Uit onze Raadzaal.
'SNEEKERCOURANT (67ste Jaargang)WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Bij den Paal der Heidenen.
DAALDERS
O
Kaffee-Handels-Aktiengesellschaft,
AMSTERDAM.
No, 51.
Woensdag 26 Maart 1913.
29e Jaargang.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
R ECL AMEKO LOM.
PIXAVON,
Firma B. Meindersma.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGER
Gred. Poortezijlen, - Hoek KleillZand Sneek.
Ferdinands Freiïn von brackel
door N. en A. VAN DER STEELE.
PlXAVOK
ƒ1.50
1 Kilo
A
1 Ons
18 ct«.
ijlde nu en dan. Hij noemde dikwijls den
De eerste voorwaarde van menschelijke
goedheid isiets lief te hebbende tweede
iets te achten. George Elliot.
ken, alvorens alles voorbij was. Dietrich zou
voor den jongen moeten zorgen, want Jenka
zou dat niet kunnen doen. Doch men moest
niet slecht over zijne vrouw denken, hij al
leen droeg van alles de schuld.
Hoe onsamenhangend ook die woorden
waren, ze vervulden Jenka’s ziel opnieuw
met argwaan. Wilde hij zich thans gaan be
moeien met den jongen en Dietrich daar
over schrijven Niemand zou haar den jon
gen ontnemen, wanneer zij hem had we-
dergevonden.
Den volgenden morgen scheen Willy zich
beter te gevoelenhij was in staat het bed
te verlaten, vroeg schrijfgereedschap en
schreef een langen brief, welken hij daarna
in een anderen sloot. Nog voordat zijn vrouw,
die hij had uitgestuurd, om naar nieuwe
middelen van onderhoud om te zien, terug
kwam, had hij de brieven reeds op de post
laten brengen. Ondanks de inspanning, bij
het schrijven en de afmatting, welke daarop
volgde, begaf hij zich nog denzelfden dag
naar een hospitaal. Jenka maakte geen te
genwerpingen; het nachtelijk incident had
haar een te grooten angst ingeboezemd.
Willy wilde absoluut in een katholieke in
richting worden opgenomen, ofschoon de
betreffende inrichting zeer afgelegen was.
Voor Jenka vertoonde zich daar een geheel
nieuw, haar onbegrijpelijk beeld. Haar don
kere oogen blikten bijna wantrouwend op
reuklooze Teerzeep
voor hoofdwassching.
Per flacon,
voor eenige maanden
voldoende, f 1.50.
Te Sneek verkrijg
baar bij
o—
Feuilleton.
Koffie „Rag”, de caffeinvrije boonen-
koffie, wordt in vele groote zieken
huizen gebruikt, omdat de doktoren
er van overtuigd zijn, dat zij voor
de patiënten beter is dan caffein-
bevattende koffie.
GEBRs. TJALLEMA,
Huis- en Decoratieschilders,
Suupmarkt, SNEEK BOZUM.
Solied adres voor alle WERKZAAM
HEDEN het vak betreffende.
Eigen Malerij met de nieuwste machines
volgens oud recept.
Enorme keuze in BEHANGSELPAPIER
uit voorraad en op staal.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.franco per post fl.5O, buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
HOOFDSTUK XIX.
Maanden waren voorbijgegaan sedert
Willy’s dood. Reeds twaalf jaren waren ver-
loopen sedert dien Augustusmorgen, waarop
de heen en weer trekkende muzikant dat
zwart-bruine meisje voor ’t eerst bij den
paal der heidenen had aan getroffen. Zelfs in
de aan bijzondere voorvallen zoo arme streek
der W.. .sche bergen was die gebeurtenis
reeds lang in vergetelheid geraakt. Slechts
bij gelegenheid werd soms nog van hetval-
sche munters-proces gesproken. De schuldi
gen hadden hun straf uitgediend en de be
drogenen hun verlies vergeten. De mole
naarsvrouw had slechts een geringe straf
ondergaan; de volksmond had haar echter
des te harder veroordeeld. Hare bezitting
had zij verkocht en daarna was zij heen
gegaan.
Óp de plaats van den molen verhief zich
thans het grooteche gebouw eener indu-
strieele inrichting. Deze had meer bedrijvig
heid in de omgeving gebracht en de een
zaamheid, waarover Jenka zoo menigen traan
had gelaten, verdreven. Jenka’s vlucht leefde
alleen nog in de herinnering dermenschen,
waarmee zij vroeger had te doen gehad, en
werd nog altijd in verband gebracht met
het vertrek van Dietrich. Sedert de valsche
munters waren verdwenen, had de oude
paal geen nachtelijk bezoek meer gehad,
maar de roep van onheil-aanbrenger te zijn,
was zoo mogelijk het volk nog dieper inge
grift. Woudgras en mos schoten daar nu
welig op en de machtige boschreuzen rek
ten hunne takken alle jaren hooger ten he
mel op.
Bij het eerste grauwen van een Augustus
morgen ontving de stille, zoo lang rustig
gebleven plek weder bezoek. In de kleine
woudopening vertoonde zich eene vrouw,
schuw en angstig rondziende. Het scheen,
alsof zij het niet waagde een enkele schrede
verder te gaanplots bleef zij staan en ang
stig speurend viel haar blik eindelijk op den
aardenwal en den paal, welke in het sche
merend morgenlicht een spookachtig aanzien
had gekregen. Zij deed eindelijk, blijkbaar
met de grootste wilskracht, een stap verder,
zonk dan echter plotseling op de knieën,
terwijl ze het aangezicht met hare handen
bedekte. Langen tijd bleef zij zoo in deze
houding liggen, niet lettend op den mor
gendauw, die den grond tamelijk nat had
gemaakt, noch op den vochtig-kouden wind,
die het eerste morgenuur zoo onaangenaam
kan maken. Men had kunnen gelooven, dat
zij sliep, wanneer zij niet van tijd tot tijd
hare oogen angstig had opgeslagen. De eerste
volle straal der zon deed haar echter deze
houding verlaten en ópstaan.
Voorzichtig, bijna vreesachtig sloop de
vrouw naar den kleinen aardwal, die den
paal omgaf. Blauwe gentianen, zooals Diet-
rich en Marie hier eens hadden geplukt,
bloeiden ook thans en openden hunne kel
ken bij de aanraking van het gouden mor
genlicht. Zij lette echter niet op de bloe
men tastend gleed hare hand over de stee
nen en zocht naar die, welke los waren.
De vrouw scheen hier goed bekend te
zijn; eenige struiken rukte zij hier en daar
uit en vond eindelijk een steen, die zich liet
opheffen. Zij stak hare hand in de opening,
welke den steen had bedekt en haalde een
voorwerp te voorschijn, waarvan het vinden
haar zichtbaar verheugde. Het was een oud
zakboekje, in olielinnen gewikkeld om het
tegen de vochtigheid der aarde te bewaren.
Wordt vervolgd.
ziel binnen. De geestelijke van het hospitaal
vond hem dan ook zeer ontvankelijk voor
zijne woorden, alsook voor de kerkelijke
vertroostingen. Ook voor Jenka trachtte hij
te zorgen. Hij smeekte den geestelijke drin
gend, zich te willen belasten met haren te
rugkeer naar het moederland.
Hij verzocht hem Dietrich zijn dood te
melden en gaf het adres op van den ban
kier, bij wien Dietrich vroeger het geld had
gedeponeerd. Ook zijn brief had hij op die
manier verzonden. Hetgeen, ten opzichte
van zijn broeder, zijn geweten drukte, had
hij hem reeds geschreven, toch gaf hij den
geestelijke nog alle mogelijke inlichtingen
over alles, wat den te vondeling gelegden
knaap betrof. Hij wenschte, ingeval de jon
gen nog leefde, dat Dietrich zich met diens
opvoeding zoude bemoeien, opdat zijne
vrouw niet alleen daarvoor behoefte te zor
gen. Ook aan zijne moeder, die hij echter
nauwelijks meer in leven waande, deed hij
vele groeten toekomen en beval haar Jenka
aan, daar zij altijd goed voor hem was ge
weest.
Aan zijne vrouw zelf gaf hij de meest uit
gebreide inlichtingen hoe zij moest hande
len. Hij zeide haar, dat hij haar bij zijn
broeder had aanbevolen en deze haar zeker
troost en den noodigen steun niet zou ont
houden. Jenka hoorde met donkeren blik
deze raadgevingen van haar stervenden man
die stille, bedaarde vrouwen, die de verple- aan. Zij sprak niet tegen, zooals tot nog toe
ging leiden en ook haar vriendelijk en voor- hare gewoonte was geweest, doch zij beloofde
komend hun hulp aanboden. Zij verkoos ook niets. Of zij smart gevoelde over het
aanstaand verlies, of dat zijn dood haar als
een bevrijding van drukkende banden toe
scheen, was moeilijk te raden.
echter voor zich zelf te blijven zorgen.
Op haar echtgenoot hadden intusschen die
rust en de geest der inrichting een zeer wel-
dadigen invloed. De goede indrukken zijner
kinderjaren ontwaakten in hem, en de er
kenning, dat hij zijn leven verwoest en zijn
doel had gemist, drong met kracht zijne
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
ANNEX
TELEFOON No. 150.
Uit het Duitsoh van
55.)
Terwijl zij op deze manier aan haren toorn
lucht gaf, en hem allerlei verwijtingen toe
slingerde, werd hij plotseling door zulk een
aanval van kramp overvallen, dat hij be
wusteloos ineenzakte. Koud zweet parelde
op zijn voorhoofd, en de geel-bleeke gelaats
kleur deed het ergste vreezen. Haar woor
denstroom onderbrekend, sprong de vrouw
op hem toe. Een vreeselijke angst maakte
zich van haar meester, toen zij die ijskoude
ledematen voelde. Met alle hulpmiddelen,
die haar ten dienste stonden, trachtte zij
hem bij te staan en riep eindelijk de bewo
ners van ’t huis te hulp. De eigenares van
’t hotel, een flinke, verstandige vrouw, wist
spoedig de levensgeesten weder op te wek
ken toch scheen zij over zijn toestand niet
gerust. Zij sprak nu ook van een hospitaal,
waar hij rust en een betere verpleging zou
kunnen vinden. Zij raadde Jenka aan dien
nacht bij den zieke te waken.
Jenka zat den ganschen nacht aan ’tbed
van haar man. Hij was tamelijk kalm, doch
naam zijns broeders en mompelde, dat hij
hem moest schrijven, en om vergeving sme
den Waagmeester
ontvangst
I
rï'
f 57.06-5
deze re-
Hunyadi Janos
is een salinisch water, dat zoo uit de bron,
zonder eenige toevoeging, in flesschen afge
tapt wordt en als purgeerwater zijn weg tot
in de afgelegenste deelen der wereld vindt.
Het veroorzaakt niet de minste pijn en werkt
onfeilbaar. In nagenoeg alle gasthuizen in
gebruik.
(Verg, van Donderdag 20 Maart’13, ’s avonds
7i/2 uur.)
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, Burge
meester.
Secretaris de heer Jac. v. d. Laan.
Aanwezig 12 leden.
Afwezig de hh. Zelvelder en Gortei’ met ken
nisgeving één vacature, ontstaan door het
bedanken van den heer Élzer.
Pant I. Vaststelling van notulen.
De notulen der vorige Verg., welke ter visie
hebben gelegen, worden onveranderd vastge
steld.
Punt II. Mededeeling van ingekomen stuk
ken, enz.
Ingekomen zijn
a missive van den Commissaris der Ko
ningin, berichtende dat met ingang van 16
Februari 1913 tot burgemeester dezer gemeente
is herbenoemd de heer P. J. de Hoop.
De heer Dr. Bouma (Weth.) spreekt den
burgemeester ongeveer als volgt toe
„Met een enkel woord wil ik u mede na
mens den wethouder Westra gelukwenschen
met uwe herbenoeming.
De eerste periode van 6 jaar is verstre
ken, sinds u hier den eed aflegde, met al
uw krachten te zullen opkomen voor de be
langen dezer gemeente
Dat van u na het verlaten uwer vorige
standplaats, die u zoo lief was geworden,
hier veel inspanning werd gevraagd, behoeft
nauwelijks gezegd, waar belangrijke werken
in voorbereiding waren. Met voldoening mag
dan worden geconstateerd dat tijdens deze
eerste periode vrij veel tot stand is gekomen.
Ik noem slechts de gemeentelijke woning
bouw, de waterleiding, verbetering der ka
den, verbetering van het onderwijs enz.
Door uw humaniteit en joviale omgang
is het vaak minder prettige en tijdroovende
werk van ons college dikwijls veraange
naamd.
Wij behoeven het niet te verzwijgen dat
u ook toestanden en verhoudingen hier aan
trof, die zeer onaangenaam waren.
Het spreekt vanzelf dat uwe zienswijze in
dezen niet door allen werd gedeeld, maar
gewaardeerd moet het worden dat u steeds
rond en eerlijk uw eigen meening hebt ver
dedigd.
Na de stormen hoop ik dat er nu kalmere
jaren komen, waarin het u gegeven moge
zijn in samenwerking met de afgevaardigden
uit de burgerij, de belangen onzer geliefde
gemeente te behartigen. (Applaus.)
De V o o r z. dankt de heeren Wethou
ders voor hunne gelukwenschen. „Hoewel het
waar is, dat in deze periode veel tot stand
is gekomen, moet daarbij niet worden ver
geten, dat vele zaken onder mijn voorgan
ger reeds waren voorbereid en de Waterlei
ding b.v. nog slechts op uitvoering wachtte.
Niet altijd is mijn taak hier gemakkelijk
geweestik hoop dan ook dat de volgende
periode niet in alle opzichten op de thans
Die Gedankeu wollen nicht rasten
Sie ziehen die Strasse wohlbekannt
Und suchen ein langst verschollenes Land,
Wo Blatter und Blüten verblassten.
afgelegde moge gelijken, want het zijn niet
alleen aangename herinneringen, die ik daar
aan heb.
Ook voor het vervolg wil ik, getrouw aan
mijn eed al mijn krachten wijden aan mijn
taak. Deze kan mij gemakkelijker worden
gemaakt, wanneer wij steeds met elkaar
trachten de belangen van deze gemeente te
bevorderen. Ik hoop dat Voor het vervolg per
sonen en zaken meer zullen worden geschei
den, dat het zakelijke meer de overhand
krijge en de persoonlijke kwesties op den
achtergrond geraken, hetgeen de gemeente
zeker ten goede zal komen.
Van deze hoop vervuld, wil ik met moed
de nieuwe periode beginnen en doe daarbij
een beroep op uw aller medewerking.” (Ap
plaus.)
De heer Visser merkt op dat de heer
Dr. Bouma alleen namens de Wethouders
heeft gesproken. Spr., als oudste lid van den
Raad, meent de tolk van zijne medeleden
te zijn, wanneer hij den Burgemeester ook
namens hen gelukwenscht. De woorden door
den heer Dr. Bouma gesproken kan Spr. vol
komen onderschrijven hij hoopt dat zijne
medeleden hetzelfde zullen kunnen getui
gen. (Applaus.)
de Drankbestrijdersvereenigingen.
Sub 1t voor kennisgeving aangenomen.
u adres van J. Andringa, inzake koop stuk
grond aan de Truffelsteeg.
Wordt voor kennisgeving aangenomen met
het oog op een reeds genomen besluit in dezen.
v adres van Fa. A. M. Kuyt e.a., inzake
het vervoeren van goederen over het asch-
beltterrein.
Om prae-advies gesteld in handen der comm,
voor de gemeentereiniging.
w idem van de concierges bij het hooger
en middelbaar- onderwijs, om verbetering van
jaarwedde.
Komt later ter tafel met het adres der
leeraren van gelijke strekking.
x idem van J. H. Doodkorte e.a. verzoe
kende de vroegere stadsomroeper S. Faber,
weer zijn functie voor het publiek te doen
waarnemen.
Wordt ter afdoening gesteld in handen van
den Voorz.
ij idem van H. Tromp Jz. e.a., allen win
keliers, inzake eene verordening voor wette
lijke winkelsluiting.
B. en W. stellen voor dit adres voor ken
nisgeving aan te nemenzij achten het on-
gewenscht deze zaak die pas in Juli van alle
kanten is bekeken nu weer aan de orde te
stellen.
Na eenige discussie wordt met 7 tegen 5
stemmen van de h.h. Dwarshuis, Bont, Westra,
Wilhelmy en De Wolf aangenomen een voor
stel van den heer IJ t s m a, het adres om
praeadvies te stellen in handen van B. en W.
daar hij meent dat de zaak-winkelsluiting
thans in een geheel ander stadium is geko
men dan Juli van het vorige jaar.
z adres van S. Zeijl e.a. adhaesie betui
gende met het adres sub ij.
Wordt gevoegd bij sub ij.
a1 e i b1 verslagen over 1912 over den ge
meentelijken woningbouw en den Handels-
cursus.
Deze verslagen worden in het gem. verslag
opgenomen.
Punt III. Rekening der begrafenisrechten
over 1912.
Deze rekening, bedragende een ontvangst
van f 1253.50, wordt op voorstel der finan-
tieele commissie goedgekeurd.
Punt IV. Rekening van de Brandweer over
1912.
Deze rekening bedragende in ontv. en uitg.
f 544.48, wordt eveneens goedgekeurd.
Punt V. Rekening van het Stedelijk Mu
ziekcorps over 1912.
Deze rekening bedraagt in ontv. f 1315.835
in uitg. - 1258.77
en sluit met een batig saldo van
Op voorstel der commissie wordt
kening goedgekeurd.
De commissie stelt voor, afwijzend te be
schikken op het verzoek, dit batig saldo af te
staan aan de tegenwoordige vereeniging Het
Sneeker Muziekcorps.
Na eenige discussie wordt met 9 tegen 3
stemmen (van de hh. De Wolf, Dwarshuis en
Bont) verworpen een voorstel van den heer D e
Wolf die het bedrag wel wilde af staan, om
dat die vereeniging dit eerste jaar veel aan-
schaffingskosten heeft.
NIEUWE SNEEKER COURANT
Hierna wordt overeenkomstig het voorstel
der commissie afwijzend op het verzoek be
schikt.
Punt VI. Rekening van
over 1912.
Deze rekening, bedragende een
van f83.625 wordt goedgekeurd.
Punt VIL Rekening van de Gezondheids
commissie over 1912.
Deze rekening bedragende in ontv. en uitg.
f 856.84 wordt goedgekeurd.
Punt VIII. Af- en overschrijving armvoogdij-
begrooting, dienst 1912.
Tot deze af- en overschrijving, groot
f 240.755 wordt z. h. st. besloten.
Punt IX. Voorstel tot aankoop van grond
in het Sperkhem.
In verband met de plannen tot het leggen
van een brug over de Stadsgracht is aankoop
van dit perceel kad. bekend Sectie C No. 1169
groot 29 A. 90 cA., toebehoorende aan Mevr.
Wed. Mr. D. Alma, de heer H. Fennema en
Mevr. AmentPijttersen, gewenscht.
B. en W. stellen voor, tot dezen koop over
te gaan en het bedrag f 4500 te vinden uit
een aan te gane geldleening.
De heer De Wolf ziet in dezen koop geen
gemeente belangalleen wanneer men de
brug bij de fabriek wil leggen zal deze koop
noodzakelijk zijn.
Wanneer de brug aan de andere zijde van
de fabriek zou worden gelegd, was dit stuk
grond niet meer dan f 1000 a f 1200 waard,
terwijl er thans de ongehoorde som van f 5500
per pondemaat voor wordt gevraagd.
Spr. vindt dat men het geld van de burgerij
niet mag besteden om er deze kapitalisten
mee te verrijken.
De Voorz. antwoordt dat over dit voor
stel. zooals de heer De Wolf weet vooraf reeds
met den Raad is overlegd de grond is inder
tijd voor elk Vs deel a f 1500 getaxeerd.
Met 11 stemmen tegen 1 (van den heer De
Wolf) wordt het voorstel van het D. B. aan
genomen.
(De heer Dr. Bouma vertrekt.)
Punt X. Adres van de wed. M. Posthuma
alhier, om overname van de pont in de Stads
gracht.
B. en Wvan oordeel dat het ongewenscht
is, dit pontveer van gemeentewege in stand
te houden, stellen voor, afwijzend op het adres
te beschikken.
Na eenige bespreking wordt op voorstel van
den heer IJtsma besloten, B. en W. op te
dragen te onderzoeken in hoeverre het mo
gelijk is, met belanghebbenden eene regeling
te treffen, het veer te doen bedienen zoolang
de nieuwe brug nog niet is gelegd.
Punt XI. Voorstel inzake de verpachting
van het vischrecht der gemeentelijke wateren.
B. en W. stellen voor het water dit jaar
niet te verpachten, doch van 1 Juni1 Janu
ari consenten af te geven nl. kleine vischakten
a f 2 50, groote vischakten k f 5.
Na eenige bespreking wordt hiertoe beslo
teneen voorstel van den heer De Wolf
deze prijzen aanmerkelijk te verlagen werd
niet ondersteund.
De Voorz. dankt thans ook den Raad
voor zijne gelukwenschen en stelt voor, de
missive voor kennisgeving aan te nemen.
Aldus besloten.
Verder zijn ingekomen
b schrijven van Z. Ex. den Min. v. Bin-
nenl. Zaken, meldende dat geen bezwaren be
staan tegen tij del. benoeming als leeraar aan
het Gymnasium van F. v. d. Vliet
c en d resolution van h.h. ffed. St. tot goed
keuring der gemeenterekening over 1911 en
het raadsbesluit tot wijziging der begroeting
voor 1913
e bericht van hetzelfde 'lege, waarbij
machtiging wordt verleend tot stichting eener
nieuwe stelphuizinge voor het Bumaleen.
f de door hh. Ged. St. goedgekeurde reke
ning over 1912 van den Mac-Adamweg Sneek
Bolsward.
Al deze stukken voor kennisgeving aange
nomen.
g, h, i, j en k verslagen over 1912 respect,
van het Hooger Onderwijs het Lager Onder
wijs de commissie tot wering van schoolver
zuim de gemeentelanderijen en den Trekweg
de gezondheidstoestand van den veestapel
Deze verslagen worden voorzoover noodig
in het gemeenteverslag opgenomen.
1 en m processenverbaal van gehouden kas
verificatie bij den Dir. van Gasfabriek en Wa
terleiding
n rapporten van Drinkwateronderzoek over
Januari en Februari
o schrijven van F. v. d. Vliet te Den Haag,
houdende aanneming zijner benoeming tot
tij del. leeraar aan het Gymnasium
p idem van J. Kramer, Leeuwarden tot aan
neming zijner benoeming als verslaggever voor
het gemeente-raadsverslag
q idem van G. Lanting, houdende aanne
ming der voorwaarden voor verlenging der
bestrating Kerkhofsgracht
r, s en t, dankbetuigingen voor verleende
subsidie respect, van de Openbare Leeszaal,
de Ver. ter bevordering van Gem. belangen en