SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Uit onze Raadzaal.
No. 95.
Woensdag 28 Augustus 1912.
28e Jaargang.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleiüZaïld - Sneek.
TELEFOON No. 150.
Nieuwstijdingen.
ANNEX
r
j.
d
1
a
it
NIEUWE SNEEKER COURANT
b
Mededeeling van ingekomen stuk-
a-
aan
van
a
Q
e
n
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar f 1.franco per post f 1.50, buitenland f 5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 25 cent, elke regel meer 4 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
e
U'
u
a
weer
weer,
dit weer wat mogen
Punt IX. Vaststelling pensioensgrondslag
van den leeraar G. M. Reijntjes.
Deze grondslag wordt vastgesteld op f 2000.
Punt X. Betaling uit den post onvoorziene
uitgaven, dienst 1912.
Tot deze betaling, bedragende f 118 voor
deelname garantiefonds tentoonstelling voor
Huisvlijt en Kunstnijverheid en f 21.88 voor
leges wordt z. h. st besloten.
Thans krijgt de heer Brouwer het woord
over
Ontv. f 615.150.99
üitg. - 592.726,915
Batig saldo f 22.424.075
Punt IV. Begrooting der algemeene Arm-
voogdij. dienst 1913.
Deze begrooting bedragende in ontv. en
uitg. f 18.690, waaronder begrepen is f 18.340
gem. subsidie, wordt op voorstel der finanti-
eele commissie goedgekeurd.
Punt V. Adres van dr. H. Offerhaus, om
eervol ontslag als leeraar in Wis- en Natuur
kundige Aardrijkskunde en Wiskunde a/h Gym
nasium.
Besloten wordt het gevraagd ontslag eervol
te verleenen tegen 9 November a.s. of indien
mogelijk tegen 1 November.
Punt VI. Benoeming van een tijdelijk leeraar
in de Oude talen aan het Gymnasium.
Met algem. stemmen wordt benoemd de heer
Dr. D. Heeringa, thans als zoodanig in functie.
Punt VII. Benoeming van een tijdelijk Di
recteur aan de Burger-avondschool.
Met algem. stemmen wordt benoemd de heer
Johs. Voetberg.
Punt VIII. Voorstel tot vaststelling van het
aantal lesuren van de leeraren der Hoogere
Burgerschool.
Besloten wordt deze lesuren vast te stellen
volgens de opgaven van den Directeur dier
school.
de zaak-Wildschut.
De heer Brouwer merkt op dat de Dir. der
Gasfabriek B. en W. in overweging geeft Wild
schut te laten komen in een conferentie van
het D. B., den Directeur en Spr. Nu vraagt de
heer Brouwer of het ook meer gewenscht is
hem dan nog twee heeren toe te voegen, ’t Lijkt
hem de beste oplossing de twee betrokkenen,
de Directeur en Wildschut eens tezamen te
hooren.
De V o o r z. moet opmerken, dat de heer
Brouwer toen deze hem onlangs om inlichtin
gen vroeg, dit niet behoefde te doen, want hij
had zelf bij denDirecteur inlichtingen gevraagd.
Spr. vraagt zich af of de heer Brouwer even
als het vorig jaar toen hij met de zaak Jong-
sma geheel verkeerd bleek te zijn ingelicht,
zich wel een juist begrip van deze zaak heeft
gevormd. Wildschut was los werkman en
al kan hij om zijn leeftijd niet, wat hij graag
wenschte, als vast lantaarnpoetser aange
steld worden, daarom is hij nog niet geheel
uitgesloten.
Den heer Brouwer heeft het toch bevreemd,
dat waar de betrokkene tot nu toe nog nooit
drie weken zonder werk is geweest, men nu
plotseling zegt, geen werk meer voor hem te
hebben. Spr. gelooft met dat de man ooit weer
vast werk aan de gasfabriek krijgt. Hij is nu
al 6 A 8 weken zonder werk, wat hem natuur
lijk slecht past.
De Voorz. merkt op dat er toch niet altijd
kolen te sjouwen zijn Als dat weer is afge-
loopen, kan men hem niet altijd aan ander
werk zetten. Heeft men een reglement, dan
dient dat ook gehandhaafd, anders moet men
’t liever geheel over boord gooien.
De vaste werklui hebben vaak niet het ge-
heele jaar door werk, zoodat die dan aan ’t
lantaarnpoetsen enz. worden gezet. Men neemt
daarvoor dan niet direct losse werklui. Het
betreft hier
geen liefdadigheids-instelling,
maar gewoon ’n zaak, ’n onderneming.
De heer IJ t s m a wil al het onaangename
van deze discussie uitschakelen en alleen een
beroep doen op de Gascommissie, dat de po
sitie van Wildschut niet minder worde, dan
ze de laatste jaren was. In 1910 en ’11 werkte
hij gemiddeld 35 A 36 uur per week aan de
Gasfabriek.
Waar de betrokkene jarenlang voor de ge
meente heeft gewerkt vertrouwt Spr. dat men
hem humaan zal behandelen en zooveel mo
gelijk hem in de eerste plaats zal nemen als
ei’ werk is.
De heer De Wolf vindt het vreemd, dat
er gezegd wordt dat dit werk er niet meer
is, terwijl men daax- toch ook geen vast werk
man voor heeft aangesteld. Spr. constateert
dat W. dan toch wel uitgesloten is en sluit
zich aan bij hetgeen de heer IJtsma in het
midden bracht
Hierna sluiting der Verg.
(Vergadering van Vrijdag 23 Augustus 1912,
’s avonds 8 uur.)
V oor zeilers biedt het veel internationaal
geïllustreerd nieuws, en bovendien het slot
van Kerskens’ artikel over een >Lemster
Aakjacht*
De rubriek motorbooten geeft een tech
nisch >praatje over scheepsbouw* en een
verslag van de Oostzee-wedstryden, terwyl
de afdeeling Roeien o.m. een aardige kiek
geeft van Jhr. Six, den sympathieken voor
zitter der Kon. Ned. Zeil- en Roeiver.
HINDELOOPEN, den 26 Aug.’12. Byna
ieder ziet thans uit naar mooi weer. In het
byzonder de badvereeniging alhier. Het
slechte weer van den laatsten tyd heeft
haar parten gespeeld. Toch moet zy over
het algemeen tevreden zjjn over het bjjna
afgeloopen badseizoen, omdat de voorzomer
die mooie dagen bracht, haar vrij wat voor
deel heeft bezorgd.
Op het strand was het gisteren
recht gezellig, dank zjj het schoone
't Is te hopen, dat we i'
behouden. Hindeloopen zal dan nogmaals veel
bezoek krygen van badgasten die aange
voerd worden per spoor, wagen, auto, fiets,
zeil- en motorboot en misschien per
vliegmachine. Een paar ingezetenen toch
hebben pogingen in het werk gesteld Jan
Olieslagers die vermoedelijk met zijn vlieg
tuig een tocht over de Zuiderzee zaï maken,
ook alhier te krjjgen.
HEEG, 26 Aug. Ofschoon de appels en
peren deze tijd voor een geringen prjjs te
bekomen zjjn schjjnen de jongelieden alhier
er evengoed nog een koperen smaak aan te
vinden, althans j.l. Zondagnacht werd het
rjjpe appelhof van landbouwer F. Attema
alhier totaal leeggeplunderd.
Een onderzoek moet nog uitmaken wie
in deze de kwaaddoeners geweest zjjn.
HENNAARDERADEEL. Onze vroegere
burgemeester de heer mr. C. W. Hopster,
is door den minister van Koloniën ter be
schikking gesteld van den G. G. van Ned.
Indië, om daar te lande in een rechterljjke
betrekking te worden geplaatst.
Van de door deze gemeente uitge
schreven geldleening, groot f 37000 in aan-
deelen van f 500 zjjn toegewezen aan Gebr.
Mispelblom Bejjer te Leeuwarden10 aan-
deelen tegen den koers 973/4%, 10 aandee-
len tegen den koers 971/a°/0, 10 aandeelen
tegen den koers 97 en aan erven B. L. C.
de Haan’s Bank aldaar 44 aandeelen tegen
den koers 961/4°/0.
IDAARD. Mej. A. M. Bruins alhier is
te 's-Gravenhage geslaagd voor de akte A
Duitsch (M. O.)
GA ASTERLAND. In de Donderdag ge
houden raadsvergadering werden B. en W
gemachtigd ten behoeve van de bewoners
der nieuwe woningen aan den Harichster-
weg, de N. V. gasfabriek te Balk 110 M.
leiding (kosten f 220) te doen aanleggen
voor de verlichting hunner woningen.
Geen subsidie zal worden verleend aan
Stavoren voor den aanleg van den weg van
Warns naar de Koebrug.
De vischwaters Reintjesgracht enz. zul
len eerstdaags in ’t openbaar worden ver
pacht.
Afgewezen werd een verzoek om de her
bergen der Zondagavond» te 7 uur te sluiten.
Het post- en telegraafkantoor te Balk zal
voor f800 aan het Rjjk worden verhuurd.
De gemeente zal voorzien in de kosten van
onderhoud.
Aangehouden tot een volgende vergadering
werd een verzoek om de grenzen van Balk
uit te breiden.
Tot onderwjjzer aan de O. L. School te
Bakhuizen werd benoemd de heer J. Zjjlstra.
OOSTERZEE. Bjj de hier gehouden aan
besteding van het bouwen eener christeljjke
school (begrooting f5118) was hoogste in-
schrjjver de heer W. Boelsma te Lemmer
voor f 5960, laagste de heer A. Mulder te
’t Meer bjj Heerenveen voor f 4868. Gunning
aangehouden.
Voor de uitvoering grondwerk waren
laagste inschrijvers de heeren Corn Coehoorn
en R. v. d. Zee te Oosterzee voor f 703.
TERHORNE. Als bijzonderheid kon wor
den gemeld, dat een pimpelmees een nest,
waarin zich thans 9 jongen bevinden, heeft
gemaakt boven in een pomp. De eigenaar
heeft, om de beestjes niet te hinderen den
zwengel weggenomen en de bovenste opening
door een stuk blik afgesloten zoodat de
vogels door de tuitopening af en aan vliegen.
WIJCKEL. Een koopman met een hon
denkar reed door het land. Een boer zat
onder de koeien te melken, die bjj het zien
van den hond zoo wild werden, dat de boer
onder den; voet werd geloopen, zoo erg,
dat een lichte herschenschudding het gevolg
was.
Wjj gelooven, dat met deze film de heer
R. vele Sneeker harten voor zich heeft ver
overd.
Trouwens ook de andere no. van ’t pro
gramma waren mooi. Zoo was bv. de Oes-
tervangst bjjzonder interessant, mede door
de prachtige opname der zeilende visscher-
schepen op zee.
De Pathe-courant gaf geïllustreerd wereld
nieuws, waarvan vooral de brand in een
petroleumbron door het prachtige lichteffect
bewondering afdwong.
En van de verschillende comische num
mers noemen we De huurder die te veel
kinders had, dat de zaal terecht deed scha
teren van ’t lachen.
Door den heer J. Rinkes Borger al
hier is naar aanleiding van het 30-jarig be
staan (5 Juli jl.) der »Koninkljjke Neder-
landsche Maatschappjj van Kaas- en Room
boterfabrieken* een brochure samengesteld
»De Zuivelbereiding in Friesland*.
Dit gedenkschrift, uitgegeven ter gelegen
heid van de Landbouwtentoonstelling be-
schrjjft den overgang van de zuivelberei
ding van de boerderjj naar de fabriek.
De watersport.
No. 8 van het geïll. tijdschrift »de Wa
tersport* verscheen jl. Vrjjdag, zoodat de
kiekjes van de Sneeker wedstrjjd nog niet
konden worden opgenomen.
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
SNEEK. De stand van het boezemwater
was heden 14 cM. boven Z. P.
Door de kerkvoogdjj van de Ned.
Herv. Gemeente alhier, is aangekocht het
huis aan het Kleinzand, van Mevr. Wed.
H. Kingma.
De gemeentepolitie heeft Zaterdag
avond gearresteerd den ruim 30-jarigen A.
B., verdacht van op het terrein der ge-
meentereiniging uit de bergplaats van den
heer O. W. een hoeveelheid paardenhaar,
ter waarde van ongeveer f 40 te hebben
ontvreemd en aan eenige opkoopers ver
kocht.
De dader is overgebracht naar Leeuwar
den, waar hjj naar verhoor door den rech-
ter-commissaris in het huis van bewaring
is opgesloten.
DE Biosooop.
De Bioscoop bjj de Waag heeft het Snee
ker publiek de laatste dagen in verrukking
gebracht door een prachtige projectie van
de Sneeker Zeilwedstrjjden (de start.)
Al die bekende schepen daar te zien pas-
seeren op de woelige oppervlakte van ons
Meer, dat was voor al de zeilers een aar
dige attractie.
>Dat is Hylkebaas*, en dat de boeier
van Visser*, »en dèr hè je die, en dèr hem
ok«, hoorde men herhaaldeljjk.
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, Burge
meester.
Secretaris de heer Jac. van dei' Laan.
Aanwezig 13 ledenafwezig de h.h. Elzer en
Zelvelder.
Nadat de Voorz. de Verg, heeft geopend,
vraagt en verkrijgt de heer Brouwer ver
lof om na afloop der agenda een voorstel te
doen in verband met de zaak-Johs. Wildschut.
Punt I. Vaststelling van notulen.
De notulen der vorige Verg, welke ter visie
hebben gelegen, worden onveranderd vastge
steld.
Punt II.
ken enz.
Ingekomen zijn
a. resolutie van h.h. Ged. St. tot goedkeu
ring van het raadsbesluit tot betaling uit den
post O. U. dienst 1912
b. een missive van hetzelfde college gelei
dende het K. Bwaarbij de jaarwedde van
den gem. ontvanger wordt bepaald op f 1850.
c. , d. en e berichten van G. M. Reyntjes, J.
S. Wijler en A. v. d. Groen, houdende aanne
ming hunner benoeming tot leeraren H. B. S
en Gymnasium.
Deze stukken worden voor kennisgeving aan
genomen.
f adres van mej. A. M. Duyser e.a., allen
werkzaam aan de Gem Bewaarschool, verhoo-
ging van jaarwedde verzoekende
g adres van G. v. d. Weijde, concierge Gym
nasium, van gelijke strekking
h adres van het bestuur der Ver. voor Zie
kenverpleging, verzoekende deze Ver. over
1913 f 300 subsidie te willen verleenen
i adres van de besturen der Drankbestrij-
dersvereenigingen alhier, subsidie over 1913
verzoekende.
Sub f, g, h en i worden bij de begrooting
behandeld.
j voorstel van het raadslid den heer Mr.
S. Vellinga, om de raadscommissie, 6 Nov. j.l.
benoemd teneinde rapport uit te brengen om
trent de finantieele gevolgen van invoering
van den tienurendag, van haar taak te ont
heffen en B. en W. uit te noodigen zulk een
rapport uit te brengen.
B. en W. hebben bezwaar tegen dit voorstel.
Dat de commissie nog niet met hare werk
zaamheden is begonnen is toch geen reden de
taak maar te laden op de schouders van het
D.B.
De heer Visser merkt op dat zijn naam
ten onrechte nog in dit stuk is genoemd, ter
wijl Spr. indertijd schriftelijk zijn ontslag bij
den Voorz. heeft ingediend.
Den heer Brouwer heeft het bevreemd,
dat nog geen enkele Verg, is bijeengeroepen.
Hoe moeilijk de kwestie op te lossen is,
toch zal men moeten trachten de zaak tot
een einde te brengen.
De Voorz. merkt op, dat indien de Voorz.
der commissie geen Verg, bijeenriep, een der
leden dat toch wel had kunnen doen.
De heer IJ t s m a heeft als lid der com
missie er herhaaldelijk bij den Voorz. op aan
gedrongen te vergaderen. Spr. bemerkt nu,
dat hij indertijd
in de val is geloopen,
door zich neer te leggen bij het voorstel tot
benoeming eener commissie van onderzoek.
Thans blijkt toch dat het doel is geweest om
de zaak, door ze in handen te stellen van
eene commissie, op de lange baan te schui
ven. Men vond indertijd een ernstig on
derzoek noodig, maar nu komt de kwestie
toch zonder grondig onderzoek bij de be
grooting.
De Voorz. ontkent dat het zijn bedoeling
is geweest de zaak op de lange baan te
schuiven.
De heer IJ t s m a heeft den Voorz. niet be
doeld in den Raad gingen indertijd stem
men op 'n commissie te benoemen. Spr. heeft
de heeren, die toen dat idee opperden, op
het oog.
De heer Dr. B o u m a vindt dat de heer
IJtsma het verstandigst doet, te trachten de
commissie nog vóór de begrooting aan t werk
te zetten. Verschillende dingen wachten op
dit rapport.
De heer De Wolf is van meening, dat in
dien de commissie deze zaak zal onderzoeken,
zij daarvoor eerst tijd moet hebben. Tot nu
toe heeft hem den tijd ervoor ontbroken. In
dien Spr. misschien de volgende week wel
er aan toekomt zal hij zich wel van zijn
taak als Voorz. der commissie kwijten en
hoopt dan dat de beslissing in één avond valt,
zoodat er dan nog voldoende tijd vóór de be
grooting overblijft.
Dit laatste verwondert den heer Brou
wer ten zeerste, temeer als men zich herin
nert dat juist de heer De Wolf indertijd op
merkte dat men met een grondig onderzoek
wel n jaar werk zou hebben.
’t Is onmogelijk zulk een ingrijpende zaak
in ’n oogenblikje af te doen.
De heer Mr. Vellinga handhaaft zijn
Opening zeesluizen.
Ged. St. hebben de opening van alle
zeesluizen gelast.
De Openbare Leeszaal
te Leeuwarden heeft zoo’n uitbreiding ge
kregen, dat men ruimte voor boekenberging
te kort schiet. Men denkt nu de zaak over
te brengen naar het perceel der Friesche
Levensverzekering Mg. by de Vrouwenpoort.
Geheelonthouding in ’t Leger.
Te Leeuwarden is opgericht een afdeeling
van de Nederlandsche Onderofficieren Ge
heelonthouders Vereeniging. Ook in het
leger wint de idee der onthouding meer
en meer veld.
Grafkelder ontdekt.
Bjj een vertimmering in de Ned. Herv.
Kerk teJFinkum is een grafkelder ontdekt,
blykens het opschrift op den afsluitenden
steen de laatste rustplaats eener grafeljjke
familie. Deze steen is 3 M. lang 2 M. breed
en 0,3 M. dik, en weegt 5500 K.G. Links
en rechts van den steen zijn wapens uit
gehouwen, links bovendien een prachtige
arend. De steen draagt de jaartallen 1569,
1585, 1605 en 1641.
Hoe 't soms in den veehandel gaat.
Een boertje uit Drogeham kon op de
markt te Leeuwarden minder krijgen voor
een kalf dan een koopman hem thuis ge
boden had. Oorzaak was de solidariteit der
kooplieden, die aan particulieren zoodoende
het verkoopen op de markt onmogelyk willen
maken. Maar als de veehouders zich daar
tegen ook eens vereenigden
Zware stier.
Op een der boerderyen van de Mij. van
Weldadigheid is een stier verkocht, die het
kolossale gewicht had van 914 K.G.
Friesche schaatsen.
Op de Nymeegsche Tentoonstelling is ook
een kunstysbaan. Na een mislukte proef
deze met gewone schaatsen te berijden, zal
het met een byzonder soort schaatsen worden
geprobeerd, waarvoor aan een Friesche fa
briek een bestelling is gedaan.
voorstel, maar zou het willen splitsen n.l.
a. de commissie van haar taak te ontheffen
b. op welke wijze en door wie zal dit onder
zoek plaats hebben.
Spr. stelt
meer vertrouwen
in het D.B. dan in een commissie.
De Voorz. merkt op dat de heer Mr. Vel
linga vergeet dat het D.B. in dezen verdeeld was.
De heer Mr. Vellinga antwoordt dat
zulks de principieele kwestie betrof, welke
hierbij niet aan de orde komt.
De taak der commissie toch was om een
overzicht te geven van de finantieele gevolgen.
De heer Dr. B o u m a zegt dat het D B. het
vorig jaar een vrijwel volledige berekening
had gemaakt, van de kosten van invoering
van den tienurendag. In de plaats van de g e-
middelde tienurendag, waarop de cijfers
van B. en W. waren gebaseerd, kwam de Raad
toen met het denkbeeld van de maximale
tienurendag, wat een geheel andere kwestie
is. Z.i. moet de raadscommissie nu zelf deze
zaak tot een einde brengen en niet B. en W.
Daar het voorstel van den heer Mr. Vel
linga niet wordt ondersteund, wordt het
voor kennisgeving aangenomen, zoodat het
onderzoek, in te stellen door de raadscom
missie, alsnog wordt afgewacht.
Verder zijn ingekomen:
k de rekening van het Bumaleen Mei 1911
Mei 1912, ingezonden door den beheerder.
Wordt gesteld in handen der commissie
voor het nazien van rekeningen en begroetin
gen.
1 adres van de afd. Sneek van de Ver.
„Volksonderwijs", tot ondersteuning van het
adres sub f.
Komt bij de begrooting in behandeling.
m adres van J. Dijkstra om eervol ontslag
met 1 Oct. a s. als onderwijzer aan het Her-
halingsonderwij s.
Wordt besloten het gevraagde ontslag eer
vol te verleenen.
n adres van Fa. A. M. Kuijt, verzoekende
haar in rechten te vervolgen voor het bedrag
van f 4.08 betreffende de verkoop van oud
lood.
Met verwondering en teleurstelling heeft adress.
gezien, dat de Raad zich wat betreft zijn uit
sluiting plaatste op hetzelfde standpunt als B. en
W. üit eene in verband met deze kwestie van B.
en W. ontvangen missive, welke een verkeerde
datum draagt, blijkt adressant dat zelfs een
hoogst officieel college als het D. B. zich wel
eens vergist, waarom zou dan een ambtenaar
als den gem. architect dit nooit overkomen.
In zijn uitspraak was de Raad niet unaniem.
De jurist in den Raad, gesteund door deskun-
kundigen meende adressant in het gelijk te
moeten stellen.
Alleen door een rechterlijke uitspraak kan
worden uitgemaakt of dezetwijfelachtige schuld
betaald moet worden.
Adressant verzoekt, niet langer te worden
uitgesloten bij verkoop van oud lood enz. Het
strookt niet met de waardigheid van een col
lege als B. en W. om het recht van den sterk
ste te laten gelden nl. door boycot. De ge
meente heeft nog onlangs bij den verkoop der
ijzeren pompen schade geleden door uitsluiting
van adressant.
Op voorstel van den Voorz., die van mee
ning is dat de Raad zelf heeft uit te maken
welke rechtsgedingen hij wil aangaan, wordt
het adres voor kennisgeving aangenomen.
Punt III. Voorloopige vaststelling der Ge-
meenterekening dienst 1911.
Daar geen der beide raadssectiën reden tot
op- of aanmerkingen omtrent deze rekening
heeft, wordt ze, buiten medewerking der beide
wethouders, z. h st. vastgesteld tot de vol
gende bedragen
e
t
t
a
r
e
e.
a
a'
t
r
9
t
a
t
t
i
i
3
t
t
1
S
a.
B
1
(-L