SNEEKER COURANT (67 ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
T. R. TJERKSTRA,
Manufacturen-Magazijn.
Bij den Paal der Heidenen.
No. 29.
Woensdag 8 Januari 1913.
Officieel Orgaan der Gemeente Snoek.
Nieuwstijdingen.
L
J
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleiozand Sneek.
TELEFOON No. 150.
rieclameliolom
1O cent per rejfel.
29e Jaargang.
Bezoekt de
tons Oibirliip
Ferdinande Freiïn von bracked
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
ANNEX
Koffie „Hag” de caffein-
vrije boonenkoff ie, is vóór
haar smaak en geur zijn
even goed als van de beste
caffein-bevattende koffie.
dat
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
i wij
•0.-
sver-
Holl.
BIJ
„Men zegt”. Die twee woorden vermoor
den evenveel duizenden menschen als ooit
de pest, de oorlog of de cholera het ver
mochten.
Oüida.
28 m. en 23 vr., totaal 51
derde door vertrek met 133 m.
totaal 261, door overleden met 12
de meeste beslistheid, dat het meisje ook
van het valsche geld had gehad en ’t bad
uitgegeven.
Zoo Dietrich ook al zonder erg dat geld
van zijn vader had ontvangen, had hij toch
Jenka daarvan gegeven, en dat zou al we
der een verklaring kunnen zijn van het ver
dwijnen van Jenka. Het moet toch iemand
met groote slimheid en vastberadenheid ge
weest zijn, die het mogelijk had gemaakt,
dat zij zoo geheel en al verdwenen was.
Een eenvoudige man had dat niet kunnen
klaarspelen, nog minder het meisje zelf, dat
nooit verder dan het naaste stadje was ge
weest. Walmuth begreep er niets van. Hij
wierp dikwijls een medelijdenden blik op
Marie, van wie zijn vrouw beweerde,
zij nog altijd aan Dietrich dacht.
daarin scheen te hebben, die voorlezingen
aan te hooren. Wellicht ergerde zich haar
man voor de eerste maal in zijn leven over
hare stilzwijgendheid, want het eenige woord,
wat hij ooit daarbij te hooren kwam, was:
„Dat is toch wel erg“. Vrouw Schnittler
gevoelde maar al te goed, welk verdriet
voor haar kind daaruit moest volgen. Zij
was gelukkig, dat Marie thans juist niet
thuis was en dus met haren vader niet in
woordenwisseling kon geraken.
Zoo vast Marie zich ook had voorgeno
men, de Walmuths niet meer te bezoeken,
was zij toch haar voornemen ontrouw ge
worden. Op Gudstedt was in Augustus een
dochtertje geboren en juffrouw Walmuth
was zoo ziek geworden, dat men voor haar
leven vreesde. Dan had Walmuth zich met
dringend verzoek tot Marie gewend, om
hulp en bijstand, waardoor natuurlijk alle
bedenkingen tot zwijgen waren gebracht.
Ook Marie’s ouders hielden haar niet terug.
De moeder dacht, dat de verandering en
de grootere werkkring op de stemming
harer dochter gunstig zouden inwerken. En
zoo was ’t ook. Het vele werk en de ver
antwoording, lieten Marie geen tijd, hare
gedachten te verzamelen. Tengevolge eener
nieuwe instorting, die de zieke had door te
maken, werd Marie’s werkzaamheid zoo in
beslag genomen, dat zij van het bericht van
de inhechtenisneming van den ouden Wilt-
helm voorloopig onkundig bleef.
Walmuth gevoelde zich door deze nieuwe
gebeurtenis onaangenaam getroffen. Niet,
dat hij Dietrich ook maar voor het geringste
deel schuldig vond aan die valsche munterij;
hij vond integendeel daarin de verklaring,
waarom hij zoo plotseling zijn land had
verlaten. Doch jammer genoeg, wierp deze
geschiedenis met het valsche geld een nieuw
hatelijk licht op zijne betrekking tot Jenka.
noeg op den naam Lau zoude letten. Spoedig
liet hij zich ook met Jenka trouwen, en
deze scheen nu het toppunt van haar geluk
te hebben bereikt. Willy had altijd eene
soort hartstochtelijkheid voor het mooie
jonge meisje gevoeld, ofschoon het nog niet
zeker was, of hij onder andere verhoudin
gen zijn woord zou hebben gehouden. Maar
hij zag zich in de noodzakelijkheid geplaatst,
daar hij den raad zijns broeders alsook de
gevolgen vreesde, welke het heilig karakter
van het meisje zou kunnen veroorzaken,
wanneer zij zich bedrogen zag. Hij wist,
dat zij dan tot alles in staat zou zijn.
Thans baadde zij in een zee van geluk
de ongewone opschik, het gemakkelijke,
werkeloos leven verrukte haar, en met groote
handigheid wiet zij zich in haren tegen-
woordigen toestand als dame voor te doen.
Haar schoonheid viel algemeen opook het
erfdeel harer Boheemsche moeder, hare
friesche, mooie stem, kwam tot haar recht.
Men probeerde, Jenka in kleine rollen bij
het zomertheater te gebruiken, waarvoor zij
zich dan ook bekwaam genoeg toonde. Zij
veroorzaakte zooveel bewondering, dat in
Willy’s vindingrijk hoofd dadelijk een nieuw
plan rijpte. Hij liet haar onderricht in ’t zin
gen geven, in de hoop, later van haar talent
te kunnen profiteeren.
Van langen duur zou intusschen deze ge-
luksroes niet kunnen zijn. De berichten
over het valsche munters-proces breidden
zich meer en meer uit; de naam Wilthelm
kwam in de verschillende bladen voor en
benam Willy het gevoel van zekerheid, het
welk hem tot nu toe was bijgebleven. De
goede samenwerking der politie in de ver-
schilllende Duiteche Staten, wanneer het de
opsporing van verdachte personen geldt, was
reden genoeg hem het langere verblijf in
Duitschland te bemoeilijken.
Wordt vervolgd.
Willy en Jenka waren er bij deze geschie
denis vooreerst nog goed afgekomen. De
schrik dien het meisje had gekregen bij de
laatste woorden van Dietrich, toen hij van
Gudstedt afscheid had genomen, werd er
niet minder op, toen zij spoedig daarop een
brief van Willy ontving.
Ook hij drong er op aan, de hoeve te
verlaten, daar verraad in ’t spel was. Hij
gaf haar daarin de nauwkeurigste aanwij
zingen, hoe zij hare vlucht moest inrichten,
en deelde haar mede, dat hij zich met haar
naar eene andere streek wilde begeven, al
waar hij zijn belofte om met haar te trou
wen zou gestand doen, wanneer zij zich
gewillig naar zijne aanwijzingen gedroeg.
Het hoofd van het lichtzinnige meisje
was slechts met de gedachte vervuld, dat
zij het doel harer wenschen nu spoedig zou
bereikenhet overige liet ze voor wat het
was, en het maakte haar geen zorgen. Zij
aarzelde daarom niet, aan Willy’s oproeping
gehoor te geven. Alleen de brief, dien zij
achterliet, was hare eigen vinding. Zij wilde
toch haar heimelijk verdwijnen eenigszins
verontschuldigen en laten dóórschemeren,
dat het tot haar geluk was, dat zij zoo han
delde. Zeer gaarne had zij met haren ver
loofde gepraald, wanneer het ook maar
eenigszins mogelijk ware geweest Den eer
sten nacht was zij in den molen verborgen
gebleven, zonder dat de oude daarvan had
geweten. Daags daarop had Willy haar langs
berg en woudpaden, die hem als jager be
kend waren, tot aan de Zuidelijke grens
van het landje gevoerd. Daar had hij haar
in een afgelegen dorp ondergebracht, totdat
hij zijne betrekking bij den ouden Ellring
zou doen eindigen.
Zoo de Walmuths met eenige zorg Jenka
hadden gezocht, ware zij wel te vinden ge
weest.
Uit gesprekken met den é'.ève had Willy
vernomen, wien men de schuld van Jenka’s
vlucht toeschreef, en ’t was hem een vol
doening geweest, dat op die wijze, de slag,
dien Dietrich hem meende toe te brengen,
dezen zelf had getroffen. Zoodra hij den
houtvester Ellring had verlaten, was hij
niet, zooals hij had voorgegeven, naar
’t Noorden gegaan, maar was met Jenka
naar Zuid-Duitschland gereisd. Hij had van
de winst uit de duistere zaak nog genoeg
over, om vooreerst onbezorgd te kunnen
zijn. In een stadje in Zuid-Duitschland vond
hij, in zijn vroegere eigenschap als hoorn
blazer eene betrekking bij een orkest aan
een zomertheater. Den naam Lau verwisselde
hij weder met zijn werkelijken naam. Hij
vermoedde terecht dat de politie scherp ge-
Drie Sneeker clubs in den kamp voor
de Friesche Voetbalbond, en alle drie
geslagen. Dat teekent wel eenigszins hoe
’t met de voetbalsport^ hier ter stede staat
tegenwoordig.
Gelukkig verloor één van de drie 't tegen
een andere plaatseljjke club, zoodat onze
stad toch één overwinning kon boeken.
’t Is de jonge club >Sneek* die deze
overwinning behaalde. Op het terrein aan
de Kloosterstraat wist ze L. S. C. II, bjj
wie ze te gast was met 6—0 te ver
slaan. Een schitterende overwinning waar
door »Sneek< zijn kans op ’t kampioen
schap der 2e klasse B.^aanmerkeljjk heeft
vergroot.
Het spel was in zijn geheel uitstekend
te noemen.
Feuilleton.
Uit het Duitsch van
door N. en A. VAN DER STEELE.
38.)
In de opschudding, welke die gevangen
neming in alle kringen, waar de naam Wilt-
helm bekend was, veroorzaakte, kwam ook
weder de geschiedenis van Dietrich ter
sprake. Men vroeg zich af, of hij eenig
vermoeden van de schuld zijns vaders had
gehad en daarom was weggegaan, of dat
zijn heengaan werkelijk met Jenka in ver
band stond, zooals men eerst had aange
nomen.
Matthias Schnittler was op den dag, dat
zijn getuigenis voor ’t gerecht tot de inhech
tenisneming van den houtvester Wilthelm
aanleiding had gegeven, zeer bleek gewor
den, doch dit was minder door medelijden
dan wel door toorn, bij de gedachte, dat
deze mensch, met zulk een misdadig gewe
ten, het gewaagd had, om zijn kind voor
zijn zoon ten huwelijk te vragen.
Hij gevoelde eenige voldoening daarin,
hem toenmaals zoo krachtig te hebben af
gewezen, en vervolgde nu den gang van het
proces met wraakzuchtige verbittering. Hij
liet nooit na, zijne vrouw de ellenlange be
richten voor te lazen, die de locale bladen ---r u-D-
hem brachten, ofschoonjdeze geen genoegen1 De menschen op de hoeve beweerden met
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar f 1.franco per post f 1.50, buitenland f 5.—
Afzonderlijke nummers 2 cent.
21 vrtotaal 33. Op 1 Jan. 1913 bestond
de bevolking dus uit 1374 m. en 1388 vr.,
totaal 2762.
De uitslag van den Teeken- en den Taal-
wedstrjjd der firma Jurgens, te Oss, voor
komende in het propaganda-nummer van
haar Kindertijdschrift De Solist* is bekend
gemaakt. Van de vjjftien fietsen zijn er
twee toegewezen aan Friesche kinderen, n.I.
in de Teekenwedstrjjd, aan Jouke Brada,
Leeuwarden (4e prjjs) en in de Taalwed-
strijd aan fAndries Ellens te Dokkum (4e
prijs).,
In 't geheel werden 3000 prachtige prij
zen toegezonden aan de verschillende deel
nemers en deelneemsters, wier aantal dat
van 10.000 ver te boven ging.
Te Noorddjjk (Gr.) is op last van de
justitie, het lijk opgegraven van den op 7
December j.l. aldaar overleden Jan M. M.
zou namelijk geen natuurlijken dood zjjn
gestorven.
Het lijk is in het academisch ziekenhuis
te Groningen gerechteljjk geschouwd.
De gemeenteraad van Sittard heeft
aldus lezen wjj in de L. K. een veror
dening vastgesteld op de bioscopen.
De verordening verbiedt alle bioscopische
voorstellingen waarin voorkomtmoord,
moordaanslag, zelfmoord, inbraak van ge
bouwen of brandkasten, hetzij met behulp
van valsche sleutels of andere inbraakwerk-
tuigen, of die welke in strijd zyn met de
openbare orde of zedelijkheid.
Te Arnhem komen dezelfde gemeente-
reinigers den eenen dag asch ophalen, den
anderen vuilnis. Dezer dagen kwam er één
nieuwjaarwenschen. Hé, zei de meid, ik
dacht dat je hier al geweest was. Ja, was
het antwoord, maar gisteren kwam ik als
aschman en nu kom ik als vuilnisman.
>N. R. C.*
De volgende gevallen van besmetteljjke
ziekten, werden o.m. in Friesland gecon
stateerd in de week van 25 tot en met 31
December
Roodvonk^Engwirden 2.
DiphtheritusTEngwirden 1, Schoterland 1,
Westdongeradeel 11 en Wjjmbritseradeel 5
gevallen.
Het eerste elftal van L. S. C. deed 't
al niet veel beter, ’s Middags verloor het
op ’t zelfde terrein met 40 tegen Rood-
Geel van Leeuwardeneen sterke club,
’t is waar, maar... toch wel wat dun voor
L. S. C.
S. V. C. II trok zeer onvoltallig naar
Harlingen waar ’t door de club van dien
naam werd verslagen met 41.
S. V. C. Ijjdt geweldig door het gemis
van een oefenterreinwat wel jammer is.
Naar we vernemen hoopt de heer H.
Stoelinga op 11 Januari a.s. den dag te
herdenken dat hjj voor 40 jaar in dienst
trad in de fabriek van chem. en pharma-
ceutische producten, toen nog eigen aan den
heer Bloemen, thans aan den heer L. Dok
kum.
Waar de jubilaris bij 'zjjn indiensttreding
reeds 30 jaar was, geen alledaagsch jubi
leum.
Ongetwijfeld zal het hem dan ook niet
aan bljjken van belangstelling ontbreken.
Onlangs deelden wjj mede, dat begin
Januari in Friesland pogingen zouden wor
den gedaan tot oprichting van afdeelingen
van den Alg. Ned. Bond Vrede door Recht.
Met dit doel zal morgen Woensdag 8
Januari te 3 uur een vergadering van be
langstellenden worden belegd in ’t Oranje-
hotel te Leeuwarden, onder presidium van
dr. H. T. de Graaf van hier, waar verschil
lende sprekers zullen optreden, waarna men
zal trachten afdeelingen op te richten te
Leeuwarden, Harlingen en Sneek en zoo
mogeljjk in andere gemeenten.
Toegangskaarten van bovengenoemde ver
gadering zjjn op aanvraag aan het Oranje-
hotei verkrijgbaar.
Op uitnoodiging van de Vereen. »Mid-
denstand< alhier, was de heer Efraïm uit
Rjjs gisteravond overgekomen, om zjjne
plannen omtrent een auto-dienst naar den
Z. W. hoek nader uiteen te zetten. Een 50-
tal personen waren in het hotel Schram
bijeen. Zooals men weet is de bedoeling
een auto-omnibusdienst te openen van Sneek
op Rjjs, in 2 routes, langs de straatweg,
n.I. over Balk en Sloten, en over Woud
eend en de Wouddorpen. In beide richtin
gen zouden v.v. per dag een 4-tal ritten
De heer Houwink kwam daarom met het
voorstel eene commissie te benoemen, be
staande hoofdzakeljjk uit deskundigen, om
het vraagstuk van de verbinding met den
Zuidwesthoek alzijdig te bezien, en de
beste oplossing te zoeken. Overleg met
andere corporatiën in onze stad, als ook
met andere plaatseljjke commissie’s kon
daarbjj gehouden worden. Ook de voorzit
ter en de spreker wilden het wel dezen
weg op hebben waarna de vergadering ten
slotte instemming betuigde met het voor
stel, dat het bestuur van Middenstand*
een commissie benoemt, waarbij samenwer
king zal worden gezocht met andere plaat
selijke commissiën, om daardoor eene moge
lijke verbinding van Sneek met den Z. W.-
hoek te verkrijgen.
LEMSTERLAND, 4 Jan. Hedenmiddag
vergaderde de gemeenteraad ter benoeming
van een gemeente-secretaris. Op de aan
beveling waren door B. en W. geplaatst,
de h.h. H. Daan te Ternaard en J. J. Zui
dema te Huizum.
Nadat 2 uur lang in geheime zitting de
candidaten besproken waren, werd tot be
noeming overgegaan, waarbjj de stemmen
als volgt waren verdeeld
H. Daan te Ternaard 8, R. E. Gorter
te Lemmer 2, J. Zuidema te Huizum 1 en
Beins te Hasselt 1 stem, zoodat was be
noemd de heer Daan, ambtenaar aan de
secretarie van Oostdongeradeel.
Als leden der vakteekenschool werden
benoemd de heeren A. Brouwer en M. P.
de Vries alhier.
IJLST. De bevolking dezer gemeente
bestond op 1 Januari 1912 uit 741 m. en
773 v., totaal 1514. Zjj vermeerderde in
den loop van het jaar door geboorte met
22 m. en 18 v., door vestiging met 83 m.
en 74 v.zjj verminderde door overlijden
met 14 m. en 10 v., door vertrek met 71
m. en 80 v. Op 1 Januari 1913 waren er
dus 761 m. en 775 v. totaal 1536. In 1912
zjjn 8 huwelijken voltrokken.
RAUWERDERHEM, 4 Jan.
worden gedaan. Vooral het financieele ge
deelte werd ons nader uitgelegd. Een 4-tal
auto-bussen van 16 a 18 pers, met een
vrachtwagen zouden moeten kosten 44 a
49.000 gulden. Voor gebouwen, werkplaat
sen, enz. berekende Spr. f 13.000. Instal
latie van de gebouwen, enz. f2.000. Bor
den, vlaggen, kleeding v. h. personeel, olie
en benzine, drukwerk enz. samen f1500.
Rekent men nu voor onvoorziene uitgaven
f 2.150, dan bljjft er een reserve-kapitaaltje
van f16.000 over van het door den Spr.
voorgesteld maatschappelijk kapitaal van
f 85.000.
De wekeljjksché uitgaven werden bere
kend op f 615.50, w. o. 20 pCt. afschrij
ving. Volgens het ontworpen plan zouden
wekelijks 92 ritten worden gemaakt, zoodat
elke rit f 6.69 zou moeten opbrengen, een
sommetje, dat toch wel te halen zou zjjn.
En mochten de personenwagens toch een
te kort opleveren, de vrachtwagen zou dit
te kort ruimschoots kunnen dekken. Daarbjj
zou ook van bagage, enz. moeten worden
betaald, hoewel het vrachtgoedtarief zoo
goedkoop mogeljjk zou worden gesteld.
In de pauze kreeg de vergadering gele
genheid het plan in onderdeelen uit teeke-
ningen der wagens enz. nader te bezien.
Na de pauze gaf de voorzitter gelegen
heid om het voor en tegen van het plan
te bespreken.
Hiervan werd door verschillende heeren
gebruik gemaakt. Schier zonder uitzon
dering juichte men het plan toe. maar men
meende, dat de uitvoering tal van practi-
sche bezwaren zou ontmoeten, vooral wat
den staat der wegen aangaat.
In Groningen, waar enkele maanden een
auto-dienst bestond, is de concessie inge
trokken, omdat de wegen het rjjden niet
meer toelieten. En een tweetal heeren,
aldaar voldoende bekend, oordeelden, dat
de wegen in Groningen in vrjj wat betere
conditie verkeerden, dan in den Z. W.-hoek
van Friesland.
Bovendien in Rotterdam, Amsterdam en
Londen werden de auto-diensten voor en na
alle gestaakt. Men vreesde, dat het hier
een zelfden weg zou opgaan. Daarom kwam
de vraag naar voren of er geen andere en
betere gelegenheid zou zjjn te openen.
Zou, waar Friesland op electrisch gebied
groote plannen maakt, in deze richting niet
met meer succes zjjn te arbeiden, dan met
het plan van een auto-dienst
deelig in het gebruik en
De bevol
king onzer gemeente bestond op 1 Januari
1912 uit 1382 mannen en 1405 vr., totaal
2787. In den loop van het jaar 1912 ver
meerderde zjj door vestiging met 109 m.,
en 109 vr., totaal 218, door geboorte met
28 m. en 23 vr., totaal 51en vermin-
en 128 vr.,
m. en
NIEUWE SNEEKER COURANT
XIII.
NWW
Amsel’ge Sünden,
Den’ ungeheure Folgenduzu rechne ich,
Daas du den Kriih’n hinwarfst die zarte Tochter.
Naar Shakespeare.
VOETBAL.
o
Solo-wedstrijd.
Misdaad?
Bioscoop en Gemeente.
Twee-eenheid.
Besmettelijke Ziekten.
Vrede door Recht.
Wat moet er komen
in de Z. W. hoek van Friesland?