SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
-4
No. II.
Woensdag 6 November 1912.
29e Jaargang.
Li
Gemeentebegrooting 1913.
N ieuws tijdingen.
k
ANNEX
5
bti
NIEUWE SNEEKER COURANT
ze
f
f
2.000.—
200.—
n
Bewaarschool
Se'
2.800.—
4.262.395
592.50
300.—
400.
op een kleine uitzondering na,
1.000.—
1.250.—
300
1.250.—
800.—
4 500.
400.—
200. -
828.875
500.—
Totaal f 543.981.26
l
H
n
J. Kuiper
Elzenburg
25/516 Huis
zou
was,
van
Markten
Waag
Leges
21.570.775
8.911.88
80.000.
650.—
5.000.—
26.000.—
225
600.—
3.278.—
630.—
100.—
830.—
Medisch hygiënisch
schooltoezicht
Middelbaar Onderwijs
Hooger Onderwijs
Bewaarschool
Onderw. in kunsten
en wetenschappen
1.502.795
50.515.—
2.200.—
300
500.—
700. -
e
3.457.—
10.500
100.-
150.—
Intrest
13.963.—
500.—
4.520.—
250 -
memorie.
400.—
18.340.—
26.487.50
26.085.—
8 977.52
8.860. -
855.—
3.569.085
35.—
memorie.
100.000.—
400.—
150.—
500.—
400.—
10.—
400.—
6.000,—
memorie.
91.391.—
12.296.—
31.010.—
10.—
11.164.—
830.—
2.750.—
250.—
28.140.—
21.240
2.560.—
1.250.—
100.-
1.000.—
26.000
2.775.—
8.000.—
2.000.—
1.555.—
4.000.—
8.504.—
25.—
4.641.695
5.750.—
880.—
2.400. —
1.400. —
5.000.—
4.900.—
3.520
50.—
20.—
150.—
13.650.—
10.—
56.407.50
Belegging kasgelden
200.—
5.395.—
- 124.970.—
- 24.100.—
17.500.—
12 -
n
Subsidie Muziekkorps
Wachtgeld P. Gaillard
Subsidie Burg. Armbestuur
St. Ant. Ziekenhuis, v.
verpleging v. lijders aan
besm ziekten
Jaarwedden van geneesheeren
en vroedvrouwen -
Verplegingskosten enz. van
arme krankzinnigen -
Kosten werkverschaffing
als Ijsbanen enz. -
Jaarwedde v/d gemeente-veearts -
Kosten Kamer van Koophandel
en Fabrieken -
IJk- en herijk maten en
gewichten -
Renten en aflossingen
Aankoop inschr. Grootboek
N W. S.
Veemarkt
Huur Wilhelminapark
Onderhoud Sanleansterzijl
Rechtsgebouw
Vernieuwing van straten
Demping Wip
Uitgaven Gasfabriek
Waterleiding
Gemeentereiniging
Waag
Kosten der politie
der brandweer
Invoering weksysteem (brandw.)
Onderhoud en lasten gem.
eigendommen
Kosten van volksgezondheid
en volks huisvesting
Bijdrage in de kosten van
wijkverpleging
Kosten toezicht, adm., onderh.
enz. gemeentewoningen
Kosten Lager Onderwijs
renten Pensioenfonds
overschot verk. eigend.
en af gek. grondrenten -
Kosten pensionneering en ver
zekering gem.-ambtenaren -
Snbsidiën diverse vereenigingen -
Subsidie Ver. „Oranje” kinder
feest 1913 -
Uitkeering aan predikanten der
Ned. Herv. Gem. -
Kosten rechtsgedingen
Waarborgsom Tentoonst. 1913
Voorschotten
Geneeskundig onderzoek
van gem.-ambtenaren -
Onvoorziene uitgaven
een Poolschen arbeider van een zolder
hebben getrapt, waardoor deze een
doodeljjken val deed.
Zjjn vrouw en ouders, aan wien hjj ge
schreven heeft geheel onschuldig te zjjn,
omdat hjj op het oogenblik, dat het feit
voorviel, met zjjn landheer op de jacht
wachten met spanning het vervolg
de geschiedenis af.
Bevolkingsstatistiek.
Het aantal inwoners van Nederland was
op 1 September 1912 6.076.175, dat van
Friesland 365.511.
In de maand September kwamen de
meeste sterfgevallen in Friesland op reke
ning van kanker en andere booze zweren
(52). ouderdomszwakte (28), organische hart-
gebreken (22), longtuberkulose (18) en her-
senverweeking (14).
Wat de sterfte aangaat, stak Friesland
overigens gunstig af bij het geheele land,
want terwjjl die voor geheel Nederland
9 91 per 1000 inwoners was, bedroeg die
voor Friesland slechts 8.75 per 1000 in
woners.
iTotaal f 543.981.26
Subsidie-aanvraag der Vereeniging
Oranje voor een schoolfeest in 1913.
Wegens plaatsgebrek was het ons onmoge
lijk in ons vorig No. het volledig debat over
bovengenoemd punt weer te geven, waarom
wij het zeer beknopt samenvatten. Wij ach
ten het echter belangrijk genoeg om het thans
vollediger te publiceeren.
Zooals men weet vroeg het Bestuur van
Oranje een subsidie groot f 500 voor het in
1913 te houden kinderfeest.
B. en W. achtten het bedrag wat hoog. Van
particulieren mochten flinke bijdragen ver
wacht worden, waarom zij voorstellen f 250
toe te staan.
De meerderheid der 2e sectie stelt voor, met
het oog op 't groot aantal kinderen dat aan
’t feest deelneemt f 500 toe te kennen.
B. en W. ontraden dit met het oog op de
gem. financiën. In 1913 zal men toch al voor
verschillende zaken subsidie moeten geven.
De heer De Boer meent, dat Oranje de
laatste jaren zuinig is geweest om in 1913
flink voor den dag te kunnen komen. Hij
vindt daarom ook dat f 250 voldoende is.
De heer Dwarshuis wijst er daarentegen
op, dat het een feest wordt, waaraan
2000 kinderen
zullen deelnemen. Bij een subsidie van f 500
is dat dus een kwartje per kind, wat waar
lijk niet veel is, als men bedenkt dat men
de kinderen een heele dag moet bezighouden
eu tracteeren.
Bovendien is ’t jaar 1913 een unicum, met
het oog op de onafhankelijkheids herdenking,
waarom Spr. vindt, dat men ditmaal Oranje
niet moet gaan beknibbelen.
De heer Brouwer heeft, toen hij het voor
stel van B. en W. las gedacht, dat deze leden
aan Oranjebloed-verlies. Spr. is sterk voor
een subsidie van f 500 en hoopt van harte
dat de Raad die zal toestaan.
Daarom ligt het niet op onzen weg, voor een
dergelijk feest subsidie te geven, te meer,
wanneer voor dat doel kinders worden ge
bruikt. Streng keurt Spr. af kinderen te be
trekken in demonstraties voor door hen on
begrepen symbolen. Daarom keurt Spr. bet
ook af wanneer van andere zijde kinders wor
den gebruikt voor een 1-Mei-optocht.
Als echter de meening van den heer Westra
die is van het Dag. Best, dan wordt de zaak
anders. De heer Westra toch zegt: daar
wordt een feest voor de kinderen georgani
seerd kom. laat ook de gemeente.daar wat
voor bijdragen. Dat lijkt zeer onschuldig
maar 't is een zeer gevaarlijk standpunt.
Want als straks de anarchisten bij den Raad
zullen komen en zeggenWij organiseeren op
1 Mei een kinderfeest geef ons daarvoor wat
subsidie, zal men dan ook zoo gemoedelijk
zeggen: Nu ’t is een kinderfeest, ziedaar
subsidie
Integendeel, zegt Spr., ’t zal misschien on
bewust gaan, maar wanneer hier subsidie
wordt toegestaan, dan gebeurt dat wel dege
lijk om de oranjedag glorierijker te doen vieren.
Laten B. en W. als ze dit toch willen dan ook
royaal zijn en een flinke subsidie geven.
Intusschen verwondert het Spr. dat zoo n
groote subsidie noodig is. Spr. meent te mo
gen veronderstellen, dat de leden van Oranje
vooral worden gevonden onder de gegoede
ingezetenen en wanneer deze n et voldoende
willen offeren voor een luisterrijk vieren van
hun oranjedag (waardoor de gemeente zóó
moet bijspringen) dan meent Spr. daar een
bloedarmoede te moeten constateeren, die niet
optimistisch moet stemmen voor de oranje-
zaak.
De heer D r. Bóuma (Weth.) deelt mee,
dat het gevoelen van don hoer Westra niet
door hem wordt gedeeld en ook niet het ge
voelen van het college B. en W. is. De zaak
zelf heeft Spr’s. volle sympathie t is alleen met
het oog op de gemeente-financiën, dat hij de
subsidie op f 250 wil terugbrengen.
Spr. protesteert tegen’t geen de heer IJtsma
heeft willen doen uitkomen, dat men hier met
een partijfeest te doen heefthet is ’t eeuw
feest van
Neerland’» onafhankelijkheid.
Dergelijke zaken als ’t aankweeken van’t na
tionaliteits-gevoel bij onze jeugd moet men bo
ven partijzaken weten te stellen. Dat is een
algemeen belang en als zoodanig ligt het ze
ker op den weg der gemeente, een feest als
't onafhankelijkheidsfeest in 1913 te subsi-
dieeren.
De hr.D e Wolf meent dat de hr. Dr. Bouma
gelijk heeft ’t Geldt hier"fiiet in de eerste plaats
een oranjefeest, maar de herdenking van de
Nederlandsche onafhankelijkheid. Wat het
oranjebloed betreft, waarover eenige malen is
gesproken. Spr. weet zeker dat het zijne niet
oranje is, maar rood. Dat bleek nog toen Spr.
zich vanmorgen in den vinger sneed.
De V o o r z. zegt, waai- beide Wethouders
hun standpunt hebben uiteengezet, ook zijn me
ning te willen uiten. Spr. meent, dat ’t feest be
doeld wordt als een nationaal feest, zooals ze
er meer worden gegeven. Ook uit zijn jeugd
herinnert Spr. zich dergelijke feesten en zij
hebben steeds een prettige indruk bij hem
achtergelaten.
En waar ook vroeger voor dergelijke feesten
wel f500 is toegekend, meent Spr. dat ook
nu het volle bedrag kan worden gegeven.
De heer Huges staat altijd klaar wanneer
bij hem wórdt aangeklopt voor een kinderfeest.
Hij vraagt dan niet waarvoor of voor wie ’t
is. ’t Doet Spr. pleizier wanneer kinders plei-
zier hebben en waar ’t hier 2000 kinderen
betreft zal een subsidie van f 500 wel noodig
zijn, zal van eenig feestvieren sprake kunnen
zijn.
De heer IJ t s m a hoort hie r mooie woorden
over pretige indruk, die een oranjefeest steeds
op de kinderen maakt, en dergelijke. Spr.
zou willen vragen of een Sinterklaasfeest, een
verjaardag, of niet elk feestje op kinders een
prettige indruk moet maken.
Dergelijke motieven worden vaak gebruikt
om dingen er door te krijgen, die er door
moeten.
Spr. begrijpt dat dr. Bouma het nationali
teitsgevoel op de voorgrond heeft geschoven
Dat doet heel zijn klasse.
Met den heer Westra is dat wat anders, die
erkent, dat er heel geen speciale reden is, om
het feit van de 100-jarige onafhankelijkheid
te vieren
Spr. zou willen vragen is er voor het over-
groote deel van ons volk reden om een onaf
hankelijkheidsfeest te vieren. Bestaat er on
afhankelijkheid Klinkt dat woord niet zot
in onzen tijd, nu de een kuipt tegen den an
der. Weinigen durven hun kop vrij omhoog
te dragen en te zeggen, zooals zij denken,
want al heel gauw ondervinden ze dan den
druk die hun zegtdaar met je onafhanke
lijkheid.
Spr. houdt er niet van over zijn persoon te
spreken, anders zou hij zich zeil misschien als
een voorbeeld kunnen stellen, wat de onaf
hankelijkheid wil zeggen van iemand in loon
dienst. Zoodra die in het openbaar durven
opkomen voor wat zij meenen dat goed is en
recht, dan vertelt de patroon hun wel wat hun
onafhankelijkheid zeggen wil.
Daar valt echter niet mee het nationaliteits
gevoel waarop de heer Dr. Bouma doelde
Zeker, dat is een factor die niet weggerekend
mag worden en ook Spr. erkent nationaliteits
gevoel, hoewel hij zich tenslotte op een grooter,
een internationaal standpunt
stelt.
Om intusschen weer op het onafhankelijk
heidsfeest terug te komen; voor ’n dergelijk
feest zouden misschien redenen kunnen be
staan. doch de kwestie wordt deze: Wat stelt
men als symbool van die onafhankelijkheid
Het huis van OranjeEn Spr. meent, dat
wanneer wij onze vaderlandsche geschiedenis
nagaan, dit zich nu juist niet leent als sym
bool voor onze onafhankelijkheid
Wat Spr. heeft gezegd is niet bedoeld als
een partij-uiting, maar als een klasse-uiting.
Zelden ziet men de klassen scherper tegen
De heer Westra (Weth.) zegt nooit veel ge
merkt te hebben van dat Oranjebloed waar de
heer Brouwer van spreekt. Zijn motief is
dithet ligt niet op den weg van de gemeente
feest te vieren en de raad mag dit niet al te
veel in de hand werken. Waar het hier ech
ter een algemeen kinderfeest geldt bestaat er
z.i. geen bezwaar daarvoor een paai’ honderd
gulden subsidie te geven, doch meer ook niet.
De burgerij moet ook wat doen.
Spr. acht een zoo groot bedrag van f 500
niet gemotiveerd. En wat de opmerking van
den heer Dwarshuis betreft, waar deze doelt
op 't onafhankelijkheidsfeest. meent Spr. dat
dit buiten beschouwing kan blijven. Indien
men dat wil zal er elk jaar wel ’t een of an
der belangrijk feit ter herdenking te vinden
zijn doch dit zou geen motief mogen zijn
voor de gemeente om maar met groote sub
sidies klaar te staan.
De heer IJtsma doet het voor den heer
Brouwer leed dezen te moeten meedeelen, dat
hij lijdt aan
volkomen bloedarmoede,
ten minste aan ’t Oranjebloed, waarop deze
doelt, want hiervan heeft Spr. geen droppel
in zijn aderen. Intusschen kan dit hier
buiten bespreking blijven.
Wat de kwestie zelf betreftSpr. zou gaar
ne subsidie geven voor een kinderfeest indien
de oranje-zaak er buiten bleef, en wanneer de
gemeente had voldaan aan alle eischen, die
men billijkerwijze van een gemeentebestuur
kan verwachten. Wilde men dan de kinderen
eens feest laten vieren, uitstekend.
Maar wat de zaak hier zoo heel anders
maakt, is juist de tint die aan dit feest ge
geven wordt: een tint, waarmee slechts een
deel der ingezetenen instemt, en die door dat
deel nog vaak wordt gebruikt als een agitatie
voor oranje, wel is waar, maar vooral tegen
de opkomende roode vloed.
UITGAVEN
Kosten van bestuur
Presentiegelden leden v/d Raad
Algemeene kosten
Kosten Burg. Stand, Bevolking
Militie enz.
invordering enz. belastingen
Kosten van openbare werken
Onderhoud en brandverzekering
gebouwen
Wegen, straten en wallen
Bruggen en ponten
Vaarten, waterleidingen
en riolen
Plantsoenen en wandel
plaatsen
Algem. begraafplaats
en vernieuwing gereed
schappen
onbestelbaarheid aan hen kunnen worden
teruggegeven.
Bjj het 25e examen voor horloge-
makersbedienden dezer dagen gehouden te
Berlgn behaalde de heer A. Alard, leerling
bjj den heer K. Christian alhier het pre-
dicaat >hervorragend« (cum laude). Het
werk van den geslaagde behoort volgens
.die commissie tot het allerbeste, dat ze in die
25 examens onder handen heeft gehad.
Na verhoor is gevankelijk naar Leeu
warden overgebraeht H. v. d. Sch. vroeger
te Heeg, verdacht van zich het vorige jaar
te hebben schuldig gemaakt aan diefstal
van een fiets ten nadeele van J. Eringa al
hier.
De aangehoudene was naar Amerika uit
geweken, maar keerde per stoomschip Rot
terdam* van de Hol!. Am. Ljjn naar Ne
derland terug. Op de terugreis werd hjj op
last van den Commissaris van Politie alhier
te Rotterdam aangehouden.
STAVOREN, 4 Nov. Onze vroegere ~-
plaatsgenoot, de heer F. E. Fritsma, thans
onderwijzer te Huizum (dorp) is als zoo
danig benoemd te Wormerveer aan school B.
BOZUM, 1 Nov. Hedenavond werd in
de Nederlandsch Hervormde Kerk een or
gelconcert met vioolmuziek gegeven door
de heeren Paul Gaillard en B. S Stellingwerf!
te Sneek. De muziek viel zeer in den smaak
van de vele ingezetenen, die van de gele
genheid gebruik hadden gemaakt en opge
trokken waren naar ons kerkgebouw.
De Akmarijpsterpoldep.
Door Gedep. Staten van Friesland zijn
benoemd tot deskundigen voor de klassifi-
catie der gronden in het waterschap de
Akmarjjpsterpolder, gelegen in’de gemeente
Utingeradeel, de heeren D. T. Jongbloed
te Óppenhuizen, H. P. de Jong te Joure
en VV. J. Cornelis te Haskerhorne.
Kamerverkiezingen.
De Centr. Antir. Kiesvereeniging in het
distrikt Schoterland heeft voor 1913 voor-
loopig kandidaat gesteld den heer G. Smeenk
te Arnhem.
Tot definitief kandidaat voor het distrikt
Leeuwarden is nu door de afd. der S. D.
A. P. gesteld de heer Mr. P. J. Troelstra.
□e snijpartij te Surhuizumerheide.
Van de twee te Surhuizumerheide zoo
vreeseljjk gestokenen is de zoon, J. Wind,
aan de gevolgen overleden. De toestand
van den vader, is hoewel deze ernstige
hoofdwonden heeft, iets beter.
Onschuldig 1
Een arbeider H. W. van Knijpe afkom
stig, is in Duitschland op aanwjjzing van
Wij geven hieronder een opgaaf van de verschillende begrootingsposten voor 1913 zooals
in de Raadsvergadering van 31 October jl. zijn vastgesteld
INKOMSTEN
Batig saldo rekening 1911
Opcenten Grondbelasting
Hoofdelijke Omslag
Belasting op de honden
Opbrengst rechten gebruik
publ. gem. grond -
Bruggelden
Rechten voor gebruik
van Wateren, Kaden
en Wallen -
eens bedriegt 't Is helaas waar, dat veel men-
schen nog op zoon lage trap van ontwikkeling
staan, dat zij naar ’t waarom niet vragen, maar
feestvieren, omdat er feest is. Wanneer den vol
gende dag de socialisten een fp-oot feest or
ganiseerden zou men hen wellicht ook daar
weer vinden.
Wat de liefde voor de nationaliteit betreft,
waarover men telkens spreekt, die blijkt het
beste bij de loting voor de nationale militie.
Dan is ieder maar wat blij, als het lieve va
derland hem met rust laat, en wanneer men
da kazernepoorten eens open zette, voor ieder
die naar huis wou, dan zou er waarschijnlijk
niet één blijven dienen voor zijn natie.
Wat tenslotte de heer Zelvelder heeft ge- u
zegd over kinderen in de onthouders optocht, twee Poolsche vrouwen gearresteerd, omdat
deze heeft zeker gezien, dat een troepje van - -
de straatjeugd voor de optocht uitliep.
De heer Zelvelder. Neen in de stoet zelf.
De heer IJ t s m a verklaart dat dit absoluut
onjuist is en hij vraagt den heer Zelvelder
naar bewijzen. Het is slechts een praatje om
zich uit een netelige positie te redden
De heer D r. Bouma wijst nog eens op de
begrootingscijfers: de uitgaven zijn toch al
gestegen.
De heer Dwarshuis wil nog even pro-
testeeren tegen t voorstellen dat alleen de
gegoeden lid zouden zijn van Oranje. Ook hon
derden „kleine luyden“ offeren daaraan gaarne
hunne penningen.
De heer Brouwer ten slotte is de laatste
spreker. De woorden van de hh. dr. Bouma
en Zelvelder hebben hem goed gedaan. Trou
wens, van deze geridderden kon hij niet an
ders dan een ridderlijk woord verwachten.
Intusschen heeft Spr. bij alle discussies een
ding gemist: de eenheid God-Nederland-Oranje.
Spr. kan aan de a.s. feestviering niet den
ken, zonder te denken aan Hem die ons onze
onafhankelijkheid schonk. De te vieren dag
bedoelt ook te zijn een dank en hulde aan
Hem.
Hierna werd tot stemming overgegaan en
met 94 stemmen (van de hh. dr. Bouma,
Westra, IJtsma en De Boer) besloten f 500
subsidie toe te kennen.
Buitengewone rechten
Burg. Stand -
V ergunnings-recht
verkoop sterke drank -
Begrafenisrechten
Schoolgeld L. Onderw. -
H. B. S.
Gymnasium
Burgeravondsch. -
Herhalingsch
Bewaarschool
Huur Landerijen
Visscherijen, Maalgelden
Hekkelen en Greppelen -
Gebruik Schietbaan
Huur van Huizen
Trekweg, (tolhuizen,
brug, paardenstal) -
Grond- en erfpachten
Grasgewas
inschrijving 2i/2
Grootboek N. W. Schuld -
Rente van belegde gelden van
het Pensioenfonds -
Intrest van tijdelijk belegde
kasgelden -
Huishuur gem. woningbouw
Ontvangsten Gasfabriek
Drinkwaterleiding
Gemeente-reiniging
Opbrengst recht van aanplakken -
Uitkeering van het Rijk krach
tens de wet van 24 Mei 1897
(St. 156) -
Rijkssubsidie Lager Onderwijs
Middelbaar
Hooger
in de kosten verple
ging arme krankzinnigen -
Provinciale subsidie voor jaar
wedde Veearts -
Bijdragen v. gem. ambtenaren
voor pensioen -
Tegemoetkoming van het Rijk
onderhoud Rechtsgebouw -
Subsidie v/h O. B. W. voor de
Waterleiding -
Teruggaaf Verschotten
Teruggaaf zegelgelden
Terugontvangst van tijdelijk
belegde kasgelden - 100.000.
Restitutie van betaalde Dijks-
lasten - 150.
Vrijwillige bijdrage O. B. W. i/d
kosten v/d gem. huishouding memorie.
Geldleening ter voorziening in
de kosten van uitvoering van
diverse werken memorie
Vlootplannen.
Naar het vryliberale blad »De Fakkel*
verneemt, moet minister Coign ingrijpende
vlootplannen voor Indië koesteren. Hjj wil
5 dreadnoughts doen bouwen, per stuk van
ongeveer 24 millioen gulden. Daar boven
dien 30 millioen vereischt wordt voor ha
venverbetering, omvatten de plannen dus
in ’t geheel een bedrag van 150 millioen.
Opnieuw werkstaking.
Maandagmorgen om 9 uur hebben de
indragers der glasfabriek »de Schie* te
Schiedam opnieuw het werk neergelegd.
Ze eischen loonsverhooging.
Zware straf.
Een kondukteur der Centraalspoor, die
uit een pakje in den trein een bedrag van
f 2.50 had verduisterd, is door de Utrecht-
sche rechtbank tot 1 jaar gevangenis-trif
veroordeeld.
Postkantoor Sneek.
Lijst van de aan dit kantoor en de daar
onder behoorende hulpkantoren ter post
bezorgde brieven en briefkaarten, gedurende
de le helft der maand Oct. 1912, welke
wegens onbekendheid van de geadresseerden
niet zjjn kunnen worden uitgereikt
Brieven
Amstelstroom
Amsterdam.
i v. Bewaring
Briefkaarten
Jac. Kool Amsterdam.
Benny Daams Hengelo.
G. H. v. Brug
NOTA. Aan de afzenders wordt aanbe
volen hun naam en adres op de brieven en
briefkaarten te vermelden opdat deze bjj
elkaar staan dan juist bij dergelijke feesten.
Als wij, zegt Spr., als socialisten op den eer
sten Mei over heel de wereld ons feest vieren,
dan is dat een demonstratie tegen de onder
drukkende klasse, tegen het kapitalistische
stelsel. Daartegenover gaat men op Oranje
feesten het nationaliteitsgevoel opwarmen, om
het „allen-één” te bewaren in naam om
hetklasseverschil weg te redeneeren.
Alsof niet juist op zoo’n Oranje-feestdag
dat op de voorgrond treedtals men jonge
proletariërskinderen laat mastklimmen, kuip
jessteken enz. in de hoop op een prijsje, maar
tot vermaak van de „heeren’’ die er bij
staan lachen om de mislukte pogingen. Dat,
zegt Spr., maakt deze Oranjefeesten juist tot
zooiets misselijks. Als men uiting wil geven
aan zijn gevoelens voor dat huis, goed, maar
laat die vereerders dat dan zelf doen door een
ernstige betooging voor hun zaak, maar laat
men daarvoor niet de arbeiderskinders ge
bruiken.
Een enkele volwassen arbeider zal misschien
ook een paar uurtjes vrijaf krijgen om eens
te .zien naar Neerland’s onafhankelijkheids-
feest, maar als hij straks in zijn fabriek te
rugkeert, zal men hem daar wel op andere
wijze leeren. wat zijn onafhankelijkheid be-
teekent.
De heer Zelvelder meent, dat ’t geen de
heer IJtsma heeft gezegd over onafhankelijk
heid, niet op gaat. Wie is positief onafhan
kelijk Niemand. Doch ’t gaat hier niet om
de onafhankelijkheid van den Nederlandschen
burger, maar van ons volksbestaan in ’t al
gemeen.
Het is waar dat slechts een deel van ons
volk Oranja-getint is, maar de heer IJtsma
vergeet, dat dit toch
het overgroot» deel
is, en dat ook onder de arbeiders er duizenden
zoo worden gevonden.
En wat ’t gebruiken van kinders voor ’t
doel betreft Spr. herinnert zich hoe in de
groote geheelonthouders optocht voor 2 jaar
hier gehouden ook heele groepen kinders mee
liepen.
Dat was toch ook een demonstratie
En wat het onafhankelijkheidsfeest betreft
er is alle reden dit te vieren en waar ver
schillende mannen uit het huis van Oranje
een werkzaam aandeel namen in den strijd
voor die onafhankelijkheid, zal dit feest niet
zonder Oranje herdacht kunnen worden.
Het geldt hier een feest voor t heele volk
op een kleine uitzondering na, en voor dit
sympathieke feest zal Spr. graag f 500 sub
sidie toekennen.
De heer IJ t s m a antwoordt den heer Zel
velder, dat men zich jn dat kleine deel van
’t volk, dat niet aan die feesten meedoet, wel
bedriegt, ’t Is helaas waar, dat veel men-