B
Uit onze Raadzaal.
o
Trouwkaarten
r
ïl.
Firma H. Brandenburgb,
SNEEKERC0URANT(67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
ik
^DAALDERS
No, 53.
Woensdag 2 April 1913.
29e Jaargang.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
RECLAMEKOLOM.
a-
X’v 9^
e-
et
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURG!!
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleimand - Sneek.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
WYMBRITSERADEEL,
0.
L
IK.
ƒ1.50
1 Kilo
1 Ons
18 ets.
-<
bij
ir
►7
’rij
er.
Ier
LA.
Billijke Prijzen.
Vlugge Levering.
Vraagt Modelboek ter inzage bij
ifei
nes
GROOTS KEUZE uit de
NIEUWSTE MODELLEN.
>tel
te
EN
er-
sau
er-
ien
sek
ni-
48
ABONNEMENTS-FRIJS
Per jaar fl.—franco per post fl.5O, buitenland f5.—
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
te
er,
ar
ak,
sh-
de
Js-
Ike
.el-
er-
Koffie „Hag”, de caffein-
vrije boonenkoffie, staat
allereerst op de lijst dsr
genotmiddelen, welke aan
hartlijders t o e g e s ta a n
worden.
Dr. Med. M. KIRSCH,
Monsterboekjes liggen tevens ter in
zage bij:
C. SCHOTANUS, Parkbuurt Sneek.
S. J. SCHMIDT, Achterom
S. van KONINGSVELD, IJlst.
A. WIJNTERP, Hommerts.
J. BOEIJENGA, Woudsend.
H. v. d. WERF, Heeg.
J. KLIJN, Scbarnegoutum.
R. G. de BOER, Oppenhuizen.
E. v. ZANDBERGEN, Idskenhuizen. ‘^igszi™ W^Tn^l “^“"ad^see^n
GED. POORTEZIJLEN,
(Hoek KLEINZAND.)
ANNEX
TELEFOON No. 150.
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
RAADSVERGADERING
1
en
7
HunyadiJanos
is bronwater, hetwelk maag en ingewanden
pijnloos reinigt. Verkrijgbaar bij alle apo
thekers, drogisten en handelaren in bronwa-
t eren.
lik
08-
>1
Spoedeischende Vergadering, Zaterdag 29
Maart, ’s middags 12 uur.
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, Burge
meester.
Secretaris de heer Jac. v. d. Laan.
Aanwezig 12 leden, afwezig de heeren Bont
en Wilhelmy.
Eén vacature, wegens bedanken van den
heer Elzer.
De V o o r z. stelt aan de orde het eenige
pnnt van de agendabenoeming van een tij
delijk leer aar in de oude talen aan het gym
nasium, alhier.
De heer IJ t s m a vraagt verlof, om na de
afhandeling der agenda een vraag tot den
Voorz. te richten over het weigeren van de
collecte ten behoeve van de uitgesloten siga
renmakers.
Dit verlof wordt verleend.
Voorlezing wordt gedaan van een schrijven
van den heer inspecteur van het H. O., waarin
de heer A. M. Gaasbeek te Veenendaal wordt
aanbevolen voor de tijdel. betrekking, strek
kende van 1 April tot de groote vacantie.
Met alg. st. wordt de heer Gaasbeek be
noemd.
Thans krijgt de heer IJ t s m a verlof tot
het stellen zijner vraag.
(De heer Gorter vertrekt.)
Spr. heeft gehoord, dat aan de sigarenma
kers geweigerd is, eene collecte te houden ten
behoeve van de uitgeslotenen. Wat is de aan
leiding geweest tot deze weigering
De Voorz. antwoordt, dat de vergunning
voor het houden eener collecte niet bij hem
alleen, maar bij B. en W. behoort. En nu heeft
het dagelijksch bestuur zich op het stand
punt geplaatst, om bij stakingen geen partij
te kiezen. Wel worden collecten voor alge-
meene belangen toegestaan, maar bij conflic
ten wenschen B. en W. zich onzijdig te houden.
De heer IJ t s m a veroorlooft zich de op
merking, dat de toelichting van den Voorz.
berust op eene dwaling. Hier is geen werk
staking, maar eene uitsluiting, en ieder die
zich de moeite wil geven om de historie even
na te gaan, weet dat zelfs vele patroons te
gen hun zin hun werklieden moesten wegstu
ren. Zoo ook de patroon in onze stad
Heel de burgerij wil wel steun verleenen,
maar nu belet het Dag. Bestuur aan de siga
renmakers die steun in ontvangst te nemen.
De Voorz. merkt hiertegen op, dat de bur
gerij evengoed steun kan verleenen door het
inzenden van gelden. Bij het geven van per
missie voor collecten moet men voorts voor
zichtig zijn. Doet men het nu, dan zal men
het ook voor het vervolg moeilijk kunnen wei
geren.
De heer W e s t r a meent, dat werkstaking
of uitsluiting hier weinig af of toe doet. Er is
een conflict, en het gaat niet aan, om van het
D. B. te eischen, dat ze bij al die conflicten,
waaruit misschien een aanvraag voor eene
collecte kan voortkomen, zich volledig op de
hoogte gaat stellen.
Geen partijkiezen is daarom het verstan
digste, dan houdt men zich onzijdig.
Het doet den heer IJ t s m a leed, dat hier
geen oplossing wordt gegeven, dat er zelfs
geen onderzoek is ingesteld. Kan dat door den
beugel Had men zich hier niet op de hoogte
kunnen laten stellen in deze kwestie Te meer
verwondert het Spr., waar in tal van plaat
sen de collecte wel is toegestaan. Men vreest
voor partijkiezen, maar weigeren is hier ook
partijkiezen, en wel tegen de arbeidors, voor
het kapitalisme.
Daarom stelt Spr. de volgende motie voor
„De Raad, gehoord het besluit van B. en W.
om aan de S. B. B- geen vergunning te ver
leenen tot het inzamelen van gelden op
steunlijsten, vindt dit besluit niet in het
algemeen belang en verzoekt het D. B. als
nog de gevraagde vergunning te verleenen.”
De heer W e s t r a heeft met den patroon
alhier over de zaak gesproken. Maar deze
noemde het standpunt van B. en W. het eenige
correcte standpunt. Wat de opmerking aan
gaat, dat zoovele gemeenten verlof voor eene
collecte hebben gegeven, Spr. weet alleen van
Menaldumadeel, dat die verlof heeft gegeven.
De heer Brouwer vindt deze beslissing
van B. en W. een verstandige daad. Hij heeft
wel eens geprotesteerd tegen het weigeren van
den verkoop van bloempjes, enz., maar dat
was philantropie. Hier staat de zaak adders.
En B. en W. hebben geen partij gekozen, maar
bewandelen den middenweg.
De Voorz. merkt nog op, dat men elders
anders over deze kwestie kan oordeelen, maar
wij meenen niet anders te mogen handelen.
De heer Z el vel der is het met den heer
IJtsma eens, dat hier geen staking is.
Maar wat de weigering aangaat, als dat een
partijkiezen is voor het kapitaal, dan is het
toestaan een partijkiezen voor de uitgeslo
tenen.
Spr. wil dan ook de zaak anders bezien.
Heel deze kwestie is buiten strijd omgegaan.
Zonder hun schuld zijn de arbeiders zonder
werk geraakt en staan plotseling armoede en
gebrek voor de deur. En daarom, om deze
ramp, overeenkomende met hongersnood e.d.,
tot steun. Temeer, waar alle ri chtingen steun
kunnen aanbevelen.
De heer De W..£lf heeft na het gesprokene
van den heer Zelvelder niet veel te zeggen.
Alleen wil hij opmerken, dat de zaak plaat
selijk moet bezie., worden. En hier is van strijd
of conflict geen sprake. Toch zijn er menschen
broodeloos gemaakt en die moeten geholpen
worden. Daarom is Spr. voor de motie.
Weigering is z.i. ook partijtrekken.
De heer Dr. B o u m a, hoewel niet aanwe
zig bij de behandeling dezer kwestie is het
college van B. en W., kan zich nochthans ho
mogeen verklaren met het gedane voorstel.
Wat hier nu bij de uitsluiting is geschied,
kan bij stakingen ook heel goed gebeuren.
Kiezen we hier partij, dan moeten we het bij
andere conflicten ook wel doen.
De heer IJ t s m a Terecht is de uitslui
ting een ramp genoemd, niet door de arbei
ders veroorzaakt. En hier wordt geen steun
van de gemeente gevraagd, maar van de bur
gerij, die, getuige de bladen van allerlei rich
ting, daartoe wel genegen is. De eenige vraag
is hier, of het D. B. een hinderpaal voor het
steun verleenen zal zijn of niet.”
De Voorz.Laten dan de genoemde kranten
gelden inzamelen.
De besprekingen worden hierop gesloten.
Daar de motie gesteund wordt door den
heer De Wolf, wordt deze in stemming ge
bracht.
Onder de besprekingen waren de heeren
Brouwer en D warshuis vertrokken.
De motie werd verworpen met 5 tegen 4
stemmen.
Tegen stemden de h.h.Wèstra, Huges, Vis
ser, Vellinga en Dr. Bouma. Voor stemden de
h.h.IJtsma, Zelvelder, de Wolf en de Boer.
Hierna sluiting der Vergadering.
Juni a.s.
Punt IV. Benoeming van een Onderwijzer
aan de O. L. School te Tirns.
De alphab. voordracht bestaat uit de h.h.
D. Bokkens te Haulerwijk en S. Wijma te Ak-
krum.
Met 13 stemmen wordt, met ingang van 1
April a.s., benoemd de heer Bokkensop den
heer Wijma waren 2 stemmen uitgebracht.
Punt V. Benoeming van een Onderwijzeres
aan de O. L. School te Goënga.
De voordracht bestaat uit de damesJ.
Bosselaar te Sneek, A. Mijllijma te Dokkum
en A. van der Mei te Bozum.
Wegens benoeming elders heeft Mej. Bosse
laar zich teruggetrokken.
Met 14 stemmen wordt met ingang van 1
B. en W. stellen voor, gunstig op het adres
te beschikken en de gebouwen wederom voor
3 jaar te verhuren, doch de huurprijs per jaar
met f 20 te verhoogen en te brengen op f 120.
De heer Ages vindt dit te veel en vraagt
of deze verhooging noodzakelijk is, waarop de
Voorz. antwoordt dat waar alles duurder
wordt de gemeente niet verantwoord is als
ze deze gebouwen voor zoo lagen prijs in ge
bruik geeft.
De heer Wesselius is het niet met den
heer Ages eensmen heeft behalve de ge
bouwen ook een flinke strook grond erbij.
Wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van het D. B.
Punt XIII. Vaststelling van de kohieren
van schoolgeld voor het herhalingsonderwijs
cursus 1912—1913.
Deze kohieren worden vastgesteld respect,
met een bedrag van f 22.30 en f 2085.
Punt XIV. Vaststelling van het primitief
kohier van belasting op de honden.
Dit kohier wordt vastgesteld tot een bedrag
van f 746.
Punt XV. Af- en overschrijving van uit
gaafposten der begrooting dienst 1912.
Tot deze af- en overschrijving, welke noodig
is om enkele posten te versterken, wordt
z. h. st.Jbesloten.
Punt XVI. Voorstel tot wijziging der Ge
meente begrooting dienst 1913.
Deze wijziging betreft een verhooging der
uitgaven met f 575 (te houden kinderfeesten
f 500 en kosten vergelijkend examen IJs-
brechtum f 75), waartegenover een ontvangst
staat van f 575 (nl. verkoop gem. eigendom
men f 500 en f 75 voor meerdere tolopbrengst.)
Z. h. st. tot deze wijziging besloten.
Punt XVII. Beslissing op het schrijven van
D. S. de Jongh te Woudsend over zijn aan
bod tot verkoop van bouwterrein aan de Ge
meente.
Adressant vraagt voor 1 April beslissing
omtrent zijn aanbod van grond voor bouw
terrein.
Zooals men weet is de vrees uitgesproken
dat de schuddingen en trillingen, veroorzaakt
door de machinerieën van de fabriek de be
woners der te stichten woningen last zouden
veroorzaken.
Den Voorz. is na onderzoek gebleken, dat
dit wel zal meevallen, zoodat daarom deze
grond wel zou kunnen worden aanvaard.
Verder heeft men een aanbod van D. en W.
Ozinga te Indijk, n.l. een strook grond gren
zende aan de zuivelfabriek.
Na verschillende conferenties zijn zij gene
gen bevonden de prijs per M- van f 1.50 te
verlagen tot fl.25. Waar hierbij voor ophoo-
ging van het terrein f 0.65 per M- moet wor
den gerekend komt de prijs voor den grond
zoo enorm hoog dat men wel niet op dit aan
bod zal kunnen ingaan.
De heer Feenstra zegt dat de Bouw-
vereeniging twee bezwaren tegen- eerstge
noemd terrein heeft n.l de ter sprake gebrachte
trillingenbovendien wordt bij gebruik der
reserve-machine, wat nogal eens het geval is,
zulk een stank verspreid en zooveel vuil uit
geworpen op de omringende daken en blee-
ken, dat men terecht vreest daar geen huur
ders te zullen krijgen.
Het terrein-Ozinga is geschikter maar door
de enorm hooge kosten zou de huurprijs wel
f100 moeten worden wat de vereeniging af
schrikt.
Men hoopt dat nog een ander terrein (aan
het Schil) voor aannemelijker prijs is te krijgen.
Spr. stelt voor, te besluiten om, door in
uitzicht gesteld gewenschter terrein, thans
geen overhaaste beslissing
te nemen.
De heer Hoekstra merkt op dat men
eerst heeft gemeend alleen op adressant te
zijn aangewezen, terwijl er nu reeds 3 terrei
nen worden aangeboden. Spr. stelt voor, het
aan de bouwvereeniging over te laten den
grond te koopen. Is dat geregeld dan kan de
gemeente er zich mee gaan bemoeien.
Op de vraag van den heer 0 p p e d ij k of
er een bouwvereeniging bestaat, antwoordt de
Voorz. dat er een in wording is.
Ook B. en W. achten het gewenscht dat een
woningvereeniging voor de geheele gemeente
werd gesticht die dan bij Gemeente en Rijk
om voorschot vroeg. Zij hadden gehoopt de
beslissing tot 1 Sept, aan zich te mogen hon
den, dan was tegen dien datum wellicht de
bouw- of woningvereeniging officieel geconsti
tueerd.
Besloten wordt niet op adressants aanbod
in te gaan, terwijl het voorstel van den heer
Hoekstra wordt aangenomen.
Punt XVIII. Aanwijzing van een lid voor
het Stembureau Woudsend.
Bij acclamatie wordt benoemd de heer Feen
stra.
Punt XIX. Adres van de Afdeeling Sneek
der Friesche Mij. van Landbouw tot het ne
men van een aandeel in het garantiefonds
voor de in 1913 te Sneek te houden tentoon-
i stelling.
Gevraagd wordt een deelname k f 200 in
ihet waarborgfonds der op 30 Juli te Sneek
(Ziebrft. f. physik u. diatet. Therapie 1908 Band XI.)
NIEUWE SNEEKER COURANT
SC,
April Mej. Mijllijma benoemd.
Op Mej. v. d. Mei was één stem uitgebracht.
Punt VI. Benoeming van een Onderwijze
res aan de 0. L. School te Oppenhuizen.
De voordracht bestaat uit de damesS.
Ouëndag te Terzool, J. Bosselaar te Sneek en
A. Kleiterp te Grouw. (Mej. Bosselaar vervalt.)
Met algemeene stemmen wordt Mej Ouën
dag benoemd.
Punt VIL Adres van K. G. Damstra e. a.,
tot aanleg van een kunstweg langs de Abbe-
gasterryge, met een zijtak naar Folsgare, be
nevens het rapport der Commissie.
Uit dit rapport, uitgebracht door de h.h.
Reitsma, Breeuwsma, Wesselius, Kooistra en
Hoekstra blijkt, dat deze plannen, reeds
hangende sedert 1905, zich thans in een sta
dium bevinden, dat ze voor uitvoering vat
baar zijn. Vooral aan de taaie volharding van
K. Damstra, die verschillende gegevens verza
melde, is het te danken dat men thans zoo
ver is gevorderd.
Belanghebbenden zijn bereid bevonden, de
grond gratis beschikbaar te stellen, en bo
vendien aan bijdragen een totaalbedrag van
pl. m. f 19000 te betalen.
De kosten van aanleg van den weg met in
begrip van 3 of 4 bruggen, zijn geraamd op
f 50,134.
Voor grondaankoop (van niet-belanghebben-
den) wordt een bedrag k f 18.400 gerekend.
De bijdragen van belanghebbenden bedragen
f 18.987 men hoopt een provinciaal subsidie
te ontvangen van f 7.786, zoodat het werk de
gemeente zelf een bedrag van f 23.361 zal
moeten kosten.
Ondanks deze groote som stelt de commis
sie, lettende op
het groote gemeentebelang,
voor, tot dezen aanleg over te gaan en bij de
provincie om subsidie aan te kloppen.
Teneinde deze zaak nader te ^bespreken,
wordt de openbare Verg, eenigen tijd ge
schorst.
Na heropening wordt overeenkomstig het
voorstel der commissie besloten.
Punt VIII. Voorstel van Burg, en Weth
naar aanleiding van de circulaire van Gede
puteerde Staten, betreffende voorziening in
goed drinkwater door aanleg van een drink
waterleiding door de provincie.
Naar aanleiding van deze circulaire hebben
B. en W. zich gewend tot de vereenigingen
voor Dorpsbelangen te Woudsend, Heeg en
Oudega (de dorpen die bij aanleg van een
prov. drinkwaterleiding ervoor in aanmerking
zouden komen) met de vraag of daar ter plaat
se behoefte bestaat aan goed drinkwater en
of belanghebbenden genegen zouden zijn in
de kosten van aanleg bij te dragen.
Het antwoord luidt eenparig, dat vrijwel al
le inwoners tevreden zijn met de bestaande
toestand, terwijl de bepalingen van Woning
wet en Gezondheidswet dien toestand nog
steeds verbeteren.
B. en W. stellen in verband hiermee voor,
hh. Ged. St. te antwoorden dat in deze ge
meente geen behoefte aan goed drinkwater
bestaat.
Hiertoe besloten.
Punt IX. Adres van P. van der Meer te Op
penhuizen om uitstel van den termijn van
ontruiming zijner onbewoonbaar verklaarde
woning.
Gehoord het advies der Gezondheids-com-
missie stellen B. en W. voor gunstig op het
adres te beschikken en de termijn met 6 maan
den te verlengen.
Z. h. st. wordt hiertoe besloten.
Punt X. Adres van A. S. Cnossen te Osin-
gahuizen om hem de tolinning bij de tolboom
aldaar opnieuw onderhands te verpachten.
B. en W. stellen voor adressant voor f 584
per jaar van 12 Mei 191312 Mei 1916 de tol
inning weer te verpachten, waartoe wordt be
sloten.
Punt XI. Adres van het Bestuur der Ver
eeniging voor Dorpsbelangen te Oudega om
de draaibrug aldaar bij vernieuwing te ver
leggen en de vaart te verbreeden.
Adressanten verzoeken den Raad zijn be
sluit van 5 Oct. ’12, waarbij afwijzend op een
zelfde verzoek werd beschikt, in te trekken
en te besluiten de brug 3 M. zuidwaarts te
doen leggen, waardoor niet alleen het water
2 M. westwaarts kan worden verbreed, maar
bovendien een opslagterrein vrijkomt.
Waar echter de eigenaar van dien grond met
ongehoorde eischen
komt, stellen B. en W. voor, afwijzend op het
adres te beschikken.
De heer Breeuwsma kan zich hiermee
vereenigen z.i. is het gemeentebelang in dezen
niet zoo groot, dat de gemeente er zulk een
finantieel offer voor zou brengen.
Besloten overeenkomstig het voorstel van
B. en W.
Punt XII. Schrijven van den Kerkeraad der
Hervormde Gemeente te Gaastmeer betref
fende weder inhuring van de voormalige O.
L. School met onderwijzerswoning aldaar.
van
op Zaterdag 29 Maart ’13,
's voorm. 10i/2 uur.
Voorzitter de heer H. M. Tromp, Burge
meester.
Secretaris de heer J. Poppinga.
Aanwezig alle leden.
Punt I. Notulen van 1 en 11 Februari j.l.
De notulen dezer beide vergaderingen wor
den onveranderd vastgesteld.
Punt II. Ingekcmen stukken en mededee
lingen.
Ingekomen zijn
a schrijven van de rijksveldwachters van
Wymbritseradeel en Sneek, houdende dankbe
tuiging voor de verleende gratificatie
b de door h.h. Ged. St. goedgekeurde re
kening over 1912 van den Macadamweg Sneek-
Bolsward
c, d en e resolutiën van h.h. Ged. St., waarbij
zijn goedgekeurdhet primitief kohier van
H. 0.het raadsbesluit tot verkoop van een
gedeelte bermsloot aan W. K. v. d. Zee te Op
penhuizen en het raadsbesluit tot verkoop van
een gedeelte Oppenh.weg aan de gem. Sneek.
Deze stukken worden voor kennisgeving aan
genomen.
f rekening en verantw. over 1912 der Gezond-
heids-commissie met den zetel Sneek.
Deze rekening, bedragende in ontvang
uitgaaf f 856.84 wordt goedgekeurd.
g jaarverslag der Gezondheidscommissie.
Wordt voor de leden ter inzage gelegd.
h adres van S. Rientsma te Sandfirden,
verzoekende hem voor 3 of 5 jaar f 5 per
jaar in huur af te staan een gedeelte van den
berm tegenover zijn perceel aldaar.
De Voorz. hoopt in besloten zitting om
trent dit verzoek eenige mededeelingen te
doen.
Punt III. Benoeming van een Hoofd der
School te IJsbrechtum.
Na gehouden vergelijkend onderzoek is de
volgende voordracht opgemaakt, be
staande uit de h.h.Jac. v. d. Klei, Stegger
daA. Bijlsma, Molkwerum R. Wielinga, An-
jum en C. Faas, Goënga, allen hoofden van
scholen.
De heer van der Klei heeft zich terugge
trokken, daar hij voorkomt op een voordracht
te Winschoten.
Met 10 stemmen wordt de heer Bijlsma be
noemdop den heer Faas waren 5 stemmen
uitgebracht.
De infunctie-treding wordt bepaald op 1
