NEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14ae Jaargang)
Bij den Paal der Heidenen.
I
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
DE JONG’S
Hollandsch-
Zwitsersche
CHOCOLAAD.
RECLAMEKOLOM.
29e* Jaargang.
Zaterdag 15 Februari 1913.
No, 40.
Nieuwst ijdingen.
L
Uitgevers: Firma II. BRANDENBURG!!
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
Jmelosche Ververij en Chemische Wasscherii,
GEER.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
mt
ANNEX
net
i-
en
XVI.
Wordt vervolgd.
1
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
iug,
roor
lig
gen
PALTHE.
Spoedige aflevering.
daardoor Specialiteiten
000
nesI
ing.
am.
Tabletten, Rollen, Doozen.
Het volmaakte fabrikaat.
In tegenspoed blijkt meestal eerst het ka
rakter van iemand.
o—
Feuilleton.
Uit het Duitsoh van
Ferdinande Freiïn von brackel
door N. en A. VAN DER STEELE.
46.)
maakte beschouwingen over de nietigheid
en oastand vastigheid van het menschelijk
gevoel.
industrie. Haar be- geen daar geleerd
van een 7
tieve samenwerking, zedeljjke an stoffelyse de banketbakkersbond haar eigen chocolade-
belangen bevorderen, door congressen voor- fabriekde Ned. Bakkersbond heeft in Wa-
lichting en steun geven, enz.
Ze is geboren uit den nood der tijden en
Een antwoord scheen den pastoor op de
lippen te zweven, doch hij sprak ’t niet uit.
Zoo Marie Dietrich wilde opgeven, was het
beter, dat was duidelijk. De pastoor wist,
hoe de oude Schnittler daarover dacht, en
dat anders nog een harde strijd gestreden
moest worden. Het was zoo beter, daarin
had zij gelijk; en toch had de pastoor dat
bevallen. Was hare liefde dan reeds verdwe
nen, deze liefde, die zoo sterk wilde zijn?
verdragen Onnatuurlijk was dat nietde
meesten waren teruggedeinsd voor de schan
de, welke thans op de familie rustte. Des
ondanks was de ontgoocheling pijnlijk.
De oude heer streek met zijn hand over
de oogen, als wilde hij een onaangenaam
beeld verwijderen. Hij vroeg nog slechts
of hij Dietrich het antwoord zou mededeelen
of dat zij het liever zelf zou willen doen.
Marie verzocht, dat de pastoor het wou
doen, daar Dietrich zich toch ook tot hem
had gewend. Zeldzaam koud en rustig werd
dat alles door haar gezegd, en Marie ging
dan heen, zonder dat de oude heer haar
slechts met één woord terughield. Ook dit-
7 maal blies hij, nadat zij was heengegaan,
nog lang dikke rookwolken in de lucht en
«aak weer in orde te kunnen brengen. Toen
zij den pastoor zoo dikwijls had opgezocht
en met hem over die aangelegenheid had
gesproken, had deze den jongen man ge
prezen en haar aangeraden, te willen trach
ten, haren man langzaam daartoe te bren
gen, dat het geluk van hun kind niet lan
ger werd verstoord.
Zij had die raad ook willen volgen
doch dan was die andere geschiedenis geko
men, en was ’t haar zelf onnatuurlijk voor
gekomen Zij konden hun kind toch niet
een man geven, die zelfs geen eerlijken naam
had aan te bieden.
Juffrouw Schnittler brak zich het hoofd
met het denken aan dit alles, ondanks alle
geruststellende verzekeringen van den arts,
ondanks de vele middelen, die hij verzon,
en waarvoor zij echter meer en meer de
schouders optrok. Niettegenstaande dat alles
bleef de jonge man toch hare sympathie
genieten en nog dikwijls kwam de gedachte
bij haar op, dat Marie toch een goed man
in hem zou hebben, wellicht was hij nog
wel te bewegen, zijn geluk opnieuw te be
proeven, zoo Marie zich maar niet zoo te
rughoudend hield. Doch de blik van het
meisje viel nauwelijks meer op den jongen
dokter; zij luisterde niet meer naar zijne
gesprekken, welke haar eens zoo hadden be
haagd. Sedert de poëzie des levens haar
was ontnomen, vond zij slechts troost in
prozaischen arbeid.
Zuchtend gaf juffrouw Schnittler hare lie-
veiingsgedaohte op. In een gesprek over
Marie, hetwelk zij bij gelegenheid met den
pastoor had, vernam zij, dat alles uit was
tusschen Marie en Dietrich, daar de jonge
Wilthelm zelf beter had gevonden, zooals
de zaken nu stonden, het meisje haar woord
terug te geven. Marie was daartoe dadelijk
bereid geweest, troostte de pastoor en her
haalde de woorden welke het meisje toen
had te kennen gegeven. „Zij moet wel, door
J niet verwacht, en het wilde hem ook niet
bevallen, Was hare liefde dan reeds verdwe-
I Had zij ’t oordeel der wereld niet kunnen
I en geleverd wordt.
Er is dus ontwaking in Nederland. En
dit is duidelijk geworden, dat die vakorga-
Beste uitvoering.
800 werklieden,
in alle afdeelingen.
Door chemisch reinigen en kleurophalen
worden zelfs van verbleekte en afgesloten
Karpetten en Tapijten de kleuren en patro
nen weer volkomen gerestaureerd.
Damasten Tafelgoed wordt gereinigd
volkomen als nieuw opgemaakt.
Depót te Sneek bij
Firma S. GROENHUIZEN.
mee moeten we het verloren terrein her
winnen en onze zaken omhoog voeren.
Tenslotte wil Spr. nog een woord wjjden
aan de Coöperatie.
Er is verkeerd toegepaste coöperatie,’maar
niet elke coöperatie is uit den booze.^Een
middenstandscoöperatie moet inVelk geval
geenf’credietvereen. zyn, dan delft ze haar
eigen graf.
Spr. gaat
de geschiedenis ^met den ouden Wilthelm
tot andere gedachten zijn gekomen'*, meende
hg.
Tot andere gedachten komen, dat strookte
niet met Marie’s aard. Hoe welkom dit be
richt ook juffrouw Schnittler was, toch kon
zij hieraan geen geloof hechten.
Zoo stak zij zich, op een goeden dag een
hart onder den riem, om met haren man
te spreken. God alleen wist, wat voor in
spanning haar dit kostte. Zij wilde echter
niét uit het leven scheiden, alvorens al het
mogelijke voor het geluk van haar kind te
hebben gedaan.
Toen zij tegenover haren man het ver
langen uitsprak, om over eene zaak te spre
ken, die haar op ’t hart lag en die zij wilde
regelen, voordat het te laat zou zjjn, be
greep hij nauwelijks, wat zij bedoelde. Had
den hem de eerste woorden van zijne vrouw
niet zoo doen ontstellen, zou hij haar zeker
niet zoo gelaten hebben aangehoord, toen
de door hem zoo gehate naam over hare
lippen kwam. Maar daar lag iets in hare
trekken, wat hem al ’t overige deed verge
ten en iedere tegenwerping bij hem terug
drong. Zij verkreeg daarom gemakkelijk
de belofte van hem, dat hij, wanneer hjj
ooit kwam te weten, dat het meisje nog al
tijd Dietrich aanhing, zijne toestemming en
zijn zegen den jongelieden niet langer zou
onthouden. Juffrouw Schnittler antwoordde
daarop, dat zij niet rustig zou kunnen ster
ven, voor zjj zekerheid had, dat de neiging
van haar kind niet langer werd gedwars
boomd.
Rustig sterven! De oude Schnittler had
er nog heel wat anders voor over gehad,
om haar niet zóó te hooren spreken. Hij
wilde van dat sterven niets weten, daar hij
dacht zonder zijne stille vrouw niet te kun
nen leven.
Zeker, hij kwam daar nog zeer dikwijls;
maar zijn plaats was niet meer zooals vroe
ger, naast Marie bij ’t naaitafeltje, om zich
in sierlijke woorden met haar te onderhou
den ook liet hij zijn muzikaal talent niet
meer schitteren, maar nam steeds naast
juffrouw Schnittler’s armstoel plaats. Zijne
vragen, zijne deelnemende blikken bewezen
genoeg, dat het ernstige praktijksbezoeken
waren. Marie kreeg hij nauwelijks te zien
deze had daarvoor geen tijd, overladen als
zij thans was met arbeid.
De vroeger zoo arbeidzame juffrouw Schnit
tler had, zooals bijna alle stervelingen, in
hooge mate het gevoel van niet te kunnen
worden vervangen in haren werkkring. De
gedwongen rust maakte haar bijzonder lui
mig. Doch sedert zij den last van den ar
beid niet meer zoo op zich voelde drukken,
en haar blik zich meer en meer afwendde
van die duizenden kleine nietigheden, die
zij meer tijd, hare gedachten op haar eenig
kind te vestigen. Zij bemerkte, dat het met
Marie niet ging zooals het gaan moest, of
schoon deze noch klaagde, noch uiterlijk
blijk gaf eenig leed te dragen. Maar de
ronding harer wangen was verdwenen, haar
blik had zijn glans verloren, en geen vroo-
lijk woord noch een helder lachje, kwam
meer over haar lippen. De moeder had er
veel voor gegeven, zoo het meisje zich eens
goed had uitgesproken, in plaats van alles
voor zich alleen te dragen. Marie had zich
nooit meer gedrongen gevoeld om hare moe
der in vertrouwen te nemen, sedert zij in
dertijd door deze zoo was teruggewezen.
Juffrouw Schnittler kon het niet van zich
verkrijgen, hare dochter tot eene uitspraak
te bewegen. Het was haar aard niet, en een
levensgewoonte verandert men niet zoo ge
makkelijk, vooral dan niet wanneer het
lichaam zwak en ziekelijk is geworden.
Een tijd lang had de moeder gehoopt de
De vlieger Gougenheim vloog Zaterdag
met zjjn tweedekker, waarin hjj 4 passa
giers medenam, tot een hoogte van 750 M.
Zondag bereikte hjj bij mooi weer, met
een gewicht van 1000 K.G. een hoogte van
1100 M.
geningen haar station voor Bakkerij, ver
bonden met een Maalderij voor den mole
nu na, hoe de middenstands-
cooperatie in Utrecht is tot stand gekomen
en hoe ze werkt. En haar resultaat is ver
rassend. Dat bljjkt ook in Zwitserland en
Engeland.
Zie, zoo eindigt Spr., ik zit al langs ja-
ren in de middenstandsbeweging, ze heeft
de liefde van mjjn hartmaar ik geloof,
dat er een toekomst is voor den midden
stand en die toekomst beteekent mede de
toekomst van Nederland.
Door den heer F. Blok werden een paar
vragen gesteld.
Is da chocolade-fabr. van de banketbak
kersbond niet gebaseerd op hetzelfde be
ginsel als de trusts?
Spr. antwoordde hierop, dat de trusts
den verkoop van andere fabricaten, enz.
onmogeljjk maken, maar bjj ons kunnen
andere chocolade-soorten ongehinderd wor
den verkocht.
De tweede vraag van den heer Blok be
trof de vakorganisatie. Z. i. zou deze, aan
leiding geven tot hevigen klassenstrjjd, een
oorlog tusschen patroons en arbeiders Be-
hooren in eene middenstands-vakorganisatie
niet beiden te worden opgenomen
Spr. antwoordt hierop, dat de klassenstrjjd
er toch al is. Wy willen nu door onze or
ganisatie ons verdedigen tegen onbiUjike
eischen van de zjjde der werklieden.
Na een woerd van dank aan den Spr.
voor zjjn eenvoudig en warm woord, werd
de vergadering gesloten.
Een zeldzaam jubileum herdenkt Woens
dag 5 Maart a.s. onze stadgenoote Mej. J.
er geknoeid met maat en
Marie was door het lezen van den brief
in geen andere stemming gekomen dan
waarin zij reeds verkeerde, toen hij kwam.
Zij wist nauweljjks te zeggen, of die brief
haar leed had vergroot. Wel doorkruiste de
gedachte haar brein, of Dietrich de ware
redenen zou raden, die haar genoopt had
den tot deze koude, korte afwijzing. Maar
gelijk thans voor alles op de wereld, was
zij ook hiervoor onverschillig. Het meisje haar vroeger hadden beziggehouden, vond
wist nauwelijks, hoe zij de dagen doorbraoht.
Het was wel goed voor haar, dat zij zich
meer en meer met de huishoudelijke bezig
heden moest bemoeien. Hare moeder, de
anders zoo bedrijvige vrouw, die altijd allen
arbeid alleen wilde afdoen, liet gaandeweg
meer aan Marie over de huishouding te re
gelen en op andere werkzaamheden toe te
zien. Ja, zij begon langzamerhand voor den
ouden armstoel, welken zij tot nog toe zoo
gemeden had, een zekere voorliefde te too-
nen.
Ofschoon juffiouw Therese daarnaast, van
uit den tuin der pastorie, in dien tijd de
bezoeken van den blonden dokter ook al
telde en daaruit hardnekkig de gevolgtrek
king wilde maken, dat zij in de a.s. verlo
ving tusschen den dokter en Marie toch ge
lijk had, zoo zou zij een geheel ander inzicht
in deze zaak hebben gekregen, indien zij
diens bezoeken op de hoeve van Schnittler
meer van nabij had kunnen waarnemen
ABONNEMENTS-FRIJS
Per jaar fl.franco per post fL50, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Reclames en Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Sijperda. Dan toch is het 25 jaar geleden
waarop zy als presidente werd gekozen van
de Chr. Jorgedochtersvereeniging „Maria
Martha” alhier.
De wjjze waarop zy steeds die functie
heeft bekleed, laat zich het best afleiden,
uit de groote waardeering, die de leden
haar steeds toedragen.
Geen wonder dan ook, dat deze besloten
de dag voor de jubilaresse niet ongemerkt
te laten voorbijgaan.
Naar ’t zich laat aanzien zal onze pro
vincie op deze tentoonstelling geen sleeht
figuur maken. Enkele dames beijveren zich
o. a. een Friesche winkel te organiseeren,
waarin voorwerpen op allerlei gebied uit
de laatste eeuw zullen worden te koop ge
steld. Onder meer zullen er geëtaleetd wor
den goud- en zilverwerken, kleeding, hand
werkjes, poppen in Friesch costuum, oude
jurken, schorten, doekjes, Hindelooper hout-
schilderwerk, Makkumer aardewerk en alles
wat maar meer antieks voor den dag kan
komen.
Maar daarvoor is geldeljjke en andere
steun zeer noodig. Wie wil en kan de da
mes een grooten dienst bewijzen
De directie der H. IJ. 8. M. wil aan
hen, die aan een cursus in het verleenen
van eerste hulp by ongelukken met goed
gevolg hebben deelgenomen, een bronzen
kruisje aan een blauw lint verstrekken met
aan de voorzijde het bekende vliegend wiel
en de initialen H. IJ. S. M. en de letters
E. H. O.
By latere ongeschiktheid tot het verlee
nen van hulp moet dit herkenningsteeken
weder worden ingeleverd.
Diegenen, die een reiziger of ambtenaar
der maatschappij op doeltreffende wyze hulp
verleent, zal daarvoor een gratificatie ont
vangen.
corps de zaken in beweging moet brengen
en houden.
Komende tot zyn onderwerp, wees Spr.
er op, hoe de middenstand eenerzyds wordt
gedrukt door het groot-kapitaal en ander- houdt zich vry van staatsinmenging. Ze naarsbond. Men staat versteld, over het-
zyds door de arbeidersorganisatie’s.
Het groot kapitaal vereenigt zich vooral
in de trusts. En als we nagaan, hoe deze
werken en optreden, dan komt de midden
stand in groote moeilijkheid, temeer, waar
ze ook in Nederland op sommige takken
van industrie beslag leggen.
En de arbeidersorganisatie’s met hare
stakingen en solidair-verklaringen berokke
nen den Middenstand eveneens veel kwaad.
Zy ondervindt er het allereerst de gevol
gen van.
De typografenstaking, b.v. beroofde ons
van onze noodzakelykeïjnieuwsbladen. En
de in uitzicht komende jtsigarenmakerssta-
ring, hoe onschuldig op het eerste gezicht
ook, kan door solidairverklaringen van an
dere takken van bedryf, het ons lastig ge
noeg maken.
Het eenige, wat wy tegen dat dubbele
kwaad vermogen isorganisatie.
Maar waarom is de middenstand daar
mee niet eerder begonnen Wy waren te
dom? Aanvankelijk stond wel »Maatschap-
pelyk Belang< tegenover Eigen Hulp,«
maar die actie was slechts tydelijk. Leven
kwam er eerst als gevolg van het Midden-
standscongres in Gent.
Daarop volgde in 1902 het groote inter
nationale congres voor den middenstand te
Amsterdam. Dat was de voorbode voor de
organisatie van den middenstand.
De noodzakelijkheid en wenschelykheid
dier organisatie werd met algemeene stem
men aangenomen.
En telde de Bond aanvankelijk maar 33
Vereenigingen als lid, thans is dat getal
133, waaronder vereenigingen van 1800 a
2000 leden. De heeren Meeuwsen en Dr.
Nouens werden van den beginne aan be
schouwd als de mannen, die ons konden
helpen, en nog nemen ze een eerste plaats
in, in onzen Bond.
Elk jaar worden er nu congressen ge
houden, en al gaat de groei langzaam, ze
gaat zeker. Degenen, die ons schouderop
halend begroetten, en ons reeds ten doode
weer opschreven, voelen thans, dat we
er zyn.
Onze organisatie heeft ten doel federa-
Middenstand.
Dinsdagavond vergaderde de Vereeniging
>Middenstand< alhier. Voor haar trad op
de heer J. Das te Utrecht, om te spreken
óver Vakorganisatie van den Middenstand.*
Bij de opening sprak de Voorz., de heer
P. Abbinga, zjjn leedwezen uit over het
weinige bezoek. Dat is voor den Bond te
leurstellend. Maar hy hoopt, dat deze ver
gadering voor de aanwezigen toch vrucht
baar moge zyn.
Daarna verkreeg de heer Das het woord
en begon de afwezigen eenigszins te ver
ontschuldigen, waar z. i. vele middenstan
ders na een dag van harden arbeid, vaak
nog allerlei hadden te regelen, als boeken
by houden, enz.
En bovendien is het een gewoon ver
schijnsel, dat toch altyd een klein keur-
omvat thans handel en i
ginsel moet zyn de versterking
collegialen omgang.
Daarom is gewenscht, dat elke plaats nisatie moet leiden tot vakonderwijs. Daar
van eenigen om vang één greote organisatie
hebbe, waaruit later dan de vakgroepen
kunnen voortkomen.
En die ééne groote, algemeene organi
satie kan zooveel doen tot oplossing van
allerlei voor ons van belang zynde vraag
stukken.
Daar zyn b.v.het vraagstuk van g oed-
koop en snel recht. Vervolging van nala
tige schuldenaars is vcor ons thans niet
mogelykhoe geheel anders gaat dat in
Duitschland.
Dan de oneerlijke concurrentie, vooral
door de voorgewende uitverkoopen.
Verder het vraagstuk der informatie- en
incassobureau's.
De middenstand heeft verder te lyden
onder de handelwijze van de Nederl. Hei
demaatschappij, die zelf zaden, enz. ver
koopt, tot schade van den middenstand.
Hoe groote waarde heeft voor ons het rijks-
bureau voor onderzoek van /?- -'dclswa/ren.
Daarvan wordt veel te weinig gebruik ge
maakt, en toch is het onderzoek vry en
kosteloos.
Wat wordt
gewicht.
Wat beteekent het tentoonstellingswezen
voor ons nog weinig. We moeten nog lee-
ren tentoonstellingen bezoeken, dan zal er
ook opvoedende kracht voor ons van uit
gaan.
Al deze vraagstukken (door den spr. met
voorbeelden geïllustreerd) maken, dat de
organisatie een eisch des tyds is. Maar
deze organisatie moet op den voet gevolgd
worden door vakorganisatie, voor alle vak
ken, in alle takken van bedryf.
En hierin hebben we weer voorbeelden
voor oogen, hoe nuttig en noodzakelyk deze
organisatie is.
De alg. Ned. aannemersbond heeft hare
Middelb. technische school, begonnen met
3 leerlingen, thans, na 3 jaren bestaan, 60
leerlingen tellende.
De typografen hebben ook hun school,
4
IIEUWE SNEEKE
R COURAN
Hauche, hauohe auf die Seele,
Die in standen Fesseln liegt,
Dass der warme Quell der Liebe
Doch nicht ganz in ihr versiegt.
F. v. Brackel.
u a - I - 4
Van de Vliegerij.
Een zeldzaam jubileum.
Tentoonstelling
„de Vrouw 1813-1913.'*
Een zeerjgoed. bepaling.
•4.
i
I
