SNEEKER COURANT (67ste Jaarflang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Bij den Paal der Heidenen
Zaterdag I Februari 1913.
29e Jaargang.
No, 36.
i,
n,
I
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
RECL AM EKOLOM.
N ieuwstijdingen
Uitgevers: Firma BE. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Klêinzand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
Almelosche Ververij en Chemische Wasscherij,
GEBR.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
AM. EX
en
m
en
>r
t
ge-
streden deze gevoelens met zachtere om den
«s
a
n
Die een eenzaam leven weet aan te vullen
met schoonheid en kunst, zal zich zelden
verlaten gevoelen.
Voor het doctoraal examen genees
kunde slaagde de heer W. H. Dikland, al
hier.
1.
d
n
PALTHE.
Spoedige aflevering.
daardoor Specialiteiten
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Jt
d
ie
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
Feuilleton.
Uit het Duitsch van
Ferdinande Frkiïn von brackel
door N. en A. VAN DER STEELE.
44.)
een werkelijke onmogelijkheid was
Hier onderbrak Marie hem echter door de
mededeeling, dat zijne vrouw haar reeds
alles had verhaald. Wat zij daarover dacht,
verzweeg zij doch in de uitdrukking, waar
mee zij haar hoofd trotsch ophief, was te
lezen, dat zij het wel wagen durfde, het
oordeel der menschen te trotseeren. Maar
slechts één oogenblik behield zij deze trot-
sche houding. Haar stem klonk onzeker,
en haar blik was ter aarde gericht, toen zij
aan Walmuth vroeg, wat hij eigenlijk nu
van Dietrich dacht, na al hetgeen over hem
gesproken was.
Slechts acht dagen vroeger zou Walmuth
zeker voor den vriend in de bres gesprongen
zijn maar thans hij schrok terug bij deze
directe vraag en antwoordde ontwijkend.
Hij had zeide hij, Dietrich altijd voor de
braafste der braven gehouden, doch zijn leven
was in den laatsten tijd zoo onbegrijpelijk
geweest. Walmuth gebruikte veel woorden,
zooals men gewoonlijk doet, wanneer men
niet wil uitspreken, wat men eigenlijk denkt.
Maar Marie wilde klaarheid en duidelijk
heid. Zij nam een besluit. De naam, dien
zij dacht nooit meer te kunnen uitspreken,
Zij vroeg, wat Walmuth over Jenka dacht.
Hij woelde als vertwijfeld met de handen
door ’thaar. Op ’t zelfde oogenblik zweefde
hem de onrustige blik van Dietrich voor
oogen en zijn verstoord gelaat, dat deze bij
het afscheid het meisje had getoond. Kon
hij Marie zeggen, hetgeen hij dacht?
Het antwoord bleef hem gespaard. Marie
had zijn aarzelen begrepen. „Gij behoeft
niet te antwoordenik begrijp reeds'4, zeide
zij kalm, ofschoon hare stem, ook een eigen-
aardigen klank had.
Walmuth was verbaasd, dat zij zoo kalm
bleef, dat geen klacht, geen bittere beschul
diging over hare lippen kwam.
Een koude siddering greep ’t meisje aan
Dinsdagavond herdacht de ijsvereeniging
>de Friesche Jeugd” haar 30-jarig bestaan.
Wel een reden om feest te vieren, al
geeft ook het teleurstellende winterweer der
Een by zonder genoeglijke avond heeft
het Departement Sneek van de Mjj. tot Nut
van ’t Algemeen zyn leden Woensdag jl.
bereid, door voor hen te laten optreden de
heer Mr. A. W. Kamp uit Den Haag.
Mr. Kamp toch heeft weer eens bevestigd
hoe mooi en hoe onderhoudend goede voor
drachtkunst kan zyn.
Want dit kunnen we gerust zeggen, dat
Mr. Kamp beschikt over bjjzondere voor-
drachttalenten, zoowel voor het ernstige als
iet luimige genre. En eveneens beschikt hy
over een zeer goede keus van stukken, waar-
bjj vooral te waardeeren viel het geheel
nieuwe van die voordrachten.
Want van al de gegeven nummers her
inneren we ons slechts één ooit eerder te
lebben gehoord of gelezen, n.l. de Ijsberg
van Henri Urban, dat in de tyd van de
Titanic* in verschillende bladen werd op
genomen.
Maar zóó voorgedragen ah Mr. Kamp
deed, maakt deze mooie schets zeker on
eindig veel meer indruk, dan by zelf lezen.
Ook >De verminkte Hand» uit Ibsen’s
>Peer Gynt« werd schitterend vertolkt.
Na de pauze gaf mr. Kamp alleen ko
mische nummers en hierin had hy zoo mo
gelijk nog meer succes. Wat werd er heer-
lijk gelachen om »De carrière van den
treurspeler Horatio Adams,» welk een prach
tige typen-uitbeelding gaf de spreker in
voorranghet was haar, als moesten er ver
ontschuldigingen te vinden zijn, die dit gruw
zame feit in een milder licht zouden plaat
sen. Zij gaf zelfs aan dit gevoel toe, door het
voornemen te maken om nog eens Walmuth
te vragen, hoe hij over Dietrich dacht.
Walmuth was zeer geschrokken, toen hij
bij zijn terugkeer de geschiedenis van den
vondeling vernam. Het verraste hem nog
meer dan den anderen tengevolge van een
bericht, dat hij in de laatste dagen had
ontvangen en zeldzame gedachten hielden
hem bezig. Hij had op zijne reis een op
dracht voor Marie ontvangen, die hem de
gelegenheid verstrekte tot een ernstig onder
houd met het meisje. Walmuth had den
jongen econoom getroffen, die reeds lang
naar de hand van Marie had gedongen en
was door deze in vertrouwen genomen.
De laatste straal van hoop was verdwenen.
Alles wat zij tot nu toe zoo warm in haar
bart had bewaard, was als ijs geworden.
Zij kon echter na een poosje wedervragen,
en zelfs zonder dat hare stem beefde, zonder
dat zij stokte, informeeren of men in ’t ge
heel niets meer van Jenka had gehoord.
Walmuth viel ’t blijkbaar zwaar, ook op
deze vraag te antwoorden; maar hij moest
thans-zeggen, wat hij had vernomen. Men
wilde namelijk Jenka juist in deze dagen
in een der grensdorpen gezien hebbenzij
was toen zeer mooi gekleed en had gezegd,
dat zij naar Amerika ging. Zij had een klein
kind bij zich gehad, waarover zij veel weende.
Volgens een andere lezing was zij vergezeld
door een manspersoon, dien men op ’t spoor
station ook had herkend doch toen was
er geen kind bij geweest. Walmuth ver
haalde dat alles zeer haastig en met blijk
baren tegenzin en eindigde met de verze
kering, dat men niet wijs kon worden uit
deze geschiedenis, en men zich er voor
moest hoeden, iemand valschelijk te be
tichten.
Marie scheen deze laatste vrees niet te
deelenmet schrik bemerkte Walmuth, dat
hare vermoedens met de zijne helaas over
eenstemden.
Maar dit bleef onuitgesproken tusechen
hen beiden. Zij legde veelbeteekenend haar
vinger op de lippen en haar blik scheen in
doodelijken angst zijn stilzwijgen af te smee-
ken. Het schemerde hem werkelijk bij de
gedachte, dat zij daarin duidelijk zou heb
ben gezien; hij wist niets meer te zeggen,
reikte haar slechts de hand en gaf daarmee
zijn woord.
Walmuth vermocht niet de eerste aanlei
ding van het gesprek weder op te nemen;
doch Marie deelde hem, na eenig kalm na
denken, mede, dat hij den jongen man maar
zou willen aanraden, niet verder aan haar
te denken, daar zij niet van plan was te
ten en waar de Zeilvereenigingskas alleen
de jaarl. wedstrijd kan dragen zullen al de
verdere feestelijkheden buiten bezwaar van
de kas moeten blijven.
Maar, aldus de president, dat zal geen
bezwaar zyn. De Zeilver. >Sneek< be
schikt over eenige krachtige fondsen, zij het
dan niet aan klinkende munt, maar aan
sympathie. En zeker zullen velen hun sym
pathie willen omzetten in een daad, door
ditmaal met een bjjzondere by drage te steunen.
Van de meer of minder rijke mate waarop
die extra bjjdragen binnen komen, zal het
meer of minder grootsche van de wedstrij
den afhangen. Het bestuur achtte voorzich
tigheid aanbevolen en wenscht de zaak direct
niet te grootscheeps op te zetten om later
niet voor een belangryk te kort te staan.
De plannen van ’t bestuur vonden de
algemeene sympathie. Verschillende opmer
kingen ten goede werden echter gemaakt.
Zoo b.v. waren er leden, die de door het
Beste uitvoering.
800 werklieden,
in alle afdeelingen.
Door chemisch reinigen en kleurophalen
worden zelfs van verbleekte en afgesleten
Karpetten en Tapijten de kleuren en pa
tronen weer volkomen gerestaureerd.
Damasten tafelgoed wordt gereinigd
volkomen als nieuw opgemaakt.
Depót te Sneek bij
Firma S. GROENHUIZEN.
hij gaarne wachten, had hij gezegd,daarbij
eene ernstige en oprechte genegenheid voor
haar gevoelde, en zijn eenzaam huis reeds
lang behoefte had aan eene huisvrouw. Hij
had Walmuth verzocht, zijn voorspreker te
willen zijn en te trachten voor hem een
duidelijk antwoord te verkrijgen. Walmuth
had dat verzoek niet afgeslagenwant hij kwam haar nog~ eenmaal over de 'lippen,
beschouwde de relatie tusschen Marie en
Wilthelm als afgedaan, Walmuth had Die
trich hoog geacht; doch de geschiedenis
met Jenka was toch te vreemd en verdacht
en ’t werd alle dagen erger.
Marie was verwonderd, Walmuth als voor
spreker van een ander te zien optreden. Zij
liet hem evenwel rustig uitspreken, kalmer
dan hij had verwacht. Hij voegde bij zijne
woorden de bemerking, dat na het ongeluk,
wat de oude Wilthelm over zijne familie
had gebracht, aan eene inwilliging van de
zijde harer ouders niet meer was te denken.
En wanneer zij allee wist, voegde hij er bij,
zou zij inzien, dat het ook voor haar, het
oordeel der wereld in aanmerking genomen,
te laag vonden, voor een feest dat »zou
klinken als een klok».
Van andere zyde werd voorgesteld de
gemeente te vragen de kosten van
't vuurwerk, dat van ’t grootste belang voor
de stad is, te dragen zooals ook vroeger
steeds geschiedde.
Weer een ander kwam met het voorstel
Prins Hendrik uit te noodigen, deze groot
sche sportbetooging te willen by wonen.
Het zou een groote eer voor de Zeilver.
Sneek zyn Z. K. H. op haar jubileums-
wedstryden onder de gasten te mogen tellen.
Dan waren er twee stroomingen één die
de aloude tradities van de Sneeker Zeil
partij met directieschip, prysuitdeeling in
»Amicitia« enz. weer in eere wilde hersteld
zien en de andere, die meende dat wij in
onzen tyd daaraan ontgroeid zyn, dat de
zeilwedstrijden thans meer sportwedstrijden
zyn, terwyl 't vroeger voornamelyk om de
»fuif* te doen was.
Intusschen deed het bestuur toezegging
met de verschillende opmerkingen rekening
te zullen houden, by de verdere uitwerking
der plannen, die in de algemeene leden
vergadering in April in hun volle glorie
ter tafel zullen komen.
het zoo hoogst vermakelyke »Raapzaad.« bestuur genoemde voorloopige cijfers veel
Ook de andere nummers mogen genoemd
worden en speciaal ’t toenummertje »Er
kwam iets van een paard in voor.»
Kortom ’t is een eenig mooie avond ge
weest en het hartelyk applaus zal den spre
ker zeker een waarborg zyn geweest, dat
hy een volgende maal hier in Sneek weer
ten zeerste welkom zal zyn.
Een avond als deze mng-n we andere
Nuts-afdeelingen dan ook stellig aanraden.
De Zeilver. »Sneek« hoopt dezen zomer
haar 100-jarig bestaan te vieren, of beter
Toen het feestprogramma was afgewerkt, gezegd de 100ste jaarlyksche zeilwedstrijd
te houden.
Dat dit feit met byzondere feestelijkhe
den zal worden herdacht spreekt vanzelf
en daarom had het bestuur de leden opge
roepen tot een buitengewone vergadering
op Dinsdagavond, waarin de president de
heer Mr. P. C. Andreae mededeeling deed
van de plannen, zooals die voorloopig door
het bestuur zyn opgesteld.
Deze luidendes Dinsdagsavonds offici-
ëele ontvangst van de gasten, muziekuitvoe
ring enz.des Woensdags de zeilwedstrijd,
die ditmaal een grootsch karakter moet dra
gen en des Donderdags een tweede dag,
bestaande in admiraalzeilen enz. besloten
met een vuurwerk op de Kolk.
Deze plannen zullen natuurlijk geld kos-
trouwen en hare ouders te verlaten.
Van dien dag af, had haar gemoedstem
ming voor een ijverige kalmte plaats ge
maakt en deze beschouwde zij als haar erf
deel voor haar verder leven. Ook het mede
lijden voor het kind was bij haar verdwe
nen. Zij onderteekende een verklaring waar
intusschen om was gevraagd geworden, dat
zij ook verder voor den vondeling zou zor
gen en daarmee beschouwde zij haar plicht
te hebben gedaan.
De oude Klaas had haar intusschen eenige
keeren gemeld, dat het zeer goed ging met
het kind en dat de stevige en mooie jon
gen reeds het hart zijner vrouw had gesto
len. Marie had dat onverschillig opgenomen,
zonder den wensch te uiten het kind te
willen zien, zonder verdere inlichtingen te
vragen.
Haar verblijf op de hoeve te Gutstedt
naderde zijn einde. Juffrouw Walmuth, of
schoon nog lijdend, kon thans weder de
zorg voor het huishouden op zich nemen,
en Marie’s ouders drongen ook op hare
terugkeer aan; temeer, daar juffrouw Schnit-
tler zelf ongesteld was. Voor ’t einde van
November keerde Marie naar Wiesen terug.
Toen zij op hare terugreis de plaats na-
derde, waar een zijweg liep naar de woon
plaats van den ouden Klaas, dacht zij er
eerst aan, den kleinen omweg te maken en
naar het kind te gaan ziendoch het spook
beeld van ontrouw en bedrog rees voor
haar op en hield haar terug van het voor
nemen, hetwelk zij reeds half gemaakt bad.
Hoe ver scheen de tyd achter haar te lig
gen, toen zij de vorige maal hier voorbij
was gekomen, als waren er tientallen van
jaren over heen gegaan! De herinnering
sprak tot haar als tot oude menschen.
Wordt vervolgd.
ABONNEMENTS-FRIJS
Per jaar fl.franco per post fl.50, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
volgde nog het traditioneele »bal na,« on
der leiding van den heer Schaaf.
Lang zal deze feestavond nog in aan
denken blyven bij allen, die er van geno
ten. Kome het >De Friesche Jeugd* ten
goede.
Door den heer H. Wilbers, kleer
maker alhier, werd te Amsterdam het di
ploma als coupeur voor theorie en praktijk
jehaald.
Maandag werd door de gemeente
politie proces-verbaal opgemaakt tegen den
45-jarigen A. D. vroeger bierbottelaars-
rnecht alhier wegens schennis der eerbaar-
leid.
BALK. Aangemoedigd door het resul
taat te Njjemirdum, wil de afd. van Pa-
trimonium alhier een groot bosch aankoo-
pen en laten bewerken, teneinde het door
hare leden in cultuur te laten brengen.
BALK. De heer G. Visé, kort geleden
tot tydelyk onderwyzer alhier benoemd, is
voor vast benoemd te Westervoort (Gr.)
De arbeiders te Ganzedyk en te Reider-
weiderpolder konden zich niet vereenigen
met de door de bakkers vastgestelde brood
prijzen. Daarom besloten ze een broodventer
aan te stellen en het brood uit Winscho
ten te betrekken.
Nu besloten de bakkers in Finsterwolde
om den broodprijs te verlagen van 34 tot
32 ct. per 4 K.G.
De grootvizier van Turkije, de door de
Jong Turken zoo smadelijk verjaagde Kia
mil pasje, is door eene beroerte ge
troffen en aan de rechterzijde geheel ver
lamd.
Beecham, de bekende fabrikant der
Beechams pillen, verklaarde kort geleden,
dat hy door elkaar per dag wel een mil-
lioen pillen verkocht. Maar hy besteedde
per jaar ook meer dan f 1.200.000 voor
reclame.
Van oudjes, die den honderdjarigen leef-
tyd halen, leest men nog wel eens. Maar
een beslist zeldzaam feit heeft zich voor
gedaan op het eilandje Sylt aan de W.
kust van Sleeswyk. Daar leven twee oudjes
van 107 jaren, Foddersen geheeten, die
kortgeleden hun 80-jarige bruiloft vierden.
De heer H. H. Kiewit, een eenvoudige
voeger te Winschoten, heeft gedurende 3
jaren zyn vryen tyd gebruikt voor het ver-
aatste jaren onze jjsvereenigingen eerder
reden tot klagen en treuren.
Maar feestvreugde weet »de Friesche
Jeugd” ook wel te vinden in »Amicitia”.
Tenminste als ze voor haar mag zien op
treden een man als de heer IJ. Schaaf uit
Leeuwarden, een duo, als de heer en mevr.
Lammerts uit Groningen, of een zangeres
als mevr. Algera.
De zaal, die geheel gevuld was met feest-
genooten, daverde van lach en jool.
En daartoe gaf het optreden van genoem
de personen ruimschoots aanleiding.
Toch viel ook het meer ernstige Fries
land, ons Friesland», wel in den smaak.
En wat zullen we verder uit het keurige
programma opnoemen Het eene boeide
niet minder dan het andere.
Maar velen meenden dat hier het »lest
best* van toepassing was. Immers het mo
dern echtpaar* door het duo Lammerts en
de klucht in één bedryf: »De wijnhande
laar* spanden wel de kroon.
Een woord van waardeering komt ook
toe aan de muziek, die voor keurig accom
pagnement zorgde.
In zyn openingswoord herdacht de voor
zitter den arbeid door onderscheidene per
sonen verricht in het belang der »Friesche
Jeugd*. In het byzonder werd herdacht
het werk van den heer C. Kamstra, die
12’/2 jaar onafgebroken bestuurslid der ver-
eeniging was geweest, en die ook in moei-
lijke tyden nochtans het hoofd omhoog
hield. Daarom bracht de voorzitter hem
een woord van hulde en overhandigde hem
namens het bestuur een fraai cadeau.
„Zij heeft zich zoo laten verschrikken, en
ik geloof, dat zoo’n kleine een vrouwmenseb
in de war brengt; dat ligt zoo in haar na
tuur,zeide de oude Klaas met wijs gezicht, Wanneer hij hoop mocht koesteren, wilde
terwijl hij Marie weer op den wagen hielp
XV.
In den eersten tijd werd Marie lastig
vallen, door de vele vragen, die de men-
echen haar stelden, welke hunne nieuws
gierigheid wilden bevredigen. Maar wanneer
de mensch een groote smart in ’t hart
draagt, voelt hij zulke kleine speldeprikken
nauwelijks. Was het wel werkelijk smart,
welke baar vervulde? Zij gevoelde slechts
een leegte, eene koude in haar hart, als
ware haar alles ontnomen, als ware al het
edele het ware, waaraan zij had geloofd,
ineengestort en vernietigd. Distels en door
nen, Marie voelde ze opbloeien, die scherpe
distels der bitterheid, die harde doornen
der menschenveiachting. In de eerste dagen
I
NIEUWE SNEEKER COURANT
ir
3
l
e
e
n
k
Uaveraenlglng „de Friesche Jeugd”.
Het Nut.
VERGADERING van den Raad der
Gemeente WIJMBRITSERADEEL
op Zaterdag den 1 Februari 1913
des voormiddags 10i/2 uur.
Punten van Behandeling
Punt I. Notulen van den 28 December jl.
Punt II. Ingekomen stukken en mededee
lingen.
Punt III. Benoeming van een Hoofd der
School te IJsbrechtum.
Punt IV. Benoeming van een onderwijzeres
in vak k aan de O. L. School te Woudsend.
Punt V. Adres van K. Damstra e.a. tot aan
leg van een kunstweg langs de Abbegaster-
ryge met een zijtak naar Folsgare.
Punt VI. Adres van W. K. van der Zee te
Oppenhuizen tot aankoop van een gedeelte
bermsloot aldaar om te dempen.
Punt VII. Adres van 0. Schuurmans te Ab-
bega om van hem het recht van tolheffing bij
doorvaart van het voetbrugje over de Bols-
wardervaart aan te koopen.
Punt VIII. Adres van mej. J. Bakker te
Goënga om haar eervol ontslag te verleenen
uit hare betrekking van onderwijzeres aan de
O. L. School aldaar.
Punt IX. Adres van A. Visser te Tirns om
eervol ontslag als onderwijzer aan de 0. L.
School aldaar.
Punt X. Vaststelling van het kohier van
schoolgeld over het 4e kwartaal 1912.
Pvnt XI. Vaststelling van het primitief ko
hier van Hoofdelijken Omslag over 1913.
100-jarig bestaan
Zellvereeniging „Sneek”.
Ook een toestand.
Kiamil Pasja.
De waarde van adverteeren.
Een 8O-jarig huwelijksfeest.
Een waardevolle uitvinding.
Und ie das Herz wie Wasser,
Dann lauft es gur eilig fort
Doch ist es zu eis erstanet,
Dann bleibt es an seinem Ort.
J. Paps.
