SNEEKER COURANT (67ste Jaargang)enWYMBRITSERADEEL(14deJaargang)
Nieuwstijdingen.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleiflZand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
S^oola,i2kjLelic>lc>jcüL
1O cent per reg;el.
Op geen enkel
Pleiziervaartuig
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Het Kaatsspel.
Woensdag 19 Juni 1912.
28e Jaargang.
ANNEX
mijn-ingenieur (cum
of op de
aan
ge- beide spelers in het perk teruggeslagen, hengen met dit mooie spel, dat zeker de
al
Emmerik.
Perk
of
«Krite*
weer
doch
Amsterdam.
Voorlpn
Gelukt het, dan
zoo niet dan
’t opslagpartuur. De beide
i ver-
Bovenslagljjn
Opslagljjn voor den besten opslager
Opslaglyn voor den minsten opslager
mogen de eerste middelen bij voorkomende
ongelukken ontbreken.
VERBANDTROMMELS en VERBAND-
STOFFEN enz. worden geleverd door
Firma B. MEINDERSMA.
moeite waard is gekend te worden. Vooral
wanneer ’t gespeeld wordt, zooals Zondag
hier verwacht mag worden.
In ons volgend no. denken wij een ver
klaring van het Belgische spel te zullen
geven.
Mej. J. Piersma
J. van der Wees
Briefkaarten.
Lijst van de aan dit kantoor en de daar
onder behoorende hulpkantoren ter post
bezorgde brieven en briefkaarten, gedurende
de le helft der maand Juni 1912, welke
wegens onbekendheid van de geadresseerden
niet zyn kunnen worden uitgereikt
Brieven.
't Eene partuur draagt een rooden, ’t an
dere een witten band.
Bij den opslag staat een keurmeester,
die er op let, dat de opslager niet over
stapt, en zoodoende den afstand tot de
voorljjn van 't perk korter maakt. By de
•ff
tegen 15 September of 1 October a.s. de
gemeente gemeten van elektrische verlich
ting.
BALK. De heer dr. Poelstra alhier gaat
metterwoon de gemeente Gaasterland ver
laten om zich te vestigen te Bussum. Ve
len zullen zeker het vertrek van den knap
pen medicus betreuren. Overigens zal dit
vertrek allicht een einde maken aan een
l verhouding, die het niveau der Gaaster-
landsche raadsvergaderingen nimmer heeft
Gewoonlyk bestaan de beide paturen, die
tegen elkaar zullen kampen, ieder uit 3
personen, ’t Eene partuur bevindt zich in 't
perk, (n.l. 2 er van, de 3e staat naast ’t
perk,) ’t andere partuur by den opslag.
gevormd (in ’t Friesch noemt men dit
>krite.<) De lengte van het perk is onge
veer 15 M., de breedte ongeveer 4 M. De
voorste zyde van het perk is tot op de ge-
heele breedte van het terrein doorgetrok
ken. Zoo wordt de «voorlyn* gevormd.
Op afstanden respectievelijk van 30
en 26 M. vanaf de voorljjn zijn twee an
dere lynen gespannen voor den «besten en
voor den «minsten opslager.* Dan is er
nog, evenwijdig aan de voorlyn, en op een
afstand van 35 M. de «bovenslagslijn*;
de dienst van deze lijnen zullen we straks
zien, ’t Spreekt dat de grootte van die af
standen niet steeds gelijk is, aangezien men
rekening dient te houden met de ruimte en
de geschiktheid van het terrein, en met
veel of weinig wind.
Ter verduidelijking onderstaande teeke-
ning
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.franco per post fl.50, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 25 cent, elke regel meer 4 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
foot het examen van
laude).
IJLST In de Donderdagavond gehouden
ledenvergadering der coöperatieve vereeni-
ging Electra* alhier werd aan het bestuur
machtiging verleend om over te gaan tot
aanbesteding van leidingnet c.a. en aangaan
van een geldleening.
Het huishoudelijk reglement werd tevens
vastgesteld.
Wanneer geen onvoorziene omstandig-
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
die er op let of de bal ook voor of op de
voorlijn komt te vallen. Deze keurmeester
let ook op de eene zylijn van ’t perk, ter
wijl aan ’t benedeneinde van ’t perk mede
een keurmeester is om toe te zien of de
bal soms buiten de zy'lyn valt, of over de
achterljjn van ’t perk heen gaat in welk
laatste geval de bal «kwaad* is.
Nemen we nu aan, dat het spel een aan
vang neemt. Die voor best opslaat, tracht
den bal in het perk te kry’gen. Nu heb
ben we de volgende mogelijkheden1. de
jal komt vóór of op de voorlyn2. de
jal komt wel over de voorlyn, maar valt
rniten of op een der beide zylynen3. de
bal gaat over de achterlijn heen4. de
aal komt in het perk. In de eerste 3 ge
vallen, dus altijd wanneer de opslager den
bal niet in het perk brengt, heeft het par
tuur in het perk 2 punten.
In het laatste geval zal de bal öf «blij
ven zitten »d. w. z. door de menschen in
’t perk niet worden teruggeslagen in welk
geval 2 punten vóór het partuur aan den
opslag zyn, öf de bal wordt door een der
in beslag neemt. Deze zou kunnen worden
gehouden op het gedeelte Zuidend-zyde in
vaste hoogere hokken zoodat geregeld
overspringen niet meer voorkwam
2e. Plaatsing van het zg. wrak vee niet
aan den publieken weg, doch langs den
muur en waterplaats. Zuidend-zyde
3e. Nuchteren kalveren onder de boomen
Slaat hy hem over de bovenslaglyn, dan
zyn 2 punten voor 't perkpartuurslaat
hy hem minder ver, tusschen vóór- en
bovenslaglyn, dan wordt de plaats waar
de bal blijft liggen, door een bordje aan
geduid waarop «le kaats*, maar zyn hier
mee door geen der beide parturen punten
verworven. Nu kan het ook gebeuren, dat
een der 3 spelers van het partuur aan den
opslag den bal zoover terugslaat, dat hij
weer over de voorlyn komt, in welk geval
touwen een langwerpig vierkant, het perk, de bal weer zit, en, zooals we gezien heb
ben de twee punten voor het opslagpartuur
zyn. Soms wordt door het perkpartuur de
derde man, die buiten het perk staat mag
nu ook meedoen de bal dan nog eens weer
teruggeslagen, zoogenaamde triktrakslagen,
wat een zeer aardig schouwspel oplevert.
De bal is nu tot rust gekomen, ’t zy
met, ’t zy zonder een kaats. Hy wordt
toegeworpen aan het opslagpartuur,
nu wordt, wanneer er een kaats is,
opgeslagen door den «minsten opslager*.
’t Zelfde begint nu opnieuw. Zoo gaat het
door, tot er twee kaatsen zyn gekomen of
een der beide parturen 6 punten heeft ge
kregen. De parturen moeten nu verwisselen,
’t Partuur uit ’t perk komt aan den op
slag en omgekeerd. Is er 1 kaats, dan
krygt die voor best opslaat den bal, zyn
er 2, dan moet die voor minst opslaat, 1
keer opslaan, waarna de «beste opslager* de
bal weer overneemt, ’t Partuur, dat nu in
het perk staat, moet trachten 1 of beide
kaatsen voorby te slaan.
heeft ’t telkens 2 punten,
zyn ze voor
kaatsen zyn dan vervallen en worden
wijderd.
Inmiddels heeft een der beide parturen
8 punten gekregen. Men zegt dan dat 't
een «half spel* of «eerst* heeft. De tegen
partij had dan O, 2, 4 of 6 punten. Deze
punten en dit is een bijzondere eigen
aardigheid van het kaatsspel verliest ze
nu weer, die punten «vervallen* zooals de
term luidt, zoodat dit partuur dan even
ver is als by den aanvang van ’t spel.
Maar bij een volgend «eerst* kan 't het
partuur, dat nu won, evenzoo vergaan.
Zoo speelt men door, tot een der beide
parturen 6 «eerst* of 3 «spel* heeft ver
overd, in welk geval de tegenpartij heeft
verloren.
Opgemerkt dient nog te worden, dat een
«eerst* niet kan «vervallen* m. a. w. 8
punten eenmaal veroverd, kunnen niet weer
verloren gaan.
De stand van het spel wordt aangege-
geven door de «telegraaf*, geplaatst tegen
het omheiningstouw op het midden van het
terrein.
B. Dykstra Sneek.
Uit het Buitenland terugontvangen
Brieven.
Th. J. v. d. Velde
Briefkaarten.
W. Schegenga Bergstrasse.
NOTA. Aan de afzenders wordt aanbe
volen hun naam en adres op de brieven en
briefkaarten te vermelden opdat deze by
onbestelbaarheid aan hen kunnen worden
teruggegeven.
Men zal zich herinneren, dat in de laat
ste vergadering van de Ver. «Middenstand*
alhier besloten werd in samenwerking met
de «Kamer van Koophandel* hier ter stede
een onderzoek in te stellen naar de oorza
ken van het verminderen der toevoer aan
onzs veemarkt en de middelen, die even
tueel tot verbetering zouden kunnen leiden.
Deze commissie bestaande uit de heeren
P. Abbinga en K. Zandhuizen voor Mid
denstand en S. Henstra en E. Priester voor
de Kamer van Koophandel, heeft de vorige
week een conferentie gehouden met ver
schillende veehouders en -handelaren, die
geregeld onze markt bezoeken en waarin
verschillende zaken onze veemarkt betreffen
de werden besproken.
Als gevolg daarvan is door genoemde
commissie tot den gemeenteraad een adres
gericht, waarin zy verklaren, dat volgens
de meening van belanghebbenden, met een
beetje goeden wil en betrekkelyk weinig
kosten verbeteringen aan te brengen zijn,
die den aanvoer en de verkoop zeker zullen
vergemakkelyken.
Deze verbeteringen zyn
le. Verplaatsing van
Het 4-jarig zoontje van een landbouwer
Onze vroegere plaatsge- te Wessem, dat voor een paar dagen door
een insect aan de knie werd gestoken, is
Nog een week ongeveer, en de Interna
tionale Kaatsparty, die bij gunstig weer
duizenden naar Sneek zal lokken, zal weer
gehouden worden. Nu ligt Sneek niet in
het centrum van den kaatshoek. Tot voor
eenige jaren werd deze sport in en om
Sneek zoo goed als in ’t geheel niet be
oefend, en eerst in den allerlaatsten tijd
wordt hier aan het oude Friesche spel, vooral
ook dank zy de energieke Sneeker Kaats-
vereeniging, weer meer dan gewone aan
dacht geschonken.
We meenen dan ook, dat een groot deel
onzer lezers in ’t geheel niet of ten minste
onvoldoende op de hoogte zal zyn van de
regels van het spel, dat, naast de zeilwed
strijden op de Meer, de aandacht van l
heel Nederland en een niet onbelangrijk
deel van het buitenland op Sneek gericht
doet zyn, en willen daarom beproeven voor
hen van het nogal ingewikkelde spel eenige
verklaring te geven.
Als terrein kiest men bij voorkeur zulk
een stuk land of straat, waar de bal kan
voortrollen en stuiten. Een terrein waar de
bal smoort is voor kaatsen geheel en
ongeschikt.
Op het terrein wordt door middel van
kunnen verhoogen.
GAASTERLAND, 17 Juni. Wel kun
nen we merken, dat een gedeelte van Gaas
terland, het fraaiste gedeelte, van eigenaar
is veranderd. Het viel ons ep toen we de
bosschen doorkruisten, dat alles weer zoo
netjes was aangelegd. Ook zullen de oude
rechten weer worden gehandhaafdwerd
vroeger het fietsen in de bosschen door de
Maatsch. Gaasterland verboden, de familie
v. d. Feltz, de nieuwe eigenaar heeft dit
verbod zeker tot genoegen van velen, we
der opgeheven.
OUDEGA (W.) Benoemd tot controleur
aan de Hollandiafabriek te Scharsterbrug
de heer R. de Jong, controleur aan de
Zuivelfabriek alhier-
LEMMER. Tot onderwijzeres aan de bij
zondere school alhier is benoemd mej. C.
de Geus alhier.
Te Harlingen is men ijverig in de weer
een Openbare Leeszaal te doen tot stand
komen.
Voor de oprichting zyn tot op heden toe
zeggingen gedaan tot een bedrag van f1500
voor de instandhouding is ingeschreven f 400.
Al een aardig sommetje dus, maar voor de
bereiking van dit loffelijk doel nog op verre
na niet genoeg.
Gedeputeerde Staten van Friesland hebben
Zaterdag last gegeven tot opening van de
zeesluis te Nieuwezylen.
Benoemd tot lid van den keuringsraad
in het le militiedistrikt van Friesland de
heer A. Swart, arts te Bergum.
Gister 17 Juni zyn de millicien-soldaten
(4-maanders) behoorende by de 2e ploeg
van het blyvend gedeelte der lichting 1911
voor de herhalingsoefeningen onder de wa
penen gekomen.
Op de door de Nederlandsche Vereeniging
tot afschaffing van alcoholhoudende dranken
op Zondag 7 Juli te Leeuwarden te hou
den betooging ten gunste van de geheel-
Tamiang) de Atjeh- onthouding en het stelsel van plaatselyke
keuze, zullen als sprekers optreden de h.h.
ds. G. Horreus de Haas te Sneek, ds. A.
van der Heide te Britswerd, J. by de Ley
te Hoornsterzwaag, IJ. Schuitmaker te
Franeker en mevr. R. VosStel te Wester-
embden.
Wanneer een teruggeslagen bal zoover
afwykt, dat hy over het omheiningstouw
heenvliegt, is hy «kwaad* en komen voor
het opslagpartuur 2 ballen aan den tele
graaf. Wordt de bal uit het perk gesla-
gen, en rolt hij langs den grond over de
voorlyn van 't perk staat een keurmeester, »kwaadlatten«, die op afstand
langs het omheiningstouw worden gelegd, --- --
dan geldt hy als «kaats*. op bet »Oud Kerhof* of langs de vaart,
De bal mag alleen na den eersten stuit
nog geslagen wordenheeft hy tweemaal
gestuit, dan mag hy nog gekeerd worden.
De bal mag niet met 2 handen geslagen
worden, mag niet een kleedingstuk of het
hoofd aanraken, terwyl de hand by het
slaan op den bal niet langs den grond of
het gras mag gaan, zoogenaamd «schra
pen*.
Om den 3en man, die buiten het perk
staat, voor zyn werkeloosheid schadeloos
te stellen, slaat hy, wanneer zyn partuur
aan den opslag is, vaak voor best op,
hoewel de regeling van de verdeeling der
functies overigens geheel aan de spelers
zelf wordt overgelaten.
Wij hopen, dat wy door deze beknopte
uiteenzetting het spel eenigszins hebben
verklaard voor hen die ’t spel geheel niet
kennen. En verder raden wy hen aan Zon
dag de wedstrijd te gaah bij wonen.
Er zyn daar honderden kaatsliefhebbers,
die hen gaarne geheel op de hoogte zullen
waar nu het «wrak vee* wordt geplaatst
4e. Koeien bij het begin der markt,
waar nu de schapenhokken worden geplaatst; heden tusschen beide komen, kan hiermee
5e. Varkensmarkt, zelfde plaats als nu,
doch eenige overdekking vond de vergade
ring eene noodzakelyke vereischte.
6e. In tyden van tongblaar of andere
besmettelyke veeziekte, de quarantaine bui
ten de markt met verbod dat het verdachte
vee over de markt worde gevoerd.
Ook ten opzichte van den geleider van
dat vee dienen strenge maatregelen te wor
den genomen
7e. Het toezicht op de «uiers* dient
alleen aan den deskundigen veearfs te wor
den opgedragen. Mocht dit geen stedelyke
verordening betreffen, dan wordt den raad
beleefd in overweging gegeven te trachten
deze bepaling in dien zin te doen wijzigen.
8e. Beter toezicht, nauwkeuriger con
trole en goede regeling by de plaatsing van
het vee
9e. De doorgangen over de breedte van
de markt, richting N.-Z., dienen geheel te
worden doorgetrokken
10. Aanschaffen van een weegtoestel
voor groot veeom groote kosten te voor
komen, zou dit toestel wellicht in het zg.
zandhok kunnen worden geplaatst.
Wy kunnen daaraan toevoegen, dat, be
halve voor de varkensmarkt dan, overdek
ken niet noodig geoordeeld wordt, indien
ook ’t nu nog opene terrein beplant wordt
met boomen. zooals thans op de koeien-
markt. Deze toch bieden voldoende be
schutting.
Na een ongesteldheid van een week is
alhier op 58-jarigen leeftyd overleden de
heer Gerardus Jan Sluyterman, oud-kapiiein
ter zee.
De overledene had by de marine een
niet onbelangrijke loopbaan achter zich.
Op 16-jarigen leeftyd als adelborst in
dienst getreden by het Kon. Instituut voor
de Marine te Willemsoord, werd hy 1
September 1872 benoemd tot adelborst le
klasse, 10 Mei 1875 tot luit, ter zee 2e
klasse, 1 Maart 1886 tot idem le klasse,
16 September 1896 tot kapitein-luitenant
en 1 November 1901 tot kapitein ter zee.
Twee jaar later heeft hy den zeedienst met
pensioen verlaten.
Verschillende expedities maakte hij mee
o.a. op Atjeh en Tamiang.
Hier in Sneek, zyn geboorteplaats, waar
hy sedert zyn pensionneering woonde, had
hy zitting in verschillende colleges, en was
o.a. geruimen tyd voorzitter van het college
van regenten van de cellulaire gevangenis,
lid van de commissie van toezicht op het
middelbaar onderwys, enz.
De overledene was officier der orde van
Oranje Nassau en gerechtigd tot het dragen
van het eereteeken voor belangryke krijgs
verrichtingen (Atjeh en
medaille en van het onderseheidingsteeken
voor 30-jarigen officiersdienst.
Aan de Vereening tot Ziekenver
pleging alhier is by Koninklyk besluit mach
tiging verleend tot aanvaarding van een
legaat, besproken door wylen M. Bouma,
wed. R. L. Feenstra alhier.
OOSTERLITTENS. De heer G. Scheffer
alhier komt voor op de voordracht voor on
derwijzer te Erica, Nieuw-Dordrecht en
Klazienaveen, achtereenvolgens als nr 2, 2
en 3.
AKKRUM. De heer A. Sybesma van
Morra, thans alhier, is benoemd tot onder- |l gen worden,
wyzer aan een byzondere school (school-8
vereeniging) te Apeldoorn.
WOUDSEND. f
de Schapen markt, noot de heer J. Bakker, Gzn., is aan de
De nieuwe uniform, grys-groen laken,
zal niet worden gedragen door de onbereden
artillerie en torpedisten.
Tevens zullen bij de invoering der uni
form alle bestaande rang-onderscheidings-
teekenen voor de onderofficieren vervallen
en door een eenvoudiger kenteeken vervan-
byzondere school (school-
NIEUWE SNEEKER COURANT
i
Postkantoor - Sneek.
Onze Veemarkt.
□oor een insect gestoken.
Openbare Leeszaal te Harlingen.
Opening zeesluis.
Keuringsraad.
Herhalingsoefeningen.
Onthouders-Meeting.
Kolonel G. J. Sluyterman. f
Nieuwe uniform.
