SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRHSERADEEL (14de Jaargang)
Bij den Paal der Heidenen.
No. 31.
Woensdag 15 Januari 1913.
et.
m.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
s>
29e Jaargang.
Jean Paul,
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleiflZand Sneek.
TELEFOON No. 150.
R E X-Z O L E N
FIRMA B. MEINDERSMA.
N ieu wstijdin gen
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
o
o
3t.
ANNEX
machines- vond grooten bjjval
Wordt vervolgd.
J
Iff*
3FLe01»TXX015.G>10XX3L
fi IO cent per regel.
Het leven is een ernstig boek, dat de
dwazen vluchtig doorbladeren, maar dat de
wijze aandachtig leest.
Enkele leden drongen aan om vooral de-
gelijk fabrikaat te nemen en ook te zorgen
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regel» 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
—o—
Feuilleton.
De heer C. Boonstra te Kollum is door
Gedep. Staten wel toegelaten als raadslid.
De Raad der gemeente Kollumerland en
Nw. Kruisland meende, dat waar de heer
Boonstra bestuurslid was van de Coöp.
vereen. Electrische Centrale Verlichting te
Kollum, dit in strpd zou zjjn met art. 24
der Gemeentewet.
geven warme voeten.
Per paar 10 cent.
kind heen en weer liep.
„Daar ’t alzoo besloten is“, begon hij na
eene pauze opnieuw, „zullen wij hem naar
Wiesen brengen. Hoe eerder opgebroken
wordt, hoe beterwant ’t is nog ver daar
heen. En hier ik zeg ’t je voor de hon
derdste maal, hier brandt me de grond on
der de voeten1*.
„Wij behoeven den jongen niet naar Wie
sen te brengen**, gaf zij terug opdenzelfden
zachten toon, die zoo geheel verschilde van
haar anders zoo stoutmoedige woorden. „Het
meisje is op Gudstedt bij Walmuth. De vrouw
in de herberg heeft ’t me verteld die heeft
vroeger bij Walmuth gediend. Zoolang zijne
vrouw ziek is, voert het meisje de huishou
ding. Maar ik weet ’t niet, hoe wij ’t moe
de
van
zijn verlof teruggekeerd, doch uitgeweken
naar New-York met medeneming van f 20,000
welk bedrag gedeeltelijk uit het waarborg
fonds en het Ondersteuningsfonds van het
personeel afkomstig is. De directie zal de
schade vergoeden. De justitie doet onder
zoek.
Daar kwam als een zegen het be
richt uit Bremen, dat het gelukt was
de koffie zijn gift te ontnemen en
caffeinvrije koffie te verkrijgen was;
en zonder bezwaar liet menig ge
neesheer zijn patiënten (in het bij
zonder hart- en zenuwlijders) de caf-
feinvrije koffie „HAG” gebruiken.
„Gezond Leven” ie Jrg. No. 28.
en Donderdags-
Vrijdags-
Uit het Duitsch van
Ferdinande Freiïn von brackel
door N, en A. VAN DER STEELE.
40.)
ten aanleggen. Ik kan niet naar Gudstedt
gaan, ik kan ’t niet wegbrengen1“ riep zij
luid snikkend uit.
„Ge behoeft ’t ook niet weg te brengen.
Zij zal komen en het hier zelf halen**, gaf
hij snel beraden terug. „Gij schrijft haar een
brief, of ik doe ’t en verzoekt haar, hier te
komen, om iets gewichtigs te vernemen.
Morgenmiddag bepalen we daarvoor. Wij
smeeken haar, om Gods wil toch niet weg
te blijven. Ik ifreng den brief op de post
naar Dreesen, dan heeft zij hem morgen
vroeg. Gij zult zien, dat zij komt. Voor dien
tijd leggen we hier het kind neer. Verder
behoeft ze niets te weten. Dat zij dat arme
schaap niet laat liggen, daarvoor sta ikin“.
„Maar wanneer zij niet eens kwam?**
zeide Jenka aarzelend. „Dan bleef dat arme
kind verlaten in ’t woud liggen. En wanneer
wij het later terug zullen halen, hoe kunnen
wij dan bewijzen, dat het ons toebehoort
Hij schudde het hoofd. „Geen nood,**
zeide hij, „een vrouw komt reeds uit pure
nieuwsgierigheid. Wat dat bewijzen aangaat
wij kunnen er een brief bij leggen, dat
het ons kind is. De paal der heidenen kan
het document voor ons bewaren. Dat oud
stuk hout heeft reeds tot zooveel moeten
dienen, heeft reeds zooveel gezien, dat hij
hiervoor ook nog wel zal te vinden zijn.
Niemand zal nog iets onder de steenen
zoeken, nu wij ons bedrijf hier niet meer
uitoefenen. Bovendien, de oude heidenen
hebben hem goed betooverd**. Zoo praatte
hij verder, als wilde hij geen tijd laten voor
zachtere gevoelens, die bij hem zouden kun
nen opkomen.
„Gij zijt zelf erger dan een heiden** bromde
Jenka voor zich, altijd nog onrustig op er
neer gaand„Die wierpen hunne kinderc
niet weg.“
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 10 uur.
den armen kleine niet medenemen. Wanneer
gij wist, wat alleen die zeereis voor zoo’n
arm, klein ding beteekent, zoudt ge het in
’t geheel niet willen medenemen het is
zoo goed als zijn dood. Niet een vijfde deel
der kleine kinderen, waarmee men de reis
doet, komt levend aan de overzij. Wij kun
nen niet zooals rijke menschen reizen, en
daarom zal de arme jongen alle zorgen moe
ten missen, welke hij voor een goede ver
pleging noodzakelijk behoeft. Zelfs een wei-
nigje zuivere lucht zal hij moeten ontberen
in de overvulde scheepsruimte. Ik wil niet
eens spreken van het lot wat hem wacht,
wanneer wij zelf ziek worden. Neem hem
mee, zoo gij hem in ’t zoute water wilt laten
begraven. Met deze woorden stiet hij het
knaapje bijna ruw terug.
Zij drukte ’t kind aan haar hart en be
gon opnieuw te weenen. „En hier, wat moet
hij hier? Wat moeten vreemde menschen
met hem aanvangen snikte zij.
„Honderden geven hun kind weg, voor
namer dan wijen betere ouders dan wij
zijn, kan hij gemakkelijk vinden**, ant
woordde hij.
„Laat mij het kind bij uwe moeder bren
gen**, zeide zij op eenmaal, alsof haar een
licht opging. „Zij moet een goede vrouw
zijn, heeft uw broeder mij gezegd. Die zal
’t kind opnemen ter wille van haar zoon**.
„Mijne moeder kan ’t niet doen,** zeide
hij met schorre stem, „Sedert vader gevan
gen genomen is, ligt zij doodziek. Wie weet,
of zij nog wel leeft? Mijne zusters zullen
zelf naar een tehuis moeten zoeken. Dietrich
mag ’t verantwoorden, wat hij over ons ge
bracht heeft**, voegde hij er aan toe, in de
eigenaardige begripsverwarring, die lieden
van zijn slag eigen is, welke altijd de eigen
schuld voor vreemde deuren leggen.
„Toen gij hierheen wildet, geloofde ik,
dat gij het kind aan de Walmuth’s wildet
brengen**, hernam Willy na eene pauze
is dan zij zelf, dan moet het werkelijk goed
zijn,** wierp haar man spottend daartus-
schen. „Die zou anders het minst reden
hebben goed voor je te zijn.**
„Daarvan weet zij nietsDietrich was
haar altijd trouw. Wie weet, of zij het kind
niet liever zal hebben, juist omdat het zoo
sprekend op een Wilthelm gelijktZij kan
op niemand boos zijn. Daar in Gudstedt
werd altijd gezegd, dat zij zoo goed was als
een engel.**
„Nu, dan zouden alle zwarigheden opge
lost zijn. Breng ’t haar. De Schnittlers kun
nen het goed doen**. Een onaangename trek
vertoonde zich op zijn gelaat bij deze woor
den, want hij dacht aan de praatjes, die
reeds in omloop waren. Het zal nu juist
Dietrich niet in ’t beste licht plaatsen**
voegde hij zachtjes eraan toe. „Mijn schuld
is ’t niet, wat die menschen zullen denken
en zeggen, als zij dien jongen zullen zien.
Doch waarom niet. Dietrich heeft ’t ver
diend aan mij en mijn vader met die laatste
geschiedenis**.
Hij sprak deze woorden meer tot zich
zelven, dan tot Jenka, die er ook niet naar
dat de motor voldoende kracht heeft. Het
bestuur verklaarde daarmee rekening te zul
len houden. Met algemeene stemmen werd
nu dit voorstel aangenomen. Als gevolg
hiervan vraagt het bestuur machtiging voor
het aangaan eener leening van f2000.
Voorgesteld werd dit te brengen op hoog
stens f 4000. Algemeen goedgekeurd.
Daarna kwam in behandeling het voor
stel van 2 commissarissen tot het houden
van een St. Nicolaasfeest voor schoolgaande
kinderen van leden. De bedoeling was daar
door het ledental uit te breiden en propa
ganda te maken.
Uit de vergadering gingen echter stem
men op, die bezwaar zagen in dit middel.
Een der leden sprak van lapmiddelen en
vreesde oneenigheid tusschen de leden. En
daar weinig leden instemming met dit plan
betuigden, achtte de voorzitter het te zjjn
verworpen.
Tenslotte stelde het bestuur voor, om
voortaan de leden candidaten voor het be
stuur te laten opgeven, daaruit eene gros
lijst samen te stellen tu dan door stembil
jetten de leden te laten stemmen. Aldus
aangenomen.
Na de rondvraag, die weinig opleverde,
sloot de Voorz. de vergadering, die door
ruim 200 personen was bezocht.
Na het lange gesukkel om hier ter stede
weer eens goed tooneelwerk vertoond te
krjjgen we bedoelen hiermee niet het
zeker niet onverdienstelijk werk van dilet
tanten te kleineeren, maar ’t geen men van
beroepspelers kan eischen is nu eenmaal iets
heel anders zal het zeker alle tooneel-
liefhebbers hier ter stede goed gedaan heb
ben te vernemen, dat de N. V. Tooneelver
eeniging, dir. Herman Hejjermans hier ter
stede zal optreden.
Dat belooft een genot, zooals we hier in
lang niet hebben mogen smaken. Want de
Tooneelvereeniging mag tegenwoordig met
recht het eerste tooneelgezelschap van ons
Feestavond.
Het bestuur van de Ijsver. »De Friesche
Jeugd< heeft gemeend de viering van het
30-jarig bestaan der vereeniging niet van
het ijs afhankelijk te moeten stellen, maar
dit heugljjk feit te vieren door een feest
avond in >Amicitia<.
Bljjkens achterstaande advertentie zal deze
op Dinsdag 28 Januari a.s. worden gehou
den.
Daar het bestuur dezer vereehiging meer
malen heeft getoond dat de leiding in goede
handen is, twjjfelen wjj ook niet of deze
avond zal naar wensch slagen. Ook voor
niet-leden is de toegangsprijs zeer billjjk
gesteldeen beperkt aantal kaarten zjjn
verkrjjgbaar in het sigarenmagazijn
van den heer Bloemhof a f 0.35 per stuk.
Zaterdagavond vergaderden de leden van
de Coöp. Vereen. Werkmansbelang alhier
in >Amicitia.< Wegens het vertrek van den
heer J. Timmer was deze vergadering een
ABONNEMENTS-PRIJS
Por jaar fl.—franco per post fl.50, buitenland f5.—
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Jenka had intusschen het kind gekal
meerd. Als ’t nu lachend tot haar opzag,
toonde het zich als een aardig, krachtig,
ongeveer drie maanden oud, jongetje, dat
opvallend juist op zijn vader geleek. De
trekken der familie Wilthelm waren duide
lijk kenbaar en op het hoofdje vertoonden
zich reeds die dichte, kleine krullen, welke
bij geen enkel lid der familie ontbraken.
Alleen de donkere oogen had het kind van
zijne moeder. Met trots beschouwde zij, on
danks hare opwinding, den kleine, en toe
gevend aan een plotseling gevoel, hield zij
het den vader voor„Daar, zie hem aan,
of ge ’t over uw hart kunt brengen, hem
weg te geven Het is toch ook uw kind en B
als uit je gezicht gesneden**.
De vaderlijke teederheid werd nu ook bij
dit gezicht wakker; niet zonder liefde zag
hij op den kleine neer. „Ja, het is een echte
Wilthelm op honderd pas ziet men’them
aan“, zeide hij, terwijl hij lachend over het
lokkenkopje streek. „De Wilthelms zijn
nooit een leelijk ras geweest. Geloof mij, ik
heb ’t kind evenlief als gij, al noemt gij
mij dan ook een ontaarden vader. Maar
omdat ik weet, hoe het gaan zal, wil ik
land worden genoemd. Hoe kan ’t ook an
ders de beproefde krachten van de oude
Nederl. Tooneelvereeniging gecombineerd
met vele jonge krachten en dat alles on
der leiding van Hejjermans en Verkade
Het stuk dat men hier gaat spelen is
een aardig Fransch blyspel en waar de regie
in handen is van Verkade kan op een fijne
verzorging worden gerekend.
Wanneer we tenslotte nog mededeelen
dat eigen, speciale decors worden meege
nomen dan gelooven we het Sneeker pu
bliek voldoende te hebben ingelicht om ’t
in grooten getale Donderdag naar Amicitia
te doen optrekken.
Naar de betrekking van tjjdeljjk on
derwijzeres in de Handwerken (N. en Fr.)
aan school no. 1, hebben zich 5 sollicitanten
aangemeld, welke geen van allen in ’t bezit
van ’t gevraagde zjjn. ’t Traktement bedraagt
f300, ’t aantal lesuren 24.
De »Staatscourant« bevat de wijzi
gingen in de statuten van de N.V. »Klee-
dingmagazjjn Leeuwenburg* alhier.
BALK. Tot tjjdeljjk onderwijzer aan de
Chr. school alhier is benoemd de heer Visé
te Baarn en tot onderwijzer de heer de
Roest te IJmuiden.
Naar het >Nws. van Ned.« verneemt,
heeft de adminisratie der Hollandsche Spoor
tegen 1 April alle contracten opgezegd met
de pachters der stations-restauraties.
De boekhouder N. J. R. van
Electr. Spoorw. Mjj te Haarlem is niet
„Of hebt gij gedacht, dat, wanneer wij maar
eenmaal onderweg waren, het wel anders
zou worden? Voor den gek houden laat ik
mij niet hebt gij niet spoedig een besluit
genomen, dan ga ik alleen mijn weg. Ik
heb geen lust, mij hier door dat boerenpak
te laten herkennen en mij te laten in hech
tenis nemen**.
„Ik had werkelijk aan de Walmuths ge-
dacht“, zeide ze bedrukt, daar zij zag, dat
er toch eindelijk een besluit moest geno
men worden. „Maar het gaat niet. Gister
avond hoorde ik, dat juffrouw Walmuth
zeer ziek is en gemakkelijk kan sterven.
Reeds sedert maanden ligt ze te bed. En
dan, ze is ook een driftige vrouwzij zal
het nooit vergeten, wat ik haar huis heb
aangedaan. Zij kan nooit goed voor het
kind zijn**.
„Hebt gij dan niemand meer van uw
vaders familie vorschte hij verder, om van
hare toegevende stemming voordeel te trek
ken.
Zij schudde met het hoofd. „Eén, ook
maar één zou ik weten, die goed zou zijn
voor het arme schepseltje”, fluisterde zij
ten slotte, als vertrouwde zij zich zelve niet luisterde, maar in zwellende onrust met het
„Eén zou ’t wellicht ter liefde Gods willen
doen”.
„Wie meent ge?” vroeg de man.
Zij aarzelde met het antwoord, als lag
daarin reeds een besluit. „De dochter van
Schnittler,” zeide zij eindelijk. „Het meisje
uit Wiesende beminde van uw broe
der,” voegde zij er bij, daar haar manbaar
niet scheen te begrijpen. „Die had goede
oogen en een goed woord, en heeft een goed
hart voor ieder. Die zal je nooit wat doen,”
fluisterde zij voorovergebogen het kindje
toe, als wilde zij dat niet minder dan zich
zelve geruststellen. „Zij was reeds goed voor
mij, toen met den wagen”.
„Ja, wanneer een meisje goed voor een
ander meisje is, en dan nog een dat mooier
maand vervroegd.
Bp deze mededeeling voegde de Voorz.,
de heer A. Rienstra nog, dat tot winkel
houder was benoemd de heer S. Oppenhui
zen, terwjjl de administratie was opgedra
gen aan den heer K. v. d. Brug, ontvan
ger der gemeente Wjjmbritseradeel.
Hierna bracht de heer Timmer voor ’t
laatst verslag uit over de administratie.
Daaruit bleek, dat de vereeniging in bloei
en in omvang sterk toeneemt.
Het ledental vermeerderde met 38, ter-
wjjl er 13 bedankten. Er waren 25 tulban
den uitgereikt aan gelukkige moeders. De
omzet bedroeg f 45.568.605, dat is f5.784.455
meer dan 't vorige jaar.
Aan bakkerswaren was verkocht aan le
den voor f22.970.80, aan niet leden voor
f 22.597.80s.
Aan koffie en theeleden f 1890.68s,
niet leden f121.745, totaal f2012.43.
Er was een zuivere winst behaald van
f 3.595.55, terwjjl het zuivere vermogen der
vereen, f 10.005.665 bedroeg.
Eene obligatie van f200 was afgelost.
De totale afschrijving bedroeg f3739.68.
De administrateur kon nog verklaren,
dat het bestuur steeds in de beste harmonie
had kunnen vergaderen. Hp eindigde met
de beste wenschen voor de zaak.
Door den Voorz. was nog medegedeeld,
dat het dividend was bepaald op 8’/2 °/o
voor bakkerswareu en 7 v00r koffie en
thee.
Het verslag van Commissarissen sprak
van zuinigheid, roemde ook de uitstekende
verhoudingen en constateerde bij allen lust
en pver.
De Voorz. dankt ook commissarissen voor
hunne moeite en brengt bovenal een woord
van hulde aan den heer J. Timmer en
echtgenoote.
Bjj eerste stemming werden de aftredende
bestuursleden A. Rienstra en H. Koerten
herkozen met bijna algemeene stemmen.
Van de commissarissen moesten aftre
den de heeren R. Zoethout en G. Dpkstra.
De eerste stemming voor nieuwe commis
sarissen leverde geen beslissing op. Er werd
goedgevonden bij acclamatie te kiezen de
heeren T. de Vries en P. de Jong, die de
meeste stemmen hadden. Als reserve-com-
missarissen werden aangewezen de heeren
A. Molenmakers en W. Molenmakers.
Het voorstel van het Bestuur tot aan
schaffing van i
in de vergadering. Plan is om een gasmo
tor van 7 a 8 P.K. te plaatsen en daarbjj
een kneedmachine, een meng- en ziftma-
chine en een maalinrichting.
De raming bedroeg f 3000.
Maar Gedep. St. overwogen, dat men
eerst raadslid moet zjjn, om in strijd met
art. 24 te komen. Laat men dus in den
Raad eerst den heer Boonstra toe, dan kan
men daarna bezwaar maken en eene be
slissing van Gedep. St. uitlokken over d
onverenigbaarheid van de kwaliteiten raads
lid en bestuurslid van eene Electrische Cen
trale.
In Friesland kwamen in de maand De
cember 1912 de navolgende besmettelpke
veeziekten voor
Mond- en klauwzeerBaarderadeel 1,
SchurftDoniawerstal 2.
Miltvuur: Baarderadeel 1, Bolsward 3,
Hennaarderadeel 3, Wjjmbritseradeel 1.
Vrjjdagmorgen klonk) door Grouw het
geroep de jXjjnbaansdjjk is doorgebroken.
Als gevolg daarvan stroomde eene opper
vlakte vangruim 80 pondamaat land ten Z.
der plaats onder. De lighal van het Groene
Kruis moest worden ontruimd. En in de
huizen jaan de Lange Jammer was het wezen-
ijjk jammerljjk gesteld, de toestand was er
onhoudbaar.
Het spreekt van zelf, dat men terstond met
alle ^beschikbare krachten aan ’t werk is
getogen om de vjjand weer te wdrjjven.
Door ’t aanleggen van strjjkdaruen enz.
hoopt men spoedig in staat te zj het wa
ter weer weg te malen.
SLOTEN. Op 1 Januari 1912 bestond
de bevolking uit 389 m. en 399 v., totaal
788. Zjj vermeerderde door vestiging met
16 m. en 32 v., door geboorte met 3 m. en
8 v. Zjj verminderde door vertrek met 39
m. en 38 v., door overljjden met 6 m. en
6 v.
Bevolking op 31 December 1912 363
m. en 395 v., totaal 758.
Er zjjn 11 huweljjken voltrokken.
HENNAARDERADEEL. De bevolking
dezer gemeente bedroeg op 1 Januari 1912
2554 m. en 2532 vr., totaal 5086 personen.
Zjj vermeerderde door geboorte met 58 m.
en 71 vr., door vestiging met 157 m. en
147 vr. Zjj verminderde door overljjden met
33 m. en 30 vr., door vertrek met 225 m.
en 186 vr., zoodat de bevolking op 1 Ja
nuari 1913 bedroeg 2511 m. en 2534 vr.,
f
I
NIEUWE SNEEKER COURAh
Een kwestie.
G. A. OOTNIAR, Arts.
Heijermans* Tooneelvereeniging.
Coöp. Vereen. „Werkmansbelang."'
Restaurateurs H. IJ. S. NI.
Een oneerlijke boekhouder.
Besmettelijke Veeziekten.
Doorbraak.
Bevolkingscijfers.
