f2000
SNEEKER COURANT (67 ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
■MB
f (K 4
DE JONG’S
r
No, 49.
Official Orgaan der Gemeente Sneek.
onderstaande -wil
RECL AMEKOLO M.
nz.
Koffie is bij bloed
vatenverkalking be
slist te verbieden, of
door de onschadelijke
koffie, ,Hag",de caffeïn-
vrije boonenkoffie, te
vervangen.
RECLAME- CACAO
de beste
voor* biet geld
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Woensdag 18 Maart i9!4« 30e Jaargang^
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGI1
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzand - Sneek.
Nieuwst gdingsn
De Abonnes op dit blad worden op aanvraag Gratis veragekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor
bedragen (Risico gedekt door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
bii,;vSense f 200 üïer?%en f 150 hLTv™,f 75 j cn 75
Invaliditeit. X/W Overlijden, f of Oog. van een D u im. j JU Wijsvinger.
I.
No.
lin-
3,
r
bij verlies van
elke andere
Vinger.
H'l
A H N E X
en
Wei
i
itinoeten als
van
i
12
sok.
ge-
ms-
IE,
aan
Y
eene
ans
■nik
ken
irt-
:en
me
int,
Generalarzt HONIG u. Dr POTOTZKr.
(Zeitschrilt f. Balneologle 1908 Haft 8J
tjes
eld.
Nadat een
was met
Kollum.
Rotterdam.
Hommerts.
Saeok.
en-
op
am
17
lo.,
nx-
JIS
rdo
3F8.
>au
15
5
un,
ER
De gevolgen van eene trage spijsvertering
zijn, dat er zich in de ingewanden stoffen en
gassen ontwikkelen, die onze weefsels aantas
ten en het lichaam langzaam, maar zeker on
dermijnen. Daarom bevelen de bekendste
dokters aan des morgens op de nuchtere maag
’/■j wijnglas Hunyadi Janos. (Adv.)
en Donderdags-
V rijdags-
Orootfi Advertentien kunnen uiterlijk tel Maandags
avond» ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 1G uur.
te zijn.
Nog eens bet doel der huizen resumeerende,
zei spreker, dat de vacantie-kolonie-huizen
voorkomend (preventief) willen werken, de hui
zen type A en B genezend (curatief.)
Het Hoefijzerverbond wil nu voor de arme
lijdertjes aan tuberculose een sanatorium in
Nunspeet doen verrijzen. En wanneer dat er
gekomen is, moet er in ’t Noorden ook een
vacantie-kolonie-huis komen. Dan wacht dat
werk weer, dat zeker ook tot stand zal komen,
wanneer men bedenkt dat voorkomen bij een
kind is voorkomen in ’t quadraat En hij ein
digde met den wensch, dat Nederland moge
beseffen met het oprichten van een sanatorium
voor kinderen lijdende aan tuberculose een
sympathiek, rationeel, sociaal werk te doen.
Met groote aandacht was naar professor
Scheltema geluisterd, die door den voorzitter
der afd. „Sneek” van ’t Centraal genootschap
met een hartelijk en waardeerend woord werd
bedankt, waaraan hij nog een warm woord
toevoegde om de aanwezigen te bewegen met
milde hand te geven voor het schoone doel van
het Hoefijzerverbond.
Twee dames van het Comité boden den aan
wezigen lijsten aan om finantiëel blijk te ge
ven van hunne belangstelling. Moge het co
mité dezelfde offervaardigheid oftt—cci—- ..L
op de vergadering het geval was/^anneerfiêt
binnenkort aanklopt bij do niet-aanwezigen
om een gift voor het Hoefijzerverbond.
VOETBAL.
Door de aanhoudende regenbuien
verleden week en ook Zondag j.l. waren
de meeste terreinen van den F.V.B. niet
bespeelbaar en worden de aangekondigde
wedstrijden op één na niet gespeeld.
Alleen de ontmoeting V.A.C. I Stanfries
te Ileerenveen had plaats met den uitslag
van 61 ten voordeele van V.A.C. I
België—Ned. Elftal. 2—4.
Zondag j.l. had onder groote belangstel
ling (16000 personen w.o. plm. 4000 Ne
derlanders woonden deze wedstrijd bij) te
Antwerpen de 10e officieële ontmoeting
plaats tusschen de vertegenwoordigde Elf
tallen van België on Nederland.
Verloop van het spel:
Te 2.58 bracht Nederland de bal
het rollen, en werden de doelpunten door
de volgende spelers gemaakt:
3.06Brébard geeft België met 1 0
de leiding uit een strafschop.
3.28: D. Kessler maakt uit een pracht-
goal (hij passeerde zelfs de achterhoede)
voor Nederland gelijk spel 11.
4.23Westra bezorgt uit een voorzet
van J. Francken, Nederland de leiding
met 21.
4.31: Brébard maakt gelijk voor België
2—2.
4.39:
Een Friesche natuurschllder.
De Leeuwarder Kunstkring zal binnen
kort eene expositie geven van kunstwerken,
vervaardigd door den schilder E. Ydeina,
geboren naby Heeg, in het Friesche water
land en die daarom zooveel voelt voor het
in beeld brengen van zyn gewest. De liefde
fot ons waterland blijkt uit zjjne werken
duidelpk.
Het eerste kievitsei.
WORKUM, 16 Mrt. Het eerste kievitsei
is heden gevonden door H. S. de Witte
van Gaast. Het is aan H. M. de Koningin
opgezonden.
Hoog water.
Door het hooge water brak een zomerdijk
nabij Spijk (bij Lobitb) door, waardoor een
groote uitgestrektheid lands onder water
stroomde. In een 20-tal huizen, meest ar
beiderswoningen, behoorende bg de steen
fabrieken van de fa. Verwindt en Arnolds,
drong hst water binnen en stond spoedig
een meter hoog. De bewoners vluchtten naar
den zolder en weigerden hunne huizen te
verlaten. Maar de nood werd grooter, want
het water steeg onrustbarend. Tenslotte zgn
de bewoners met groote moeite gered. Do
toestand moet verschrikkelijk zgn.
Bedreiging.
In een hotel in den Haag is door de po
litie eene dame gearresteerd, die verdacht
wordt van bedreiging met een tegen het
leven gericht misdrgf, jegens een harer
familieleden.
Een deserteur gevat.
Te Langerak (Z.H.) werd gevat ds deser
teur G. v. M. van het 2e reg. veldart.ilsrie
te ’s Gravenhage, die 19 Febr. j.l. uit de
militaire hechtenis wist te ontvluchten en
naar zgne woonplaats ging.
Vergaan
Van het tjalkschip »Hoop op Zegen,
schipper J. v. d. Kamp, dat 17 Februari
van Wildervank naar Amsterdam vertrok,
is tot heden niets vernomen. Men vreest,
dat het schip, dat een lading meel aan boord
had, vergaan is.
Uit Amsterdam wordt thans nader ge
meld, dat het schip daar gisteren is bin
nengekomen. Door het ruwe weer was het
te Lemmer en te Urk opgehouden.
Homoeopatisch Ziekenhuis.
Woensdag a.s., 18 Maart zal het Ho-
mceopatisch Ziekenhuis, staande aan den
weg van Utrecht naar Harmelen, in
rustige omgeving, worden geopend. In het
gebouw vindt men kamers voor allerlei
doeleinden. Merkwaardig is wel de kamer,
waar geen geluid kan doordringen. De mu
ren zgn van steen, met een laag kurk over-,
trokken, terwgl het plafond uit vier dek
kingen bestaat. Zelfs de ventilatiemotor is
zoo ingericht, dat in de kamer geen geluid
ervan vernomen wordt.
Voorloopig zgn 37 bedden gereedgemaakt,
wa irgan 16 voor derde klas patiënten. Tot
chirurg aan deze inrichting is benoemd dr.
Remynse, eerste assistent van prof. Lameris.
Nederl. 10 7 1 2
België 10 2 1 7
Nederland—Engeland (Militair) 2—1.
Op het H.V.V.-tcrrein te Den Haag
had Zondag j.l. bovengenoemde ontmoeting
plaats en ook daar wisten onze landge-
nooten een overwinning te behalen. Met
rust had Engeland de leiding 10.
De tweede speelhelft werd bijgewoond
door II.M. de Koningin-Moeder. ’t Scheen
wel dat hierdoor de Nederlandsche Officieren
werden aangemoedigd, want vanaf dien tijd
waren zij in meerderheid de sterkste en
wisten van Breda, Kolf on Kant elk een-
ABONNEMENTS-PRIJS
Por jaar fl.SO, franco per post f2.buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
ADVERTENT1B-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 oent per regel.
NIEUWE SNEEKER COURANT
TELEFOON No. 150.
gemakkelijker gaan, dan wanneer men de kwaal
tot op ouderen leeftijd laat voortwoekeren
de tijd van herstel zoo dat nog mogelijk is
moet dan noodzakelijk langer zijn. Ook is
het kind nog niet productief, de volwassene
wel.
De meerdere kinderzorg is niet uit pure
liefde voor het kind voortgekomen,
predikant in Zwitserland 'begonnen
het oprichten van vacantie-oorden, waarheen
kinderen bij wijze vap belooning gezonden
werden, heeft Frankrijk, noodgedwongen, er
herstellingsoorden van gemaakt. Toen n.l. in
Frankrijk het geboortecijfer steeds daalde, ter
wijl er jaren kwamen, dat het aantal sterfge
vallen de geboorten overtrof, zag men in, dat
het kind beschermd moest worden, wilde men
op den duur zijn mannetjes houden voor ’t
leger. Van Frankrijk ging deze wijze van kin
derbescherming over op Duitsehland en ze is
thans over het grootste deel der beschaafde
wereld ingeburgerd.
En nu is de kindergeneeskunde in de laat
ste jaren veel vooruitgegaan. Eveneens de
kinder-hygiëne. Eigenlijk is kindergeneeskun
de niet anders dan toegepaste kinder-hygiëne.
Vroeger behandelde men de kinderen als vol
wassenen in zak-formaat. Maar kinderen zijn
biologisch anders dan volwassenen. Ook was
men eertijds geneigd tot leidelijkheid. Maar
'tegenwoordig domineert de neiging tot preo-
catie geheel.
Aanvankelijk bedoelden de vacantie-kolonies
niets anders dan de vermoeide bleekneuzige
kinderen, in de vacantie te verfrisschen. Heel
spoedig bemerkte men, dat er achter die blee-
ke wangen heel andere factoren zaten dan ver
moeidheid door de school. Men moest veel
verder gaan. Ook het centraal genootschap
noemde zich niet alleen „van kinder-vacantie-
kolonies,” maar van k'mderhfrstelli'ngs- en
vacantie-kolonies.
Maar al had het dien naam ook, de daad
nog niet. Een commissie van onderzoek werd
echter benoemd, die uitmaakte, dat in de ko-
lonie-huizen alle patiëntjes vanaf de school
zieken, tot de kinderen, lijdende aan ernstige
slepende ziekten, moesten worden behandeld.
Dat is een zeer groot arbeidsveld. Daarna wer
den de bakens verder uitgezet. En men kwam
tot de meening dat er herstellings-kolonies
moesten komen èn vakantie-kolonies, waar de
kinderen hygiënisch en diaetetisch moesten
worden behandeld.
De vacantie-kolonies hebben eene voorko
mende strekking. De verpleegden zijn geen pa
tiënten, zij zijn zwakken, die er komen om
hunne normale gezondheid terug te krijgen,
en om meer weerstandsvermogen op te doen.
De herstellingskolonies moeten in tweeën
gesplitst worden. In de eene, type A, moeten
worden opgenomen, de lijders aan de Engel-
sche ziekte, asthma, gesloten tuberculose.
Voor dezulken zou een verblijf van vier
weken te kort zijn, zooals dit in de vacantie-
koloniehuizen het geval is, ook eischen zij ge-
strenger toezicht van den medicup. Die kolo-
niehuizen moeten ook ingericht zijn voor win
terverblijf.
In de tweede huizen type B, moeten de
zwaarst aangetasten worden verpleegdalleen
de lijders aan open tuberculose.
In de laatste jaren is het‘inzicht in het
tuberculose-vraagstuk veel veranderd. Thans
is men op den goeden weg. Eertijds dacht
men, dat de tuberculose erfelijk was, dat het
dus niets hielp er tegen te strijden. Nu zegt
men, tuberculose is volkomen afhankelijk van
besmetting, al valt een lichte voorbeschiktheid
niet te ontkennen. De spreker legt er nog
eens den nadruk op, dat tuberculose eene goed
aardige, besmettelijke kinderziekte is.
Wanneer ze niet goedaardig was, zou de
menschheid gedecimeerd worden, zoovelen zijn
er besmet. Professor Hamburger te Weenen
bevond dat er 96°/0 besmet was met tubercu
lose van de veertienjarigen, die hij onderzocht.
Spreker zelf was bij zijn onderzoek op 60%
gekomen. Toch waarschuwt hij tegen genera-
liseeren, omdat de onderzochte kinderen alleen
behoorden tot de kringen, die hij aanduidde
als de niet-rijken. Maar dat toch het grootste
deel der kinderen wél besmet is, moet gecon
stateerd worden.
Het Centraal genootschap kan dus zeer veel
doen om de ziekte terug te dringen.
Helaas heeft het C. G. wel vacantie-kolonie-
huizen. Ook huizen type A, maar niet van
type B, waaraan nog grootero eischen moeten
worden gesteld dan aan huizen type A. Er
zal o. a ook eene operatie-kamer bij dienen
Een Kinder-heretellingsoord.
In de openbare vergadering belegd door de
afd. „Sneek" der Vereeniging tot Bestrijding
van Tuberculose en van het Centraal genoot-
A 'schap van Kinderherstellings- en vacantie-Ko-
lonies,‘trad Zaterdag 14 Maart professor Schel
tema van Groningen op, om te pleiten voor
het streven van het Hoefijzerverbondde op
richting van een sanatorium voor kinderen
lijdende aan tuberculose.
De voorz. der afd’ „Sneek" van het C. G.
de heer C: A. Zelvelder opende de vergadering
.en riep den aanwezigen een hartelijk welkom
toe, waarna hij het woord gaf aan den spreker.
Na eene korte inleiding kwam professor
Scheltema tot zgn onderwerp en constateerde,
dat er tegenwoordig eene strooming is om veel
te doen voor het Kind, zoowel op geestelijk als
ichamelijk gebied.
Als instituut, dat er op uit is den gezond
heidstoestand te verbeteren, moest in de eer
ste plaats genoemd worden het Centraal Ge-
[nootschap van Kinder-herstellings- en vacantie-
kolonies. Men spreekt in verband hiermee van
vermeerdering v5n gezondheid. Dit kan echter
niet. Men kan wèl de gezondheid beschermen
door het aantasten te voorkomen en de ge
schokte gezondheid herstellen. En vooral het
eerste wil men nl. genezen vervangen door
voorkomen.
I Ook oeconomisch is dit goed. Wanneer men
lijj het kind reeds de gebreken ondervangt, of
de aangetaste gezondheid herstelt, zal dit veel
HOMMERTS, 16 Maart. De oud-leer-
lingen van den Landbouw-cursus te Oudega
(W.), waarbg als genoodigden de leerlingen
van den landbouw-cursus alhier, hielden onder
leidirg van den leeraar den heer E. Hazel-
hoff, in ’t café Bloksma een vergadering
waarvoor de heeren D. Reitsma en KI.
Miedema lezingen werden gehouden over
>Bemesting van graslanden* en over >Melk-
eontrölt*, waarop een leerzame discussie
volgde.
maal het leder in het Engelsche doel te
plaatsen en alzoo te winnen met 21.
Kampioenen Nederl. Voetbalbond.
Door de uitslagen der Zondag j.l. ge
houden voetbalwedstrijden zijn onderstaan
de clubs kampioen harer afdeeling gewor
den
Westelijke 2e klas A: „Concordia”, Delt.
Westelijke 2e klas C: „Hercules”, Utrecht.
Oostelijke 2e klas: „Be-Quick”, Zutphen.
Zuidelijke 2e klas A „Zeelandia”, Goes.
Postkantoor Sneek.
Lijst van de aan dit kantoor en de daar
onder behoorende hulpkantoren ter pist
bezorgde brieven en briefkaarten, gedurende
de 2e helft der maand Maart 1914, welke
wegens onbekendheid van de geadresseerden
niet zijn kunnen worden uitgereikt.
Brieven.
Jan Alting
Mf j. T. Datuma
Briefkaarten.
Mej. I. Knossen
O. Wie sma
J. Vriend
Vier zonder adres.
NOTA. Aan de afzenders wordt aanbe
volen hun naam en adres op de brieven en
briefkaarten te vermelden, opdat deze bg
onbestelbaarheid aan hen kunnen worden
terug geven.
Woensdag den 18den Maart zal het
25 jaar geleden zgn, dat de heer G, Dgk-
stra alhier in dienst trad als boekhouder
bg de Firma Jan Houwink Gz.
Op de aldhabetische voordracht voor
onderwijzeres aan de O. L. S. te Oosterlittens
komt voor mejA. A. Bont, alhier.
Boefjes.
Uit het verslag van >Pro Juventute« over
1913 blgkt, dat in de gemeente Sneek hit
aantal misdrijven, gepleegd door min
derjarigen 12 bedroeg, 10 diefsta'-
len (w.o. één diefstal met braak en één
poging tot oplichting door een dreigbrief).
Voorts werden 30 overtredingen van min
derjarigen opgeteekend.
HOMMERTS, 16 Maart. In de te Oude
ga (W.) gehouden vergadering van de land-
bouwvereeniging, afd. »Heeg”, is o.a. be-
s ot *n (bg genoegzame deelneming) tot het
houden van een huishoud-eursus, en het in-
stdlen van een voederbureau, waarvoor als
bestuursleden zgn aangewezen de bh E
Hazelhoff, D. de Gavere en H. H. v. d. Hoek.
SLOTEN. Tot candidaten voor den ge
meenteraad (vac. Boersma) zijn gesteld de
heeren E. Haagsma (L.) en R. de Jong
(A. R.)
STAVOREN, 16 Maart. De haring cam
pagne is begonnen. Verleden week werd
hier door enkele visschers 305-tal (tal is
200) aangebracht, waarvoor van f4.40
f3,65 per tal besomd werd.
Zaterdag brachten de meeste visseheis
de netten in zee en zoo kon vandaag een
dubbel schot worden gehaald. Gemakkelgk
ging dat niet, maar de vangst was over ’t
algemeen goed, van 5 tot 36 tal per boot.
De jollen hadden met harden en zeer
onregelmatigen wiud te kampen. Tengevolge
verr iderlgke uitschotten hadden de visschers
de handen meer dan vol.
STAVOREN, 16 Maart. Een vreemd
vischje werd hier vandaag aangebracht,
opvallend vooral door zgn prachtige kleu
ren, geel met saffierblauwe streepjes. Ook
trokken de aandacht de buitengewoon lange
voorste rugvinstralen, die tot aan den staart
reiken, ’t Is het Pilatusvischje, behoorende
tot de Pitvisschen. Hg hoort thuis in den
Atlrntischm Oceaan is een diep zeebewoner
m leeft van ïoof. Een enkele maal dwaalt
hij naar de kust af.
De lange rugvinstralen komen enkel by
de mannelijke exemplaren voor.
D. Kessler geeft Nederland op
nieuw de leiding 32.
4.41J. Francken vergroot deze tot
42, en als te 4.47 de scheidsrechter het
einde aankondigt heeft Nederland welver
diend met bovengenoemden stand gewon
nen.
De totale stand der te Antwerpen ge
speelde wedstrijden is thans
Gesp.Gew.Gel.Verl.VoorTegenPnt.
10 7 1 2 31—19
10 2 1 7 19—31
5
