SNEEKER COURANT (67ste Jaargang)WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
n
1
I
ÖAALDERö!
No, 37.
Woensdag 5 Februari 1913.
Officieel Orgaan dér Gemeente Sneek.
RECLAMEKOLOM.
Nieuwstijdingen.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzatld - Sneek.
TELEFOON No. 150.
WYMBRITSERADEEL,
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
ANNEX
min-
prettige in-
/1.50
1 Kilo
1
1 Ons
18 ets.
o.)
us.
i.
r
na
en
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags
morgens 10 uur.
ttes-
zult 1
dige
r
i
1
O
t
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.franco per post fl.50, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
bÜ: I
MA.
Rot
is
t,
e-
te
a
f,
m-
el-
st
r
’t Geheel maakt een
werd goed vertolkt.
Het is volkomen uitgesloten, dat
bij het proces, die de caffeinvrije
koffie „Hag”, zuivere boonenkoffie,
ondergaat, vreemde stoffen in het
product overgaan.
len,
van j
van
Zaterdag waren te Velp alleen thuis het
6-jarig dochtertje van den heer H. enhaarl
4-jarig neefje. Het meisje heeft toen metl
een gloeiende pook haar neefje de oogenl
uitgebrand. In het ziekenhuis aangekomen,!
was althans het eene oogje geheel ver-l
brand, voor behoud van het andere is wei-l
nig kans.
u2__
en Donderdags-
en Vrijdags-
Door de Prop. Commissie van de Rust
huis Vereeniging was Zondagavond in
sAmicitia* een Feestavond belegd met het
doel het fonds weer te versterken.
Een stampvolle zaal getuigde hoeveel
Sneekers gaarne het hunne willen bjj dragen
om de stichting van een Rusthuis mogeljjk
te maken.
Daarvan getuigde ook de belangelooze
medewerking van mej. G. Veen en den
heer M. Wierstra, waarvoor hen dan ook
door Dr. Posthumus in zyn openingswoord
dank werd gebracht. Spr. wekt de aan
wezigen op, ook het hunne er voor te doen
om de tot standkoming van het Rusthuis
de wensch van zoo velen te helpen
verwezenlijken.
Hierna werd het rjjk voorziene program
ma afgewerkt, grootendeels bestaande uit
zang en dans.
De zangklassen Sneek en Bolsward van
mej. G. Veen gaven op zeer verdienstelijke
wjjze allerliefste koornummers ten beste.
En de heer Wierstra had weer een paar
alleraardigste dansen gemaakt. Dames-le-
den der S. G. V. voerden een vrooljjke tam-
boerjjnendans uit en later een meer statig
menuet.
Het gracieuse dansen en de fijne wit-
met-groene-japonnetjes brachten de aanwe
zigen in verrukking.
Thusnelda was niet minder gelukkig in
haar >klompendans<. Het viertal Volen-
dammer-boertjes met vier boerinnetjes danste
zoo lustig op zjjn witte klompjes, dat de
zaal daverde van applaus,
Door den heer Sipma werd nog voorge
dragen het vermakeljjke Toebereidselen
voor een trouwdag* van E. Laurillard.
Na de pauze gaf de zangklasse »Bols-
ward< de operette »Bloemenkoningin«.
Het is een alleraardigste bloemen-geschie-
denis, die op, aardige melodietjes wordt
ritz.
rust. Over het hek kwam hij weer op straat.
Maar de politie maakte eene omsingelende
beweging en ten einde raad ging de jonge
man het kantoor der genoemde firma bin
nen, waar hjj zich in een kolenkast onder
een jas verborg.
De politie vernam van omwonenden de
plaats waar hjj te vinden was. En ja, zjj
vond hem, nat en zwart. Goed geboeid
werd hij met den trein van 11 u. 17 m.
naar Den Helder overgebracht om zich daar
te verantwoorden voor de militaire autori
teiten.
RAADSVERGADERING
verteld,
druk en
De verschillende solisten zongen heel
verdienstelijk vooral de zonnebloem be
viel ons uitstekend doch wat ons ’t
beste beviel dat,waren de koren. Die toon
den uitstekend gestudeerd te hebben.
Het slot, met bengaalsche verlichting
maakte een sprookjesachtige indruk.
Met een woord van dank voor de mede
werkenden en een opwekking om steun
voor het Rusthuisfonds sloot de Voorz. van
de propaganda-commissie de heer R. v. d.
Meulen het officiëele gedeelte van den avond.
Doch dat ’t niet-officiëele deel, het bal,
niet minder belangstelling trok bleek al
dadeljjk bjj de polonaise. En ook bjj de
volgende dansen was 't zoo vol, dat in
drieën gedanst moest worden.
Bljjkens eene opgave van het Friesche
Rundveestamboek telde onze provincie in
Nov. j.l. 25.500 stamboekdieren.
De vorige week werd terechtgesteld de
27-jarige E. M. K., strijkster te Rotterdam
die er speciaal op uitging, de taschjes der
dames, die in de R.-K. Kerk kwamen te
berooven.
Reeds herhaalde malen waren er klach
ten ingekomen over hit vermissen van
portemonnaies. Daarom besloot de koster
alle pogingen ta dcen om de daderes te
vinden. Want het eigenaardig gedrag van
eene vrouw, die tegeljjk met andere vrou
wen bjj den biechtstoel stond, had al eens
de aandacht getrokken.
Nu wilde de koster haar eens op de
proef stellen. Een werkster in de pastorie
mej. André zou zich in de biechtstoel be
geven en een han ftvschje met portemonaie
en 8 stuivers naast zich leggen.
De verdachte vrouw stond weer op haar
oude plaats, en deed weer baarslag. Want
toen juffrouw André opstond was porte-
monnaie en geld weg. Maar ock de dieveg
ge was verdwenen, ’t Gelukte echter de
politie haar op te sporen.
En thans werd tegen haar een gevan-
g< nisstraf vin 6 maanden geëischt.
Vrjjdag kreeg de politie te Dordrecht een
deserteur der Kon. Ned. Marine in het
oog. Het bleek te zjjn de 22-jarige V. d.
Laars, die al sinds September gezocht werd.
Toen n.l. had men hem wegens desertie
opgepakt en wilde men hem naar Den Hel
der transporteeren. Onze Janmaat wist ech
ter onderweg te ontsnappen, door uit den
trein Haarlem-Alkmaar te springen, en
sinds zocht men hem tevergeefs. Nu was
hjj echter opgemerkt bjj het Veer naar
Zwjjndrecht, waar hjj poogde over te ko
men.
Toen hjj echter bemerkte, dat hjj ont
dekt was, zette hjj het op een loopen. De
politie met een rechercheur hem achterna, I
De vluchteling sprong van de Geldersche
Kade op een houtvlot en daarna te water. I
Zwemmende ging het naar een ander vlot I
en van daar weer het water in. Zoo kwam I
hjj in de tuin bjj het kantoor der fa. Mau- I
Maar daar vond hjj ook nog geen I
itie.
1
aaii
van
k
4
31-
3
NIEUWE SNEEKER COURANT
De zaak-De Jongh in den
Bond van Gemeente-Ambtenaren.
D
•t
r-
d
i
n,
ip.)
O.)
IN.
0-
31
te Huiznm) wordt tegen 1 April a.s. verleend.
Punt X. VaststelLag van het kohier
schoolgeld over het 4e kwartaal 1912.
Dit kohier aangeboden tot een bedrag van
f 329.826 wordt onveranderd vastgesteld.
Ter behandeling van Punt XI. Vaststelling
van het primitief kohier van Hoofdelijken Om
slag over 1913, gaat de openbare Verg, over
in eene met gesloten deuren.
Geh. Med. Rat. Prof. Dr.
ERICH HARNACK HALLE.
(Deutsche Medizinische Wochenschrift Nr. 6
Seite 254.)
Verschrikkelijk.
na al het gebeurde als ambtenaar ter secre
tarie niet meer te handhaven en toen hij van
de hem nog geboden gelegenheid om zijn ont
slag te vragen geen gebruik wilde maken,
bleef er niets anders over dan hem het ont
slag ongevraagd te geven.
Daarentegen wordt ook betoogd, dat men
geheel overtuigd kan zijn van de laakbare
handelingen van den heer de Jongh zoowel
die de zaak Feikema betreffen als andere, die
in de overwegingen van het besluit tot ont
slag niet genoemd zijn doch daarom nog
niet tot de conclusie behoeft te komen, dat
hij terecht als ambtenaar ter secretarie tegen
zijn wil is ontslagen. Burgemeester en wet
houders van Sneek hadden, alvorens in te
grijpen, een enquête moeten instellen naar de
toestanden en verhoudingen ter secretarie,
hoewel het niet onwaarschijnlijk is, dat ook
dan gebleken zou zijn, dat de Jongh niet ge
handhaafd had kunnen worden. Alleen na zoo
danige enquête zou men kunnen zeggen, dat
het ontslag terecht is verleendnu is zoo
danige uitspraak, ook als men de handelingen
van de Jongh zeer afkeurt, door het hoofd
bestuur niet te geven.
Het besluit van het hoofdbestuur van den
bond, verklarende, dat aan J. B. de Jongh
terecht door burgemeester en wethouders van
Sneek ongevraagd ontslag is verleend als
ambtenaar ter secretarie, wordt genomen met
acht stemmen voor en twee tegen.
De vraag of het wenschelijk is aan de Jongh
een pensioen toe te kennen, wordt met negen
stemmen vóór en één tegen bevestigend be
antwoord.
Aangezien de raad reeds besloten heeft hem
een jaarlijksche gratificatie te geven, behoeft
aan dit besluit geen verdere uitvoering ge
geven te worden.
Vervolgens komt in bespreking het ontslag
van den heer de Jongh als ambtenaar van
den burgerlijken stand niet overeenkomstig
diens verzoek door den raad der gemeente
Sneek en meer speciaal het besluit van gede
puteerde staten van Friesland tot goedkeuring
van dat ontslag. Als een motivecring, zooals
die van dit besluit, algemeen ingang vond, is
de rechtspositie van vele ambtenaren van den
burgerlijken stand volstrekt niet vaster dan
die van die ambtenaren ter secretarie, voor
wie dienaangaande niets is geregeld. Dit zeker
in strijd met art. 149 der gemeentewet.
Er wordt besloten de aandacht van de re-
geering op de onvoldoende motiveering van
het besluit tot goedkeuring van het ontslag
te vestigen en aan de Koningin vernietiging
wegens strijd met de wet van het besluit van
gedeputeerde staten te vragen.
j verzoek van het Burg. Armbestuur tot
autorisatie van de af- en overschrijving van
eenige posten op de begrooting.
Komt in de volgende Verg, ter tafel.
k schrijven van B. en W. waarbij machti
ging wordt gevraagd tot het verstrekken van
gratificatiën aan de rijksveldwachters in de
brigade Sneek, waarvoor f 75 op de begroo
ting is uitgetrokken.
Tot deze machtiging wordt besloten.
1 adres van K. L. Okma e.a. te Indijk,
waarbij zij vragen op welke voorwaarden de
Raad genegen zou zijn
een kunstweg
van Indijk naar Woudeend
te doen aanleggen. Belanghebbenden zijn be
reid desnoods 50 o/o in de kosten bij te dra
gen. Zij merken op dat Indijk van geen enkel
gemeentewerk profiteert, terwijl toch de in
woners dezelfde belasting betalen als andere
gemeentenaren.
De V o o r z. merkt op dat in de vorige Verg,
werd aangehouden een adres van dezelfden
om verharding van het voetpad. Adressanten
schijnen zelf ook tot het inzicht te zijn ge
komen dat aanleg van een kunstweg alleen
een af doende verbetering zou zijn.
B. en W. stellen voor, deze zaak aan te hou
den in afwachting van de oprichting van het
waterschap Woudsend c.a. waarvan de ont-
werping der plannen reeds in handen is ge
steld van een deskundige. Zeer waarschijnlijk
toch houden deze waterschapsplannen de aan
leg van zulk een kunstweg in.
Nadat de heer Feenstra de groote wen-
schelijkheid en noodzakelijkheid heeft bepleit
van verbetering van de z.i.onhoudbare toestand
te Indijk, wordt overeenkomstig het voorstel
van B. en W. besloten.
Punt III. Benoeming van een Hoofd der
School te IJsbrechtum.
Ter bespreking van dit punt, in de vorige
Verg, aangehouden, wordt de openbare Verg,
eenigen tijd geschorst. Zooals men weet werd
door verschillende hoofden van scholen in de
gemeente overplaatsing naar IJsbrechtum ge
vraagd.
Na heropening der Verg, wordt met 7 tegen
5 stemmen (van de h.h. Breeuwsma, Miedema,
De Boer, Jorritsma en Feenstra) aangenomen
een voorstel van den heer Ages om voor de
vacature-IJsbrechtum alsnog sollicitanten op
te roepen.
Punt IV. Benoeming van een onderwijzeres
in vak’ k aan de 0. L. School te Woudsend.
Met 10 stemmen, terwijl 1 in blanco was uit
gebracht, wordt benoemd de eenige sollici
tante Mej. E. Blanksma van Harlingen.
Punt V. Adres van K. Damstra e.a. tot aan
leg van een kunstweg langs de Abbegaster-
ryge met een zijtak naar Folsgare.
Onder overlegging van een kaart en bere
kening der kosten, ook in verband met het
geen door betrokkenen zal worden bijgedra
gen, komen adressanten met dit verzoek.
De V o o r z. wil
hulde brengen
vooral aan den eersten onderteekenaar voor
de taaie volharding waarmee hij jarenlang er
voor heeft gewerkt de aanleg van zulk een
weg te bevorderen.
Waar er nogal eenige moeilijkheden zijn te
overwinnen en waar het hier geldt een belang
rijk besluit, stellen B. en W. voor, de behan
deling te verdagen en eene commissie be
staande uit de h.h. Réitsma, Kooistra, Wes-
selius, Hoekstra en Breeuwsma op te dragen
deze moeilijkheden te onderzoeken, opdat in
een der eerstvolgende vergaderingen het punt
kan worden behandeld.
Hiertoe besloten.
Rusthuisavond.
Zooals we onlangs meedeelden was door
het Hoofdbestuur van den Ned. Bond v. Ge-
meente-ambtenaren een commissie benoemd
om een onderzoek in te stellen naar, het on
gevraagd ontslag van den Commies ter secre
tarie J. B. de Jongh te Sneek en diens ont
slag als Ambtenaar van den Burgerlijken Stand.
In een speciale vergadering van het [Hoofd
bestuur de vorige week gehouden is het rap
port dier commissie behandeld. Het verslag
daarvan ontleenen wij aan het Weekblad van
den Bond.
De commissie komt tot de conclusie
dat de heer de Jongh door burgemeester en
wethouders terech» is ontslagen als ambtenaar
ter secretarie, doch daar hij vele jaren met
ijver zijn taak vervuld heeft, acht zij ontslag
zonder pensioen een te zware straf.
Zij geeft daarom het hoofdbestuur in over
weging te kennen te geven, dat aan den heer
de Jongh terecht ongevraagd ontslag gegeven
is als ambtenaar ter secretarie, doch dan te
gelijk zooveel mogelijk te bevorderen, dat hem
alsnog een pensioen verleend wordt.
Daar inmiddels de raad der gemeente Sneek
besloten heeft aan den heer de Jongh een
jaarlijksche gratificatie van f 400 toe te ken
nen, kan het laatste gedeelte van dit advies
als vervallen beschouwd worden.
De zaak wordt vervolgens zeer uitvoerig be
sproken.
Daarbij treedt vooral op den voorgrond de
zaak Feikema d.i. de bewering, dat plus
minus tien jaar geleden de secretaris van Sneek
van genoemden Feikema f 200 zou aangenomen
hebben voor een vergunning aangezien die
de onmiddellijke aanleiding geweest is voor
burgemeester en wethouders om in te grijpen.
Er wordt op gewezen, dat het vaststaat, om
dat hij het zelf bekent, dat de bewuste ver-
klaring-Feikema ten huize van de Jongh is
opgemaakt en dat deze dus met zijn mede
werking is tot stand gekomen. Of die ver
klaring waarheid of laster inhoudt, doet niets
tei' zake, genoeg dat ze in hooge mate kren
kend was voor den secretaris.
Op het bezit van dat stuk stelde de Jongh
grooten prijs. Waarom Hij geeft daarop zelf
het antwoord in de Nieuwe Sneeker Courant
van 27 November j.l. Hij had, zoo zegt hij,
belang bij die verklaring, omdat ze te gelegener
tijd voor hem moest kunnen dienen tot ver
weer. Hier blijkt dus het booze en lage opzet,
om met die verklaring den secretaris te ge
legener tijd in zijn eer en goeden naam te
kunnen kwetsen, om hem als ambtenaar den
zedelijken doodsteek te kunnen toebrengen.
Zeker, hij mocht, zooals hij beweert, dit
venijnige wapen bij zich dragen zonder in
strijd met de wet te komen, maar het had
dan toch volgens zijn eigene verklaring de
zelfde bestemming als de dolk van den sluip
moordenaar. Men kan geheel in het midden
laten, welk gebruik of misbruik de Jongh van
die verklaring heeft gemaakt en ook geheel
buiten beschouwing laten het spreekwoord
„ce qu’on voit et ce qu’on ne voit pas”het is
genoeg, dat hij door zijn medewerking ook
mede verantwoordelijk is voor al het leed,
dat genoemd stuk heeft veroorzaakt.
Aanleiding tot deze laaghartige handeling
bestond in de weigering van den secretaris,
om goed te vinden, dat de Jongh in zijn vrijen
tijd adressen voor anderen schreef. Aangeno
men echter, dat die weigering geheel onrecht
matig en willekeurig was wat nog niet is
bewezen dan nog kon daardoor een derge
lijke schandelijke opzet in geen enkel opzicht
worden gebillijkt.
Toen dan ook de ontmaskering plaats had
in tegenwoordigheid van burgemeester en wet
houders en den rechtercommissaris, laat het
zich gereedelijk verklaren, dat er op de se
cretarie een toestand intrad, die onhoudbaar
was. Doch aan wien de schuld? Alleen aan
hem, die met allerlei afkeurenswaardige mid
delen een net van intrigues boven het hoofd
van zijn chef had trachten te spannen, waarin
hij zelf ten slotte is gevangen. De Jongh was
Punt VIII. Adres van mej. J. Bakker te
Goënga om haar eervol ontslag te verleenen
uit hare betrekking onderwijzeres aan de
O. L School aldaar.
Op voorstel van B. 'en W. wordt besloten dit
eervol ontslag (wegens huwelijk) te verleenen
tegen 1 April a.s.
Punt IX. Adres van A. Visser te Tirns om
eervol ontslag als onderwijzer aan de 0. L.
School aldaar.
Ook dit eervol ontslag (wegens benoeming
van
op Zaterdag 1 Februari ’13,
’s voorm. 10!/2 uur.
Voorzitter de heer H. M. Tromp, Burge
meester.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Aanwezig 12 ledenafwezig de h.h. Oppe-
dijk, Nauta en Wesselius.
Punt I. Notulen van den 28 December j.l.
Nadat de Verg, met gebed is geopend, zegt
de V o o r z. ongeveer het volgende
„Mijne heeren,
In deze eerste Verg, van het nieuwe jaar
heet ik u allen hartelijk welkom en betuig
mijn welgemeenden dank voor de gelukwen-
schen mij met de wisseling des jaars toe
gezonden.
In dit jaar hopen wij de herdenking te
vieren van onze honderdjarige onafhanke
lijkheid.
Direct worden wij er weer aan herinnerd,
dat wij afhankelijk zijn van eene Hoogere
Macht. De h.h. Nauta en Oppedijk kunnen
wegens ongesteldheid, de heer Wesselius
wegens droevige familieomstandigheden de
Verg, niet bij wonen.
Ik hoop dat ons werk vruchtbaar moge
zijn en moge strekken tot heil der gemeente.
Verder hoop ik dat het u zoowel in uw
maatschappelijk als in uw persoonlijk leven
wel moge gaan.”.
De notulen der vorige Verg, worden hierna
gelezen en onveranderd vastgesteld.
Punt II. Ingekomen stukken en mededee
lingen.
Ingekomen zijn:
a schrijven van J. Kamminga te Tirns hou
dende dankbetuiging voor de onderhandsche
gunning van de tolinning aldaar
b resolutie van h.h. Ged. St. tot goedkeu
ring van het raadsbesluit waarbij wordt voor
zien in de bediening van de brug te Tirns
c en d idem waarbij zijn goedgekeurd de
raadsbesluiten tot verpachting grasgewas aan
T. Bergsma te Oudega en tot verkoop van riet
en water aan D. J. Swierstra te Oppenhuizen.
e idem tot goedkeuring van het raadsbe
sluit tot intrekking der strafverordening voor
den Macadamweg SneekBolsward
f bericht van de leden der commissie tot
wering van schoolverzuim die hunne herbe
noeming aannemen.
Deze stukken worden voor kennisgeving aan
genomen.
g schrijven van h.h. Ged. St. geleidende de
rapporten van den Inspecteur der Volksge
zondheid inzake den tegenwoordigen toestand
en de plannen tot verbetering van de Drink
watervoorziening ten platten lande. Gevraagd
wordt of ook in deze gemeente behoefte aan
goed drinkwater bestaat en in hoeverre de
ingezetenen genegen zijn daarvoor geldelijke
offers te brengen.
Op voorstel van den V o o r z. wordt beslo
ten de behandeling van deze zaak tot de vol
gende Verg, te verdagen. Vooraf zal men dan
te Woudsend, Heeg en Oudega (de plaatsen
die bij eventueele stichting van een Drinkwa
terleiding, ervoor in aanmerking zouden ko
men, daarvan te profiteeren) de noodige ge
gevens trachten te verzamelen.
h verslag over 1912 van de commissie tot
wering van schoolverzuim
i proces-verbaal van gehouden kasverifi
catie bij den gem. ontvanger.
Sub h en i zullen ter secretarie voor de le
den ter inzage worden gelegd.
Punt VI. Adres van W. K. van der Zee te
Oppenhuizen tot aankoop van een gedeelte
bermsloot aldaar om te dempen.
Daar men aangaande dit adres nog een
rapport van den gem. opzichter wachtende
is, stellen B. en W voor de behandeling te
verdagen, waartoe z. h. st. wordt besloten.
Punt VII. Adres van O. Schuurmans te Ab-
bega om van hem het recht van tolheffing bij
doorvaart van het voetbrugje over de Bols-
wardervaart aan te koopen.
Op de vraag van B. en W. waarop deze tol
heffing berust, moest adressant antwoorden
geen bewijsstuk te kunnen overleggen; alleen
bij overlevering wordt door hem deze tol ge
heven. In zijn brief merkt hij o.a. op dat
„wanneer een schipper of een kaptein blaast
of fluit,|zij z.i. hem daarmee gebieden de brug te
bedienen”.
B. en W. stellen voor om bij gebrek aan
eenige bewijsgrond, afwijzend op dit adres te
be schikken.
De heer Breeuwsma begrijpt niet hoe
adressant terwijl hij geen recht op deze tol
kan doen gelden, kan spreken van een ver
koop aan de gemeente.
Z. h. st. wordt besloten afwijzend op het
adres te beschikken.
Een flink aantal
Diefstal In een kerk.
Een wilde jacht.