SNEEKER COURANT (67 ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
1
Bij den Paal der Heidenen.
I
E
Zaterdag 31 Augustus 1912.
28e Jaargang.
No. 96.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
c.
Nieuwstijdingen.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
God. Poortezijlen, - Hoek KleiflZOlld - Sneek.
I V
Ferdinande Freiïn von bracked
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
I
ANNEX
1
1
2
i
Feuilleton.
TELEFOON No. 150.
•en
is als nr. 1
drachten
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 25 cent, elke regel meer 4 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
s
t
s
>r
e
a
3
I,
e
d
V
e
n
s
s
a.
e
l-
Ir
.r,
r
en Donderdags-
Vrijdags-
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 10 uur.
SNEEK. De Weleervr. heer Galama,
kapelaan alhier, is als zoodanig benoemd
te Veendam.
Zekere R. de W. te Harkema Opeinde
had f2 te vorderen van J. v. Kammen. In
beschonken toestand ging hij er heen te
manen. De vrouw was alleen thuis. Er ont
stond ruzie en W. bracht haar een wonde
van 15 cM. toe in het bovenljjf. Later mis
handelde hjj ook nog den echtgenoot.
Te Purmerend worden thans de feesten
gevierd ter herdenking van het 300-jarig
bestaan van den polder, die zooals men
weet een drooggemaakt meer is. Een land-
Er wordt wel eens geklaagd over onze
Sneeker brandweer. We laten in het mid
den of dit terecht dan wel ten onrechte
gebeurt, maar, dat er andere plaatsen zijn
waar de toestand zoowat alles te wen-
schen overlaat, blijkt uit een ingezonden
stuk in de Zutphensche Crt. naar aanlei
ding van den bekenden grooten brand in
de Walieën-kazerne aldaar op 7 Aug. j.l.
We nemen daaruit het volgende over
Ik plaatste mij bij den Wilhelminaboom om
nu onze brandweer eens goed in actie te zien,
maar ja wel, het eerste kwartier verliep, geen
brandspuit of slangenwagentweede kwar
tier wel brandmeesters met groote stokken,
maar zonder slangenwaaen of brandspuiten
derde kwartier eindelijk een spuithet is de
spuit der huzaren, die met den looppas aan
rukt, spoedig en ordelijk gaat alles in zijn
werk en binnen een paar minuten gaat een
flinke straal de lucht in. Maar helaas, de
Waliën-kazerne is hoog en de straal kan het
vuur niet bereiken geroep om ladders, die
mankeeren. Welwillend komt de „Nieuwe Zut
phensche glazenwasscherij” (welk een schoone
reclame voor materieel en hulpvaardigheid
hare ladders beschikbaar stellen en weldra
zit een brigadier der huzaren, rook en vonken
trotseerende, op den nok van het belendend
perceel de straal op den vuurpoel te richten.
Eindelijk komen er brandspuiten, getrokken
door enkele mannen, op het terrein, een brand
meester rapporteert den Generalen brand
meester, dat hij geen bedieningsmanschappen
heeft. Requireer dan maar menschen tegen
een kwartje per uur” natuurlijk liefhebbers
genoeg om echter na eenige oogenblikken het
werk te staken en hooger loon te eischen.
Een hoofdman der manusjes maakt zich zeer
verdienstelijk, geeft bevelen, jaagt jongens te
rug, koppelt slangen aan, verdrijft hondjes,
die met verdachte manualen de slangen be
snuffelen, legt gekronkelde slangen recht,
houdt smachtende dulcineas van daklooze
kolonialen op ’n afstand, in één woord doet
werk voor tien politie- en brandweermannen.
Ik besloot nu eens een kijkje ergens anders
te gaan nemen en zie op den hoek van de
Kuiperstraat onzen generalen brandmeester,
onzen waterleiding-directeur en nog anderen
wanhopige pogingen aanwenden om de brand
kraan open te krijgen. Helaas, het lukt niet;
deze blijkt door den kop te zijn gedraaid, de
kraan is dol en geen water te krijgen.
Op een andere plaats staat treurend en ver
laten de „Noach”, spuit 1, die defect is. en
ondertusschen brandt de oude, stevige Waliën-
De weelde verslapt, omdat wij de kracht
verliezen om weerstand te bieden. Wij le
ven niet meer, wij worden geleefdwij drij
ven niet, maar worden gedreven, speelbal
len van het oogenblik, van luim en inval,
van wat wij behoeften noemen, typen
van karakterloosheid. En dan houdt de
mensch op mensch te zijn
jT. C. VAN DER KüLK.
Marie’s gelaat een angstige, om vergeving
smeekende uitdrukking had waargenomen
Hij herinnerde zich, dat zij haren vader als
een zeer eigenaardig man had geschilderd
en trachtte nu het gesprek op een ander
thema te leiden. Hij verklaarde zijn lang
uitblijven en vertelde juffrouw Wallmuth
in welke omstandigheid hij de oude mole
naarsvrouw had aangetroffen.
De heer Wallmuth beweerde reeds dik
wijls gehoord te hebben, dat in deze streek
valsch geld in omloop was en de oude
Schnittler bevestigde, dat reeds voor jaren
valsche munters hier hun bedrijf uitoefen
den, zonder dat men de eigenlijke schuldi
gen zou vinden. Weliswaar waren eenige
helers gevangen genomen en gestraft, doch,
ondanks de waakzaamheid der overheid,
kwam het herhaaldelijk weer voor. In
’t Pruisische was onlangs weer daarvan
sprake geweest. Hij liet hierbij zijn slimheid
een beetje uitkomen en verzekerde, dat hij
zich nog nooit had laten beetnemender
molenaarsfamilie gunde hij dit verlies, om
bare domheid.
Toen Wilthelm opmerkte, dat die goud
stukken zeer bedriegelijk nagemaakt waren,
wilde hij niets daarvan weten, maar gaf
daarentegen een reeks van verhaaltjes ten
beste, die als bewijzen zijner voorzichtigheid
en scherpzinnigheid moesten dienen. Wilt-
helm’s volharding om voor Marie’s vader
een opmerkzaam toehoorder te zijn, zou
wellicht het oordeel des ouden ten gunste
van den jongen man hebben gestemd, ware
niet een onverwachte stoornis ingetreden.
De muzikanten lieten met vernieuwde
kracht de verlokkende dansmelodieën hoo-
ren. Naar oud kermisgebruik geschiedde
dit steeds vroeg op den namiddagvoor de
gasten welke des avonds nog naar huis wil
den gaan.
Nu vermocht Wilthelm niet langer meer
naar de verhalen van den oude te luisteren
en trad hij snel met Marie in de rijen der
dansenden.
Bij den tweeden dans volgde Wilthelm
de etikette, door met mevrouw Wallmuth
te dansen. De heer Wallmuth voerde intus-
schen met Marie een wals uit, ofschoon ook
andere aspiranten haar noodden.
Den ouden Schittler was het te machtig
gewordenzichtbaar verstoord, verliet hij,
zonder meer notitie van juffrouw Wallmuth
te nemen, zijne plaats en verliet de tent.
Wilthelm leunde wachtende tegen een paal
der tent.
Had Dietrich zich ook door de kilheid
des vaders ontnuchterd gevoeld, thans ver
loor hij allen overleg in dien zoeten droom.
Daar klonk in eens vlak aan zijn oor een
schrille hoornstoot en deed hem naar de
plaats der muzikanten opzien. De lange
hoornblazer, die hem den geheelen tijd door
had bespied, boog zich tot hem en zag hem met
een ironischen lach strak in de oogen. Eenige
seconden rustten de blikken beider mannen
in elkander en de gelijkenis der beide kop
pen zou op dit oogenblik een ieder hebben
moeten opvallen doch allen rondom waren
zoozeer bezig met hun eigen genoegen, dat
zij dit niet opmerkten. Wilthelm zag tot
den muzikant op, als kon hij zijn oogen
niet vertrouwen, terwijl de andere in zijn
verbaasdheid vermaak scheen te scheppen.
Als had hij bereikt, wat hij gewild had,
zette de muzikant zijn hoorn weer langzaam
aan den mond en achterover leunend, alsof
niets was voorgevallen, zond hij zijn schet
terende tonen de zaal in.
Dietrich was echter als vernietigd. Geheel
van zijn stuk gebracht leunde hij tegen den
paal en scheen alles rondom zich te hebben
vergeten, totdat een licht ruischen naast
hem, hem tot bezinning brachtMarie was
teruggekeerd. De rondedans was nog niet
:t
,r:
n-
n
n
k-
n
1-
n
n
III.
Du, Leiohtsinn, bist der Afterbruder
Des Frohsinng, der das Lebeu würzt,
Indea dutch deinen Sturm die Blüte
Vom grünen Baum des Lebens stürzt.
E. von deb Rbcke.
Intusschen had Wilthelm daarbuiten rus
teloos rondgeloopen. Het wilde hem niet
duidelijk worden, hetgeen hem in de tent
was overkomenhet was zijn broeder ge
weest, dien hij daar onder de muzikanten
had gezien, hoe vreemd en onverklaarbaar
het hem ook toescheen.
Wie de familie Wilthelm kende, begreep,
welken schrik en tegenzin dat weder op
duiken zijns broeders, dien hij in vreemde
gewesten waande, Dietrich moest vervullen.
Willy Wilthelm was de oudste zoon van
den houtvester Wilthelm, welke tot de kom
mer en zorgen der familie zeer veel had
bijgedragen en zijnen broeder Dietrich
zoovele bittere uren bezorgd had. Hij was
een knappe, talentvolle knaap geweest,
waaraan zelfs de ernstige moeder zooveel
toegevenheid en teederheid had verspild.
De vader, in zijne grootdoenerij, wilde hem
voor eene hoogere loopbaan bestemmen en
zooveel mo gelijk laten leeren. Maar de ver
wende knaap toonde reeds spoedig, dat hij
al de verkeerde eigenschappen zijns vaders
had geërfd, vooral de lichtzinnigheid, die
het leven slechts genieten wil. Ondanks de
vroege ontwikkeling dezer verkeerde nei
gingen, had hij, dank aan zijn buitengewoon
talent, de klassen van het Gymnasium met
goed gevolg doorloopen. Doch verder bracht
hij het dan ook niet. Ofschoon bekend met
den treurigen financieelen toestand zijner
ouders, beperkte hij zich in zijne uitgaven
niet het minst.
Wordt vervolgd.
Uit het Duitsch van
DOOR N. EN A. VAN DER STEELE.
9.
Zijn uiterlijk deed in hem den boei her
kennen, en wel den rijk geworden boer, die
zich zijn rijkdom bewust was. Wilthelm ver
moedde direct, dat het de vader van Marie
moest zijn, en trachtte daarom, niettegen
staande zijne anders zoo terughoudende ma
nier, zoo hartelijk mogelijk jegens hem te
zijn. Hij scheen het echter niet goed getrof
fen te hebben, want de man nam die be
groeting zeer koel op en zijn houding werd
nog onvriendelijker, toen de heer Wallmuth
zijnen inspector aan hem voorstelde.
Tevergeefs zocht Dietrich, door overbren
ging van de groeten zijns vaders en het
ophalen der vroegere bekendheid tusschen
den heer* Schnittler en zijn vader, een ge
sprek aan te knoopen. De oude wees een
voudig iedere herinnering aan zijn bekend
heid terug. Er lag zelfs in zijn antwoorden
een zekere spot, welke Wilthelm niet ont
ging. Hij zou daarom het gesprek met den
oude hebben afgebroken, zoo hij niet op
geëindigd en zooeven nog had de jonge
man dit oogenblik nauwelijks kunnen af
wachten. om met haar weder in de rijen te
treden. Doch nuEen sidderen schokte
zijn sterke ledematen; hij duizelde, en bij
voelde dat hij lucht moest hebben om te
ademen. Maar de gedachte, dat hij opzien
kon teweegbrengen deed hem zich geweld
aandoen en het gelukte hem dan ook, met
Marie den rondedans ten einde te kunnen
brengen. Deze bemerkte zijn ontroering
maar zij was te bedeesd, om naar een ver
klaring te vragen. Zijn blik was ook zoo
verstrooid, en hij verliet haar zoo snel nadat
hij haar op hare plaats had gebracht, dat
er nauwelijks tijd voor een vraag overbleef.
Marie was verward door dezen haastigen
ommekeer en zocht tevergeefs naar een ver
klaring.
Het dansen werd voortgezetmaar Wilt-
helm keerde niet terug en liet zijn recht
van danser niet meer gelden. Haar trots
dwong haar hare ontroering te beheerechen
en ofschoon ook vele andere vereerders haar
omgaven, hare vreugde was weg; eene kwel
lende ongerustheid, of Wilthelm wat over
komen mocht zijn, maakte zich van haar
meester.
Ook juffrouw Wallmuth werd zeer onge
rust, toen de voortdurende afwezigheid van
den jongen man haar eindelijk opviel. Zij
zag naar Marie, of deze de schuld droeg
van zijne plotselinge verwijdering. Dan kwam
de gedachte bij haar op, of Marie’s vader
hem wellicht in den weg zou zijn getreden.
Of wellicht zocht hij zijn plezier buiten
de tent met eenige zijner vrienden, wijl
dansen hem niet behaagde. Juffrouw Wall-
muth’s oordeel was op dat oogenblik niet
heel gunstig over de geheele mannenwereld
„Ze zijn zoo onbegrijpelijk dom, wanneer
hun het oogenblik juist gunstig is“.
en tuinbouwtentoonstelling zal een beeld
geven van wat de Beemster op dit gebied
beteekent. Het feest duurt 3 dagen.
In den »Reisefükrer für Sommer und
Herbst* een bijblad van den »Lokal Anzeiger*
wordt in een vraagbeantwoording, onder het
hoofd ïZeiltochtjes in het Buitenland* het
volgende over de zeilsport in Friesland ge
schreven
Als men heerlijke zeiltochtjes te midden
van een schilderachtig landschap wil maken,
waar bovendien in ’t geheel geen groote
steden liggen, doet men ’t best naar Fries
land, de Noordelijkste provincie van Neder
land te gaan. Prachtige watervlakten strek
ken zich daar urenver uit. Nu en dan komt
een aantal statige tjalken, de Friesche vracht
schepen, in 't gezicht. Dikwijls wordt de
eenzaamheid slechts door een vlucht wilde
ganzen of eenden verbroken. Als de zil
veren lichtstralen vanuit het Oosten over
het water glijden of het avondrood in het
Westen afneemt, dan bevindt de reiziger
zich te midden eener geheimzinnige stilte,
waarin hij den geur van het hooi inademt
en zich van alle moeiten en zorgen ont
heven voelt.
Velerlei bekoring biedt zich den toerist
aan in de tjalken, de kleine boerenhoeven
en de bekoorljjke dorpen, waarin dit een
voudige doch vriendelijke volk woont.
Met zijn bjjna ouderwetsche landbouw
methoden en zjjn groote zuivelindustrie,
waarop de geheele welvaart der provincie
berust, is het steeds interressant.
Men kan van Leeuwarden, Franeker,
Harlingen, Sneek, Stavoren of van welke
andere plaats ook den tocht beginnen, daar
alle deelen van Friesland door kanalen,
meren en stroompjes met elkanler in ver
binding staan. Te water kan men bjjna
elke plaats ran Friesland bezoeken. Wij
begonnen onze reis op een prachtigen avond
te Stavoren en zeilden het kanaal eenige
honderden meters af naar een kleine draai
brug. Drie kleine meisjes haastten zich op
ons hoornsignaal den weg vrjj te maken en
het oudste reikte ons een aan een langen
stok bevestigde klomp toe. Wjj legden er
een dubbeltje in en werden met een glim
lach beloond. Na een half uur bereikten
wij de Warnser brug. Het dorp Warns ligt
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar f 1.franco per post f 1.50, buitenland f 5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
kazerne maar lustig voort, tot groote onrust
van het personeel van ’s Rijks-belastingkan-
toor en het bureau der Staatsspoorwegen.
Gelukkig gaat de wind liggen en houden de
dikke muren der kazerne de hitte tegen, de
gevolgen waren anders niet te overzien ge
weest. Iedereen schreeuwt, geeft bevelen waar
gespoten moet worden, geroep van pijpmees-
ters om „water”, waarop van de straat gevraagd
wordt„Wat moi hebben, warm of kolt
Menschen, die in de eerste plaats op het
terrein behoorden te zijn, zijn er niet, omdat
zij niet gealarmeerd zijn. Brandmeesters, die
zich naar de standplaats hunner slangenwa
gens hebben begeven, vinden die ledig, het
materiaal is reeds weg gehaaldDoor wie
In één woord het is een ware janboel, een
onbetaalbare film voor de Zaterdag te openen
bioscoop.
HEERENVEEN, 28 Augustus. Bjj de
heden alhier gehouden aanbesteding van
het maken van een stationsgebouw, loco
motieven en rijtuigremise, kolenloods met
bergplaats, waterreservoir en veelading op
het nieuwe emplacement te Drachten voor
de tramlijn Drachten—-Groningen was van
de 29 inschrjjvers de laagste de heer 0.
Krombrink te Meppel voor f 59.721.
WIEUWERD. De heer W. Halbertsma
onderwijzer te Wormerveer, vroeger alhier
1 en 2 geplaatst op 2 voor-
voor onderwijzer met hoofdakte
te ’s Gravenhage.
BOLS WARD. Bjj de Dinsdag alhier ge
houden examens voor de rijkszuivelschool
zijn tot de eerste klasse toegelaten
L. Broekens, van Deinurn H. J. Brou
wers, van Vlacht weddeJan Dpkstra, van
BritswerdJulius Djjkstra van Workum
J. P. de Grjjs, van HeerdeA. C. Hel-
lemans, van OirschotD. Jongejans, van
UitgeestF. T. Keestra, van Deinurn A.
P. Koorn, van TexelH. H. Meulenbelt,
van Oud-LoosdrechtB. Miedema, van Wei-
dum J. P. Roodzant, van WirdumJ.
Veldstra, van Tjalleberd en J. Wjjbenga,
van Quatrebras. Afgewezen 5.
Bevorderd van de le naar de 2e klasse
werden
G. Boers, van DwingeloJ. P. Buning
van Woudeend F. van Dam, van Korte-
zwaag K. Dantuma J. L. Duker van
Leeuwarden A. van Dijk, van Rottevalle
A. Faber, van Rottevalle J. Jansen, van
Warns; P. de Jong?; IJ. P. Kingma, van
Bergum H. Polman, IJ. Rauwerda, van
LeeuwardenR. Rood, van BergumA.
een weinig het land in aan de rechterhand
van de brug. Ongeveer een kwart mjjl
verder ligt »de Morra*, het eerste meer,
en verlangend zagen wij daarnaar uit. Het
is een betrekkeljjk klein meer, maar
't maakte een imposanten indruk en be
loofde een nog grooter genot. Wij zeilden
over »de Oorden*, een ander klein meer
van dezelfde grootte als »de Morra* en
kwamen dadeljjk daarop in >de Fluessen*,
het langste Friesche meer.
Twaalf mjjlen ver strekt zich dit meer
uit, en de tegenovergelegen oever was dan
ook nog voor onze blikken verborgen.
Toen de schemering inviel lag ongeveer
twee mjjlen ver aan beide kanten het land,
aan den rechterkant door een boomrjj om
zoomd, in het diepe blauw, terwjjl aan de
linkerhand het water schitterde in de stralen
der ondergaande zon. Al onze verwach
tingen werden bjj dit heerljjke schouwspel
overtroffen, en wjj keken in stille bewon
dering toe, terwjjl onze boot naar het mid
den zeilde van dit uitgestrekte meer. Den
volgenden mbrgen zeilden wjj door een
zeker wel een mjjl groote bocht en pas
seerden onderweg vele met turf beladen
tjalken. Toen streken wjj de zeilen en kwamen
in IJlst aan. Tegen billjjk tarief zjjn zeil
jachten en booten, vooral in Sneek en IJlst,
te huurmaar ook in elke andere plaats
kan men zich aan de zeilsport wjjden.
Opgemerkt moet nog worden, dat men
zich in Friesland van een geheel bjjzondere
taal bedient, die door de eigenljjke Hol
landers niet verstaan wordt. Verdere in
lichtingen over dit interessante Nederland-
sche gewest kan men inwinnen bjj het reis
bureau der Nederlandsche Staatsspoorwegen,
Onder de Linden 71, Berljjn N. W.
Nog is het groen van de Conscience-
feesten te Antwerpen niet alles weggenomen
of reeds zjjn er andere begonnen, eveneens
in het nauwste verband staande tot den
Vlaamschen taalstrijd tegen het op
gedrongen Fransch. We bedoelen de twee-
jaarljjksche algemeene vergadering van den
Bond van Noord- en Zuidnederlandsche let
terkundigen, waar de voornaamste schrjjvers
van Noord- en Zuid-Nederland bijeengeko
men zjjn om de belangen der Nederlandsche
taal te bespreken, ’t Is te begrijpen, dat
een dergelijke bjjeenkomst een krachtigen
Ruiter, P. W. van der Schans, van
Drongelen J. W. van der Sluys, van Go-
rinchem L. H. 0. Soeters, van Vollenhove
J. Timmerman, van Munnekeburen H. T.
van der Ven, van Zeeland (N.-Br.)J
Vierstra, van Workum R. de Vries van
GoudaA. IJska, van Workum. Niet be
vorderd 2.
BOLS WARD. Aan den heer H. Fluit-
sma te Amsterdam, vroeger alhier, is door
Ged. St. op verzoek eervol ontslag verleend
als plaatsvervangend lid-werkman van den
raad van beroep (ongevallenverzekering) te
Leeuwarden.
TERHORNE. Het bouwen van een boe
renplaats alhier voor den heer J. Kljjnstra,
onder architectuur van den heer D. Gros,
is gegund aan den laagsten inschrijver, den
heer Joh. de Haan te Nijehaske voor f 6595.
De begrooting bedroeg f 6550.
Dinsdagavond is de groote watermolen
in Boelstra’s polder aan het Tjonger kanaal
afgebrand.
Aan het berichtje omtrent de stormschade
in het Haagsche Bosch in ons vorig num
mer kan nog worden toegevoegd, dat ook
enkele oude reuzen, die heelhuids door den
storm van verleden jaar waren heengeko-
men, gesneuveld zjjn, o. a. de eeuwenoude
linde in de maliebaande beroemde Catsbeuk,
de zwaarste boom van het bosch, is deer-
Ijjk gehavend en bjjna geheel van de prach
tige kroon beroofd.
Door den storm ook en de daardoor
ontstane versperring van de wegen zal de
voorgenomen verlichting op Zaterdag niet
doorgaan.
NIEUWE SNEEKER COURANT
j
I
f
ifi
b4-
1
1
te
r.
i
j
t
t
i
1
i
4
i
0
,t
t
it
t
■e
i.
r
k' II
1
l
Het mes.
Driehonderdjarig bestaan van de
Beemster.
De Brandweer te Zutphen.
e
n
(1
it
r
n
t-
k
s.
8
n
i-
k
d
ij
e
Een buitenlandsch oordeel over
Friesland en zijn meren.
I
1
De feesten der Letterkundigen te
Antwerpen.
Watermolen afgebrand.
□e storm in het Haagsche Bosch.