Bij den Paal der Heidenen.
DAALDERS^
L
BADMUTSEI
vanaf 80 ct. bij
Firma E. de VRIES,
No, 69.
Woensdag 28 Mei 1913.
29e Jaargang.
it.
I,
RECLAMEKOLOM.
Nieuwstijdingen.
ApN N E X
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
i
*g,
pe
Is.
tus-
n
F s u i I I 8 i O R.
I
kt
te
ven. Marie’s wangen gloeiden, toen hij van
deze, schijnbaar onomstootelijke bewijzen
d
SNEEK.
was
E«
m
t-
)t
sprak, welke waren gevonden. Toen Wal
muth zijne verontwaardiging met eenige
krachtige uitdrukkingen wilde te kennen
geven, trof hem weder dien angstVQllen blik,
welke hij reeds vroeger eens bij Marie had
opgemerkt en die hem smeekte om toch te
zwijgen, hoe zwaar het hem ook viel.
Op den dag, dat in Dreesen de klokken
luidden welker tonen Jenka ter laatste rust
plaats begeleidden, zat Marie naast het ziek
bed van Frederik. Voor haren geest trokken
de beelden der vervlogen jaren voorbij. En
zij dacht aan Dietrich.
Alles had zij hem kunnen vergeven, slechts
niet dat masker van waarheid dat hij zoo
fier had gedragen. Hoe zou zij veroordeelen
degene, die daar werd weggedragen, dat
lichtzinnig, onopgevoed schepsel I Ook haar
had hij bedrogen, ook haar in ’t ongeluk
gestort. „Onomstootelijke bewijzen", had
Walmuth gezegd en die woorden klonken
haar droeviger in de ooren dan de somber
ste klanken; was het niet zijn zoon, die
daar voor haar lag?
Onwillekeurig greep Marie naar den brief,
welken zij nog in den zak droeg. Hij, die
zich lafhartig aan zijne plichten had ont
trokken, welke hij zich zelven had opgelegd
hij sprak er over, dat het hem goed was
gegaan, dat hij wilde terugkeeren in deze
streken, dat hij weder voor haar zou treden,
daar de tijd al dat bittere van het verleden,
zoo niet weggenomen, dan toch had ver
zacht. Een bitter lachje vloog over haar
gelaateen plotseling besluit kwam in haar
op. Welaan, hjj moest komen, waarom niet
klaarheid in alles? Hij mocht weten, wat
zij wistl
(Wordt vervolgd.)
duldig had verlangd de wijde wereld in te
trekken, werd zij als lijk teruggebracht
Walmuth deelde Marie mede, dat men in
die vrouw Jenka had herkend. Zij was daar
over niet verwonderd, want zij had bij zich-
zelven reeds gezegd, dat de een of andere
buitengewone reden Frederik tot deze daad
moest hebben gebracht. Op haar langen
tocht was ’t haar duidelijk geworden, dat
men den knaap had aangelokt, dat men
hem haar had willen ontrukken. Dat zon
derlinge handelen, hetwelk hij in die dagen
voor zijn vertrek had vertoond, die her
haalde bede om vergeving, alles toonde dui
delijk aan, dat iemand invloed op hem had
uitgeoefend. De brief van den knaap en de
brief, dien Marie den dag tevoren had ont
vangen zou daar verband tussohen zijn?
Ook de mededeelingen van Walmuth over
het vinden op de plaats des onheils en zijne
verklaringen over het waarschijnlijk verloop
van het ongeluk vermochten geen licht over
deze vraag te werpen.
Ofschoon Marie het vertrek voorbij moest.
kon zij er niet toe besluiten, daar binnen
te treden. Zij wilde die trekken, dat gelaat
niet meer zien, van haar, die te tweeden
male haar geluk had vernietigd. „En toch
is 'zij niet de ware schuldige"moest Marie
bij deze gedachten zichzelve bekennen.
Bij den knaap vond zij juffrouw Walmuth,
die al spoedig met dekens en kussens en
alle mogelijke hulpmiddelen was toegesneld.
Met warme deelneming ontving zij hare
vriendin. Ook de dokter was aanwezig
hij had reeds alle middelen aangewend, om
den knaap weer in ’t leven terug te roepen.
Een belangrijke wonde had hij niet kunnen
ontdekkende kwetsuur aan ’t hoofd bleek
slechts een lichte schram te zijn, ofschoon
zij sterk had gebloed. Nochtans scheen de
toestand van Frederik bedenkelijk; zijn ze-
der", zoo herhaaldelijk over zijne lippen
kwam. Hij herhaalde dan telkens hij mocht
dien naam niet vergeten, zoo had de zwarte
vrouw gezegddoch hij kon zich dien niet
meer herinneren, de storm had zoo vreese-
lijk gehuild, dat hij hem nauwelijks had
kunnen verstaan. Hij scheen dan met alle
krachtsinspanning zich dien naam te willen
herinneren, en Marie, bewogen door de
zichtbare pijniging, welke de knaap zich
daardoor aandeed, fluisterde hem den naam
toe, den naam, die zij, zooals zij eens had
gezegd, nimmer meer over hare lippen zou
laten komen. De oogen van den knaap
richtten zich toen groot en verbaasd op
haar zij wist niet of hij haar had ver
staan, maar hij was daardoor toch kalmer
geworden. Marie trachtte later door eenige
vragen, het hem nog duidelijker te maken,
doch zijne verwarde gedachten sprongen
telkens op iets anders, om daarna in onsa
menhangend fluisteren zich te uiten. Dit
alles was nochtans genoeg voor Marie, om
haar te overtuigen, dat de knaap geen ver
dere ophelderingen behoefde, en hij alles
wist.
Walmuth had aan Marie voorloopig ver
zwegen, dat Jenka in haren pas als juffrouw
Wilthelm stond aangeteekend, en dat onder
hare papieren ook het adres van Dietrich
zich bevond, benevens een oude brief van
een New-Yorker bankier, welke over eene
geldsom handelde, die op last van Dietrich
Wilthelm zou moeten worden uitbetaald.
Eenige andere papieren, die men naast de
doode had gevonden, waren door den regen
doorweekt en onleesbaar geworden. Doch
daar gerechtelijk eenige vragen aan Marie
gesteld moesten worden, zoo voelde zich
Walmuth toch gedwongen om haar eenige
Een huwelijk te bouwen op welwillend
heid is een der grootste vergissingen, die
begaan kunnen worden.
verplichten te zorgen, dat deze dieren tus-
schen 11 uur in den namiddag en 6 uur
in den voormiddag door kraaien geen over
last of hinder aandoen aan de bewoners
der omgeving.
Onder groote hilariteit verdedigt de voor
steller het hanen-amendement, schrijft de
»Tel.« Veel hoeft er niet over te worden
i massa medeburgers zullen
door den maatregel worden geholpen.
De heer Ter Haar pleitte voor het amen
dement. Men heeft een artikel tegen de
hondenis het mogeljjk het hanengekraai
aan banden te leggen, dan is spreker er
voor.
De heer Jules de Vries achtte de bepa
ling ook voor de honden ónmogelijk.
De heer Van Gigch vroeg zich af, hoe
het mogeljjk is, een dergelijke bepaling.
Des nachts hooren we het getuf van auto’s,
het gedreun van wagens. En we zouden
geljjk worden gesteld met de »Sybarieken,«
die zoo verwijfd waren, dat ze de hanen
van den stok namen,' omdat zjj van het
gekraai niet konden slapen. We handelen
zoo, als we met het voorstel van den heer
De Jong meegaan. (Hilariteit.)
De heer Vliegen wil de zaak ernstig be-
benevens de heeren U. Woudstra, A. J.
Tysma en T. E. Holtrop.
OUDEGA (W). Door de R. K. Kies-
veree^ging in Wjjmbritseradeel is tot can-
didaat voor de a.s. gemeenteraads-verkiezing
gesteld, de heer Sj. Landman alhier.
GOËNGA. Ds. P. Eringa, vanaf 1889
predikant bjj de Geref. Kerk alhier en te
Terzool, is na eenige weken Ijjden aan eene
ongeneeselijke kwaal, gisteren in het St.
AnthonieziekenhuiSrte Sneek overleden.
Voor den zomer van 1913 zjjn reeds 13
»hagepreken« in voorbereiding. De eerste
wordt 1 Juni gehouden te Witmarsum en
verder zullen er o.m. samenkomsten worden
gehouden op 22 Juni te Wijckelerbosch,
30 Juli te Tzum, 17 Augustus te Oranje-
zien. (Gelach). Hoe zouden wjj die hanen
’t gekraai beletten. (Vrooljjkheid). Met ’n
rond kan je redeneeren. (Reusaehtige vroo-
jjkheid).
De voorzitter Meneer Vliegen, behandel
u de zaak nu óók ernstig. (Herhaalde vroo-
COIFFEURS, POSTICHE U RS,
SCHAPENPLEIN 8, SNEEK.
Uit het Duitsoh van
Ferdinanue Freiïn von brackel
DOOR N. EN A. VAN DER STEELE.
67.)
Niemand dacht intusschen aan haar, die
zooveel zorgen aan het kind had besteed,
die al de smarten van het kind had mee
geleden nauwelijks ééne zou hebben willen
gelooven, hoezeer zij door dit ongeluk was
getroffen.
Nadat Marie weder tot bewustzijn was
gebracht, had zij, in alles snel te regelen,
eenige troost gevonden. Zij trachtte haar ge
dachten te verdooven, want zooals toen,
gevoelde zij thans weder die koude in haar
ziel, als ware het laatste sprankje van liefde
en vertrouwen in haar uitgebluscht. Het ge
waar, waarin de knaap zweefde, was het
^niet alleen, wat haar hart zoo plotseling
had getroffen. Zij stelde geen verdere vragen
en beantwoordde ook de verschillende ver
moedens niet, waarin de oude vrouw onuit
puttelijk was. Haar eenig streven was nu
om zich zoo spoedig mogelijk naar den mo
len te begeven.
Toen hare wagen daar aankwam, kwam
Walmuth haar tegemoet en verzocht haar
even te willen wachteneen donkere stoet
kwam op dit oogenblik aan; men droeg
juist het lijk van Jenka het huis binnen.
Naar de plaats, vanwaar zij eens zoo onge-
Op ’t »Vrjje
>8. B. E.«
De stand van het boezemwater
heden 10 cM. boven Z. P.
L. 8. O.—S. V. C. 2-2.
Eindeljjk dan heeft de ontmoeting
schen bovengenoemde plaatselijke clubs
plaats gehad, en weer is ’t een 22 ge-
Ijjk geworden.
Als scheidsrechter Callenfelds te ruim 2
uur „beginnen” fluit, stellen beide elftallen
zich volledig op. L. S. C. trapt af en di
rect ontwikkelt zich een ruw spel, beide
partijen staan pikant tegenover elkaar en
de 8. V. C.-er 8. Kuipers krijgt direct een
»por« van een der L. 8. C.-spelers, dat
zjjn neus een blessuur oploopt. Scheidsrech
ter Callenfelds waarschuwt beide elftallen
en hij heelt ’t gedaan dat deze wedstrijd
verder een ordeljjk verloop heeft gehad.
In ’t begin is L. S. C. iets sterker en weet
dan ook spoedig door een »bof-goal« de
leiding te nemen. S. V. C, vertoont hierop
een mooi samenspel en na een voorzet
van de buitenspelers weet de center-voor
H. de Jong keurig de stand op 11 ge
ljjk te brengen, ’t Publiek is enthousiast
en ’t schjjnt dat men 8. V. C. de over
winning van harte gunt. Zoo blijft de stand
in de eerste periode, en wordt er van beide
kanten afwisselend keurig spel vertoond.
Direct na rust zetten beide elftallen flink
op en L. S. C. is in ’t begin weer iets
sterker, en speelt vurig te vurig
want alle schoten die er gelost worden,
vliegen bezjjden en over ’t doel. Eindeljjk
door een hoekschop weet L. 8. C. nadat
deze veranderd is in een trik-trak bal, keurig
door een >kop-bal« de leiding opnieuw te
nemen en de stand op 21 te brengen.
Dit vuurt de 8. V. C.-’ers ter dege aan,
ze vertoonen hierop een f
overwegend sterker, en weer is ’t H. de
Jong die er met de bal van door gaat en
de stand verandert in 22, en zeker haci
navolgende besluit genomen met slechts 1
stem tegen.
De Raad der gemeente Bolsward.
overwegende, dat weinig valt te bespeuren
van uitvoering der plannen tot ombouw van
de tramlijn Sneek-Bolsward, overwegende,
dat die plannen zonder eenige vertraging
dienen tot stand te komen, besluit
aan den directeur der N. T. M. dringend
te verzoeken de uitvoering dier plannen niet
langer te vertragen, maar ze zoo spoedig
mogelijk tot stand te doen komen.
Indertyd (12 Juli 1911) besloot de Raad
aan de N. T. M. een subsidie van 6/ls in
het geraamde kosten bedrag, tot een maxi
mum van f 25.000, toe te kennen aan dit
werk.
TERZOOL. De heer A. R. Reinsma,
vroeger alhier, thans onderwjjzer te Eder-
veen, is als zoodanig benoemd te St. Anna
Parochie (dorp.)
IJLST, 26 Mei. Op initiatief van den
burgemeester werd hier een drukbezochte
vergadering gehouden van belangstellenden
in een feest ter herdenking van Neerlands
honderdjarige onafhankelijkheid. Op het
S. V. C. de overwinning behaald hoewel
iet deze ook ten volle had verdiend in
dien de scheidsrechter niet had gefloten
toen hjj weder voor ’t L. S. C. doel alleen
stond en de bal gemakkelijk had kunnen
deponeeren. Callenfelds meende dat de bal
»off-side« was, doch dit bleek niet ’t geval
te zjjn, wat later door hem zelf erkend
werd. Geen van beide partyen weet meer
een doelpunt te bemachtigen en zoo komt
’t einde met een geljjk spel 22.
Wat het spel der spelers betreft
Alle S. V. C.-spelers waren in goede
vorm en speelden een vurig doortastend spel,
en als S. V. C. ’t volgend seizoen met dit
elftal uitkomt maakt zij veel kans voor ’t den raad der gemeente Bolsward werd het
lampioenschap. Bij L. S. C. waren ’t Dirk
Wiersma, A. Mulder en A. Wjjmenga die
uitblonken.
De eindstand in de le klas F. V. B. is
thans
u de zaak
jjkheid).
De heer Vliegen Tegen een hond kan
je zeggenkoest 1 Niet tegen een haan.
Hilariteit). Aanneming van het amende
ment zou neerkomen op het verbod om te
Amsterdam een haan met kippen te hou
den. We wonen met een half millioen men-
schen bjj elkaarwe maken verschillende
geluiden (gelach)we moeten elkaar ver
dragen. Het voorstel komt neer op het
verbod van hanen te houden. (Tegenspraak).
De heer Nolting wil ook het honden
verbod er uit. Dat geeft toch niets. En
het voorstel omtrent de hanen zal hjj niet
steunen.
De voorzitter is het met den heer Vlie
gen eens. Hanen kraaien juist tusschen 11
uur ’s avonds en 6 uur ’s morgens. Het
voorstel verbiedt feitelijk het houden van
hanen. En met art. 330 Bouwverordening
kon hetzelfde worden bereikt, dat het hou
den van dieren op hinderljjke wjjze ver
biedt.
De heer De Jongh trok toen het hanen
amendement in en het desbetreffende arti
kel werd aangenomen.
Door de firma Van Bergen te Heiligerlee
zal te Grouw een nieuw uurwerk in den
toren geplaatst worden, gedreven door een
electromotor. Het tegenwoordige uurwerk,
hoewel nog niet vele jaren oud, is zeer on
betrouwbaar, en schjjnt niet voldoende ge
repareerd te kunnen worden.
Te Heerenveen at het huisgezin van den
heer M. schapenvleesch. Kort daarna wer
den de 9 leden van dat gezin plotseling
ongesteld. Het overbljjvende vleesch werd
in beslag genomen om onderzocht te wor
den, daar men de ongesteldheid in verband
brengt met het gebruiken van het vleesch.
Het arbeidersgezin Bouma te Heeren
veen, waarvan de vader eenigen tjjd ziek
is, en het gezin van den arbeider Jan Mul
der te Appelscha, dat sinds 12 Mei nog
geen onderdak heeft kunnen krjjgen, heb
ben elk van H. M. de Koningin een gift
van f 25 ontvangen.
De »Jugend< vertelt van een kinema-
explieateur, die de volgende verklaring gaf
bjj een film van de geschiedenis van Prui
sen »Hier ziet u, dames en heeren, het
wanhopige Koningspaar, dat zeer bedroefd
is over de nederlagen van het leger bjj
Jena en Auerstadt. De Koning troost even
wel zjjn gemalin, zeggende„„Schrei niet,
Louise, want straks wacht ons de groote
volkerenslag bjj Leipzig, alwaar Keizer
Napoleon zjjn verdiende loon zal krjjgen.””
Waarop de Koningin gestroost in zjjne ar
men zinkt.” Hbld.
Het aantal kiezers in het kiesdistrict
Sneek bedraagt volgens de nieuwe kiezers-
jjsten voor de Tweede Kamer 8222, voor de
’rov. Staten 12452.
Door het Departement van Koloniën
is opgedragen aan de Noordeljjke Glasfa
briek M. J. Houwink alhier, de levering
van enkel dik wit en gekleurd vensterglas
voor Batavia, Samarang, Soerabaja, Padang
en Oleh-leh voor een gezamenljjk bedrag
van f 13274.196.
In de laatst gehouden vergadering van
nuwgestel was door opwinding en schrik al
te zeer geschokt. Zoodra hij tot bewustzijn
kwam, begon hij hevig te ijlen. Hij herkende
niemand van degenen, die om hem waren,
zelfs niet Marie. Slechts een oogenblik scheen
hij naar hare stem te luisteren. Van tijc.
tot tijd riep hij klagend naar haar en smeekte
haar, toch niet kwaad op hem te willen
zijn. In verwarde zinnen sprak hij van die
donkere vrouw, welke hij niet meer wilde
zien en die hem zoo bang maakte, van de
Arenser kermis, van zijne moeder, die hem
iets wilde toevertrouwen, en dat hij daarom
naar den paal der heidenen moest, waar
zijn vader wasdikwijls schreeuwde hij luide,
als in angst voor het woeden van den or
kaan. Hoe onsamenhangend ook zijne woor
den waren, gaven deze langzamerhand aan
Marie eenig begrip van hetgeen was geschied.
Het verhaal der kinderen van Walmuth
over de aanwezigheid van Jenka op de
Arenser kermis vulde de duistere gegevens
van Frederik aan.
hem hielden zijn verwarden geest het meest inlichtingen over deze omstandigheid tege-
bezig. Het was wel een der bitterste beproe- -1 -■->
vingen voor Marie, nu juist het woord „va-
ter, de drie predikanten in de gemeente, gesproken. Een
den overwogen op de te houden vergade
ring van de gecoalisseerde Partijen.
De heer Mr. J. C. Kielstra, O.-I. amb
tenaar met verlof, wonende te Zeist, heeft
de candidatuur voor de 2e Kamer, hem
aangeboden door de vrijzinnige centrale in
’t Kiesdistrict Sneek, aanvaard.
De heer H. Pollema alhier heeft thans
weer te kennen gegeven, dat hjj niet in
aanmerking wenscht te komen voor eene
Kamer-candidatuur in het district Gorin-
chem.
Uit het district Ommen wordt aan de
fraai spel,°en zjjn a.-r. Rotterdammers gemeld, dat de verkie-
- zing van dr. de Visser zoo goed als ver
zekerd is, daar de tegenstand van enkele
chr. historischen weinig invloed meer heeft.
woud, 24 Augustus te Irnsum en in de
tweede helft van Augustus te Olterterp.
De staking en uitsluiting der sigarenma
kers, hoewel thans opgeheven, schjjnt een
onaangenaam gevolg te zullen hebben.
De patropns beweren n.I. dat er thans
voor vele arbeiders geen werk meer is.
Vooreerst is het maken van de goedkoopere
soorten sigaren niet meer loonend en zul-
en de arbeiders voor deze afdeeling geen
werk meer kunnen krjjgen. Maar ook heeft
men gedurende staking en uitsluiting siga
ren van elders betrokken, wat zeer goed
is bevallen, zoodat men daarmee denkt
voort te gaan.
Volgens de patroons is hier geen onwil,
maar onmacht in ’t spel.
De koene vliegenier, onze landgenoot
de Waal, die zoo schitterend de tocht Ber
lijnden Haag volbracht, en in laatstge
noemde plaats ook prachtige vliegtochten
ondernam, heeft op eene tocht van Soester-
berg naar Njjmegen een ongeluk gehad.
Door een defect aan de motor was hjj
genoodzaakt bjj Veenendaal te dalen. Op
het oogenblik der landing nam een ruk
wind de machine en sloeg die omver. De
Waal en ook Kunter, zjjn tochtgenoot ge
raakten er onder. De Waal werd aan den
rechterarm en het hoofd verwond, Kunter
kreeg een kwetsuur aan het been. Per trein
zjjn beiden naar Arnhem gereisd. De ma
chine is totaal vernield.
Een verbod tegen hanengekraai.
In de gisteren gehouden vergadering van
den Amsterdamschen gemeenteraad kwam
bjj de herziening der politieverordening een
amendement van den heer De Jongh in be
handeling, om houders van hanen en hen,
programma werden voorloopig geplaatstdie hanen onder hun opzicht hebben, te
schoolfeesten, plechtige herdenking in een
der kerkgebouwen, volksspelen, voorstelling
van een geschiedkundige gebeurtenis uit de
dagen van 1813, gondelvaart en electrische
illuminatie van den toren. Er werd een
commissie benoemd, die het recht heeft zich
door sub.-commissies te laten bjjstaau, be
staande uit den burgemeester als voorzit-
’s Avonds 5 uur speelden i
Speelterrein* »Sneek« II en
welke wedstrjjd eindigde met 10 in ’t
voordeel van Sneek* II.
In eene op Maandag j.l. gehouden ver
gadering der Chr. Hist. Kiesvereen. »Groen
van Prinsterer* is met algemeene stemmen
tot candidaat voor de 2e Kamer gesteld de
Heer Dr. G. Scheurer (aftr.) Voorts zjjn
daarin opnieuw de aftredende leden van de
Provinciale Staten gecandideerd, en beslo
ten om den candidaat der R. K. Party den
heer Hidde de Jong Wz. van Joure krach
tig te steunen.
Voor den Gemeenteraad zjjn tot candi-
daten gesteld de h.h. M. Oppenhuizen en
R. Tolsma. Als we goed zjjn ingelicht dan
zal de Anti-revolutionaire party het recht
hebben een candidaat te stellen, in de va-
cature-Elzer.
Een en ander zal nog nader moeten wor-
1 Kilo
n,
>n
1
I
3
1
f.
i
2
3
2
3
2
4
2
2
24
21
16
13
10
10
10
8
1.71
1.50
1.14
0.93
0.71
0.71
0.71
0.57
Q
i
2
5
6
8
7
8
9
kt
i
Kood-Geol
Stanfries
V. A. C.
L. S. C.
L. V. C.
S V. c.
Frisia III
Friesl. II
ii
9
7
5
4
3
4
3
Vrijzinnige hagepreeken in Friesland.
Goals
Gesp. Ge w. Gel. Verl. Pnt. Voor Tegen Gem,
47—14
39—20
23—25
25—28
25— 27
13—30
20—37
26— 37
Waterstand.
Voetbal.
Nieuw torenuurwerk.
Ondeugdelijk vleesch?
Een buitenkansje.
in- en uitval.
Aantal Kiezers.
Tramlijn Sneek-Bolsward.
vzacujLiuvn xu-cxio xiuu voxiiuo. vuviuij uivcci, De toestand van den zieke bleef vele da-
waar men het lijk van Jenka had gebracht, gen hetzelfde, ondanks alle middelen welke
aangewend werden en ondanks de meest
liefderijke verpleging. Niettegenstaande juf
frouw Walmuth zich voor verschillende
diensten aanbood en haar waarschuwde zich
toch niet te veel te vermoeien, nam Marie
bijna de geheele verpleging alleen op zich.
Doch het was niet alleen toewijding, die
Marie aan het ziekbed van den knaap hield
gekluisterd. Had zij nu te vergeefs het ge
heim zijner geboorte zoo zorgvuldig bewaard,
nu het kind het thans in zijne wilde fan
tasieën dreigde te zullen verraden? Mocht
dit aan ieders oor worden prijs gegeven
De knaap moest iets over zijnen vader heb
ben gehoord; want juist de gedachten aan - s-
Kamerverkiezing.
NIEUWE SNEEKER COURANT
De sigarenmakers.
Vliegongeluk.
14
14
14
14
14
14
14
14
Verkiezingen.
