1
LEUËNMELKZEEP
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
WAAROM
OMDAT
No. 72.
Ziekenverplegings-Artikelen. I
Van de Leeuwarder Rechtbank.
DE JONG’S
Hagelslag-
Zaterdag 7 Juni 1913.
29e Jaargang.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
RECLAMEKOLOM.
DOBBELMANN’s
UitgeversFirma H. BRANDENBURG!!
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleiflZand Sneek.
Nieuwstijdingen.
S BKCHAM’S
Firma B. MEINDERSMA.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Chocolade.
k
i
i
wel
SPUITEN.
noodig later
nog dagelijks toe?
Zondag is de toegang
TELEFOON No. 150.
H Kilo ƒ1-
1 Ons 0.24
g
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tot Maandags
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags
morgens 10 uur.
men steeds meer van de deugdelijkheid
overtuigd wordt en ondervonden heeft,
dat onze Zeep van 25 Cts. per stuk
beter is dan het buitenlandsch fabrikaat,
hetwelk voor 40 Cts. per stuk verkocht
wordt.
en Donderdags-
en Vrijdags-
neemt het gebruik van
IRRIGATOREN.
CANULES.
GUMMI-SLANGEN.
GLYCERINE- j
OOR-
NEUS-
K00RT8-THERM0METERS.
GEBRg. TJALLEMfi,
Huis- en Decoratieschilders,
Suupmarkt, SNEEK
Solied adres voor alle WERKZAAM
HEDEN het vak betreffende.
Eigen Malerij met de nieuwste machines
volgens oud recept.
Enorme keuze in BEHANGSELPAPIER
uit voorraad en op staal.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar f 1.franco per post f 1.50, buitenland f 5.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Den 15 Juni a s. zal het veertig jaar
geleden zgn, dat de stadsreiniging alhier
in gemeentelijke exploitatie werd genomen.
Van de op 15 Jnni 1873 in dienst ge
treden werklieden zjjn thars nog in functie
Wjj be Koopmans en Harmen Sipkes, welke
dien dag dus hunne 40-jarige dienstvervul
ling herdenken. De algemeene bekendheid
dezer werklieden l jj de ingezetenen maakt,
dat deze dag ongetwijfeld niet onopgemerkt
voor hen zal voorbjjgaan.
waardig wist te gedragen en tegenover al
het machtsvertoon van peditie en militairen,
rustig de armen te kruisen. Het moderne
proletariat;:' heeft ;alfb<lVe.«hing geleerd!
Wanneer wjj nu in de a.s. verkiezingen
de arbeiders opwekken rood te stemmen,
nze candidaat er
komen ia!. Maar wjj wc m dat elke stem
uitgebracht op ds. A. v. d. Heide is een
geeselslag op ’t kapitalisme, een stem in
’t steeds groeiend leger van ’t moderne pro
letariaat.
»Wij weten, besluit Spr., dat de dingen
anders kunnen en anders moeten dan thans.
Als ge dan straks uw stembiljet krijgt,
dan vragen wjj u uzelf te stellen voor de
rechtbank van uw geweten en u zelf af te
vragen of ge geen misdaad doet, door an
ders te stemmen dan rood. Wanneer ge uw
geweten raadpleegt, dan ben ik zeker, dat
ge als één man zult stemmen op den can
didaat der S.D.A.P., ds. A. v. d. Heide.<
Van de gelegenheid tot debat werd geen
gebruik gemaakt.
Maandagavond werd in de Buiten-Socie-
teit een vergadering gehouden van belang
stellenden voor het voortzetten en uitbrei-
BOZUM. den van de dezen winter door de Volks
bond alhier gehouden cursus in boetseeren
en teekenen.
In zjjn openingswoord wees de heer P.
Spoelstra op de goede resultaten die deze
eerste cursus dezen wiuter gehouden reeds
heeft gehad, getuige de werkstukken op
Pinkstermaandag in de Ambachtsschool ten
toongesteld. Om deze cursus voort te zetten
niet alleen, maar ook uit te breiden en
zoodoende dienstbaar te maken aan al die
vakken, waarvoor vaardigheid in teekenen
en boetseeren een vereischte is, achtte de
commissie van advies het wenscheljjk zich
den steun te verzekeren van belangstellenden
en belanghebbenden.
Hjj verzocht de medewerking van de aan
wezigen bjj de bespreking van het leerplan
zooals de commissie dat zich voorloopig
heeft voorgesteld en de hieruit voortvloeien
de financieële plannen.
Bjj de hierop volgende discussie bleek
dat alle aanwezigen in hoofdzaak met de
plannen der voorloopige commissie instem
den en gaven verscheiden heeren nuttige
wenken, elk hun eigen vak betreffende.
Met algemeene stemmen werd daarna de
volgende motie aangenomen.
>De vergadering verzoekt aan de afd. Sneek
»v. d. Volksbond de gehouden vakteeken-
>en boetseercursus in den volgenden winter
>te herhalen en uit te breiden, daarbjj vooral
>rekening houdende met de verschillende
vakken 2e als principe aan te nemen, dat
»er gestreefd wordt naar een zelfstandige’ f
»en zoo volledigmogeljjke kunstnjjverheids-, zoek
cursus.
>De vergadering verklaart zich daarbjj R.
ANNEX
Den 13en Mei j.l. ontving onze stad be-
van een lid van het bedelaarsgilde.
Het was de 49-jarige barbier, Matthjjs de den in
van I
O. L. S. te Harich.
NULAND. De heer J. Hofstra, onder-
wjjzer aan de Chr. school alhier, is in ge-
Ijjke betrekking benoemd te Staphorst.
Woensdag werd onder voorzitterschap
van ds. J. M. Erkelens van Stavoren de 13e
jaarvergadering gehouden van het Kiesdis
trict Friesland van de Vereen, van Vrjjz.
Zondagsscholen.
Uit het verslag van de secretaresse, mej.
Sj. Tigkr Wjjbrandy te Veen wouden bleek
dat het aantal Zondagsscholen was vermeer
derd met 4. Het bedraagt thans 67 met
280 leerkrachten en 5322 leerlingen (toe
name over 1911 bedraagt 1399.)
Het getal leerkrachten voor elke school
is zeer verschillend.
Het hoogste getal heeft Tjalleberd met
16, Sneek met 15,jHarlingen met 10 onder-
wjjzer?.
Het getal leerlingen van elke school loopt
van 30 en minder tot 312 (Sueek). Tien
scholen hebben een kleine bibliotheek.
Het Bjjbelsch museum werd op enkele
Zondagsscholen gebruikt en wordt algemeen
geroemd.
De finantiëele uitkomst der afdeeling
leverde een batig saldo op van f 72.90
(ontvangst f233.55, uitgaaf f 160.65)
De begrooting werd vastgesteld op f 225.50
Tot lid van het bestuur werd herkozen
en gekozen mevrouw
F.en nieuwe Chocolade
voor de Boterham
in bussen van:
1 Kilo 1.80
M Kilo 0.55
ds. J. M. Erkelens
Koopman te Sneek.
Tot lid der Lantaarncommissie werd ge
kozen Ds. Bleeker te Dronrjjp, tot lid der
portefeuillecommissie mvj. van der Weide
te Leeuwarden en tot lid der museumcom-
missie herkozen ds. Erkelens.
Mej. C. A. W. Kramers gaf een proefles
voor een klasse Zondagsschool-leerlingen,
waarvoor zig harteljjke woorden van dank
en waardeering ontving.
Te Leeuwarden zullen, op het speelveld
aan den straatwvg naar Marssum op 6, 7
en 8 Juni a.s. wedstrjjden worden gehou
den. Spelers en speelters uit Leeuwarden,
Harlingen, Sneek, Dokkum, Groningen en
Assen zjjn ingeschreven en beloven een
mooi spel te zullen geven.
Het getal inschrjjvingen bedraagt voor
dames-enkel-spel 19, heeren-enkel-spel 24,
dames-gamengd-dubbelspel 25, heeren-dub-
belspel 18.
Op Zaterdag en Zondag is de toegang
tot het terrein niet vrij.
Na een studietijd van slechts 15 maan-
i ons land, is in den Haag geslaagd
Leeuwarden. In het bjjzonder gold voor de onderwjjzersacte de Javaan Sambi.
.bereid de plannen zooveeel mogeljjk te
.steunen en eventueële aanvragen om sub
sidies te steunen,door adhaesieadressen, voor-
»zien van een zoo groot mogeljjk aantal
.handteekeningen van; industrieelen, wetk-
»lieden en belangstellenden en daartoe zich
»te organiseeren als Vereeniging tot bevor-
sdering van het vakonderwjjs te Sneek*.
Het voorloopig leerplan door den heer
Haaitsma, leeraar aan de gehouden cursus
ontvouwd, luidt in het kort als volgt
Voor het eerste leerjaar moet voor alle
vakken het vakteekenen op den voorgrond
worden gesteld, verder wordt les in het
boetseeren gegeven aan die vakbeoefenaars,
waarom dit als een vereischte mag worden
beschouwd.
Voor de volgende leerjaren; a voor de
zilverbewerkersgraveurs en ciseleurs;
oefeningen in het teekenen en boetseeren
van passende modellen, vervolgens boet
seeren in pastiline, en verder les in gra-
veeren en drjjven.
b voor koper en zinkwerkers en smeden
speciaal vakteekenen en voor zoover hier
voor in aanmerking komt onderricht in boet
seeren.
c voor houtwerkers in algemeenen zin,
zoowel vakteekenen als boetseeren en hout
sneden, b.v. voor timmerlieden, vormen die
in hout, steen of metaal worden uitgevoerd,
voor meubelmakers ongeveer geljjk, voor
scheepsbouwers, het versieren van scheeps
roeren enz.
d voor schoenmakers, vormteekenen, of
gieten va wrnen in gips, enz. anatomie
betreffen been voer.
e kleermakers, vakteekenen enz.
stucadoors, ornamentteekenen, vooral
profileeringen, verhoudingen bjj Ijjstwerken
enz.
g suikerwerkers en banketbakkers, vorm
teekenen, boetseeren en zoo noodig later
speciaal les in garneeren.
h Ceramiekbewerkers, vormteekenen,
boetseeren, ornamentiek.
i Glasertsers, vormteekenen, stjjleeren.
j Schilders, vakteekenen, hout- en mar-
merimitatie en decoratief naar natuurmo
tieven.
k. voor steenhouwers en kunstzand-
steenbewerkers, vakteekenen, boetseeren en
thuisuitwerken in duurzame steensoorten van
de geboetseerde ornamenten.
e. voor kopergieters het boetseeren op
kernvormen van gips of hout, van verschil
lende vormen en versieringen,
Voor al deze bovengenoemde vakken de
noodige theoretische en practische beschou
wingen.
In zjjn toelichting deed de heer Haaits
ma, mede naar aanleiding van gedane op
merkingen, duideljjk uitkomen, dat, waar
de cursus in de eerste jaren een ruggesteun
bedoelt te zjjn voor oudere vaklieden, het
ouderwjjs zich natuurljjk steeds zal moeten
aanpassen aan elks verschillende behoefte,
zoodat deze op die plaats in de leergang
zullen moeten worden geplaatst, van waar
zjj zullen kunnen voortbouwen op hetgeen
de practgk hen heeft geleerd en dus in
geen geval van onderafaan behoeven te be
ginnen. Besloten werd dat de voor), comm,
zich van de medewerking van de vooraan
staande mannen in de verschillende vakken
en de vakbeweging zal verzekeren, teneinde
de besproken en met zooveel instemming
ontvangen voorloopige plannen nader uit te
werken en te verwezenlijken.
zjjn bezoek de marechausseekazerne alhier,
waar hjj vroeg om een stuk brood voor zjjn
hongerige maag.
Het was hem echter minder om dat stukje
brood te doen, als wel om een goed onder
dak te verkregen in eene rjjkswerkinrich
ting, waar hjj brood voor het eten heeft.
Dat begrepen de marechaussee’s ook.
Waarom ze de zaak aan ’t rollen brachten,
opdat Matthjjs zjjn zin kreeg.
Gelet op het 10-tal veroordeelingen, dat
M. al achter den rug heeft, verliest onze
samenleving er niet veel bjj, als hjj eerst
3 dagen hechtenis ondergaat en dan 3 jaren
geplaatst wordt in eene rjjkswerkinrichting.
Na Matthjjs verschijnt ten tooneele een
gildebroeder, die een beklagenswaardigen
indruk maakt. De 65-jarige sjouwer Lieuwe
R. uit Sneek is oud en schjjnt afgeleefd te
zgn. Kwam het van het harde werken, dat
hjj al vaak in Veenhuizen deed? In elk
geval kan hjj in de vrjje maatschappij de
.struggle for life* niet meer volhouden.
Ten einde raad strompelde Lieuwe ook naar
de marechausseekazerne en v oeg er om
brood.
Gevolg, dat Lieuwe, zjjnerzjjds zonder
tegenstribbelen, (ik kan nog wel werken,
zegt hjj) zjjn .kameraad* Matthjjs zal vel
gen 3 dagen hechtenis, 3 jaren rjjkswerk
inrichting.
BOZUM, 4 Juni. Tot onderwijzeres aan
de O. L. 8. te Westerland (Wieringen) is
benoemd mej. Anna v. d. Mei alhier. Zjj
heeft bedankt voor haar benoeming aan de
Met bovenstaand onderwerp, trad Dins
dagavond in .Amicitia* voor de federatie
8. D. A. P. op, de heer M. Koornstra van
Haarlem, christen-socialist.
De Voorz. ds. de Haas merkte in zjjn
openingswoord op, dat ofschoon wjj mee
nen dat men eindeljjk zoover is, dat chris
tendom en socialisme niet meer als twee
elkaar uitsluitende zaken worden beschouwd,
men bjj rechts nog steeds de onvereenig-
baarheid van deze twee bljjft preeken, ge
tuige de uitingen van den heer R. 8. H.
Visser op de laatste Kath. Landdag alhier
en dr. Scheurer onlangs te St. Nicolaasga,
beiden in vergaderingen van geestverwan
ten, zonder gelegenheid tot debat.
Een beschouwing over ’t socialisme, zoo
als door deze beide personen geuit, kan
Spr. niet anders kwalificeeren, dan als volks
misleiding, als een bedrog van de rechtsche
arbeiders.
De Spreker de heer Koornstra be
gon met een overzicht, hoe eerst in de mid
deleeuwen de kerkvorsten een vrjjwel on
beperkte macht hadden over ’t volk, later
kwam de onbeperkte macht der staatsvor-
sten, maar sinds lang is ook deze ver
dwenen.
Doch thans zucht het arbeidersvolk on- de uitdagende houding der- regeerders, zich
der den druk van nieuwe, maar niet min
der machtige vorsten de geldvorsten.
Deze geldvorsten nu willen wjj, socia
listen, degradeeren, zegt Spr. Om verschil
lende redenenin de eerste plaats om der
gerechtigheid wil. Want deze is ver te
zoeken in onze maatschappjj, waar eener- dan vragen wjj niet of
zjjds een zoo orerdadige rjjkdom heerscht
en anderzjjds een zoo bittere armoede, welke
uitersten beide hun excessen meebrengen.
En tegenover ’t bekende armoede is geen
schande, zou Spr. willen zeggen, armoede
is een vreeseljjke schande, in een maat
schappjj zoo rjjk als deze, die aan allen zoo
ruimschoots hun deel zou kunnen geven.
Ook op internationaal terrein willen
wjj|het recht en de gerechtigheid boven
het|'geweld. En zegt Spr., wanneer we zien
de vreeselijke verwoestingen nog steeds aan
gericht door oorlogen alleen gevoerd
ter wille van bezitsvermeerdering dan
schreit ons hart. En steeds, zegt Spr., had
ik nog gehoopt, dat daartegen een krach
tig protest zou opgaan van hen, die zich
)jj voorkeur steeds Christenen noemen. He-
aas, deze hoop is jjde! geweest.
Doch.... het protest is gekomen en
van ’t gehate, gesmaf. en bespotte volk
der socialisten. Zy hebben te Bazel een
vlammend protest tegen den dreigenden
Suropeeschen oorlog doen hooren, en de
oude Bazeler kapel gemaakt tot een Vre
despaleis in de beste beteekenis des woords.
En bjj zulke dingen, zegt Spr., doet het
pjjnljjk aan, van rechts die beweging te
hooren beschimpen. Och, ’t gaat hier als in-
dertjjd bjj de Israëlieten zjj hadden zich
mn dogma’s gevormd omtrent een komen
den Messias. En toen Christus kwam en
niet overeenkwam met hunne voorstellin
gen, toen spjjkerden ze niet hunne dogma’s,
maar den Christus aan ’t kruisZoo vra
gen thans d? politieke schristenen* ook
niet of de gronden van t socialisme goed
en waar zjjn, neen, het socialisme moet aan
't kruis, omdat 't niet overeenkomt met de
»christeljjke« dogma’s.
Wjj willen de geldvorsten degradeeren,
zegt Spr., ook omdat wjj de orde liefheb
ben. Want wjj zjjn overtuigd, dat de socia-
isten in de maatschappelyke wanorde van
thans regeling zullen brengen.
Men verwjjt ons zoo aak orde-verstoor-
ders te zjjnwjj mogen wijzen op onze
Roode Dinsdagen, op de reuzenstaking pas
in België, waar ’t sociabsten-volk, ondanks
Gebr. Dobbelmann
r<
I
PA
IS
Gy
w
üY
«O
DE man gevoelt zich jonger en de vrouw
v ziet er friaschar uit, wanneer zij
j'hunne gezondheid onderhouden door het
geregeldj gebruiken van
Veertig jaar.
Kunstnljverheids-cursus.
NIEUWE SNEEKER COURANT
Vereenigïng van
Vrijzinnige Zondageschalen.
Lawn Tennis-wedstrljden.
Een Javaan onderwijzer.
De a.s. Verkiezingen.
NIJMEGEN
