I.
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
I, R, TJERKSTRA.
VISITEKAARTJES.
Uit onze Raadzaal-
BOA'S,
BONTHOEDEN,
Kinder-Pelterijen.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
N ieuwstijdingen.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleillZaïld Sneek.
TELEFOON No. 150.
Groote prijsverlaging
Firma H. BRANDENBURGH,
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
s
Woensdag 25 December 1912.
29e Jaargang.
ll
ANNEX
Vrede op aarde.
9
FRÉDE OP IERDE.
RecLaro eüolo to
NIEUWE SNEEKER COURANT
7)
öt.
it.
Jt.
Groote keuze uit de nieuwste modellen.
ter in-
Sneek.
sr
3.
De Sneeker Bioscoop
uur.
D
rt
•n
n
n
n
n
9
D
ep,
:ilo
n
n
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.franco per post fl.50, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Lage prijzen.
Vraagt monsterboekje ter inzage bij
STOOMDRUKKERIJ
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
1O cent por
wegens gevorderd seizoen
van
Fréde op ierde wirdt bisongen
Fréde op ierde ropt de minsk.
Nei de fréde wol hy trachtsje;
Fréde op ierde is syn winsk,
Fréde wol hy jimmer siikje
Ja, dêr stjürt syn doel op oan.
Mardy fréde bjir op ierde,
Och, dy fynt men glêd bidoarn 1
meester.
Secretaris de heer Jac. v. d. Laan.
Aanwezig 11 ledenafwezig de hh. Elzer en
Spoedeischende vergadering van
Vrijdag 20 December 1912, ’s avonds 8
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, Burge-
Ged. Poortezijlen, Hoek Kleinzand.
Monsterboekjes liggen tevens
zage bij
C. SCHOTANUS, Parkbuurt
S. J. SCHMIDT, Achterom
S. van KONINGSVELD, IJlst.
A. WIJNTERP, Hommerts.
J. BOEIJENGA, Woudeend.
H. v. d. WERF, Heeg.
J. KLIJN, Scharnegoutum.
R. G. de BOER, Oppenhuizen.
R. van der HEIJDE, Koudum.
Voorstel inzake publieke ver
pachting van staanplaatsen.
Ingevolge het raadsbesluit van 15 October
j.lde marktgelden voor staanplaatsen pu
bliek te verpachten stellen B. en W. voor, te
bepalen, dat na 1 Januari a.s. voor verpachting
in aanmerking komeneen stoomcaroussel,
een schouwburgtent, een bioscoop, twee draai
molens, een paardenspel, een z.g. vroolijk rad
en een luchtschommel.
Overeenkomstig dit voorstel besloten.
Punt IX Voorstel inzake verbouw gemeente-
woningen aan den Lemmerstraatweg en de 2e
Steenklipstraat.
Lettende op het gunstig advies van de com
missie voor openbare werken omtrent de door
den gemeente-architect opgemaakte bestek en
teekening voor dezen verbouw, stellen B. en
W. voor de werken overeenkomstig die plan
nen uit te voeren. De kosten voor afdoende
verbetering van de woning aan de Lemster-
straatweg zijn op f 2200, die voor herstellin
gen aan de woning aan de Steenklipstraat op
f 1400 geraamd.
De heer De Wolf, lid der commissie van
openbare werken, heeft dit gunstig advies niet
onderteekend. Z. i. is het niet gewenscht dat
de gemeente voor haar ambtenaren maar
paleizen gaat bouwen,
De woning van den directeur der Gem. rei
niging kan voor veel minder kosten in orde
gemaakt worden. Spr. begrijpt niet waarom
men de keuken apart wil bijbouwen terwijl die
zeer goed achter de gang was aan te brengen.
Van de kamer die onnoodig groot is (5 bij
61/2 M.) zou dan best een deel bij de keuken
kunnen worden getrokkenhiermee zou f700
k f 800 zijn te besparen. Kortom Spr. vindt
dat men deze zaak te breed aanpakt.
De Voorz. is van meening dat men na de
voorgestelde verbouwing zal krijgen een prac
tise h huis echter zonder dat er sprake kan
zijn van luxe. Eerst heeft het plan bestaan een
geheel nieuwe woning te bouwen. Later heef
het officieele raadsverslag
te laten drukken voor f 5 per vel.
De Voorz. zegt dat men deze firma er op
heeft gewezen dat de aflevering te langzaam
ging. B. en W. laten thans aan den Raad
over of men het adressanten nog een jaar
wil gunnen of tot aanbesteding wil overgaan.
De heer Wilhelmy vindt de prijs zeer
laag in andere plaatsen wordt er veel meer
voor betaald.
De heer IJtsma vraagt of het niet ge
wenscht zou zijn eens een proef te nemen bij
verschillende drukkerijen hier ter stede, ten
einde te weten wie vlug goed werk levert en
tegen billijken prijs. Daarna zou men het
werk kunnen gunnen.
De Voorz. zou hier wel iets voor gevoelen
maar zulk een proef zou niet gemakkelijk
zijn te nemen de verschillende drukkers zou
den voordat men tot gunning overging het
verslag elk wel een jaar moeten leveren.-Het
zou dan een soort wedstrijd worden.
De heer IJ t s m a bedoelt allerminst er een
wedstrijd van te maken. Spr. zou zich willen
overtuigen wie vlug, accuraat en net werk
levert. Men zou als proef het verslag voor
het volgend jaar over b.v. vier drukkerijen
kunnen verdeelen.
De heer Mr. Vellinga vindt het aanbod
van adressanten billijk en stelt voor daartoe
te besluiten n.l. voor 1 jaar A f 5 per vel.
De heer De Wolf zou het wél weer voor
f 4 50, wat men tot nu toe betaalde, aan
adressanten willen gunnen, maar niet hooger
willen gaan. Voor ’t vervolg lijkt het spr. wel
Hast dan hjir op ierde striden
Hast de Satan dan oerwoan,
Bist it kwea dan machtich wirden.
O, dan hast de fréde foun I
Dan wirdt grif dyn herte stiver
Dan bist üt dit Ijjen wei,
Dan hast kroan nei striid behelle;
Sjong dan »fréde op ierde* mei!
RINTSJE fen HEECH.
’t Kwea, al yn yens hert biwoartle,
Sünt de fól yn ’t paradys,
Fitert yen ta sündich libj'en
Meitsje det dy seis mar wys 1
Earst de Ijeafde kennen leare..
Siikje dan de frédewei.
Jimmer stride tsjin it kweade.
Dêr komt strak de fréde mei.
gewenscht het werk jaarlijks volgens rooster
aan de verschillende drukkers alhier te gun
nen tegen een vastgestelden prijs per vel.
De Voorz. merkt op dat het voor de druk
kers te lastig zou zijn het verslag op proef
één kwartaal te leveren omdat er veel mate
riaal voor noodig is.
De heer IJ t s m a is van meening dat het
werk doordat het tegen zulk een minieme
prijs wordt geleverd, tegenwoordig meer als
bijzaak, als bijwerk wordt beschouwd wat toch
niet wenschelijk is. Alle drukkers moesten in
de gelegenheid worden gesteld op te geven in
welke tijd en tegen welke prijs per vel zij het
verslag zouden willen leveren.
De Voorz. zegt dat het D. B. het werk in
geen geval voor 3 jaar aan adressanten zou
willen gunnen. Maar zij hebben nu eenmaal
het materiaal ervoor, waarom zij het verslag
nog graag een jaar willen leveren. Krijgt men
dit jaar weer hetzelfde gesukkel met late af
levering dan is het beslist voor 't laatst.
Met 11 tegen 2 stemmen (van de hh. IJtsma
en De Wolf) wordt het voorstel van den heer
Mr. Vellinga aangenomen.
Nog is ingekomen
x. een schrijven van A. F. Hingst, die zijne
benoeming tot lid der commissie van toezicht
L. 0. niet aanneemt.
Voor kennisgeving aangenomen.
Punt III. Benoeming van een Curator van
het Gymnasium.
Deze benoeming heeft plaats wegens perio
dieke aftreding van den heer B. J. Boerrigter.
Aanbevolen worden de hh. B. J. Boerrigter
en Ds. H. Schuurmans.
Benoemd wordt de heer Boerrigter met 11
stemmen de heeren Ds. Dethmers en L. Okma
verkregen elk één stem.
Punt IV. Benoeming van een lid der Com
missie van toezicht op het Lager Onderwijs.
Wijl voor deze benoeming geen aanbeveling
is ingekomen wordt op voorstel van den
Voorz. besloten dit punt van de agenda af te
voeren.
Punt V. Herbenoeming van den deskundige
voor het wateronderzoek der drinkwaterleiding.
Met algemeens stemmen wordt de heer L.
A. Dokkum als zoodanig herbenoemd.
Punt VI. Vaststelling pensioensgrondslag
van den Rector aan het Gymnasium Dr. H. D.
Verdam.
Z. h. st. wordt besloten dezen pensioens
grondslag vast te stellen op f 2900.
Punt VII. Voorstel tot publieken verkoop
van het perceel in de Scharnesteeg.
B. en W. stellen voor, hen te machtigen,
over te gaan tot den verkoop van het pand
in de Scharnesteeg Wijk 10 No. 25 kad. be
kend sectie B. No. 1062 groot 66 c A. op voor
waarde dat het pand wordt afgebroken en het
terrein binnen een vast te stellen termijn wor
de bebouwd.
Na eenige bespreking wordt besloten dit
punt aan te houden, zulks in verband met
een opmerking van den heer Visser inzake
verandering rooilijn. De Voorz. wenscht in
verband hiermee een en ander nader te on
derzoeken.
Punt (VIII.
men dit huis gekocht voor f 3500met deze
verbouwing komt het dus op f 5700, terwijl
het nieuw te stichten gebouw f8000 had moe
ten kosten.
’t Lijkt Spr. niet geraden in een bestaand
huis veel af te brekenvoor het idee van den
heer De Wolf zou verplaatsing van een muur
noodig zijn wat ook kostbaar is.
De heer Dwarshuis kan zich geheel met
het voorstel van het D. B. vereenigen. Het
huis dat nogal een goede indruk had gemaakt
viel na den koop tegen, zoodat een afdoende
verbouwing gewenscht is. Volgens de over
gelegde teekening krijgt men werkelijk nog
geen paleis maar een knappe, degelijke woning.
De heer D r. B o u m a merkt op dat het huis
indertijd, wel geschikt leek voor den directeur
en door de hh. De Wolf en Elzer werd er dan
ook een vrij gunstig rapport over uitgebracht.
In een net bewoond huis ziet men niet zoo
direct de gebreken, maar is het later ontta
keld dan valt het vaak niet mee. Spr. zou
het verstandiger vinden er nu een flinke af
doende verbouwing aan te besteden, dan nu
weer half werk te doen.
De heer Visser zegt dat de berekening
van den heer De Wolf, als zou door verplaat
sing der keuken f 700 A f 800 kunnen worden
bespaard overdreven is. Spr. verwacht dat
de kosten hierdoor- misschien een f 200 lager
zouden komen.
De heer Westra meent dat óf de heer El
zer óf de heer De Wolf bij de koop indertijd
heeft gezegd dat het huis met een verbouwing
van f 500 in orde gebracht kon worden. Nu
de commissie zich met deze plannen kan ver
eenigen, legt Spr. zich erbij neer.
De heer De Wolf antwoordt dat de heer
Elzer dit moet hebben gezegd. Voor f 500
kan het ook werkelijk in staat van bewoon
baarheid worden gebracht.
De heer Dr. Bouma zegt dat het D. B. af
gaat op de cijfers van den gem. architect.
De heer IJ ts ma kan zich met het voorstel
van het D. B. vereenigen. De Raad moet niet
denken,,’t kan zoo wel”, laat men liever
voor een af doende verbetering zorgen.
Z. h. st. wordt overeenkomstig het voorstel
van het D. B. besloten met aanteekening dat
de heer De Wolf zich er tegen verklaarde.
Punt X. Af- en overschrijving Gemeente-
begrooting, dienst 1912.
Tot deze af- en overschrijving, betreffende
f 16 voor briefport en f 300 voor onderhoud
Veemarkt wordt z. h. st. besloten.
Hierna gaat de openbare Verg, over in eene
met gesloten deuren ter behandeling van
Punt XI. Reclames Hoofdelijken Omslag,
dienst 1912.
dienst 1912 en tot onderhandse^ verhuring
van den Trekschipperstal aan L ,je Groot-
c een idem geleidende het K g waarbij’ is
goedgekeurd de verordening op ge heffing van
rechten voor het gebruik van wateren, kaden
en wallen;
d een idem houdende goedkeuring van het
raadsbesluit tot ontslag als ambtenaar Burg.
Stand van J. de Jongh.
De heer IJ t s m a hoopt dat het D.B. eenige
haast maakt met zijn prae-advies inzake het
verzoek van De Jongh om pensioen, opdat
deze met het oog op verdere sollicitaties enz.
weet waaraan hij zich heeft te houden.
De Voorz. antwoordt dat de voorstellen
dienaangaande te gelegener tijd ter tafel zul
len worden gebracht.
e, f en g processenverbaal van gehouden
kasverficatie bij den gem.-ontvanger en bij
den directeur der Gasfabriek en Waterleiding;
h rapport over November inzake water
onderzoek Drinkwaterleiding
i een schrijven van het raadslid den heer
A. Elzer, meldende dat hij tegen 1 Januari a.s.
ontslag neemt als lid van den Raad.
Deze stukken worden voor kennisgeving aan
genomen.
j rapport uitgebracht door de Commissie
voor straten en wallen inzake de meest aan-
bevelenswaardige bestrating voor de gemeente
wegen.
Door B. en W. zal op den inhoud van dit
rapport worden gelet.
k rapport van de raadscommissie inzake
invoering van den tienurendag met eene af
zonderlijke nota van het raadslid den heer
Wilhelmy.
De Voorz. deelt mede dat B. en W. zich
ter verkrijging van nadere cijfers nog ver
staan met de verschillende directies, zoodat
zij nog niet gereed zijn gekomen met hun
praeadvies.
De vraag van den heer IJ t s m a of dit
praeadvies nog vóór Nieuwjaar kan worden
tegemoet gezien, beantwoordt de Voorz.
ontkennend. Zoodra echter de noodige in
lichtingen zijn verstrekt zal het punt aan de
orde worden gesteld.
1., m. en n. berichten van K. J. P. Dwars
huis, W. v. Heyningen Nanninga en F. de Jong,
Houdende aanneming hunner benoemingen
respect, tot Regent 0. B. W., Lid der com
missie van toezicht M. 0. en Armvoogd
o. en p. berichten van Mej. P. v. d. Feer
en A. v. d. Linde, houdende dankbetuiging
respect, voor verleend pensioen en gratificatie
q. schrijven van C. P van Wesemael houdende
aanneming zijner benoeming tot onderwijzer
aan de Fransche cursus school II.
r. en s. idem van J. v. d. Wonde Deersum
en E. de Haan alhier waarbij zij respect, aan
nemen de voorwaarden hun gesteld voor het
hebben van een laadplaats aan den Trekweg
en tot het plaatsen van een privaat op gem.
grond.
t idem van het comité der Tentoonstelling
1913 meldende dat het waarborgfonds groot
f 12000 bijeen is gebracht.
u. idem van de Drankbestrijdersvereeni-
gingen houdende dankbetuiging voor verleende
subsidie.
Sub. 1. tot en met u. worden voor kennisge
ving aangenomen.
v. adres der Drankbestrijdersvereenigingen
verzoekende de drinkgelegenheden op Oude
jaarsavond geen latere sluiting dan op gewone
dagen toe te staan.
Den Voorz., die volgens art. 137 der Pol.
verordening met de regeling hiervan is belast,
wordt deze zaak ter afdoening opgedragen.
w. adres van de Firma Riemersma en
Weissenbach verzoekende haar, indien moge
lijk wederom voor 3 jaar of anders voor 1
jaar
Hat it for de minske op ierde
Oait wol wiere fréde wést?
Hat men oait hjir oars hwet kennen
As onfréde en folie lést?
Hat de kweade geast oars wollen,
Dan mei haet en füle striid?
Minskesjong net mear fen fréde,
Ear ’t gjin haet is üt de tiid
op de Oosterdjjk, bracht deze week iets
nieuws, een groot drama over 4 weken
verdeeld, waarvan n.l. het eerste tjjdperk
thans wordt gegeven. Het geheel is een
bioscoop-bewerking van Victor Hugo’s mees
terwerk »De ellendigen*.
Het is een goede gedachte geweest dat
onsterfelijke boek op ’t doek weer te geven,
nu de moderne film-techniek het mogeljjk
heeft gemaakt dit op zoo volmaakte wjjze
te doen.
Want inderdaad de hoofdpersoon van
’t eerste deel Jean Valjean leeft voor ons,
wanneer we hem zien, als hij voor zjjn
arme zieke moeder een brood steelt en
zich verzet tegen de politie, die hem arres
teert.
En duidelijk schildert ons de film‘het
vreeseljjk lot van de dwangarbeiders, onder
wie Jean zijn straftijd moet doorbrengen.
Maar hij weet te ontvluchten en komt
zwervend, geheel uitgeput aan de woning
van den weldoenden priester Myriel, die
hem vriendelijk ontvangt, en na hem een
goed maal te hebben toegediend, bjj zich
laat logeeren.
Maar Valjean beloont die goedheid slecht,
hjj ontvlucht ’s nachts de woning, eenige
zilveren lepels meenemend. De diefstal
wordt door politieagenten ontdekt
en ze brengen hem bjj den pastoor. Maar
deze edelmoedig als hij is, verklaart Val
jean de voorwerpen te hebben geschonken
en deze daad van naastenliefde maakt zoo’n
geweldigen indruk op den armen drommel,
dat hjj zweert een beter mensch te zullen
worden.
En weer is het de pastoor die hem dit
mogeljjk maakt, door hem een plaats te
bezorgen op een fabriek, waar Jean zal
trachten een beter leven te beginnen.
Prachtig gespeeld heeft dit roerend stuk
De Kerstklokken klinken somber en dof?
Voor wie in nietsdoen stil neerzitten,
zeker
Hoe zal men zich verheugen over het
Christuskind, temidden van het oorlogsru
moer
Zal men alléén denken aan eigen per-
soonljjk heil,! door het evangelie, ervaren|?
Maar luidt niet het groote gebod »gjj
zult God liefhebben boven alles en den naaste
als u zelve”
En moet niet de Christus wederom op
het slagveld verscbjjnen en droevig spre
ken»een nieuw gebod geef ik u, dat
gjj elkander liefhebt*
Zal men dan niet wanhopen na negen
tien eeuwen van christeljjke prediking
Doch temidden van het oorlogsrumoer
klinken stemmen die spreken van vrede.
Kalme, klare stemmen, die bljjven spreken,
al vloekt ook de omgeving met hun woord.
Jades te luider wordt hun roep om vrede
door recht. Zjj weten het, die mannen
en vrouwen, dat klein nog is de werkeljjke
macht van het christendom. Maar zij we
ten ook, dat er ondanks de macht van het
kwaad, een weg is, om de oorlogsgruwelen
te ontgaan.
Het is de weg naar het scheidsgerecht.
Waar menschen nog niet kunnen komen
tot het »gjj zult liefhebben*, daar zullen
zjj zich buigen voor het hooge, strenge
Recht.
De tjjd wordt rjjp voor dezen stap voor
uit! De grenzen verflauwen door steeds
inniger verkeer der volkeren onderling. Op
allerlei gebied vertoont zich het wordend
internationalisme. Het groeit, ondanks het
wapengekletter der regeeringen.
Hierop grondt zich de vredesbeweging.
Zjj verliest zich niet in ijdele droomerjjen,
zjj staat op den vasten bodem der werke
lijkheid.
Die werkelijkheid te hebben erkend, geeft
den moed, ondanks het brandende oorlogs
vuur, te bljjven getuigen voor vrede door
recht. Want die ontwikkelingsgang is niet
te stuiten en zal eenmaal een einde maken
aan de heerschende anarchie en een verband
leggen tusschen de volkeren.
Maar nog uiterst traag komt die nieuwe
toestand. De volkeren sluimeren nog en
de dreigende oorlog verslindt schatten en
de uitgebarsten krjjg maait duizenden weg.
Te roepen dan, dat de nacht voorbij is
en de morgen is gekomen, het is ’t werk
der pacifisten. En als daardoor heel het
volk zich de oogen uitwrjjft en het licht
begroet, zal het Recht de plaats innemen
die nu het wapengeweld nog bezet houdt.
Voor wie hieraan meewerkt, klinken de
Kerstklokken bljjde en hel. Want die mor
gen kondigt den dag aan, waarop het
Christuskind waarljjk zal heerschen.
Nog is men verre van het Koninkrijk
Gods, maar een schrede is de menschheid
daartoe genaderd. Het rotsblok van den
oorlog is gewenteld van den weg en een
nieuw verschiet opent zich van hooger be
schaving en meer christelijk samenleven.
(Vrede"'door Recht).
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
Zelvelder,
Punt I. Vaststellen der notulen der verga-
dering”van 2 December j.l.
De notulen welke ter visie hebben gelegen
worden onveranderd vastgesteld.
Punt II. Mededeeling van ingekomen stuk
ken enz.
Ingekomen zijn
a en b resolutiën van H. H. Ged. Staten tot
goedkeuring der raadsbesluiten tot het doen
van eene rechtstreeksche betaling uit O.
