SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Bij den Paal der Heidenen.
No 33.
Woensdag 22 Januari 1913.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
Nieuwstijdingen.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzafld - Sneek.
TELEFOON No. 150.
ReclameKolom
ft 1O cent per rejfel.
R E X-Z O L E N
FIRMA B. MEINDERSMA.
29e Jaargang.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
ANNEX
re
at
bunzing
k
voor
tusschendeks-passagiers op
>e
18
geven warme voeten.
Per paar 10 cent.
Feuilleton.
Uit het Duitsch van
Ferdinande Fbeiïn von brackel
doob N. en A. VAN DER STEELE.
42.)
de verlangde
een kraan.
Zonder geestdrift verdooven de beste krach
ten in ons gemoed. Ze in anderen uit te
dooven, is geweld plegen aan de natuurlijke
behoefte der ziel.
Zooals alle grootmoedige naturen had zij
ook spoedig haar besluit genomenwat de
wereld ook mocht zeggen, hoeveel schande
en smaad zij wellicht op haren naam zoude
laden, op hare liefde mocht dat geen in
vloed uitoefenen. Zij wist, dat haar Dietrich
vrij van schuld was, dat zelfs geen schaduw
daarvan op hem vielzij was sterk genoeg,
om het oordeel der wereld met hem en
voor hem te dragen; zij voelde dat hare
liefde onder den zwaren druk der omstan
digheden slechts meer en grooter zou wor
den.
Hoe meer zij haar doel naderde des te
meer hield haar de oplossing van het raad
sel bezig, hetwelk zij tegemoet ging. Het
was haar spoedig zeker, dat de boodschap
betrekking had op de aangelegenheid der
familie Wilthelm. Wellicht wachtte Die-
trichs moeder zelf op haar. O, de moeder
van haren Dietrich zou in haar een trouwen
steun vinden; zij wist toch, hoe zeer hij
deze moeder eerde en liefhad!
In de nabijheid van den Paal der Heide
nen aangekomen, liet Marie, gedreven door
een gevoel van vrees, den knecht eerst den
naasten omtrek onderzoeken, of ook iemand
zich in de nabijheid had verscholen. Hij
vond echter niemand, en zoo beval zij den
man een eindje van den weg af te wachten,
lederen kreet moest hij daar hooren.
Toen zij bij den Paal kwam, verwachtte
zij, de treurende ongelukkige reeds daar te
vinden. Maar de plaats was ledig en er
heerschte da diepste rust en eenzaamheid.
Zij herinnerde zich thans levendig, in
welk een zalige stemming zij deze plaats
eenmaal had betreden en welk een droeve
verandering sedert dien was ingetreden. Zij
voelde nog dat onaangename gevoel, dat
haar toen zelfs in haar geluksroes had aan
gegrepen iwas er dan iets waar van die
Allen die Caffeinvrije Koffie „Hag',
zuivere boonenkoffie, in plaats van
caffeinbevattende koffie drinken, ont
gaat niets; zij hebben hetzelfde ge
not als vroeger.
en staarde het kind aan. Zij voer met haar
hand over het voorhoofd, als moest zij zich
overtuigen, dat zij niet droomde. Dan las
zij de woorden opnieuw. Was ’t mogelijk,
wat zich in haar duizelend hoofd drong, en
wat met haar bevattingsvermogen scheen te
spotten? Het kind, door hare aanraking
geheel ontwaakt, wendde zich opnieuw om
en opende de oogen, die nu klaar en met
dien ernst welke kinderoogen eigen is, in
de ruimte blikten. Verheugd, van de lastige
doeken bevrijd te zijn, lachte het nu.
Als door een adder gestoken, sprong Marie
terug en wierp den doek weder over het
kind. Er ging haar eensklaps een licht op,
toen zij het kind aandachtig beschouwde.
Met onuitsprekelijken afschuw wendde zij
zich af, terwijl de kleine zijn stem altijd
luider verhief en zijn bewegingen driftiger
werden. Het kind was in gevaar te vallen;
en een natuurlijke vrees drong Marie, het
eindelijk in haar armen te nemen. De kleine
had zich in zulk een opwinding gebracht,
dat zij wel genoodzaakt was, om hem door
lieve woordjes en heen en weer dragen te
doen bedaren. Een kinderstem neemt spoe
dig een vrouwenhart gevangen en de ver
warde gedachtenvloed, die zich zooeven over
Marie had uitgestort, werd teruggedrongen
door de noodzakelijkheid om het kind te
kalmeeren. Nu drong de vraag zich bij haar
op, wat met het kleintje te beginnen, dat
natuurlijk voedsel en oppassing noodig had.
Zij kon hier niet langer blijven.
De man met paard en wagen wachtte op
haar. Zij moest den ouden Klaas roepen
zij moest het kind meenemen. Maar wat
zou men denken, wat zou men zeggen? Zij
zag reeds al die vragen, de oogen op haar
gericht en dat heimelijk lachen op aller
lippen, hoorde reeds al die liefdelooze op
merkingen, welke Dietrich zouden treffen.
monsters kan laten onderzoeken tegen be
paalde tarieven, is daSrom vastgesteld, dat
de handel den verkoop van zijne producten
onder toezicht van het Station kan stellen,
ten einde aldus de afnemers te vrijwaren
van het koopen en verbruiken van ver-
valschte of minderwaardige grondstoffen en
producten.
Het aantal aangeslotenen bjj deze con
trole neemt zeer toethans werken een
kleine tweehonderd zaken onder toezicht
van het Station. Monstername door amb
tenaren van het Station op ongeregelde tijd
stippen en ditzelfde door de afnemers, die
daartoe zonder kosten het recht hebben,
naast strenge maatregelen tegen die aan
geslotenen, welke trachten te fraudeeren,
dienen, om het peil dezer aansluitingen
hoog te houden. H..L spreekt vanzelf, dat
alleen door medewerking van de afnemers
zooveel bereikt kan worden, als wensche-
lyk is.
Bij Marie was dat, wat zij vernomen had,
natuurlijk beslissend. Zij besloot zonder
eenig bedenken, gevolg aan dit verzoek te
geven. De zeldzame vorm, waarin het ver
vat was, kon natuurlijk door de omstandig
heden geboden zijn. Juffrouw Walmuth sprak
haar niet tegeneenige nieuwsgierigheid,
om het fijne dezer zaak te weten, was hierbij
ook van invloed. Zij wenschte echter, dat
Marie niet alleen daarheen zou gaaniemand
kon wel het voornemen hebben, Marie te
verschrikken en bang te maken. De oude
Klaas zou haar naar de afgesproken plek
rijden en in de nabijheid blijven, zoodat
hij haar zoo noodig, te hulp kon komen.
De Novemberdag was buitengewoon helder
en zacht, en de tocht door het woud, dat
zijn herfstkleed dit jaar lang bewaarde,
schoon en verkwikkend. Toch wist Marie
hare gedachten niet te beheerschen. De
nieuwe slag, die haar en Dietrich had ge
troffen, was vreeselijk. Wat zou haar vader,
wat zou de wereld daarvan zeggen? Een
schier onoverkomelijke hinderpaal had zich
daardoor tusschen hunne verbintenis gesteld.
Wat moest zij doen?
Zij wist ’t niet. Snel zette zij den voet
op het briefje, waarop de naam van ’t kind
stond geschreven, toen zij een beweging in
de struiken waarnam en de oude knecht
haar riep. Den knaap legde zij weder neer.
Terstond daarop trad de knecht naar de
opening van het groen. Hij was ongerust
geworden en had gedacht, dat de juffrouw
iets was overkomen. Zichtbaar verbaasd,
haar alleen te vinden, zag de man om zich
heen.
Marie wees op ’t bundeltje, dat op den
grond lag. „Dat vond ik hier," zeide ze.
„Ik geloof, dat men het kind daar voor
mij heeft neergelegdwant ik wachtte tever-
geefs.“
„Drommels, wat een geschenkriep de
oude uit, nu eens het kind, dan Marie aan
ziende. „Dat is een echt kind. Was hier
anders niets?"
Marie toonde hem het briefje, waarop
slechts de woorden stonden„Heb mede
lijden met mij
„Nu dat is kras 1“ riep Klaas, vol verba
zing en keek daarbij Marie aan, alsof hij
’t in Keulen hoorde donderen. „Dat is een
gemakkelijke manier om kinderen op an
dermans hals te schuiven. Zoo’n miserabele
streek 1 En daarvoor zijt gij hier besteld,
wat een brutaliteitMaar een flinke bengel
is ’t,“ voegde hij er bij, zich over het kind
buigend, dat bang geworden van het gezicht
van den oude opnieuw begon te weenen.
„Schreien kan hij ook al," zeide Klaas
lachend. „Nu, wat meent ge, juffrouw
Moeten wij ’t meenemen? Gij zult wel erg
geschrokken zijnge ziet zeer bleek," be
sloot hij, terwijl hij haar deelnemend aan
zag.
Wordt vervolgd.
De Hamburgerljjn bepaalde de prjjs
het vervoer van I
140 mark (f 84).
Te St. Johannesga ving een arbeider in
eén week een vischotter, een bunzing en
een wezeltje, die hem achtereenvolgens 28,
3 en 1 gulden opbrachten.
Te Marum (Gron.) werden in de familie
betoovering, waarover de menschen zooveel
hadden te vertellen? Dat die oude Paal ook
een rol in het valsche munters-proces had
gespeeld, wist zij, en het maakte haar deze
plek nog meer verdacht. Zij waagde het
nauwelijks om te zien en bleef als vastge
nageld staan. Toen zij na eene wijle zich
nog alleen zag, meende zij zich in den tijd
vergist te hebben en te vroeg te zijn geko
men. Dat wachten had iets drukkends. Elk
oogenblik geloofde zij struiken zich te zien
openen als om iemand door te latende
spanning vermoeide haar, zoodat zij moest
gaan zitten. Tot nu toe had zij enkel de
omgeving beschouwd, vanwaar zij de wach
tende vermoedde. Als zij zich nu dicht bij
den Paal zou nederzetten, bemerkte zij een
bundeltje, dat blijkbaar opzettelijk op een
kleine verhevenheid was neergelegdhet
bundeltje was met een rooden doek geheel
ingewikkeld. De betreffende persoon was
dus reeds hier geweest. Met een zekeren
angst koos Marie hare zitplaats op eenigen
afstand van die doeken en wachtte ander
maal een poos.
Door stijgende onrust gedreven, wilde zij
juist opstaan, toen zij eene beweging in het
bundeltje bemerkte, en het klagend geluid
van een kinderstemmetje haar daaruit tegen-
klonk. Verschrikt trad zij nader en ontdekte
nu een briefje, dat aan een der doeken was
bevestigd. Met groote letters stonden daarop
de woorden geschreven„heb medelijden
met mij 1“ Met sidderende hand sloeg Marie
den doek terug en zag op een kind, dat
ontwakend zich heen en weer wentelde.
Een tweede briefje, op de borst van het
kind gelegd, bevatte den naam„Dietrich"
en onder dat woord: „Vergeef, heb mede
lijden met hemEen ongelukkige."
Marie, reeds opgewonden door het wach-
ten, was sidderend op de knieën gezonken
I Het voordeel voor den landbouwer bij
het koopen van gegarandeerd zuivere en
onvervalschte voedermiddelen ligt voor de
hand, eveneens geldt dit voor andere stof
fen door de proefstations onderzocht, n.l.
kunstmeststoffen en zaaizaden. Met voor
beelden is dit gemakkelijk te bewyzen.
In zooverre geldt dit ook voor de men-
scheljjke voedingsmiddelen. In vele geval
len is de beoordeeling op het uiterlijk zeer
onvoldoende.
Eenig toezicht, tenminste op papier, heeft
reeds lang bestaan. Gemeentelijke voor
schriften, verordeningen bestaan in som
mige plaatsen reeds zeer lang. Meestal
wordt .er echterede hand niet aangehouden,
en zijn ze zonder onderzoek onuitvoerbaar.
Sedert eenige jaren is de eerste verbete
ring gekomen, in den vorm van een boter-
wet. De boter-contröle-stations en kaas-
contröle-stations zjjn op overeenkomstige
wjjze in het leven geroepen, als naderhand
het station ''voor Maalderij en Bakkerjj te
Wageningen. Een rjjkswet op de voedings
middelen bestaat nog nietop initiatief van
den handel is met steun van de regeering
toch aldus het voedingsmiddelonderzoek voor
het geheele land aangevangen, in dit ge
val speciaal voor de producten der maal
derij- en der bakkerjj-industrie.
De werkkring van het station voor M.
en B. is uitgebreider. Cursussen voor vak
onderwijs worden verstrekt aan aanstaande
bakkers, broodfabrikanten, molenaars, grut
ters en meelfabrikanten. Voorts worden
door het personeel cursussen voor patroons
gegeven, in onderscheidene plaatsen is dit
reeds geschied.
Uitvoeriger dient te worden stilgestaan
bij het onderzoek, dat thans een aantal van
twee a drie duizend monsters per jaar be
treft. In hoofdzaak betreft dit onderzoek
van brood in allerlei soorten, beschuit en
andere bakkerjjproductenook de grond
stoffen komen in aanmerking.
Het groote belang van de broodvoeding
mag als bekend worden aangenomen. Dit
bewjjzen ten overvloede statistische opga
ven, omtrent de voeding.
Enquete’s en andere onderzoekingen van
het Station voor M. en B. hebben bewe
zen, hoeveel ontbreekt aan den broodhan-
del, in de eerste plaats het onderzoek naar
de hoedanigheid van het melkbrood, doch
ook die van roggebrood en beschuit.
Behalve, dat aan het Station iedereen
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.—franco per post fl.50, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENTIE-FRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Lezing van den heer A. Boonstra, Di
recteur van bovengenoemd Station gehou
den voor het Natuurkundig Genootschap
alhier, op Woensdag 15 Jan. 1912.
Het onderzoek van voedingsmiddelen is
iets van den laatsten tjjd. Langer geschiedt
reeds het onderzoek van dierlijke voeder
middelen. Als inleiding kan dit laatste eerst
besproken worden, omdat er vele punten
van vergelijking zjjn en de mogelijkheid
van onderzoek bewezen is. Het gunstige
resultaat, door de landbouwproefstations
verkregen, is een prikkel te meer, verder
te gaan. De keuringsdiensten hebben dit
ook reeds voldoende bewezen. Vooral eenige
voedingsmiddelen leveren een zeer vrucht
baar terrien voor onderzoek, o.a. melk, spe
cerijen, enz.
»Ons Genoegen” heeft met de' uitvoe
ring van Zondag zjjn oude roem ten volle
gehandhaafd. Het heeft Von Moser’s bipspel
»Een Man van de Wereld* opgevoerd op
een wjjze, die zeker alle lof verdient.
Het stuk is een vermakeljjk blijspel,
waarin de geschiedenis verteld wordt van
»Een man van de wereld,* die als hjj later
getrouwd is, graag al zjjn buitensprongetjes
verborgen wil houden voor zjjn lief, jong
vrouwtje. Maarde kruik gaat zoo lang
te water tot ze berst, zoo ook hier Einde
lijk kwam alles uit.
Daardoor heen zjjn natuurljjk tal van
bjjzaken gevlochten, die het geheel tot een
heel aannemelijk lach-stuk maken.
Vooral wanneer het zoo goed gespeeld is
als Zondagavond. Want Ernst Schroeder
wist een pracht-figuur te geven en een
groot deel van ’t succes was dan ook voor
hem. Maar ook de in zjjn liefde telkens
teleurgestelde schoolmeester verwierf door
zjjn vlotte spel een harteljjk applaus.
Van de dames beviel Lotje ons ’t best,
maar ze was soms wat te zacht.
Als geheel is ’t stuk een succes geweest
voor »Ons Genoegen* wat ook wel bleek
uit ’t hartelijk applaus der vele aanwezigen.
De Sneeker Orchest-vereeniging zorgde
voor vrooljjke muziek.
Een zeer druk bezocht bal besloot de
avond.
Goodjjk de vorige week 3 prjjzen gewon
nen met schaatsenrijden
Gerrit Goodjjk won f 40 te Drachten,
zjjn broer Jan won f 30 te Tolbert en hun
broer Jelle won f 5 te Marum.
Eenige werklieden vonden bij het spitten
op het buiten Sterreboseh bij Arnhem on
der den stam van een omgehakten boom
een potje met 448 gouden en zilveren mun
ten. Op de gouden staat een bisschop met
staf. Deze zjjn bijna alle zoo groot als een
gulden de zilveren, aan den rand besnoeid,
zjjn iets grooter.
Een Amerikaansche Maatschappij, de D....
H.... I.... Co. poogt in ons land emigran
ten aan te werven en aan Nederlanders
land te verkoöpen. Mocht echter iemand
voorstellen daaromtrent ontvangen, dan
wordt hem aangeraden, eerst even nadere
inlichtingen in te winnen bjj de afd. Han
del van het departement van Landbouw.
In eene vergadering van de K. v. Koop
handel en Fabrieken te Groningen, klaagde
men er over, dat in Friesland de scheep
vaart zoo spoedig gesloten werd bjj inval
lende vorst. Daardoor ondervindt de Gro
ninger schipperjj, die zich vooral langs de
Friesche kanalen beweegt, groote schade.
Men besloot eene commissie van onderzoek
in te stellen.
Echter kan hierbij opgemerkt worden,
dat van sluiting dezen winter nog geen
sprake is geweest.
Te Londen hebben melksljjters, om aan
de gevolgen van de 9 uur sluiting te ont
komen aan haar deur eene inrichting ge
maakt, waardoor men, als de winkel geslo
ten is, toch melk kan koopen. Men doet
een muntstuk in een gleuf en
hoeveelheid melk stroomt uit
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
Het departement »Sneek« der My.
tot Nut van ’t Algemeen zal, bljjkens ach
terstaande advertentie, den 29 Jan. a.s. een
voordrachtavond houden, waar een der beste
Nederlandsche declamatoren, de heer Mr.
A. W. Kamp van ’s Gravenhage, met een
kernprogramma zal optreden. Het Bestuur
heeft, mede voor de propaganda, gemeend,
deze bijeenkomst, die, gelet op het zeldzame
talent van den voordrager, hoogst genotvol
belooft te zjjn, ook voor niet-leden toegan
kelijk te moeten stellen. Men zie daarvoor
de advertentie.
Hoewel de heer H. Pollema, alhier, Ka
merlid voor Gorinchem, geen zetel meer
wenschte voor de volgende verkiezingen, is
hjj door de anti-revolutionaire kiesvereen.
aldaar toch weer candidaat gesteld.
DEERSUM, 18 Januari 1913. In eene
door het Bestuur der afdeeling Sneek van
den Bond voor Staatspensionneering alhier
belegde openbare vergadering, trad als spie
ker op. de heer P. Ronner, hoofd der school
te Sneek, met het onderwerp»Geen dwang
verzekering, maar Staatspensionneering’; met
onverdeelden aandacht werd door het op
gekomen publiek sprekers rede gevolgd, met
het resultaat dat ook hier eene afdeeling
werd opgericht.
OUDEGA (W.) Door de bemoeiingen van
Dorpsbelangen* is in ons dorp een derde
bestelling der post tot stand gekomen. Tot
nog toe, bestond des avonds van 8 tot 81/.,
uur de gelegenheid om de brieven en cou
ranten van het postkantoor te halen. Dit
nu is met ingang van 1 Februari in zoo
verre veranderd, dat deze dan aan huis
zullen worden bezorgd.
WIEUWERD, 19 Januari. De 12-jarige
Freerk Twjjnstra alhier, die onlangs een
knaapje uit Bozum met levensgevaar redde,
werd heden aangenaam verrast door de
dankbare ouders, die hem een fraai zilveren
horloge met ketting vereerden. Het geredde
knaapje bevindt zich thans buiten gevaar.
MAN TGUM. Benoemd tot assistent aan
het postkantoor te Zwolle, de heer S. de
Visser, vroeger postbode alhier.
De H. A. L. verlaagde de 3e klas pas-
sagiers-prjjzenvan Rotterdam naar [New-
York met f 18, omgekeerd met f7.50.
<4
m
>r
ik
tt.
Het Station voor Maalderij
en Bakkerij, hoofdzakelijk in verband
met het groote belang van het
brood als voedingsmiddel.
Rektor Prof. Dr. K. B. LEHMANN.
Rektoratsrede der üniversitat Würzburg 11.5.12.
NIEUWE SNEEKER COURANT
Je moet maar gelukkig wezen.
Een Hardrijdersfamilie.
„Ons Genoegen”.
Nog meer gelukkigen.
Niet te vertrouwen?
Klachten over Friesland.
De vindingrijke mensch.
Kamerverkiezingen.
De Holland-Amerika-lijn.
f-”
it
