SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
I.
WEDER-
VERKOOPERS
Koningin der Modebladen,
NATURA dan" ROOMBOTER
No. 3.
Woensdag 9 October 1912.
29e Jaargang.
ig
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
Overal
GEVRAAGD.
OCTOBER-nummer.
f-
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
I
^j^^ofowderremsoursöpondoverheerlijkenatura
VER5CH
UIT OE
FABRIEK
WYMBRITSERADEEL,
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
L’
ANNEX
r
Reclamekolom 10 cent per regel.
Een mooi HERFST-nummer is het
Losse nummers
Bureau GED. POORTE-
het beste en goedkoopste der Mode
tijdschriften.
DE
IS
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 25 cent, elke regel meer 4 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
5F«»‘
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 10 uur.
'monstergratisenFRANCO -wf'
-x FR ANCO HUIS NA ONTV. P.WiSS.van
Door vroegtijdige verzorging kan
men Winterhanden en -voeten, springende
handen, lippen enz. voorkomen
Hazeline-Snow, Genius-Wondzalf,
Lanolin-creme in doosjes en tuben.
Honig-Rozentabletten, Purol, Vaseline,
Glycerine, Lippenkoekjes en Pomade,
Firma B. MEINDERSMA
RAADSVERGADERING
ABONNEMENTS-PRUS
Per jaar f 1.franco per post f 1.50, buitenland f 5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
NIEUWE SNEEKER COURANT
r
Ned.Plantenboterfabiiek-„Natura
17746, v.JOstadestraat, Amsterdam.
JU
:n
Het bevat een 115-tal AFBEELDINGEN
w.o.25 Costumes, 25 Mantelcostumes,
10 Blouses, 10 Mantels, 20 Jongedames-
en Kindercostumes, eenige Jongenspakjes,
Rokken, eenige aardige Schorten, verder
veel moois voor Morgenkleeding enz. enz.
Bovendien ontvangt men er bij Cadeau
een geknipt patroon voor een
Keurige Blouse.
en Donderdags-
Vrijdags-
Punt VII. Adres van het comité ter ver
krijging eener electrische centrale voor Sneek
en omstreken, houdende verzoek eene bijdrage
te verleenen in de kosten van voorloopig on
derzoek.
Kis;*-
zijn A 25 et, fr. p. post 30 ct. tegen
inlevering van onderstaande bon verkrijg
baar aan ons ---
ZIJLEN.
Ook van het bijzonder mooie September
nummer, waarbij gratis geknipt patroon
voor een PRACHTIGE ROK zijn nog
enkele exemplaren verkrijgbaar.
De gem.-opz. adviseert met de commissie
een kontrakt aan te gaan voor den tijd van
10 jaar, de termijn aanvangende uiterlijk 1
September 1913. Gerekend wordt daarbij op
34 lantaarns (33 straat- en 1 bruglantaarn),
met een lichtsterkte ieder van 32 normaal-
kaarsen, met in totaal 33412 branduren; waar
voor de kosten 1400 per jaar zouden bedragen.
Waar juist het rapport van Prof Feldmann
inzake provinciale elektriciteits-voorziening
verschenen was, word dit adres op voorstel
van den heer dr. Rengers in de vorige vergade
ring tot nader aangehouden, om later na ken
nisname van bedoeld rapport met meerdere
objektiviteit te kunnen beslissen.
In het rapport-Feldmann is sprake van een
gemaal, gedreven door de elektrische centrale
te Takozijl, van waaruit het Zuidwesten der
provincie van elektriciteit kon worden voor
zien.
De heer Dr. Rengers zegt, dat zoo iets
uit het rapport Feldmann gebleken is, het wel
dit is, dat een centrale lager exploitatie-kos-
ten geeft naarmate zij zich over grooter ge
bied uitstrekt. Het is dus in ’t geheel niet wen-
schebjk zich dadelijk al voor 10 jaar aan
Woudsend te binden. Voor het verkrijgen van
zulke groote centrales is evenwel in Friesland
do toestand reeds eenigszins bedorven. Rauwer-
derhem heeft elektriciteit, Wonseradeel ge
deeltelijk, Baarderadeel zal zich waarschijn
lijk bij Leeuwarden aansluiten. Voor de cen
trale, die in het projekt-Feldmannte Tacozijl
gedacht wordt, ligt onze gemeente bovendien
te ver af.
Een en ander in aanmerking genomen, komt
Spr. tot de conclusie, dat overleg plegen van
het gemeentebestuur met dat van Sneek en
Bolsward inzake elektriciteitsvoorziening, aan
beveling verdient. Een centrale voor deze ge
meenten zou op een bevolking van in totaal
pl.m. 30.000 zielen kunnm rekenen.
Spr. stelt voor, de woorden „voor 10 jaar’"
in het kontrakt met Woudsend te vervangen
door „tot wederopzeggens”.
De Voorz. zegt dat de heer Dr. Rengers
terecht niet op het gemaal te Takozijl heeft
gerekend. Het ligt niet in de bedoeling van
prof. Feldmann, geheel Wijmbritseradeel in het
gebied daarvan op te' nemen. Waar dit echter
wel het geval is met de gemeenten Lemster-
land, Gaasterland, Stavoren en Hindeloopen,
zal stellig het zuiden van Wijmbritseradeel
er wel onder vallen.
Spr. voor zich had altijd gehoopt, dat een
electrische centrale daar nog eens stroom zou
kunnen leveren voor een tram naar Gaaster
land.
Naar aanleiding van een gesprek, dat h(j
met den heer Kluft heeft gehad betwijfelt de
heer Feenstra of het mogelijk is hier door
combinatie een rendeerende centrale te ver
krijgen. De heer Kluft zou n.l. Hommerts en
Jutrijp direct willen uitschakelen, dat beide
toch groote dorpen zijn.
Is het nu wel de moeite waard eerst f 500
bijeen te brengen voor voorloopig onderzoek,
te meer daar Woudsend al voorzien is en het
zuidwesten der gemeente wellicht onder het
beheer zou vallen van de centrale bij Tacozijl
Overigens zou spr. voor het denkbeeld-Ren-
gers zijn, om in het kontrakt met Woudsend
de woorden „voor 10 jaar” te vervangen door
tot wederopzeggens”, waarbij dan aan de com
missie te Woudsend voor te stellen was, dat
zij een later eventueel goedkooper te leveren
stroom zou accepteeren.
De Voorz. zegt, dat de Sneeker commis
sie in ’t geheel niet aan de firma Alberts en
Kluft gebonden is. Zij is vrij de zaak op te
dragen aan wie zij verkiest. Maar op de verg,
waar de heer K. zijn denkbeelden uiteenzette,
en waar de Voorz. met de hh. Jorritsma en
Poppinga tegenwoordig was, heeft de heer K.
niet over uitschakelen van Hommerts en Jut
rijp gesproken'
De heer Dr. Rengers meent tegenover
den heer Feenstra niet van een „rendeerende
onderneming” gesproken te hebben, doch heeft
alleen gezegd, dat een grootere onderneming
betrekkelijk geringer kosten geeft dan eene
kleine. Eerst moet dus getracht worden naar
tot stand brengen van of aansluiten bij zoo’n
groote onderneming, en in verband daarmee
dienen zoo weinig mogelijk besluiten genomen te
worden, die dorgelijke pogingen in den weg staan.
In dien geest moet dan ook met Woudsend ge-
kontrakteerd worden.
Dan oordeelt Spr. het noodig, dat men tot
basis van de diskussie bij voorkeur neemt de
rapporten van offic. personen aan officieele
lichamen, zooals b.v. dat van prof. Feldmann,
en niet slechts afgaat op gegevens, verstrekt
namens leveranciers.
De heer Wesselius ondersteunt het voor-
stel-Rengers om de woorden „voor 10 jaar”
te vervangen door „tot wederopzeggens.”
De Voorz. zegt, dat het de vraag zal zijn
of de Woudsender Corporatie wel met de voor
gestelde wijziging genoegen nemen zal.
Z. h. st. wordt hierna het voorstel van het
D. B. op deze wijze geamendeerd door den
heer Dr. Rengers, aangenomen.
ONDER CONTROLE VAN DEN VEGETARIER5BDN0 V
Adres van het Bestuur der Ver-
eeniging voor Dorpsbelangen te Oudega ter
zake verlegging brug aldaar.
Dit adres is in de vorige vergadering aan
gehouden. Ten einde een beteren afrit voor
rijtuigen (minder steile helling) te verkrijgen
en meteen een ruimere doorvaart voor de
schepen, verzoeken adressanten het bruggen
hoofd 3 M. achteruit te brengen.
Waar in verband met het gevraagde voor
afgraven van polderland, bestrating, verlen
ging van leuningen, botonfundeering, land-
hoofden. afdamming enz. de kosten f 900 meer
zullen bedragen, adviseert de gem. opzichter,
te meer waar de scheepvaart ter plaatse in
’t geheel niet druk is, tot niet inwilliging van
het verzoek.
Overwegende, dat het eenig resultaat van
den voorgestelden maatregel het verkrijgen
van een iets minder stede helling zal zijn,
adviseeren B. en W. tot meegaan met ’s op
zichters advies.
Hiertoe wordt z.h.st. besloten.
Punt V. Adres van G. Grondsma e.a. te
Nijezijl tot plaatsing van een lantaarn aldaar.
In het adres, onderteekend door de heeren
Grondsma, Schildstra en Hylarides, wordt ten
behoeve van de publieke veiligheid plaatsing
verzocht van de lantaarn aan de Streek ten
N. W. van de Bolswarder Vaart. Er is reeds
vaker daartoe geadresseerd, doch waar Bols
ward op den weg tol hief, achtten B. en W.
dat het meer lag op Bolswards weg. Men had
zich toen tot Bolsward gewend, en ook de
tusschenkomst van hh. Ged. Staten was reeds
gevraagd, alles zonder resultaat evenwel.
B. en W. vragen nu machtiging tot plaat
sing over te gaan, waartoe wordt besloten.
Punt VI. Adres van een Commissie van
voorbereiding tot oprichting van eene elec
trische centrale te Woudsend om eventueel
aan haar de straatverlichting aldaar op te
dragen.
van
op Zaterdag 5 October 1912,
's voorm. 10]/2 uur-
Voorzitter de heer H. M. Tromp, Burgemees
ter.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Aanwezig alle leden.
Punt I. Notulen van 7 September j.l.
Na opening der Verg, met gebed leest de
Secretaris de notulen der Verg, van 7 Sept,
j.l. welke ongewijzigd worden vastgesteld.
Punt II. Ingekomen stukken en mededec-
lingen.
Ingekomen zijn
a een resolutie van h.h. Ged. St., houdende
goedkeuring van het suppl. kohier van Hoofd.
Omslag
b een adres van de vrachtrijders Zijlstra,
Van Netten en Grijpsma te Heeg met verzoek,
evenals de bestuurders van melkwagens op den
weg Hommerts—Heeg halve tol te mogen beta
len. Volgens adressanten wordt hun door de
concurrentie van stoombooten en beurtsche
pen de strijd om het bestaan al zwaar ge
maakt, terwijl de melkrijders toch zelf de tol
niet betalen, doch de fabriek zulks doet.
B. en W. adviseeren echter, dat de Raad
uit eerbied voor zijn pas genomen besluit het
verzoek niet inwilligen zal en dus het adres
voor kennisgeving zal aannemen, waartoe z
h. st. wordt besloten.
Punt III. Benoeming van een onderwijzeres
in de nuttige handwerken aan de O. L. School
te Scharnegoutum.
Voor deze betrekking hebben zich 2 sollici
tanten aangemeld1. Mej. A. Bruin te Schar
negoutum; 2. Mej. N. Boomstra te Goënga
Eerstgenoemde is in het bezit van de akte
nuttige handwerken (wordt sollicitante be
noemd, dan zullen de lesuren gesteld moeten
worden op Woensdag- en Zaterdagnamiddag
van 13 uur,) laatstgenoemde niet. Volgens
ingewonnen inlichtingen bij het hoofd der
school, den heer Cnossen, zullen beide sollici
tanten uitstekende leerkrachten zijn, doch we
gens het bezit van de akte draagt de arr.-
schoolopz. mej. Bruin ter benoeming voor.
Met 12 stemmen wordt mej. Bruin benoemd
op Mej. Boomstra waren 3 stemmen uitge
bracht.
Punt IV.
de prijzen der eerste levensbehoeften zoozeer
gestegen zijn, dat de toen toegestane ver
hooging hierdoor heelemaal verslonden werd.
Het adres lokte eenige diskussie uit.
Adressant had gewezen op de salarissen der
veldwachters, die met inbegrip van kleeding
ongeveer f 700 bedragen. Zijn salaris zou dan
(alles inbegrepen) minder hoog komen.
De Voorz. meende dat adressant met deze
opmerking zijn zaak wel wat bedorven had,
want volgens zijn berekening kon De Boer
het alles bijeengenomen op een f 800 brengen
(conciergeloon f425, bodeloon f75, vrije wo
ning f 200, schoonmaken f 50, winst con
sumptie f 50.)
De heer Oppedijk wenscht de gevraagde
f 50 (de commissie stelde voor f 25) toe te
staan.
De heer Wesselius acht het salaris hoog
genoeg. Spr. vreest dat bij verhooging adres
sen van veldwachters en wegwerkers uitge
lokt zullen worden.
De Voorz. zegt nog dat indien men de
vergoeding voor de vleeschkeuringen enz. mee
rekent, de veldwachters dan op f725 per jaar
komen als concierge de Boer dus gelijkstel
ling met de veldwachters vraagt, zou men
feitelijk zijn jaarwedde met f 800—f 725 is
f 75 moeten verlagen.
Het voorstel van de commissie (verhooging
van het bodeloon van f75 tot f100) wordt nu
met 11 tegen 4 stemmen aangenomen. Tegen
de h.h. Jorritsma, De Boer, Reitsma en Wes
selius.
De heer 0 p p e d ij k wijst nog op de wen-
schelijkheid, een nieuw portret van H. M. de
Koningin aan te schaffen.
B. en W. zullen op deze wenk letten.
De heer Feenstra bepleit dewenschelijk-
heid van verhooging der brugwachtersjaar-
wedden. Aan Spr. is het voorbeeld bekend van
een brugwachter in de gemeente, wiens jaar
loon slechts f 300 bedraagt, waarvan dan nog
afgaat 50/0 voor pensioensbijdrage. Daarvoor
moet de man van ’s morgens 5 tot ’s avonds
10 uur dienst doen, en kan bovendien nog des
nachts worden opgeklopt. Een en ander in
aanmerking genomen, mag zeker deze beloo-
ning als veel te laag beschouwd worden.
De Voorz. zegt te begrijpen, dat de heer
Feenstra den brugwachter Velsen van Wouds
end bedoelt. Deze heeft een ongezegeld adres
tot verhooging van jaarwedde ingediend, doch
het D. B. is van oordeel, dat hij daarmee nog
wat wachten moet, omdat hij bijna een jaar
niet op de brug geweest is, gedurende welken
tijd hij als stoombootkapitein fungeerde, en
zijn plaatsvervanger Rintje de Jong de brug
draaide.
De heer Feenstra stelt voor den post
brugwachtersloonen met f 200 te verhoogen.
Dan kunnen in een latere zitting de salaris
sen worden herzien.
De heer De Boer (weth.) vraagt den heer
Feenstra welke meerdere ontvangsten hij
tegenover deze nieuwe uitgaven wil stellen.
Spr. zou het dit jaar nog zoo willen laten
blijven, om deze zaak bij een volgende be
groeting onder de oogen te zien.
De heer Hoekstra vraagt inlichtingen
aangaande de belooningen der brugwachters.
De Voorz. zegt, dat de bediening van alle
bruggen in de gemeente, 2 uitgezonderd, een
bijbaantje is, met loonen van f 30 f 60,
omdat die bruggen slechts zelden gedraaid
of gewipt behoeven te worden. De twee, die
den gehoelen persoon vereischen zijn de brug
te Woudsend en de pont te üitwellingerga.
De heer 0 p p e d ij k zou de belooningen
te üitwellingerga en Woudsend gelijk willen
maken.
De Voorz. zegt dat hier vroeger wel over
gesproken is maar dan werd opgemerkt, dat
de bediening van de pont veel zwaarder is.
De heer Wesselius meent, dat men op
deze wijze adressen uitlokt. Spr. is het eens
met den heer De Boer, en kan zich niet met
het voorstel-Feenstra vereenigen.
Hetvoorstel-Feenstra wordt niet ondersteund
en kan alzoo geen punt van behandeling uit
maken.
De heer Hoekstra kan zich niet voor
stellen, dat iemand van f 300 per jaar met
vrouw en dochter zou kunnen rondkomen. Spr.
stelt voor de jaarwedde ongevraagd f 100 te
verhoogen.
De Voorz. zegt liever te wachten tot er
een behoorlijk adres inkomt.
Met het oog hierop wordt de behandeling
verdaagd.
De begrooting wordt na een woord van dank
aan de commissie voor haar rapport zonder
hoofdelijke stemming vastgesteld in ontv. en
uitg. op f 155 160.84. De post H.O. werd uit
getrokken voor f 34.000, die voor O.ü. voor
f 1754.84.
Punt XII. Voorstel tot intrekking der ge
meenschappelijke verordening op het gebruik
van den Macadam weg Sneek-Bolsward.
Besloten wordt deze strafverordening da-
teerende van 1856 in te trekken, daar de po
litieverordening er nu in voorziet.
Punt XIH. Vaststelling van het kohier van
schoolgeld over het 3e kwartaal 1912.
Het kohier wordt tot een bedrag van f 317.20
vastgesteld.
Hierna sluiting der vergadering.
Ook dit punt was in de vorige Verg, aan
gehouden. B. en W. wilden toen voorstellen
aan de kommissie f 75 bij te dragen.
De heer dr. Rengers vraagt of het geen
aanbeveling zou verdienen, in plaats van zich
aan particulieren te binden, (Spr. is er princi
pieel tegen zich in eerste instantie door particu-
lieren te doen inlichten) gezamenlijk mat
Sneek en Bolsward een regeling te treffen.
Men kon aan B. en W. op dragen zich met dé
besturen van bedoelde gemeenten in verbin
ding te stellen.
De heer 0 p p e d ij k kan zeer wel meegaan
met het voorstel van den heer Dr. Rengers.
Wegens de uitlating van den heer Kluft in
zake Hommerts-Jutrijp is deze voor Spr. ge-
heel onmogelijk geworden.
Do heer Wesselius wil het eene doen
en het andere niet nalaten. Spr. vindt f 75
zoo’n hoog bedrag niet, en waar de Sneeker
kommissie al een eind op weg is, wil hij haar
het werk niet moeilijk maken. Het is wel eens
goed van verschillende kanten te hooren hoe
over iets gedacht wordt. Door wrijving van
gedachten komt de waarheid voor den dag.
Zonder hoofdelijke stemming wordt nu be
sloten overeenkomstig bet advies van den
heer Dr. Rengers, n.l. dat B. en W. zich zullen
richten tot de besturen van Sneek en Bols
ward met de uitnoodiging voor gezamenlijke
rekening te doen onderzoeken de wenschelijk
heid en mogelijkheid van het tot stand brengen
eener gemeenschappelijke elektr. centrale.
Punt VIII. Voorstel om voor de brandweer
te Oppenhuizen een brandspuit aan te koöpen.
Van de gemeente Franekeris voor f 600 een
gebruikte, nog zeer goede spuit (oorspronke
lijke waarde f1200) te krijgen, ’t Vorig jaar
is er al over onderhandeld, doch de zaak is
toen op een lager bod afgesprongen. B. eh W.
stellen nu voor de spuit voor bedoeld bedrag
aan te koopen, waartoe wordt besloten.
Punt IX. Adres tot wijziging der Gemeen-
tebegrooting dienst 1912.
Deze wijziging houdt verband met de uit
gaaf voor genoemde brandspuit.
Zonder hoofdelijke stemming wordt hiertoe
besloten
Punt X. Rapport der commissie voor de
armenzaken over de begrooting van het arm
bestuur voor het jaar 1913.
Deze begrooting heeft de commissie geen
aanleiding tot op- en aanmerkingen gegeven.
De gemeente subsidie bedraagt f 23,450, d.i
f 2300 meer dan in 1912. Dit is echter slechte
een schijnbare stijging, die haar oorzaak vindt
hierin, dat van den dienst 1911 een grea
ter saldo overbleef dan nu.
De subsidie, vroeger altijd plm. f 25.000,
is nu dus plm. f 2000 minder In overeenstem
ming met het idee van de nieuwe Armenwet,
dat kerkelijke armverzorging regel, burger
lijke aanvulling zij, wordt een daling van dit
cijfer gewenscht.
De begrooting bedraagt in ontvangsten
f 24.708.185, in uitgaven f 24.702.50.
De Voorz. bedankt de commissie bestaandé
uit de h.h. Wesselius, Kooistra en Miedema
voor hun rapport, waarna de begrooting on
veranderd wordt vastgeeteld.
Punt XI. Rapport van de Commissie be
treffende het onderzoek der GemeentebegroO-
ting dienst 1913.
De commissie bestond uit de hh. Kooistra,
Miedema en Hoekstra.
De post onderhoud van bruggen is belang
rijk hooger geraamd, vooral door de vernie-
wing van de draaibrug te Oudega, die een uit
gave van f 6000 vereischt. Die voor uit te
diepen vaarten en op te richten waterschap
pen acht de commissie bepaald te laag. Het
D.B. hoopt door het groote saldo toe te kun
nen met het lage bedrag dat uitgetrokkeh is.
Voor het uitdiepon van de Jouster Vaart hoopt
men op een provinciale subsidie.
De post straatverlichting is hooger gewor
den, doordat de lantaarns een maand langer
moeten branden en door de Woudsender élek-
trische verlichting. Voor verlichting van de
woning van het schoolhoofd Bakker te Wouds
end wordt f 30 uitgetrokken.
De beslissing omtrent de volgende adressen
had men tot de behandeling der gem.-begros-
ting uitgesteld.
a. Een van den Nat. Bond vanVréem-
delingen verkeer, verzoekende een subsidie.
Overeenkomstig het advies der commissie
werd hierop afwijzend beschikt.
b. Een verzoek om subsidie groot f 10 van
de afd. Gauw, Goënga en Omstr. van de Ned.
Ver. tot afsch. van alc. dr. Waar de afd.
Woudsend dierzelfde Ver. f 10 ontvangt, en de
commissie allen gelijk wenscht te behandelen,
stelt zij voor f 25 op de begrooting uit te
trekken voor drankbestrijding en dan elke
aanvragende ver. f 7.50 te geven. Daartoe
wordt besloten.
c. een adres van H. de Boer, concierge van
het gemeentehuis, verzoekende om verhooging
van jaarwedde. De commissie stelt voor het
bodeloon met f 25 te verhoogen.
Hoewel het pas 5 jaar geleden was, dat
concierge De Boer verhooging van jaarwedde
„ekregen had, kwam adressant nu weer met
^etzelfde verzoek op grond, dat sedert dien
