en door de ver
deeldheid der linksche meerderheid.
ADVERTENTIëN 4 cent per regel. Bij abonnement van 500
regels 3 cent en van IOOO regels 21/» cent. Groote letters naar
plaatsruimte.
werd algemeen erkend. De kleinen leerden daar haken
en breien, de grootere meisjes kregen daar onderricht
in het naaien, verstellen, knippen. Meestal was er te
weinig plaats om allen op te nemen, die voor een zeer
geringen prijs aan het onderwijs wenschten deel te
nemen.
Later, toen alle vriendschapsbetrekkingen met mejuf
frouw de Vrains verbroken waren, had Clothilde ver
nomen, dat de oude dame gestorven was en dat Vic
toire de school voor eigen rekening voortzette. On
willekeurig huiverde mevrouw Sauveterre, toen zij
eens in het rond keek alles kwam haar hier zoo kaal
en armoedig voor. Ook hier zag men niets dan werk
plaatsen en armoedige woningen. Het leven moest
hier wel ernstig, eentonig en tamelijk vreugdeloos zijn.
Zij gevoelde innig medelijden met Victoire en maakte
zich er een verwijt van dat zij niet reeds lang getracht
had den wrok te overwinnen, dien haar vriendin tegen
haar koesterde, en de vroegere vriendschap te herstel
len.
Zij trad nu een ruim vertrek binnen, dat blijkbaar
tot schoollokaal diende. Op dit oogenblik was het le
dig een zindelijk gekleed meisj'e van omstreeks vijftien
jaar zat bij het venster te naaien. Bij het binnentre
den der dame stond het meisje op en vroeg wat zij
verlangde. «Mejuffrouw de Vrains is juist bezig de hem
den na te zien, die door de meisjes thuis genaaid zijn
en dezen morgen hier bezorgd werden, maar ik zal
haar onmiddellijk roepen,» luidde het antwoord op
Clothilde’s vraag naar Victoire.
Het meisje ging heen weinige minuten later ver
scheen een zeer eenvoudig en toch smaakvol gekleede
jonge dame op den drempel. Victoire had fijne bleeke
trekken, groote bruine oogen en donker haar, dat een
voudig gladgestreken was men kon haar terecht een
liefelijke verschijning noemen, waaraan ook de stem
pel der voornaamheid niet ontbrak. Met liefde en toe-
4). -
Ge hebt gelezen, dat de Amsterdamsche po
litie reeds zoo sterk is; ruim 1150 genummerde
agenten en dan nog een goede paar honderd
anderen; dat er driehonderd rijksveldwachters
in de stad zijn, uit alle deelen des lands hier
heen gedirigeerd; mitsgaders een even groot
getal maréchaussees; en dat in een stad, die
anders geen maréchaussees kent en van ’t
corps der rijksveldwacht alleen de enkelen, die
aan justitie dienst doen. Voeg daarbij de sol
daten, bereden en onbereden, die hierheen zijn
gezonden.
Deze maatregelen zijn veel sterker dan die
van verleden jaar. De overheid schijnt hier
voor wel redenen te hebben.
Maar de hoofdzaak is, dat de hoofdstad, die
al zooveel moeite heeft tegen de beter ge
plaatste concurrenten van buiten- en binnen
land te kunnen concurreeren, de hoofdstad, die
alle moeite doet, om de A’damsche haven te
doen toenemen in bloei, de hoofdstad, die nog
steeds de kranigste kooplieden van ons land
herbergt, die nog altijd het centrum der Ne-
derlandsche financiën is, door een stagnatie in
het havenbedrijf ook voor de toekomst schade
kan lijden.
En dat is juist zoo’n hoofdzaak!
Doch laten we niet verder doorgaan over de
havenstaking, hopen dat ze zoo spoedig moge
lijk moge overgaan en er zoo weinig mogelijk
schade van overblijve en nog door ontsta.
Want weet ge waarom deze staking ook nog
zorgelijk is? De booten verliezen hare vaste,
het vak kennende bejnanning en krijgen daar
voor in de plaats vul u zelf maar aan. Daar
zijn gevaren aan verbonden. De boot vaart niet
zoo veilig; er gaat tijd verloren en er worden
levens van passagiers en equipage aan gewaagd.
Voeg hierbij nog, dat er onder de bootwerkers
een apart soort sabotage kan bestaan. Kan
in ’t gewone bouwvak wel eens een onverschil
lig stuk hout, een toevalligen steen neerkomen
op de hoofden en ruggen van onderkruipers en
slapers; hier kan dit soort sabotage nog veel
erger worden toegepast. Stel u eens voor, dat
er in éen der ploegen op ’n boot een man
uit moet; och, dat kan zoo geschikt; de
sterkste houdt het nog niet uit; reken
zelf maar eens uit, hoe, natuurlijk bij toe
val, een hijsch terecht kan komen, hoe een
blok neer kan vallen, hoe een zak met inhoud,
wijding verkeerde zij onder de kinderen des volks, die
voor haar ’n bijna afgodische vereering koesterden men
zag geen spoor van trotschheid in haar wezen, maar
toch had zij iets aristocratisch, dat in deze omgeving
dubbel in het oog viel.
Toen zij Clothilde zag, vloog een vluchtig rood over
hare wangen.
»U hier vroeg zij op strengen toon. «Ik had niet
kunnen denken, dat ik u ooit zou weder zien. Wat
verlangt u
»0h, spreek niet op zulk een toon, Victoire,» smeekte
Clothilde, terwijl haar de tranen in de oogen kwamen.
«Vergeet wat ons van elkaar verwijderd heeft en wees
weer mijn vriendin als vroeger.»
«Ik kan niet zoo gemakkelijk vergeten als u,« luidde
het antwoord. «Nogmaals vraag ik dus wat verlangt
u van mjj
«Ik wilde gaarne inlichtingen hebben omtrent Hen
ri -
«Dien gij verraden hebt ik moet werkelijk uw
moed bewonderen.»
«Moed herhaalde Clothilde vragender wijze.
«Zie je dan niet hoe ik beef Als je eens wist-
«Ik wil niets weten. Alles wat u mij zou kunnen
zeggen, kan bjj mij de herinnering aan het verleden niet
uitwisschen. Ik heb uwen vader vergeven, dat hij
den mijne ten gronde gericht heeft, zooals Henri mij
vóór zijn vertrek verzekerde. Maar u kan ik niet ver
geven, dat ge mijn broer verraden hebt en hem on
trouw zijt geworden. Ge hebt een ander uw hand ge
schonken -
«Op aandringen van mijn vader ik kon hem niet
langer weerstand bieden, zooals je zeer goed weet,«
antwoordde Clothilde, steeds volhoudende met het ver
trouwelijke »je,« terwijl Victoire even standvastig »gij«
en »u« bleef zeggen.
Het is eigenlijk gezegd lastig om over de
staking te schrijven.
In ’t belang der hoofdstad, in ’t belang der
reeders, der werklieden, der winkeliers in alle
vertakkingen, in ’t belang der geheele maat
schappij ware ’t wenschen, dat er geen sta
king was.
Verleden jaar hebben we vijf maanden aan
een de staking in de bouwvakken gehad. Wat
een armoede en ellende is daardoor geleden.
Ellende, waarvan nu nog de gevolg en merkbaar
zijn. Want een arbeidersgezin, dat in tijden
van geregelden arbeid moeite heeft om rond
te komen, raakt in vijf maanden zoo ver ach
terop. En inhalen, wat er verloren is, dat is
voor hen zoo moeielijk.
Maar dan komt er nog bij de reuzenmassa
haat en wrok, die er gekweekt wordt en die er de
menschenmaatschappij niet aangenamer op
maakt.
De staking van thans is echter nog beden
kelijker. O, ge zult misschien zeggen, dat ’t
ruwe zeebonken en even ruwe bootwerkers
zijn, die er staken; en die aanstonds, als alles
weer geregeld z’n gang gaat, de afgedane
herrie in 't vergeetboek geschreven hebben.
Ik wil opmerken, dat deze zeelieden- en
bootwerkers- (en wat er verder meedoet)
staking evengoed armoede en ellende brengt,
nog meer haat, wrok, verbittering kweekt.
De waarheid hiervan zal ik zeker niet be
hoeven aan te toonen. Ge hebt gelezen van
pistolen en revolvers, van nachtelijke gevech
ten, van terrorisme, van sabotage (dit eene
woord zegt nu reeds zeer veel, zal later nog
meer beduiden!), van uitschelden, aanvallen der
politie, van onhandig optreden der militaire
broekjes, die een taak hadden (en hebben) te ver
vullen,welke voor enkele jongens te zwaar is. Voor
al in een land als Nederland, waar men geen
Pruisische methoden gewend is, van volksver
zamelingen, die niets goeds beoogden, van
winkeliers, die getyranniseerd worden; van ge
wonden, doodelijk, ernstig en minder ernstig,
u eens in de bijeenkomsten der
die met hen sympathiseeren; ge zult
zeggen: Maar daar stuurt men op
zijn gelaat op, toen hem een goede fooi werd toege
zegd.
Ménilmontant behoort tot de buitenwijken van Pa-
aan noordzjj(ie van het
Voor bet grootste
HOOFDSTUK II.
Vervolg).
Toen haar man was uitgegaan, kon ze echter toch
met nalaten haar hart voor de trouwe Prudence uit te
storten maar deze barstte in luid gelach uit, toen ze ’t
verzinsel vernam, waarmee haar meesteres zich gekweld
Den volgenden dag kwam er echter nog geen bericht
dat h h*1 DU Dam Cloth’lde’8 ongerustheid zoo toe,
merkte en vol bezorgheid vroeg,
Mevrouw Sauveterre trachtte hi
»Zoo houd ik het niet langer uit. Victoire is de eenige,
me mij misschien omtrent baar broeder inlichting kan
geven; tot haar moet ik mij wenden. Als ik haar een
orief zend, antwoordt ze mjj misschien niet, ik moet
dus zelf gaan en met haar spreken. Zoodra mjjn man
mij hal°.vertrokken is, moet je een vigelante voor
anders word ik werkelijk nog ziek«.
Prudence billijkte dit voornemen van haar meesteres
en handelde er naar.
®evrouw Sauveterre omstreeks twaalf uur in
gat ze den koetsier last haar
«o. in de verafgelegen w
gen. De slimme
nt blfjkbaar niet
Punten van behandeling:
1 Lezing van notulen.
De lezing der notulen van de op 27 Juni jl. gehou
den vergadering wordt op voorstel van den Voorzitter
tot de volgende vergadering aangehouden.
2 Mededeeling van ingekomen stukken, enz.
De Secretaris doet mededeeling van
a Een schrijven van den heer Mr. S. Veilenga
alhier, dat hij de benoeming tot lid der Commissie
van Toezicht op het Middelbaar Onderwijs aanneemt;
b Een idem van den heer Th. Boshuijer alhier,
waarbij hij de voorwaarden van het raadsbesluit voor
den verkoop van gemeentegrond aan de Stationsstraat
aanneemt;
c Een idem van den heer B. A. de Graaf alhier,
waarbij hij de voorwaarden van het raadsbesluit tot
afstand van gemeentegrond aan het Grootzand aan
neemt;
d Alsvoren van den heer J. Steensma alhier;
e Alsvoren van den heer Joh. W. Meijer alhier;
f Een besluit van Ged. Staten, berichtende dat er
aan de afd. Sneek van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers en aan mej. W. Pelsma is medegedeeld
dat er voor tusschenkomst hunner vergadering inzake
het eervol ontslag van mej. Pelsma, met ingang van
15 Augustus a.s., geen termen bestaan;
g Een idem, waarbij bericht wordt dat afwijzend
is beschikt op de reclame van den heer H. M. Tromp
alhier, tegen diens aanslag in den hoofdelijken omslag,
dienst 1910;
h Een idem, houdende goedkeuring van het raads
besluit tot onderhandsche verhuring van het terrein
der ijsbaan aan de Stationsstraat;
i Een idem, tot goedkeuring van 4 raadsbesluiten
tot wijziging der begrootingen dezer gemeente, dienst
1910 en 1911, en tot af- en overschrijving op onvoor
ziene uitgaven, dienst 1910;
j Het proces-verbaal van kasopneming bij den ge-
meente-ontvanger op 29 Juni jl.;
1c Het rapport van den deskundige voor het onder
zoek van het water der drinkwaterleiding, den heer L.
Dokkum;
l Een schrijven van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken alhier, verzoekende verhooging van het ge
meentelijk subsidie voor 1912;
m Een idem van dezelfde Kamer, verzoekende aan
nieuw-aangelegde straten in deze gemeente namen te
willen geven;
n Een adres van Geertje Brouwer, wed. IJ. de Wit,
verzoekende een gedeelte van het pensioen van wijlen
haar echtgenoot te mogen genieten;
o Een idem van den heer W. K. Schietekatte alhier,
met bijlage, verzoekende verhooging zijner jaarwedde
als leeraar aan de Hoogere Burgerschool en het Gym
nasium;
p Een idem van den heer G. Dijkstra alhier, ver
zoekende een stoep op gemeentegrond voor zijne woning
aan de Prins Hendrikkade te mogen hebben;
q Een idem van het Bestuur der Sneeker Ambachts
school, met begrooting, verzoekende voor 1912 een
subsidie, groot f 1000, te mogen ontvangen voor voort
gezet technisch onderwijs;
R COURANT.
N
1
M<
j. UüVUMJUaUgül UiV. V 1UVU11C 1B Uü ÜCUJgC,
z uivuv Aik laaaj ncuucu. xxio ia uaai 660
ino antw<x>rdt ze mij misschien niet, ik moet
gaan en met haar spreken. Zoodra mijn man
vertrokken is, moet je een vigelante voor
--- u-.vuw uamoiorre uuibireeas iwaan uur nl
enf dat Prudence voor haar gehaald had,
-o £-vw, «uuc
