SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Koningin der Modebladen,
18
Bij den Paal der Heidenen.
BON
T
DC KONINGIN
No. 13.
Woensdag 13 November 1912.
29e Jaargang.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
NOVEMBER-nummer.
PREMIE-UITGAVE
NOVEMBER-NUMMER
Koningin der Modebladen.
Nieuwe Sneeker Courant.
Nieuwstijdingen.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
ANNEX
S,
voor deze rg-
zal dan o.a.
'r
Wordt vervolgd.
De eerste groote overbrenging van elec
trische energie door kabels in Europa had
plaats in 1891 van Laufen naar Frankfurt,
met een spanning van 25.000 Volt en een
capaciteit van 180 P.K.
Een prachtig nummer is het
Het bevat een 110-tal AFBEELDINGEN
w.o.: 40 Costumes, 15 Mantelcostumes,
5 Rokken, 10 Mantels, 10 Kinderjur
ken, 5 Jongensjasjes, 5 Kindermantels, 10
Hoeden, eenige Blouses, Kapsels enz. enz.
Bovendien ontvangt men er bij Cadeau
een geknipt patroon voor een
lieve Kimono Kinderjurk
IS? WEDEROM AAN ONS
BUREEL VERKRIJGBAAR
DE
het beste en goedkoopste der Mode
tijdschriften.
HET NIEUüm NUMMER VAN
on ze
e
n.
voor het
van de
PREMIE
Prijs 25 cent (fr. p.p. 30 ct.)
dj is rem
de hand
Losse nummers
zijn a 25 ct., fr. p. post 30 ct. tegen
inlevering van onderstaande bon verkrijg
baar aan ons Bureau GED. POORTE
ZIJLEN.
om den hals óf leg hem in een lade, totdat
het zoo ver is, dat de wereld het mag we
ten,zeide hij sussend, terwijl hij het meisje
aanzag. „Zij zouden je nu slechts uitlachen,
dat ge je aan zoo’n armen duivel hadt ver
bonden. Komaanden vinger op den mond,
houdt het leven gezond. En zie, kleine nar!
opdat ge iets zoudt hebben, wat ge dragen
kunt, heb ik dit hier meegebracht,voer
hij voort, terwijl hij uit zijn zak nogmaals
een doosje te voorschijn haalde, hetwelk hij
opende en dan plagend in de hoogte hield.
„Wilt ge ’t niet zien?“ vroeg hij, als zij niet
terstond opzag. „Moet ik ’t maar weder in
den zak steken vroeg hij nogmaals. Nu
keek zij op. Een gouden broche en een paar
oorsieraden schitterden haar tegen, goedkoop
weliswaar, doch in de oogen van het meisje
van veel waarde. Zij schreeuwde ’t bijna uit
van vreugde en sprong op om die sieraden
te bemachtigen.
Hij trachtte dien schreeuw te dempen,
door haastig de hand op haren mond te
drukken. „Goed, dat het hier zoo eenzaam
is en geen levende ziel voorbijkomtge zoudt
anders mooi onheil kunnen aanrichten. Ge
zijt heden al te opgewonden.
„En dat mag ik dragen vroeg ze. „Wat
moet ik dan zeggen, van wien ik het heb“.
„Zeg zoo als altijd dat ge ’t van de oude
vrouw hebt gekregen,zeide hij onverschil
lig. „Ge kunt ook wel doen, alsof ’t van
den eigenaar is. Dat was misschien zoo
kwaad nog niet. Dat overigens een mooi
meisje geschenken ontvangt, en zij niet wil
zeggen vanwie ze komen, is zoo vreemd niet....
Maar nu wordt ’t tijd, dat ge naar huis gaat.
daarginder in Arensen mijn vader gespro
ken, en deze wil weder voorraad halen. Die
anderen komen ook. De boeren verkoopen
thans, wat zij van den winter nog hebben
liggen; de kleine lieden moeten koopen,
hebben echter geen gelddaarom sluiten zij
gaarne leeningen bij ons. Mijn vader ver
wonderde zich erg over de opbrengst der
in den weg gestaan, hinderpalen die
hoe langer hoe meer weggenomen worden.
Op de warmte-accumulatoren van Rit-
tershaussen, als een uiterst practisch appa
raat om zich voortdurend van warm water
Vooral door verbeteringen in de isolatie te kunnen voorzien, waarvoor de benoo-
Het meisje was donkerrood van verbazing
en geluk geworden. Hare oogen fonkelden
bare lippen beefden, hare blikken hechtten
zich als betooverd op den gouden ring, wel
ken hij haar aan den vinger schoof.
„Een verlovingsring, een werkelijke verlo
vingsring riep zij uit. Je bent goed, wat
ben je toch goed, riep zijdan sprong zij op
en danste in ’t rond. Nu ben ik de bruid
een echte bruid, en kan al de andere
meisjes uitlachen, die mij tot nu toe altijd
van terzijde hebben aangezien 1“ jubelde zij
Doch Willy scheen deze laatste ontboeze
ming niet zoo aangenaam te vinden. „Dat
je ’t den mensohen nog niet moogt zeggen,
zal je wel begrijpen,zeide hij vermanend.
„Anders zou ’t met onze zaken spoedig uit
zijn. Ge weet, dat de eene vraag altijd een
andere uitlokt, en wanneer de vrouwen eens
aan ’t babbelen komen, komt er geen einde
aan.“
„Ik zie echter niet in, waarom ik niet zal
mogen zeggen, dat ik de bruid ben van Fre-
derik Lau, den jager van den ouden Ell-
ring antwoordde zij verstoord. „Dat zou de
andere zaak niet schaden.
Zijn blik werd nog donkerder. „Is ’t dan
geheel onmogelijk, dat een vrouwenmond
kletsen kan laten 1“ bromde hij. „Wilt ge
wellicht, dat ik naar Gutsfrdt kome, opdat
de geheele wereld kan uitschreeuwen, dat de
een er uitziet als de andere Daar zou spoe
dig ieder weten, wie ik ben. Wanneer ge één
woord zegt, is het tusschen ons uit!“ ver
klaarde hij beslist.
Het meisje zag hem verbaasd aan. „Gij
kunt nog heftiger zijn dan de andere,ant
woordde zij gekrenkt. „En ik had gedacht, Hedenavond is hier weder de beurs. IkTheb
dat gij mij den ring hadt gegeven, opdat ik
’t zou kunnen zeggen en bewijzen. Wat zal
ik er dan mee doen, zoo ik hem niet mag
dragen riep zij uit, den ring van haren
vinger rukkend, en morrend ging zij weder
zitten, terwijl zij het gezichtje in haar han
den verborg.
„Doe hem aan een band en draag hem
zaken. Eerst was hij wel geschrokken, toen
ik hem zeide, dat ik wist, hoe de vork aan
den steel zat, en dat ik ook mee wou doen.
Thans echter gaat hij daarmee acooord
Mijnheer Dietrich is vanmiddag naar de
Ellrings gegaan; dus zal hij nu wel weder
thuis zijn. De oude wilde een bezoek bren
gen op Gutstedt; hij zal echter zeggen, dat
hij heden nog terug moet. Om twaalf uur
komen ze hier tezamen. Tot teeken blaas ik
dan een liedje in ’t woud. Juffrouw Ellring
zal dat weder roerend vinden, en mijn koffie
krijg ik dan wat sterker dan anders.... Ge
zijt toch niet jaloersch, meisje Jenka lachte.
„Ga voor den oude uit den weg,“ voer hij
voort. „Die behoeft niet te weten, dat gij
ook van alles weet, en ’t is ook niet noo-
dig dat hij je ziet.... Nu, adieu, Jenka. Ge
zijt toch niet bang, alleen door het woud te
gaan, wanneer ’t reeds schemert?Ik ga
langs den Arenser weg naar huis. Maar den
vinger op den mond.... ge weet!“
Willy bleef nog een oogenblik staan, tot
dat het geluid barer schreden was wegge
storven. „Alles dorst naar goud, alles hangt
aan goud,“ declameerde hij half lachende.
„Niemand weet, hoe gemakkelijk die vrou
wen iemand in ongelegenheid kunnen bren
gen,11 was het slot zijner overdenking, als
hij zijn buks over den schouder wierp. Ik
zal nu nog met juffrouw Ellring een beetje
praten, opdat de koffie niet te dun wordt
en de kost niet te schraal, zoolang ik ’t
nog in dat nest moet uithouden
Een lustig liedje fluitend, ging Willy
Wilthelm weg. Geen trek op zijn gelaat ge
tuigde van eenigen onrust: Gewetensang
sten kende hij niet.
De man echter, die bleek en roerloos te
gen den olm geleund, ’t gesprek had aan
gehoord, had veel doorstaan. Dietrich was
verscheidene malen van plan geweest, om
te voorschijn te springen, en dat ergerlijke
gesprek te onderbrekendoch dan hield
hem telkens de gedachte tegen, eerst alles
alles te hooren. Veel was voor hem wel-
Feuilleton.
Uit het Duitsoh van
Febdinande Fkeêln von bbackel
doob N. en A. VAN DER STEELE.
27.)
„Wanneer gij hem hebben wilt, je muzi
kant lachte hij. Wie weet, of gij niet be
ter zoudt doen, hem te laten loopen
Maar gij wilt niet?“ begon hij weder, als
Jenka zich angstig aan zijn arm vastklamp
te. „Nu, ik heb ’t wel gedachtZie, of ik
lust heb, je vrij te gevenhier is de eerste
ring van den ketting, waaraan ik je wil vast
leggen.11 Hij nam een doosje uit zijn zak en
liet een ring voor hare oogen blinken. „Weet
ge, wat dat beteekent Denkt ge, dat ik geen
manieren heb en mijn kindjs zonder ring zou
laten? Geef je hand hier, opdat ik zie, hoe
hij je staat.“
iswaar onverstaanbaar gebleven; want de
stemmen der beiden waren dikwijls tot fluis
teren gedaald. Maar zooveel was Dietrich
duidelijk geworden, dat het hier nog om
wat anders ging. Het gold hier oneerlijk
heid, misdaad, laf, vuil bedrog, dat op kos
ten van nietsvermoedende evenmenschen
zijn voordeel zoekt. En hij, die daar schaam
teloos op snoefde, was zijn broeder! Erger
dan dat ook zijn vader was daarbij ge
noemd hij had duidelijk gehoord, dat ook
zijn vader zijne handen met die misdaad
bezoedelde.
Dietrich’s kinderlijk gemoed verzette zich
daartegen, zoo iets aan te nemen, en toch
tweemaal, driemaal was die naam over de
lippen van zijn broeder gekomen. Pijnlijk
drong zich de herinnering bij Dietrich op,
hoe sedert twee jaren de inkomsten van zijn
vader zich op wonderbare wijze hadden ver
beterd, hoe deze zich daarop beroemde, meer
te kunnen verdienen dan anderen, en hoe hij
zijn klagen juist sedert dien tijd had ge
staakt. Dietrich had altijd gemeend, dat de-
oorzaak lag in de betrekking, welke hij had
gekregen en in ,de afwezigheid van zijn oud
sten broeder; hierover had hij zich slechts
kunnen verbidden. Ook zijne moeder had
die meening gedeeld. Zijne moederHij had
't. in vertwijfeling kunnen uitschreeuwen.
Neen, o God, slechts dat nietl Zij is rein
en schuldelooszij kan daartoe
niet leenen! Deze gruwelijke verdenking
mocht de moeder niet aantasten; zij was
voor hem het hoogste geweesthoe meer
hij zich door zijn vader en broeder voelde
teruggestooten, des te inniger had hü zich
aan haar gehecht. Maar waarom had zijn
moeder dan het bezoek van zijn broeder
voor hem geheim gehouden? Hij kon die
gedachte niet verdragen.
een hooger >De Gouden Leeuw.* De kas sloot met een
batig saldo van f27.706. De ontvangsten
hadden bedragen f 267.85, de uitgaven
f240.155. Het aantal leden bedroeg 250.
Het aftredend bestuurslid de heer J.
Bosma werd bg acclamatie herkozen.
Besloten werd dezen winter een rgderg
te houden van jongens en meisjes van 13-15
jaar, en zoo mogelgk daaraan een avond
feest te verbinden.
Stappen zgn gedaan om voor deze rg-
dergen de kunstijsbaan van de gemeente te
huren.
Lang en breed werd gediscusseerd over
de vraag of ’t 30-jarig bestaan ook her
dacht zou worden, door ’t houden van een
feestavond. De financiën zullen moeten be
slissen en ’t bestuur werd gemachtigd naar
goeddunken te handelen.
Ook werd het bestuur gemachtigd vlag
gen en touwen aan te schaffen tot een
maximum bedrag van f50.
In de volgende vergadering zal over een
voorstel tot verhooging der contributie wor
den beslist.
Winnaar van ’t paar schaatsen, onder de
aanwezigen verloot, was de heer C. Stof
felsma.
Wij moeten het leven idealiseeren, na
melijk het door de poëzie schooner maken.
Vosmaeb.
--
Toepassing der Electriciteit
op het gebied van licht en kracht
en in de huishouding.
Het Natuurkundig Genootschap opende
Donderdag 7 Nov. de gewone reeks voor
drachten met een lezing van den Heer L.
Beekman, Directeur der Maatschappg »Elec-
tra« te Amsterdam, over bovenstaand onder
werp.
Na in zgn inleiding de wrijvings-, de
thermische, de galvanische- en de geïndu
ceerde electriciteit te hebben onderscheiden,
werden de begrippen stroomsterkte, weer
stand en spanning toegelicht en in verband
daarmede de eenheden, Ampère, Ohm en
Volt behandeld.
De electrische eenheden VoltAmpère,
(Watt) Kilowatt en Kilowattuur werden
vervolgens verklaard en daarvan een voor
stelling gegeven met voorbeelden uit het
dagelgksch leven.
Met 1 K. W. U. kunnen 20 metaal
draadlampen van 50 kaarsen gedurende 1
uur branden en kan een motor van 1 P.K.
ruim één uur volbelast loopen.
De elementen en accumulatoren werden
voorts behandeld als typen van stroom
bronnen. De accumulatoren, geen verza
melaars van electriciteit, maar die de elec
trische energie bij lading in chemische en
bg ontlading de chemische weer in elec
trische energie omzetten, hebben hun be-
teekenis als reserve, voor het leveren van
stroom, wanneer de machines wegens ge
ringe belasting stopgezet kunnen worden
en voor tramcentrales.
De transformatoren werden vervolgens
beschreven als toestellen, waarin de wissel
stroom van hoogere in lagere spanning, of
omgekeerd, kan worden getransformeerd.
Spreker leidde vervolgens zgn gehoor door
een electrische Centrale, om, aan de hand
van eenige teekeningen, een beeld van de
stroomopwekking te geven, volgende het
water en de steenkool in hun omzetting in
stoom, deze, door de dynamo’s en motoren
in de electrische energie, die door middel
van het leidingsnet aan de verbruikers wordt
afgegeven.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.franco per post fl.50, buitenland f5.—
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-FRIJS
15 regel? 25 cent, elke regel meer 4 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
135.000 Volts-stroomen gekomen is.
De kabels worden door omwikkeling,
vroeger met jute, thans veelal door papier
geisoleerd, door looden mantels tegen vocht
beschermd en door gzeren banden of dra
den tegen beschadiging van buiten gevrij
waard.
Niet slechts beter ook billijker licht is
door de electrische verlichting verkregen,
vooral sedert de oorspronkelijke kooldraad-
lampen meer en meer door metaaldraad
lampen worden vervangen.
Bg de electrische booglampen werd stil
gestaan en daarna zoowel van de fabrikage
van kooldraad- als van metaaldraadlampen
een korte beschrijving gegeven, waarin er
ten slotte op werd gewezen, dat de over-
gang van kooldraad- op metaaldraadlamp
een geljjke is als in de gas-techniek die
van de gewone branders naar de gloei
kousjes.
De electrische verlichting is nu geen
iuxe-verlichting meer, maar vindt als een
goedkoope, hygiënische- en doelmatige ver- Matthiesen-booglampen
lichting steeds uitgebreider toepassing.
Kost een petroleumlamp van 25 kaarsen
bg een prgs van 10 cent per liter, één
cent per uur, een metaaldraadlamp van ge
lijke sterkte kost, bij een stroomprgs van
20 cent per eenheid, slechts 1/2 cent.
Bg het gebruik van de electriciteit in
de keuken werd vervolgens stilgestaan. De
kookapparaten die door het onmiddellgk
afgeven van de warmte een groot econo
misch voordeel hebben boven de gewone
fornuizen, staan daardoor op één Ign met
de gaskomforen, boven welke ze
rendement (80 a 90 pCt.) voor hebben.
Het conservatisme bg de verbruikers, de
hooge aanschaffingskosten der apparaten en
de niet altijd voor dit doel geschikte stroom-
tarieven der Centrale, hebben de ontwik
keling van het electrisch koken nog lang
Woensdag en Donderdag a.s. zal het
50-jarig bestaan van de Jan van Nassau-
school alhier feestelijk worden herdacht.
Woensdagavond zal in de Noorderkerk
een bede- en dankstond worden gehou
den, onder leiding van Ds. de Geus van
Lemmer, terwgl de Chr. Zang ver. »0sanna
in Excelsis< zal zingen.
Donderdag is ’t feest voor de kinderen.
In de Noorderkerk zullen ze ’s morgens
half tien worden toegesproken door Ds.
D. P. Koopmans, waarna ze in optocht de
stad doortrekken, naar de school waar ’t
feest verder gevierd wordt.
’s Middags van 24 zal er voor belang
stellenden gelegenheid zgn de pas zoo be
langrijke vergroote school te bezichtigen.
’s Avonds half acht wordt in de Noor
derkerk weer een feestelijke bijeenkomst
gehouden van ouders, oud-leerlingen enz.
De zangvereeniging »Osanna in Exelsis*
zal dan o.a. een Feestcantate zingen.
STAVOREN, 11 Nov. Op de voordracht
voor onder wijzer te Wormerveer komt voor
de heer J. L. Stellingwerff, onderwijzer aan
de O. L. school alhier.
Aangesteld als ambtenaar ter ge-
meente-secretarie te Stavoren de heer T.
de Jong alhier.
van ondergrondschen kabel en luchtleidin- digde stroom in de slapste uren der Cen-
gen is men er in geslaagd, stroomen van trale kan worden geleverd tegen een
steeds toenemende spanning te verzendenI zeer lagen prgs dus werd gewezen en
zoodat men thans in Michigan zelfs tot de meer eenvoudige huishoud-aparaten, strijk
ijzers, kookplaten, warmkruiken, voetstoven,
komforen enz. achtereenvolgens vertoond.
De electrische kachels bewijzen in steeds
uitgebreider kring hun diensten, om in
Voor- of Najaar vooral, de temperatuur
enkele graden te verhoogen, zonder de
meerdere moeite en hoogere kosten van
het aanmaken en het aanhouden van de
gewone kachels.
Op het gebied van verwarming vindt de
electriciteit voorts haar toepassing in stoven,
voetbanken en voetkleedjes zelfs o.a. in
Nürnberg in kerkgebouwen, waar de elec
trische voetverwarming zeer goed voldoet.
Bg de huishoud-motoren en de stofzui
gers wordt de electriciteit mede veelvuldig
aangewend, om de huishoudelijke werkzaam
heden te vereenvoudigen.
Een reeks lichtbeelden verduidelijkte wat
in verband met de electrische verlichting
werd behandeld; de speciale verlichtingen
van straten en pleinen, teeken-, lees- en
operatiezalen door middel van Eörting en
i en schijnwerpers
waren wel geschikt om een voorstelling te
geven van de triomftocht der electriciteit
ook op dit gebied.
De toepassing van de electrische drijf
kracht op het klein- en grootbedrijf in
allerlei industriëen werd eveneens in een
dertigtal beelden aangetoond, waarbg zoo
wel industrie- als landbouwbedrijven de
revue passeerden.
Bovengenoemde jjsvereeniging hield Vrij
dagavond haar jaarvergadering in ’t café
NIEUWE SNEEKER COURANT
t
I
i.
Een herdenking.
De Friesche Jeugd.
